جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين تحقيق، راهکارهاي نظارت بر قدرت سياسي را در سه مرحله کسب، اِعمال و انتقال آن، از ديدگاه فقهاي شيعه بررسي مي‌کند. نويسنده ضمن تحليل راهکارهاي نظارتي حکومت‌هاي رايج دنيا، شيوه‌هاي نظارتي فقه سياسي را با استفاده از نظريّات فقهاي شيعه وارسيده و پس از بيان راهکارهاي نظارتي فقه سياسي شيعه امتياز هاي آن ها را مشخّص مي‌سازد. از آن جا که نظارت در سه مرحله کسب، اِعمال و انتقال قدرت سياسي متصّور است، راهکارهاي نظارتي فقه سياسي شيعه نير در سه مورد مزبور جداگانه بحث و بررسي شده است. نگارنده نخست مفهوم اصطلاحاتي مانندِ قدرت سياسي، نظارت و انواع قدرت سياسي و نظارت را بيان کرده و سپس نظارت بر قدرت در کسب قدرت سياسي را در نظام موجود سياسي دنيا و نظام و فقه سياسي اسلام شرح مي‌دهد. وي در همين زمينه به شرح مباني ليبراليسم غربي و نقد آن پرداخته و معنا و مفهوم مشروعيت حکومت از ديدگاه‌هاي مختلف به ويژه ديدگاه فقهاي شيعه اماميه و نظارت بر کسب قدرت در فروض مختلف مشروعيت را ذکر مي‌کند. در فصل سوم نظارت بر قدرت هنگام اِعمال قدرت سياسي و شيوه‌هاي نظارت واکاوي گرديده و چنين نظارتي در شيوه‌هاي نظارتي موجود در دنيا که بر اساس اصل تفکيک قوا است، همراه با ديدگاه فقهاي شيعه و فقه سياسي اسلام در اين زمينه مطرح شده است. در همين زمينه نويسنده با اشاره به اصل شورا و مشورت و فوايد و شرايط آن، شرايط امر به معروف و نهي از منکر و وظايف حاکمان اسلامي را در اين زمينه بيان مي‌کند. در فصل چهارم از نظارت بر قدرت هنگام انتقال قدرت سياسي در فقه سياسي اسلام سخن رفته و مفهوم انتقال قدرت، کيفيت انتقال قدرت سياسي در نظام سياسي اسلام، چگونگي نظارت بر انتقال قدرت در فقه سياسي بر اساس ولايت انتصابي يا انتخابي فقيه و نظارت بر انتقال قدرت در قانون اساسي جمهوري اسلامي شرح شده است. از نظر نگارنده، فقه سياسي شيعه در هر سه مرحله کسب، اِعمال و انتقال قدرت سياسي داراي سيستم‌هاي نظارتي ويژه و قوي مي‌باشد که از لِحاظ کارايي و عملکرد بهتر از سيستم‌هاي نظارتي رايج در دنيا به ويژه نظام سياسي مبتني بر ليبراليسم است و وظايف نظارتي خويش را به خوبي انجام مي‌دهد.