جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين نوشتار براساس سيره پيامبر اسلام و آموزه‌هاي فقهي شيعه اماميه، نحوه برخورد مسلمانان با کفار و اصول حاکم بر روابط آنان با غير مسلمانان و محدوده اين روابط را بررسي مي‌کند. نويسنده نخست کليات و پيش‌فرض‌هايي در زمينه تاريخ اسلام، هجرت مسلمانان از مدينه به حبشه و تعريف لغوي، اصطلاحي و فقهي استعانت را ارائه مي‌دهد. آن گاه با اشاره به قاعده نفي سبيل در فقه شيعه، مفهوم واژه‌هايي مانند علي، اعلا، موالات، معادات و کفر را که درباره با قاعده نفي سبيل کفار بر مسلمان و تسلط کافر بر مسلمان است، بيان مي‌کند. نگارنده در همين زمينه به معاني مختلف کفر در قرآن کريم همچون: اصول دين، انکار توحيد و يگانگي خدا، انکار رسالت پيامبر اسلام(، انکار نعمت‌هاي الهي و کفران آن، ترک فرايض ديني، تکيه کردن بر طاغوت، و ارتکاب معصيت پرداخته و مرز بين دارالاسلام و دارالکفر را شرح مي‌دهد. وي در بخش دوم به شيوه برخورد مسلمانان با غير مسلمانان اشاره کرده و با توجه به رسالت جهاني دين اسلام و رحمت عمومي اين دين، روش‌هاي همزيستي مسالمت آميز با ساير اديان و اقوام، روش صحيح تبليغ دين اسلام و رعايت اصل بي‌طرفي در آن را تشريح مي‌سازد. او با همين هدف، به اصول حاکم بر روابط مسلمانان با کفار اشاره کرده و با تأکيد بر اصل استقلال و سيادت اسلام بر اساس قاعده نفي سبيل، ادله اين قاعده و مدارک آن، آراي مفسرين در اين زمينه، نحوه استدلال بر قاعده نفي سبيل، پاسخ اشکال هاي صورت گرفته بر اين قاعده، موارد کاربرد قاعده نفي سبيل در اصول سياست خارجي اسلام، مباني حاکم بر ديپلماسي اسلامي و برائت از کفار را مشخص مي‌سازد. در فصل سوم نويسنده به مباني جهاد با کفار و ضرورت هجرت به ديار کفردر صورت لزوم پرداخته و قواعد فقهي مربوط به روابط اقتصادي با آنان همچون: اجاره، عاريه، وديعه، شرکت، وکالت، وصيت، قرض، شهادات، قضا و ادله جواز اين امور فقهي در مورد کفار را مطرح نموده و شروط مربوط به آن ها را بيان کرده است.

---

‫در اين تحقيق، موضوع سجده، مراتب و مفهوم آن از منظري قرآني و فقهي بحث و بررسي گرديده و پس از تبيين ابعاد مختلف سجده در آيات و روايات، طي چهار فصل به انواع سجده، آثار آن، حقيقت و جايگاه سجده و ابعاد عبادي و عرفاني آن پرداخته شده است. در فصل اول، پس از بررسي مفهوم واژگان و مفاهيم مرتبط با سجده، مانند حمد، رکوع و تسبيح؛ معناي لغوي، اصطلاحي، عرفاني و فقهي سجده پژوهش شده است. مراتب سجده نزد عرفا، تفاوت سجده با تسبيح و حمد، انواع رکوع و سجده، فرق تحميد و تسبيح در رکوع و سجود و رابطه سجده و رکوع و ذکرهاي سجده از ديگر مباحث مطرح شده در فصل اول تحقيق است. فصل دوم، به حقيقت و جايگاه سجده و فلسفه و اهميت آن از منظر آيات و روايات و نيز به سجده پيامبران و اولياي الهي، رابطه دين و سجده و ضرورت و جايگاه سجده در عقايد و احکام ديني و پيشينه آن در اديان مختلف اختصاص دارد. در فصل سوم، اقسام سجده، مانند سجده تکويني، سجده تشريعي، سجده ملايک، سجده انسان‌ها و ساير موجودات، سجده سهو، سجده آيات سجده‌دار شرح و بررسي شده است. عناوين فصل چهارم اين تحقيق عبارتند از: اسرار و فلسفه سجده و آثار دنيوي و اخروي آن، اسرار سجده در نماز و تأثير آن در کسب پرهيزکاري و آرامش روحي، از بين رفتن گناهان، موانع سجده، نجات از جهنم، داخل شدن در بهشت ذلت شيطان و رستگاري. بيان رواياتي در اين زمينه و نيز سجده و تسبيح تمامي موجودات و ابعاد عظمت سجده از لحاظ تکويني حُسن ختام چهارمين فصل پژوهش است.