جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫نوشتار حاضر، پژوهشي درباره تاريخچه علم فقه اماميه از بدو پيدايي تا قرن هشتم هجري است، که فراز و نشيب‌هاي فقه اماميه در طول اين قرون به ويژه دوران غيبت تا اوج رونق و شکوفايي آن را از لحاظ تاريخي، تجزيه و تحليل مي‌کند. نويسنده در چهار فصل مراحل مختلف شکل‌گيري و تطور فقه اماميه را بازگفته است. وي در فصل وي ابتدا به مفهوم شناسي واژه‌هاي فقه، اماميه و اجتهاد از نظر لغت و اصطلاح پرداخته و امتيازهاي فقه اماميه را بر مي‌شمارد. سپس مرحله صدور بيان شرعي احکام دين اسلام از زمان نبوت پيامبر اسلام، عصر خلفا و صحابه، دوران امام علي( و امامان پس از ايشان، تا امام عصر( خصوصاً دوران صادقين( و نقش ائمه معصوم( در تربيت فقيهان برجسته و تبيين اصل و اساس فقه شيعه اماميه و به جاي نهادن روايات بسيار فراوان فقهي از آنان را تبيين کرده و به معرفي شاگردان مبرّز مکتب فقهي اهل بيت( و وصف ميراث گرانبهاي فقهي بر جاي مانده از امامان( مي‌پردازد. در فصل دوم مرحله تأسيس فقه اماميه و نقش فقها و احاديث فقهي و تدوين نخستين مجامع روايي شيعه، مانند کافي، تهذيب، استبصار و من لايحضره‌الفقيه و ظهور فقيهاني بنام همچون: شيخ مفيد، شيخ طوسي، شيخ صدوق، سيد مرتضي، ابن‌جنيد در تطور فقه اماميه برجسته گرديده و ويژگي‌هاي مرحله تأسيس فقه اماميه و تدوين قواعد اصولي و ظهور کتاب‌هاي فقهي استدلالي در اين مرحله ترسيم شده است. در فصل سوم مرحله گسترش اجتهاد در فقه اماميه از زمان شيخ طوسي و نقش ايشان در افتادن فقه در مدار اجتهاد و استنباط به تصوير کشيده شده و مهم‌ترين فقهاي مرحله انطلاق (عصر ابداع‌هاي فقهي و دفاع علمي از فقه اماميه) معرفي و خصوصيات اين مرحله از فقه اماميه وصف مي‌گردد. در فصل چهارم مرحله استقلال و رشد فقه اماميه و نقش فقهاي بزرگي مانند علامه حلي، فخرالمحققين (پسر علامه حلي) و تأليفات مهم آنان در حوزه علم فقه و اصول فقه و فقه مقارن تبيين شده است.