جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در فصل اول که کلیات است نتیجه می شود که آیه به معنی علامتی واضح و آشکار در قرآن کریم در چند وجه به کار رفته است ‎۱- قسمتی از کتاب آسمانی ‎۲- نشانه های خدا در باطن انسان ‎۳- معجزات ‎۴- نشانه و علامت برای چیزی. و در روایات معصومین علیهم السلام در بسیاری از آیات قرآن کریم آیه به وجود مقدس ائمه اطهار علیهم السلام تاویل داده شده است. تمام ما سوی الله از آیات خدا شمورده شده اند که با توجه به اشتراکی که در نتایج توجه و عواقب بی اعتنایی به آنها دارند به دو قسم تمام کننده حجت و تکامل دهنده انسان (اعجازی و غیر اعجازی) تقسیم می شود. در فصل دوم به نتایج توجه و عواقب بی اعتنایی به آیات الهی پرداخته شده است. نتیجه توجه به آیات اعجازی ظهور حقیقت بوده و عواقب بی اعتنایی به آنها نزول عذابی فراگیر، حبط کلی اعمال و خلود در جهنم است. اهم نتایج تفکر در آیات اعجازی عبارت است از: بصیرت، پی بردن به توحید، معاد و اسماء و صفات الهی، معرفت خدا و ... و در مقابل، عواقب بی اعتنای به آنها عبارتند از: استدراج، بسته شدن راههای ادراکی، نابینا محشور شدن در قیامت و ..... در فصل سوم مقتضیات و موانع بهره گیری از آیات الهی بررسی شده است. تنها مقتضی مورد از برای بهره بردن از آیات اعجازی خضوع در مقابل حق بوده و موانع بهره گیری از آنها عبارتند از: کفر، جحود، اعراض، جدال و ... که همه این موارد در واقع انکار کردن حقیقتی است که برای فرد ثابت شده است . اهم مقتضیات مورد نیاز در جهت بهره گیری از آیات غیر اعجازی عبارت است از : ایمان، یقین، صبر، شکر و ..... موانع بهره بردن از آنها علاوه بر مراتب ضعیف اموری مثل کفر، اعراض و .... که موانع بهره گیری از آیات اعجازی بودند، غفلت، نسیان، اهمال و سستی در توجه به آنها هستند.این پایان نامه به روش تحلیلی - وصفی و با الهام از روش تفسیر قرآن به رشته تحریر در آمده است.

در این نوشتار، ضمن بیان مباحث لغوی و تفسیری آیة مباهله، و آیة قبل از آن (یعنی: آیات 59، 60 و 61 سورة آل عمران)، مطالب زیر اثبات شده است: 1- قضّیة مباهله در 24 ذیحّجة سال نهم هجری اتفاق افتاده است. 2- حقّانیّت اسلام، و نبوّت حضرت محمد(ص)، و نیز بُطلان عقاید مسیحیان در مورد الوهّیت حضرت عیسی(ع) 3- به اجماع و اتفاق نظر دانشمندان اسلام ، و روایات متواتر شیعه و سنّی، تنها مصداق آیة مباهله، حضرت علی و فاطمه و حسن و حسین(ع) می باشند؛ و بر این اساس، مصداق «أبناءنا» در آیة شریفه، امام حسن و امام حسین(ع)، و مصداق «نساءَنا» حضرت فاطمه(س) ، و مصداق «أَنْفُسَنا» حضرت امیر المؤمنین علی (ع) می باشد. بنابراین، در آیة مباهله، امام حسن و امام حسین(ع)، فرزندان رسول خدا(ص) محسوب شده اند؛ و روایات فریقَیْن، و استناد ائمة اطهار(ع) نیز همین مطلب را تأیید می کند. - و حضرت فاطمه(س)، یگانه زن بر گزیدة خدا و رسول او(ص)، و سیّدة زنان امّت، بلکه با توجّه به روایات فریقَیْن، سیّده و بانوی بزرگوار زنان جهان، و زنان بهشت است. - و حضرت علی(ع) به مَنزلة نَفْسِ پیامبر بوده، و در کمالات و صفات ذاتی، مثل خود پیامبر(ص) می باشد؛ و به موجب همین آیة شریفه، تمام مقامات رسول خدا(ص) منهای آنچه دلیل آن را خارج نماید (مثل نبوّت و خاتمیّت و نزول وحی)، برای امیرالمؤمنین علی(ع) نیز ثابت است. 4- حضرت علی(ع)، افضل و برتر از همة صحابه پیامبر(ص)، بلکه برتر از همة انبیای گذشته و فرشتگان می باشد؛ و روایات متفق علیهِ فریقَیْن، و استناد خودِ ائمة اطهار(ع) نیز همین مطلب را تأیید می کند. 5- همچنین در این رساله، به بعضی از اشکالات و شُبَهاتِ مخالفان پیرامون آنچه بیان گردید، پاسخ داده شده است. 6- دلیلِ جواز مباهله برای افراد با صلاحیّت، و کیفیت و زمانِ انجام آن از زبان امامان(ع) بیان گردیده، ونمونه ای از شیعیان که در مورد امامت با مخالف خود مباهله کرده است، و خداوند توانا، آن مخالف را به عذاب عاجل مبتلا ساخت، ارائه شده است.

بسم الله الرحمن الرحیم و یَضَعُّ عَنهُمّ اِصرَهم و الاغلال الّتَی کانَت علیهم اعراف / 157 و بار سنگین و زنجیرهایی را که بر گردنشان است از دوش آنها بر می دارد . وَلا تَکُن عَبدَ غَیرِکَ وَ قَد جَعَلَکَ اللهُ حُرّاً امام علی علیه السلام آزادی از جمله مفاهیم زیبا و جذابی است که در عصر حاضر بنابر ایده ها و آموزه های گوناگون تعاریف مختلفی از آن در آیینه اذهان نقش می بندد شاید بطور خیلی خلاصه بتوان از آزادی به عنوان نبودن مانع در مسیر یاد کرد . در مکتب رهایی بخش اسلام از آنجاییکه راز آفرینش ، بندگی و عبودیت ذات اقدس الهی است و آزادی به عنوان یکی از وسایل و مقدمات بسیار مهم در زمینه نیل به این هدف والا و ارزشمند محسوب می شود ، بطور موکّد و مکرر این مفهوم مورد تأکید قرار گرفته است . بطور کلی آزادی به دو قسم آزادی اجتماعی و آزادی معنوی تقسیم می گردد . آزادی اجتماعی به یک تعبیر در واقع رهایی انسان از قید اسارت افراد دیگر و آزادی معنوی انسان از قید و اسارت خودش می باشد . آزادی اجتماعی زمانی به معنای واقعی محقق می شود که انسان از آزادی معنوی برخوردار باشد و به دیگر سخن مگر می شود بشر اسیر شهوت و خشم و حرص و آز خودش باشد و در عین حال برای آزادی دیگران احترام قائل شود ؟! در خصوص محدوده آزادی شاید بتوان گفت هیچ کس در دنیا معتقد به آزادی مطلق نیست بلکه در هر ملت و مکتبی با توجه به قوانین و مقرراتی که بر اساس نگرششان نسبت به انسان و جهان برای خود وضع کرده اند و خود را پایبند به آن می دانند ، این واژه حد و مرزهای مشخصی پیدا می کند . در مکتب اسلام آزادی در چارچوب قوانین و دستورات اسلامی و الهی پذیرفته شده است . از جمله تفاوت های موجود بین آزادی در منطق اسلام و غرب می توان به موارد ذیل اشاره کرد : 1 – در اسلام آزادی ریشه الهی دارد لکن مکتب غربی لیبرالیسم منشاء آزادی را خدادادگی نمی دانند و به دنبال ریشه ی فلسفی برایش هستند . 2 – با توجه به نسبی بودن حقیقت و ارزشهای اخلاقی در مکتب لیبرالیسم ، آزادی در منطق آنها نامحدود می باشد اما در مکتب اسلام با توجه به وجود حقیقت و ارزش های مسلّم و ثابت ، آزادی محدود به حقیقت و ارزشهاست . 3 – حد آزادی در غرب را منافع مادی تشکیل می دهد امّا در منطق اسلام این حد و مرز بر اساس ارزشهای معنوی و الهی شکل می گیرد . 4 – آزادی در تفکر لیبرالیسم غربی باتکلیف منافات دارد لکن در اسلام آزادی آن روی سکه تکلیف است . در محفل دوستان بجز یاد تو نیست آزاده نباشد آنکه آزاد تو نیست دیوان امام « ره»

در این تحقیق آزمایش انسان در شش فصل با این عناوین بررسی شده است: بخش اول، بررسی آزمایش و مترادف های آن: بلاء و ابتلاء، فتنه، امتحان، محص; بخش دوم، حقیقت آزمایش الهی، ضرورت و شناخت انواع آن: سنت آزمایش، انواع آزمایش; بخش سوم، حکمت های آزمایش: جداسازی و تمایز، انسان سازی و اصلاح، رشد و شکوفایی، رسیدن به کمال; بخش چهارم، جلوه های آزمایش: اولاد، اموال، جهاد، حج، شهوات; بخش پنجم، الگوهای آزمایش: ابراهیم(ع)، سلیمان(ع)، داود، ایوب و یونس; بخش ششم، عوامل موفقیت: توجه به خدا، فضائل اخلاقی،...

موضوع تحقیق، آرزو از منظر قرآن و سنت می باشد این تحقیق در صدد است شناخت بیشتری راجع به این موضوع و ابعاد آن داشته باشیم.ضرورتی که این موضوع را ایجاب می کندوجودافکار التقاطی فرهنگ بیگانه درامت اسلامی و نبودن یک مرجع کامل در مقام پاسخ گوئی به آنهاست واز طرف دیگر وجود کثیری از آیات و روایات، اهمیت خاصی به موضوع می بخشد . با استفاده از منابعی همچون بحار الانوار واصول کافی و غرر الحکم و درر الکلم ،نهج البلاغه و کتب تفسیری چون تفسیر المیزان و تفسیر نور .... وکتب اخلاقی همچون معراج السعاده ،الاخلاق ،...و نرم افزار هایی همچون جامع تفاسیرنور ،گنجیه روایات نور و...گرد آوری شده است. لازم به ذکر است که این تحقیق به شیوه کتابخانه ای و فیش برداری جمع آوری شده است . آنچه در تحقیق مورد بحث قرار گرفته است عبارتند ازاینکه: آرزوکه در زبان عربی امل گفته می شود در زبان فارسی به معنای خواسته می باشد. ودر قرآن برای آن مترادف هایی وجود دارد.آرزو از آرمان و رجاء و امیدو...متمایز است. آرزو یک امر انکار ناپذیراست و همه انسان ها از جمله پیامبران واهل قیامت و...دارای آرزو می باشند. بین نگرش اسلامی و غربی در مورد آرزو تفاوت هایی وجود دارد. آرزو توسط نگرش و تفاوت بین انسان ها ومشاهده محدودیت های خود ودارایی های دیگران و...ایجاد می شود وبرای آرزو کردن، اصولی همچون توکل ،درخواست از فضل الهی ، صبر ، اجرایی کردن ، مطابقت با منطق و سنت های جهان وغیره ... باید رعایت گردد. برای آرزو خصوصیاتی مانند نسبی بودن وگستر دگی وغیره تصورمی شود و پیامدهایی چون آبادانی ،ایجاد حرکت،سازگارشدن وجود دارد.ازدیدگاه کلی آرزو به ممدوح و مذموم تقسیم می شود و ما می توانیم در قرآن برای آرزو مصداق هایی بیان کنیم وبالاترین نوع آرزو رسیدن به لقاء الهی می باشد . نوع مذموم آرزو در روایات« طول امل» نامیده می شودکه هشدارهای فراوانی از جانب معصومین «« علیهم السلام » در این مورد به ما رسیده است . آرزوهای طولانی ریشه هایی همچون نادانی ،حب دنیا ،بی ایمانی ،حرص و...دارد . نشانه های آن فریب کاری ،دروغین بودن ،دست نیافتنی ،ازدیاد دردوران پیری و...می باشد.پیامدهای آرزوهای طولانی بی عملی،فراموشی خدا و آخرت ومرگ ،قساوت قلب ،تلف شدن عمر ،تاخیر در توبه وغیره ... است . طریقه در مان آرزوهای طولانی به وسیله ایمان ،کسب معرفت ،انجام تکالیف ،یادمرگ و توجه به فضیلت کوتاهی آرزو می باشد . می توان نتیجه گرفت که قسمی ازآرزوها در منظر قرآن و سنت محرک و مثبت می باشند و گروهی دیگر از آنها مذموم بوده و با کنترل و مدیریت آنها می توان به سعادت رسید. کلید واژه: آرزو، امید، آرمان، امل ،قرآن وسنت .

«انسان، دین و آزادی» مقوله ای است که از دیرباز مورد بحث فیلسوفان ودین شناسان و متفکران سیاسی و اجتماعی بوده است. انسان دین و آزادی در سه حوزه به شرح ذیل قابل تفکیک است. 1- آزادی به معنای اختیار در اینجا اگر سخن از آزادی است سخن از اختیار انسان است. سوال اصلی در این مقوله این است که آیا انسان دارای قدرت انتخاب و اختیار است یا خیر؟ 2- آزادی به معنای رهایی توحید و یگانه پرستی که روح همه ادیان الهی است نوید بخش این نوع آزادی برای انسان است . اعتقاد به توحید، رهایی از همه قید و بندها و زنجیرهای اسارت بتها و طاغوتها و هر آنچه غیر خداست، در پی دارد. 3- آزادی به معنای عدم مانع این نوع آزادی بیشتر از هر چیز یک مسأله اجتماعی است . سوال اصلی این است که انسان تا چه اندازه می تواند در اجتماع آزادانه فعالیت کند، آن طور که می خواهد بیاندیشد، عقیده بورزد و عمل کند. نقطه ثقل این تحقیق، بررسی آزادی در مقوله سوم است ،امّا به مقولات اول و دوم نیز کم و بیش پرداخته است. اختیار انسان از محکمات قرآن کریم به شمار می آید و توحید که پیام آور هایی انسان از قیود درونی و بیرونی است به بهترین وجه در اسلام تبیین شده است. در مقوله سوم اصل بر عدم منع است مگر در مواردی که به دلیل رعایت مصالح اجتماع، حدودی برای آزادی تعیین می شود در این مقوله: آزادی اندیشه، آزادی عقیده، آزادی قلم و بیان و آزادی عمل مورد بررسی قرار گرفته است.

یکی از موضوعاتی که ذهن بشر را از دیرباز تاکنون به خود مشغول کرده، سنت تغییرناپذیر «آزمایش الهی» است. در این رساله، این سنت از منظر قرآن کریم در چهار فصل بررسی شده است. در فصل اول، مفهوم شناسی ابتلا و واژه های مرتبط با آن (فتنه، امتحان، تمحیص) مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم به گستره این سنت پایدار الهی پرداخته است. در فصل سوم، مهم ترین فلسفه های آزمایش الهی بررسی شده است که عبارت اند از: به فعالیت رساندن نیروها و استعدادهای بالقوه آدمی، زمینه سازی برای توجه و بازگشت به سوی خدا و شناخت راستگویان از دروغگویان. فصل چهارم به عوامل موفقیت در امتحان های الهی اختصاص دارد. کسب شناخت و آگاهی، اولین عامل پیروزی است. وقتی آگاهی از علوم هدایتگر با عمل گره بخورد، انسان چنان قدرت و قوتی به دست می آورد که می تواند از همه آزمایش های الهی سربلند و سرافراز بیرون آید.

تشریح سازگاری آزادی بیان و عقیده با احکام ارتداد می باشد. در فصول ششگانه این پژوهش، ضمن بیان مبانی بحث، اصول موضوعه و پیش فرض ها، هدف خلقت انسان از منظر قرآن، و جایگاه انسان و دین در نظام هستی، از تعریف آزادی، اهمیت و تقسیمات آن بحث می شود و مبانی آزادی غربی با مبانی آزادی مورد نظر قرآن و اسلام مقایسه می گردد. آنگاه آزادی عقیده و آزادی بیان از دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار می گیرد و ارتداد در ادیان آسمانی و مکتب های بشری، ارتداد از دیدگاه قرآن، و نیز از نظر فقیهان تبیین شده و در پایان شبهات ارتداد پاسخ داده می شود; این شبهات عبارت اند از: شبهه تعارض احکام ارتداد با حق آزادی عقیده، ادعای تعارض احکام ارتداد با آیات نفی اکراه در دین، و شبهه تعارض مجازات ارتداد با آزادی فکر و تحقیق

نوشتاری که پیش رو دارید از دو بخش که هر دو بخش نیز از دو فصل، تشکیل شده است. بخش اول کلیات است، که فصل اول آن به آزادی و تعاریف گوناگون آن در لغت و اصطلاح و پیشینه و انواع مختلف آن اشاره شده است. فصل دوم این بخش مربوط می شود به حقوق بشربا نگاه بیشتر به اعلامیه های حقوق بشر اسلامی و جهانی که در ابتدا به تاریخچه حقوق بشر در اسلام و تئوری آن و تاریخچه اعلامیه حقوق بشر اسلامی و متن اعلامیه و نواقص آن اشاره شده است و بعد از آن به تاریخچه اعلامیه حقوق بشر جهانی و متن اعلامیه و نواقص آن پرداخته شده است. تطبیق دو اعلامیه و مقایسه دیدگاه اسلام و غرب در زمینه حقوق بشر و آزادی موضوعی دیگر است که در این فصل به آن اشاره شده است و در انتها وضعیت حقوق بشر در ایران را مورد بحث و بررسی قرار داده ایم. بخش دوم این نوشتار به آزادی بیان در دو فصل جداگانه پرداخته شده است، که در فصل اول آن ، آزادی بیان با توجه به تعلیم اسلام و اعلامیه حقوق بشراسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. که از قسمت های مختلفی از قبیل اقسام و ضرورت و ادله آزادی بیان و حدود (استثنأیات) آزادی بیان و در انتهای این فصل به صورت پرسش و پاسخ، شبهات و اشکالات آزادی بیان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم نیز به آزادی بیان در قوانین بین الملل و اعلامیه حقوق بشر جهانی، سیر تطور و شکل گیری آن و مصادیق و جلوه ها، موازین محدود کننده چار چوب حقوقی اعمال محدودیت بر آزادی بیان و آزادی بیان به عنوان نخستین آزادی و جایگاه آزادی بیان در یونسکو مورد بحث قرار گرفته است، و در انتها اشاره ای به آزادی بیان و مبانی حقوقی آن در ایران و گزارش نماینده ویژه کمیسیون حقوق بشر درباره آزادی بیان در ایران شده است.

مسأله حجیت اخبار آحاد اعتقادی به منزله اعتبار حوزه گسترده ای از روایات اهل بیت(ع) از مسائل تأثیر گذار و پراهمیت میان رشته ای است که اصول فقه و کلام اسلامی را با علوم حدیث و تفسیر گره می زندو نتایج فراوانی در نحوه مراجعه و بهره مندی ما از میراث گران سنگ روایی شیعه به دست می دهد. در این رساله، نخست تلاش شده است، با تبیین اجمالی این موضوع تخصصی، اهمیت، دامنه گسترده و ثمرات ناشی از قول حجیت و یا عدم حجیت آحاد عقایدی بررسی شود. در بخش اول، کلیه آراء درخور نظر در مسأله از قدما تا معاصران طرح و بررسی گردیده تا قول مشهور مخالف با حجیت آحاد عقایدی در ضمن اصطلاح شناسی واژگان رئیسی تأثیرگذار، مورد نقد قرار گیرد. در این بخش شاهد تبیین معنای خبر واحد، ظن و تقلید در اندیشه اصولیان متقدم و متأخر هستیم. در بخش دوم، با نظام دهی به شاکله اصلی ادله مخالفان حجیت احاد در اعتقادات، ابتدا ساختار و سپس محتوای دلیل ایشان، جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است تا به طور ضمنی، راهی جهت حجیت نسبی آحاد عقایدی گشوده شود. برای این منظور، مبانی اصولی تأثیر گذار در مخالفت با حجیت این دسته از روایات مورد ارزیابی مبنایی قرار گرفته است و در مرحله بعد، با به تصویر کشیدن مفهوم مستقل اعتقاد قلبی و نشان دادن تمایز آن از معرفت قلبی، ثمره عملی تعبد در مسائل عقیدتی نمایانده شده است. در این مرحله، در واقع حجیت شرعی یا جعلی برای آحاد عقایدی قابل تصور می گردد. در نهایت، با گذار از این دو مرحله، می توان برای خبر واحد عقایدی، هر دو نوع از حجیت را قایل شد.