جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫با توجه به حاکميت تيموريان در تاريخ ايران، که همراه با غارت، ويراني و کشتار بود، نقش تيموريان در فرهنگ و تمدن اسلامي يکي از موضوعاتي است که ذهن مورخان و محققان را به خود مشغول کرده است. رساله حاضر نيز در صدد تبيين و بررسي اين مسأله با استفاده از روش کتابخانه‌اي و تحليل اطلاعات مي‌باشد. بررسي زندگي خصوصي تيمور، و زمينه شکل‌گيري دولت تيموري، نشان مي‌دهد که وي به فرهنگ و تمدن علاقمند بوده و به مراکز فرهنگي و مذهبي مانند مساجد، خانقاه و مدارس، به‌ويژه در سمرقند توجهي ويژه نشان مي‌داده است. او که در تاريخ به لقب جهان‌گشا معروف شده است، پس از لشکرکشي به هر شهري دستور مي‌داد تا علما، دانشمندان، سادات، صنعتگران، معماران و افراد زبده آن شهر را سمرقند اعزام نمايند، و بکوشند تا با دانشمندان روابط حسنه‌اي برقرار نمايند. جانشينان تيمور، سياست جهان‌گيري تيمور را کنار گذاشته، و به جهان‌داري پرداختند. در زمان آن‌ها نيز به بناي مساجد، ابنيه خيريه، مدارس و خانقاه‌ها توجه خاص مي‌شد؛ بناي مسجد گوهرشاد از شاهکارهاي معماري اين دوره است. در دوره تيموريان دانش، صنعت و هنر توسعه زيادي يافت و معماري به ويژه در ماوراء النهر، هرات و خراسان به اوج خود رسيد. در اين دوره مساجد، بيمارستان‌ها، خانقاه‌ها و کتابخانه‌هاي متعددي بنا گشت. در عهد تيموري مورخان مشهوري نيز ظاهر شده و آثار مکتوب به‌ويژه آثار تاريخي فراواني نوشته شد. آئين تصوف نيز با توجه به شرايط عصر رشد چشمگيري يافت که نقشبنديان، حروفيه و نعمت‌اللهيه از جمله آن بود. وزيران دانشمندي چون علي‌شير نوايي، و حاکمان علم‌دوست مانند سلطان حسين بايقرا در توسعه فرهنگ و تمدن نقش داشتند و با کمک آنان بودند که هنرمندان، صنعتگران، شاعران، خطاطان و ديگر فرهنگ‌پروران در اين دوره به‌خوبي درخشيدند.