جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فردگرایی مبتنی بر این واقعیت است که فرد، واحد اصلی واقعیت و معیار نهایی ارزش است. فردگرایی افقی به نوعی از فردگرایی گفته می شود که فردیت افراد در عرض هم و در تعامل با هم معنا می یابد. در فردگرایی عمودی، هویت فردی از نوع متفاوت بودن و برتری نسبت به دیگران تلقی می گردد و استقلال به معنای فردیت متمایز یافته تلقی می گردد. در تحقیقات بین فرهنگی، آمریکا و سوئد به ترتیب به عنوان سمبل فردگرایی عمودی و افقی معرفی می شوند. روش این تحقیق، پیمایش، با استفاده از ابزار پرسش نامه و حجم نمونه 420 نفر است. یافته ها نشان می دهد که نوع غالب فردگرایی در جامعه شهر اهواز، فردگرایی عمودی است. نتایج همچنین بیانگر ارتباط معنی دار فردگرایی و جنسیت و برخی متغیرها نظیر تجربه های پیشین، پایگاه اجتماعی- اقتصادی و تحصیلات است.

همان طور که در چند فصل از این مجلد نشان داده شد، جامعه شناسان طیف گسترده ای از تبیین ها را در باره جرم تنظیم کرده ا ند. یک روش مفید برای طبقه بندی این تبیین ها، طبقه بندی بر اساس سطح اولیه تحلیل آن هاست. نظریه های سطح خرد در تبیین تفاوت افراد از لحاظ تخلفات جنایی به ویژگی های افراد (مانند: ویژگی های زیستی، روان شناختی و روان شناختی اجتماعی) یا زمینه بلافصل اجتماعی شان (مانند: خانواده و تاثیرات همسالان) توجه می کنند. در مقابل، نظریه های سطح کلان، تفاوت نرخ جرم در میان مجموعه های جمعیتی را تبیین می کنند. ماهیت این مجموعه ها در نظریه های گوناگون متفاوت است. به عنوان مثال؛ نظریه های بی سازمانی اجتماعی به ویژگی های مجموعه های نسبتا کوچک مقیاس- مجموعه ای از افراد که در یک محله واحد زندگی می کنند- توجه بیش تری می کنند.

ترس از قربانی شدن در فضاهای عمومی شهری به طور عام و برای اقلیت های جنسی، مذهبی و قومی به طور خاص موجب تحدید فضاهای عمومی شهری می شود. در این حالت فضای شهری، شکلی تقلیل یافته و تحدیدیافته به خود می گیرد که تنها برای استفاده برخی از افراد و گروه ها آن هم با رعایت شرایط و نکات ایمنی قابل استفاده می شود. این تعریف تقلیل گرا از فضای عمومی شهری موجب عدم استفاده و مشارکت فعالانه عموم به ویژه زنان، کودکان، افراد سالخورده و اقلیت های قومی و مذهبی می شود و همین موجب انسداد در فرایند مدنی شدن و قبض فضای عمومی در بلندمدت می گردد. یافته های مقاله حاضر که با استفاده از روش پیمایش در شهر تهران به اجرا در آمده نشان می دهد که برخی از فضاهای عمومی شهر به دلیل نداشتن امنیت (فراغت از ترس) کافی سبب تهدید جانی، مالی، روانی و فکری شهروندان شده و از این رو مانع حضور گسترده و فعالانه آنها در فضاهای عمومی شهر می شود و نهایتا همین امر موجب تحدید و قبض حوزه عمومی شهری شده است.

اطلاق فرسودگی به یک بافت، به معنی تایید سوء کارکردهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ... آن بافت در نظام شهری است که مانع بازتولید مشخصات محله در درازمدت می شود. بافت های فرسوده به عنوان فرصتی برای مداخله موثر برای بهبود زیست شهری همواره مورد توجه مدیریت شهری بوده و در این راستا طی دهه های گذشته اقدامات زیادی عمدتا مبتنی بر مشخصات کالبدی این بافت ها در دستور کار نهادهای مسوول قرار گرفته است. به موازات آشکار شدن تبعات نامطلوب مداخلات صورت گرفته در بافت های فرسوده، رویکرد نوسازی کالبدی جای خود را به رویکرد مشارکتی و محله محور و متمرکز بر الگوی حفظ و اصلاح بافت اجتماعی سپرده است و نوسازی در محله اتابک واقع در منطقه 15 شهرداری تهران از جمله نخستین اقدامات متکی بر رویکرد اخیر در مدیریت بافت های فرسوده محسوب می شود. بررسی حاضر با روش ارزیابی تاثیر اجتماعی کوشیده است تا آثار و تبعات اجتماعی ناشی از اجرای این الگوی نوسازی را مورد بررسی قرار دهد. نتایج مطالعه حاکی از آن است که در کنار برخی تاثیرات مثبت کالبدی، این طرح تاثیرات منفی چون تشدید فرسودگی پلاک های نوسازی نشده، افزایش فضاهای بی دفاع شهری و تشدید مشکل دسترسی ها و معابر به همراه داشته است. از حیث اقتصادی، پیامدهای مثبتی چون افزایش بهره مالکانه ساکنین شرکت کننده در طرح و ایجاد اشتغال و ارتقای عدالت اقتصادی و در عین حال تاثیرات منفی چون بدهکار شدن و کاهش درآمد تعدادی از ساکنین مشارکت کننده در طرح و از بین رفتن توازن عرضه و تقاضای مسکن استیجاری برجای گذاشته است. از حیث اجتماعی تغییر ترکیب اجتماعی محله، کاهش انسجام اجتماعی و حمایت اجتماعی، از هم گسیختن نظام همسایگی پیشین، بروز اختلافات بین ساکنین، تبدیل همسایگی های افقی به عمودی، افزایش آسیب های اجتماعی و احساس ناامنی و بی اعتمادی نهادی مهم ترین پیامدهای اجتماعی نامطلوب این طرح محسوب می شوند.

تحقیق حاضر به بررسی طلاق زودهنگام در بین جوانان شهر بوشهر می پردازد. این پژوهش با استفاده از چهارچوب نظری روانشناسی اجتماعی در نظر دارد به بررسی و مقایسه وضعیت اقتصادی، اجتماعی، خانوادگی و فردی دو گروه از جوانان طلاق گرفته و طلاق نگرفته که از ازدواج آنها کمتر از 3 سال نگذشته باشد، بپردازد. به لحاظ نوع پژوهش، پژوهش حاضر از نوع پژوهش های مقایسه ایی می باشد که در آن، ابتدا از روش اسنادی برای دریافت نظری و مرور یافته های تجربی در زمینه متغیرهای مورد مطالعه استفاده شده و در بخش دوم از روش پیمایشی (تکنیک پرسشنامه و مصاحبه) برای جمع آوری اطلاعات در بین جامعه آماری استفاده شد. حجم نمونه تحقیق 400 نفر بودند که از بین دو گروه (طلاق گرفته و طلاق نگرفته بصورت مساوی) با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ایی انتخاب شده اند. بر اساس یافته ها پاسخگویان متاهل از بیشترین میزان امنیت اقتصادی، رضایت از زندگی، ارضای نیازهای عاطفی، احساس تعلق به خانواده، پایبندی دینی، همسان همسری، تفاهم زناشویی و اعتماد به همسر و از کمترین تاثیرپذیری از گروه دوستان، نسبت به پاسخگویان طلاق گرفته برخوردارند. نتایج آزمون t نیز نشان داد که میزان امنیت اقتصادی، رضایت از زندگی، ارضای نیازهای عاطفی، احساس تعلق به خانواده، پایبندی دینی، تاثیرذیری از گروه دوستان، همسان همسری، تفاهم زناشویی و اعتماد به همسر در بین دو گروه متاهل و طلاق گرفته متفاوت است. به عبارت دیگر تمامی متغیرهای فوق در افزایش و کاهش طلاق تاثیر دارند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون لوجستیک، بیانگر آن است که سه متغیر امنیت اقتصادی (0.912)، رضایت از زندگی (0.834) و همسان همسری (0.908) دارای ضرایب معنادار در سطح خطای کمتر از 0.05 هستند و این متغیرها قادر به پیش بینی متغیر ملاک هستند.

در این مقاله به بررسی تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران به عنوان یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی ایران پرداخته می شود. منظور از ساخت اجتماعی ساخت هنجاری بوده و تغییرات نیز در یک بازه زمانی پنجاه سال بررسی شده است.محور این مطالعه هنجارهای اخلاقی مربوط به کسب وکار می باشند که ما در این مقاله از آنها تحت عنوان «هنجارهای اخلاق اقتصادی» نام می بریم. بررسی تغییرات هنجارهای اخلاق اقتصادی از آن جهت دارای اهمیت است که پایبندی به هنجارهای مذکور بروز هرگونه تخلف اقتصادی در بازار را محدود می ساخته است. لازم به ذکر است که این هنجارها از دستورات مذهبی نشات می گرفته اند.در این تحقیق تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران با استفاده از روش کیفی و مصاحبه عمیق با 27 نفر از کسانی که در بازار تهران در نقش های مختلف اقتصادی و غیراقتصادی فعالیت داشته اند بررسی و واکاوی شده است.یافته های این تحقیق نشان می دهد تغییراتی در ساخت اجتماعی بازار تهران پدید آمده و پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی در بازار تهران کاهش یافته است. به علاوه مصاحبه شوندگان پس از اشاره صریح به تنزل پایبندی به این هنجارها؛ به پیامدهای آن مانند رواج دروغگویی، دغل بازی و کلاهبرداری در بازار تهران اشاره کرده اند. همچنین بر اساس یافته های این تحقیق می توان ادعا نمود که کاهش پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی در بازار تهران تحت تاثیر، تغییر ارزش ها بوده و تغییر ارزش ها نیز از طریق مکانیسم تغییر بافت نیروی کار در بازار تهران بر پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی تاثیرگذار بوده است.

وجود کودکان ساکن در زندان به همراه مادران زندانی مشکلی است که می تواند زمینه ساز مشکلات بعدی شود. قوانین در جهان و ایران اجازه داده اند برای کاهش آسیب های روانی برای مادر و کودک این کودکان بتوانند مدتی را -2 تا 6 سال- در زندان و در کنار مادران خود زندگی کنند. اما آیا زندان می تواند امکانات مناسب برای رشد این کودکان را فراهم نماید؟ کودکان تربیت شده در این مکان چه وضعیتی خواهند داشت؟ این تحقیق در قالب یک مطالعه کیفی و به شیوه مصاحبه عمیق سعی دارد شرایط کودکان در زندان را بررسی نماید. نمونه های مورد مصاحبه دو تن از مطلعین کلیدی هستند که با شرایط این کودکان از نزدیک آشنا بوده اند و 3 تن از مادرانی که در این شرایط زندگی کرده اند. این کودکان از نظر شرایط زندگی شامل؛ غذا، وسایل رفاهی و بازی، وسایل آموزشی در وضعیت نامناسبی قرار دارند. تحقیقات نشان داده است عمدتا این فرزندان دچار سرخوردگی و کمبود محبت شده و جذب گروه های بیـرون از ساختار خانواده می شوند و در نهایت احتمال بیشتری وجود دارد که به انحراف کشیده شوند. کمترین کاری که می شود برای کودکان انجام داد و در قانون نیز پیش بینی شده است تعبیه یک مهدکودک در زندان است که می تواند تا حدودی بخشی از بار مشکلات را کم کند.

در این مقاله به تبیین جامعه شناختی تاثیر اقناع تبلیغات سایت های اینترنتی بر رفتار اقتصادی کاربران زنجانی پرداخته می شود. از این رو برمبنای نظریه زمینه ای مایرز و آویسون، نظریه سرمایه ارتباطی جیمز کلمن، و نظریه تکمله پل لازارسفلد و رابرت مرتن، مسیر فرضیه های پژوهش مدنظر قرار می گیرند. بنابراین با تکیه بر نظرسنجی و مراجعه به کاربران تبلیغات سایت های اینترنتی در بین 368 نفر از کاربران زنجانی با استعانت از قواعد تعیین حجم نمونه به عنوان نمونه آماری و بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و سهمیه ای، به طور تصادفی از بین مناطق مسکونی شهر زنجان انتخاب گردیدند. متعاقبا با استفاده از پرسشنامه هدایت شده، داده های مورد نیاز جمع آوری و به کمک مجموعه آماری برای علوم اجتماعی (SPSS) پردازش شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که با تاثیر بهم پیوسته متغیرهای تاثیرگذار، مقدار 59% تغییر در میزان رفتار اقتصادی (y) قابل تبیین است. بعبارتی با توجه به تجربه پیشین کاربران از سایت های اینترنتی و میزان جاذب بودن سایت های اینترنتی، با تکیه بر اعتماد بالا به سایت های اینترنتی و نیز میزان رضایت کاربران از منبع سایت های اینترنتی برمبنای ارتقاء اقناع سایت های اینترنتی، هرقدر کاربران پسر غیرشاغل با حجم پائین اعضاء خانواده، از میزان تمایل بالائی در استفاده از سایت های اینترنتی برخوردار باشند، آنگاه میزان رفتار اقتصادی کاربران در فضای تبلیغات سایت های اینترنتی بیشتر می گردد. اما نکته حائز اهمیت در تبیین مساله آسیب شناختی فرهنگی و اقتصادی اقناع تبلیغات سایت های اینترنتی، این است که با ظهور هویت های مقاوم درقالب شبکه های اجتماعی موجود در در جامعه شبکه ای، این هویت های جدید در سه حوزه یعنی آسیب شناسی هویت مشروعیت بخش، آسیب شناسی هویت مقاومت، و آسیب شناسی هویت برنامه دار، با آسیب های جدی فرهنگی و اقتصادی روبرو می شوند.

هدف از این مقاله شناسایی راهکارهای ارتقاء منزلت اجتماعی معلمان در استان همدان می باشد. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. تکنیک مورد استفاده برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده و اطلاعات آن از 201 نفر از معلمان زن در هر سه دوره ابتدایی، راهنمایی و متوسطه در مناطق برخوردار (شامل 2 منطقه)، نیمه برخوردار (3 منطقه) و محروم (4 منطقه) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به دست آمده است.بر اساس یک رویکرد تلفیقی از نظریات مختلف که از زوایای متفاوت و بر اساس پاردایم های خاص خود به منزلت اجتماعی می پردازند، به چهارچوب طرح پرداخته شده است. مهم ترین این نظریات عبارتند از: نظریه های ماکس وبر، بوردیو، کارکردگرایی (پارسونز، دیویس، مور و مرتن)، کالینز، آدامز، محرویت نسبی و نظریه گافمن.نتایج پژوهش نشان داد که افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی، کارکردی بودن نظام آموزشی، مشارکت معلمان در تصمیم گیری های نظام آموزشی، دسترسی عادلانه به منابع کمیاب، صورت های انضباط نمایشی و عدم فاصله نقش به طور معنی داری باعث افزایش منزلت اجتماعی معلمان می شوند.

سرمایه اجتماعی ابزاری برای رسیدن به انواع دیگر سرمایه ها از جمله سرمایه اقتصادی، انسانی و فرهنگی هست. یکی از حوزه های مهم تاثیرپذیر از سرمایه اجتماعی نهاد خانواده است. ازاین رو هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده و اعتیاد به مواد مخدر جوانان شهرستان قائم شهر هست. چهارچوب نظری این پژوهش نظریه کلمن هست. روش تحقیق پیمایشی، ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه بوده است که روابط آن از طریق آلفای کرونباخ و اعتبار آن از طریق اعتبار صوری شناخته می شود. جامعه آماری این پژوهش، از جوانان شهر قائم شهر که در زمان انجام تحقیق در بازه سنی 25 تا 17 قرار داشتند، تشکیل شده است. در مجموع 400 نفر از این جوانان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. متغیرهای مستقل مدل تحلیلی که در پی تبیین متغیر وابسته (اعتیاد به مواد مخدر) بوده اند، متغیرهای مستقل شامل (سرمایه اجتماعی ساختاری درون خانواده، سرمایه اجتماعی ساختاری بیرون از خانواده، سرمایه اجتماعی شناختی درون خانواده، سرمایه اجتماعی شناختی بیرون از خانواده) بوده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی خانواده و ابعاد آن با اعتیاد به مواد مخدر رابطه معناداری وجود دارد. همچنین با توجه به نتایجی که در رگرسیون چندگانه این تحقیق مشاهده می کنیم، این است که در بین ابعاد سرمایه اجتماعی شناختی درون خانواده (0.384-) بیشترین قدرت را داشته و به عبارتی قوی ترینپیش بینی کننده رفتار اعتیاد به مواد مخدر در بین جوانان بوده است.