جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫از مهم‌ترين سؤالاتي که در مواجهه با حجم گسترده روايات تفسيري به ذهن مي‌رسد، آن است که مکتب اهل بيت( در تفسير قرآن، و روش‌تفسيري آنان چگونه بوده، و داراي چه ويژگي‌هايي است. در ابتدا بايد گفت که قرآن به علل متعددي نيازمند تفسير است، و در اين ميان، لزوم بهره‌گيري از اهل بيت( در تفسير به دلايل بسياري مانند علوم گسترده ايشان، و آگاهي همه‌جانبه آن‌ها نسبت به قرآن، کاملاً ضروري است. اهل بيت( راسخان در علم هستند و قرآن نزد ايشان از جايگاه والايي برخوردار است، زيرا آنان قرآن را معيار فهم حقيقي دين مي‌دانند. درباره حجيت قول و نظر اهل بيت( در تفسير قرآن، دلايل متعدد قرآني و روايي وجود دارد که به کمک اثبات عصمت ايشان، حجيت در تفسير را نيز ثابت مي‌کند. از سوي ديگر، اهل بيت( داراي مکتب خاصي در تفسير هستند. آنان که از دانش بسيار گسترده‌اي برخوردار بوده، و ترجمان وحي الهي محسوب مي‌شوند، از منابعي مانند قرآن کريم، وحي و الهام، کتب پيامبران پيشين، وراثت از پيامبر اکرم، و عقل فوق العاده خود، بهره مي‌برند. بررسي متون ديني شهادت مي‌دهد که ايشان از علم غيب نيز بهره‌مند بوده‌اند. مکتب تفسيري پيامبر( داراي دو شيوه عمومي و خصوصي بوده است. در مکتب تفسيري ائمه( نيز شاگردان بسياري مانند ابن عباس و سعيد بن جبير تربيت شدند. اهل بيت( با تفسيرآموزي، پيش‌گيري از تفسير به‌رأي، و مقابله با اسرائيليات نقش مهمي در تفسير قرآن ايفا نموده‌اند. از سوي ديگر، اهل بيت داراي روش‌هاي متعددي در تفسير بوده‌اند که روش تفسير قرآن به قرآن، قرآن به روايات، و قرآن با عقل، از جمله اين روش‌هاست. قلمرو تفسير ايشان نيز مشتمل بر ظاهر و باطن، تأويل در قرآن، توسعه و تضييق مفهومي، علوم غيبي، و احکام و فروع دين است. اسلوب تفسيري آنان هم داراي دو قسم اصلي تفسير گزينشي و تفسير موضوعي است.