جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫آداب و رسوم، زيرمجموعه فرهنگ است، و توسعه و رشد يک جامعه به ارتقاي سطح فرهنگ و خصوصاً آداب و رسوم آن جامعه بستگي دارد. پژوهش حاضر با روش توصيفي و تحليلي، و با تکيه بر آموزه‌هاي اسلامي، به نقد و بررسي آداب و رسوم هزاره‌ها در کشور افغانستان پرداخته است. هزاره‌ها يکي از چهار قوم بزرگ در افغانستان هستند که پيرو مذهب تشيع بوده و به زبان فارسي سخن مي‌گويند. اعتقاد عميق هزاره‌ها به آموزه‌هاي اسلامي، سبب گرديده تا بسياري از آداب و رسوم آنان در هنگام شادي و عزاداري، رويکرد اسلامي داشته باشد، اما نمي‌توان انکار کرد که برخي از اين آداب نيز به‌مرور زمان، در تضاد با احکام و آموزه‌هاي ديني قرار گرفته است، به‌عنوان نمونه، پول گرفتن پدر دختر در برابر دخترش که با فردي ازدواج مي‌کند، از ديدگاه اسلام مردود است. در زمينه عزاداري نيز هزاره‌ها آداب شايسته‌اي را بر اساس آموزه‌هاي اعتقادي خود انجام مي‌دهند، که نمونه بارز آن برگزاري مراسم عزا در ماه محرم و صفر، و نيز هنگام مرگ خويشان و بستگان است. اما به‌مرور زمان برخي هنجارهاي عزاداري، از حالت عادي خارج گرديده و جنبه‌هاي منفي آن کاملاً آشکار شده است؛ که مي‌توان به شيوه عزاداري ماه محرم در بعضي از مناطق اشاره کرد که با سخنان يا اعمال خرافي همراه گشته است. همچنين مخارج سنگيني که در روز هفتم و چهلم درگذشت يکي از اقوام بر دوش صاحب عزا تحميل مي‌گردد، از مصاديق بارز اسراف بوده و مغاير احکام و دستورات ديني است. هزاره‌ها در غيرشادي و عزاداري نيز آداب و مراسمي دارند که بسياري از آن‌ها مانند آموزش، غذا خوردن و روابط اجتماعي، مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي است. اما مواردي نيز يافت مي‌شود که مانند رابطه پير و مريد و دست‌بوسي، يا عدم رعايت حجاب زنان در روستاها، با احکام اسلامي سازگاري ندارد.

غرب پس از رنسانس به دلیل کارکرد منفى ارباب کلیسا و نارساییهاى مفاهیم فلسفى و آموزه‏هاى دینى مسیحیت تحریف‏شده و تحجر و جمود حاکم بر ارباب کلیسا، به سمت علم‏گرایى و انسان مرکزى پیش رفت و همه چیز خویش را در علم منهاى دین دید، آن‏گاه سیاست و جامعه منهاى دین جستجو کرد و در نتیجه آهسته آهسته با محوریت عقل خودبنیاد بشرى و لیبرالیسم فکرى و رفتارى به سوى دین‏گریزى، دین‏ستیزى و حتى دین‏زدایى پیش رفت و جوانه‏هاى سکولاریسم الحادى یا ضد دینى، زده شد و پس از گذشت زمانى سکولاریسم غیردینى انجامید; به این معنا که به جدایى دین از جامعه، حکومت، هنر، اقتصاد، تکنولوژى و ... اعتقاد داشته و دین را یک امر شخصى و اخروى دانسته و در حوزه‏هاى فردى صرف، محدود کردند . از این رو، اومانیسم، سیانتیسم، راسیونالیسم از مؤلفه‏هاى اصلى شکل‏گیرى سکولاریسم به شمار مى‏رفت تا به عرفى‏سازى دین، تقدس زدایى، جدا شدن دین از دنیا، گیتى‏گرایى، اعتقاد به اصالت امور دنیایى، در ساحت اندیشه و عمل بپردازد و این جریان بتدریج در همه کشورها از جمله ایران پس از مشروطه مطرح شد و با فراز و فرودهاى مختلف توسط عده‏اى از روشنفکران دینى اندیش و دگر اندیش ترویج‏شد و در سالهاى اخیر با نسبیت تفکر دینى، عصریت معرفت دینى، تفکیک دین از مدیریت علمى، دین حداقلى، نقد حداقلى، جهانى سازى حقوق و قانون اجتماعى و ... تئوریزه شدن و جدایى دین از سیاست‏با روشها، مضامین و انگاره‏هاى ساده و پیچیده تبلیغ و ترویج مى‏گردد . از این رو، بر آن شدیم تا قدرى پیرامون بستر تاریخى و سرگذشت‏سکولاریسم و بنیادها و عناصر تشکیل دهنده آن در غرب و ایران مباحثى را مطرح نماییم تا نسل جوان جامعه را به تحقیق و تفکر بیشتر پیرامون سکولاریسم نظرى و عملى فراخوانیم . به همین جهت، جهت پس از بازشناسى مفهوم لغوى و اصطلاحى سکولاریسم به بحث تاریخى (زمان و زمینه‏هاى پیدایش سکولاریسم) و بحث محتوایى و بنیادینى چون ساختار و بن مایه‏هاى تکوین و توسعه آن پرداخته و در پایان ضمن نقد اجمالى آن، پیامدها و آثار سکولاریسم را به اجمال مطرح مى‏نماییم .

‫عنوان از روي صفحه عنوان پايان نامه