جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این رساله با عنوان «سرشت انسان (نیکی یا بدی) از دیدگاه اسلام» در چهار فصل تنظیم شده است. سرشت انسان، همان نیرویی است که به صورت استعداد و قوه از ناحیة خداوند در نهاد انسان قرار داده شده است که به کارگیری صحیح آن، مایة سعادت و خوشبختی و بهره برداری ناصحیح از آن، باعث سقوط و شقاوت انسان می شود. فصل اول، واژه های کلیدی موضوع، مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم به دیدگاه اندیشمندان دربارة سرشت انسان اختصاص دارد، این دیدگاه ها عبارت اند از: بد بودن سرشت انسان، خوب بودن سرشت انسان، یکسان بودن خیر و شر در سرشت انسان، متفاوت بودن نیکی و بدی در سرشت انسان ها، تفاوت ذاتی سرشت انسان ها و خنثی بودن سرشت انسان. فصل سوم به سرشت انسان در قرآن و سنت اختصاص دارد. آیاتی که در این زمینه وجود دارند به سه دسته تقسیم می شوند: الف) آیات ستایش و تمجید انسان ب) آیات نکوهش انسان ج) آیاتی که انسان را مستوی الخلقه می داند. روایات مربوط به سرشت انسان نیز عبارت اند از: الف) روایاتی که انسان را دارای کرامت و سرشت خوب معرفی می کند. ب) روایاتی که سرشت انسان ها را متفاوت می داند. فصل چهارم با عنوان «نظریة مختار» نخست مفهوم خیر و شر و سپس دیدگاه نویسنده را بیان می کند. نویسنده بعد از اثبات دیدگاه خویش به بررسی آیات و روایات پرداخته و آیات را قابل جمع دانسته است؛ زیرا آیاتی که انسان را مدح و تمجید می کند نظر به ذات انسان دارد و آیاتی که انسان را مذمت می کنند در واقع مذمت نیستند؛ بلکه هشدارهای ایمینی هستند و بیان می دارند که بعضی از گرایش ها در انسان دارای دو رویه است؛ یک رویة خوب که به خاطر آن آفریده شده است و رویة مضر که انسان باید متوجه باشد به دام آن نیفتد.

خویشاوندان ارتباط خونی با هم دارند و شاخ و برگ یک درختند وگل و گیاه یک بوستان، پس ارتباطشان طبیعی است و قطع ارتباط عارضه ای ثانوی و یک معضل و آفت خانوادگی است که اگر بی دلیل باشد زشت و ناروا و اگر دلیلی داشته باشد قابل رفع است که این پیوند محبت و آرامش روحی را به دنبال دارد و قطع این رابطه کدورت دلها را به دنبال دارد. صله ی ارحام فواید و آثار فراوانی دارد که برخی به امور دنیوی ( افزایش عمر، افزایش مال و رزق و رفع فقر ) و برخی به امور اخروی ( آسان شدن سکرات موت) مربوط است و این کار نیک و ساده آن قدر سازنده و مفید است که گاهی تقدیر الهی به خاطر آن عوض می شود. اثر حاضر بر آن است که با بررسی آیات قرآنی و روایات اهل بیت ( علیهم السلام) مفهوم صله رحم و ارحام روحانی و آثاری که در رفتار با والدین که یکی از مصادیق صله رحم هستند و با بیان معضلات خانوادگی و راههای رفع آن چاره ای برای دفع این معضل خانوادگی یعنی قطع رحم بیندیشند و با اصلاح ذات البین که همان اصلاح بین زن و شوهر که با تلاش دو حاکم از دو طرف ( زن و شوهر) برای برقراری این پیوند می کوشند که به تقویت صله رحم کمک می کند. امید است که مردان و زنان مسلمان آن را مطالعه کنند و به کار ببندند تا نزد حضرت دوست قبول افتد. واژگان کلیدی: رحم، صله، قطع رحم

در این رساله در مورد کلیات تحقیق، مفهوم، اقسام، مراتب، عوامل، پیامدها، پیشگیری و درمان سوءظن بحث شده است. سوءظن در لغت به معنای گمان بد، حدس بد، بددلی و بداندیشی آمده است و در اصطلاح عبارت است از: حمل نمودن برداشت های ذهنی نسبت به دیگران بر وجه زشت و ناپسند در صورتی که وجه پسندیده وجود دارد. سوءظن حرام، آثار زشت و ناپسندی در پی دارد. سوءظن از نظر وجودی دارای سه مرتبه است: خطور ذهنی، تثبیت و نگه داری آن در ذهن و ترتیب اثر دادن به سوءظن. سوءظن از جهت پیامد و آثار نیز دارای چند مرتبه است: سوءظن به خداوند جل جلاله، سوءظن به معصومین(علیه السلام)، سوءظن به مؤمن و سوءظن به غیر مؤمن. هر اندازه سوءظن بیشتر باشد به همان اندازه پیامدهای دنیوی واخروی آن بیشتر می شود. عوامل و ریشه های سوءظن عبارت اند از: 1. القای شیطان 2. ضعف ایمان 3. شایعه 4. همنشینی با بدان 5. خود را در مواضع تهمت قرار دادن 6. ترس و ضعف نفس 7. بخل ورزیدن 8. حسد 9. نفاق 10. فقر. گفتنی است که تمام عوامل و ریشه های سوء ظن در این رساله مورد بحث و بررسی قرار گرفته و شش راه برای پیشگیری و پنج راه برای درمان سوء ظن ارائه شده است.

موضوع تحقیق پایانی سیره اخلاقی و سیاسی امام صادق ( ع) می باشد. که با توجه به نگرش، تحقیق بنیادی و بر اساس راهبرد، توصیفی و در حوزه راهکار روشی است کتابخانه ای. پژوهشگر در این تحقیق به دنبال روشی منطقی، عقلانی و شرعی برای تمامی واکنش ها و ارتباطات محتمل بین خود و حقایق زندگی و این هدف را از تحلیل و توصیف چگونگی رفتار حجت خدا در ابعاد مختلف زندگی می جوید. به همین جهت دامنه تحقیق او سیره اخلاق فردی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی امام جعفر صادق ( ع) را به عنوان برجسته ترین الگو در بر می گیرد. و دریافته است در نظام تربیت امام جعفر صادق ( ع) همان اندازه که به علم اهمیت داده شده است، به عمل نیز اهمیت داده شده است. وی برای دستیابی به اطلاعات فوق الذکر به کتب حدیثی، تاریخی و سیره ای که به توصیف و تحلیل رفتاری حضرت پرداخته مراجعه نموده است. علاوه بر آن محقق بر آن شد، بداند بر چه اساس این مکتب را مذهب جعفری می نامند و دریافت در عصر حضرتش بنا بر شرائط مساعد اجتماعی زمینه طرح و گسترش فقه اهل بیت ( ع) فراهم گردید و هزاران دانش پژوه فقه بر حزوه درسی امام جعفر صادق ( ع) شتافتند و فقه اهل بیت ( ع) را با خود به اقصی نقاط سرزمین های اسلامی و غیر اسلامی انتشار دادند و بر این اساس مذهب جعفری در فقه بنیان گرفت. واژگان کلیدی عبارتند از: امام، صادق، سیره، اخلاق، سیاست.

حق هر چیزی است که واقعیت داشته باشد و یا شایستگی این را داشته باشد که واقع شود و وظیفه آنچه که اجرای آن شرعا و عرفا به عهده کسی باشد که به آن تکلیف نیز می گویند. بین حق و تکلیف تلازم برقرار است یعنی وقتی کسی « حق» داشت، دیگران « تکلیف» دارند آن حق را رعایت کنند. زن و شوهر ملزم می شوند که آن حقوق را رعایت و وظایف را انجام دهند وظایفی که بین زن و شوهر وجود دارد سه دسته اند : وظایف مشترک زن و شوهر، وظایفی که مختص به زن، وظایفی که مختص به مرد است. وظایفی که مختص به زن است عبارتند از تمکین، اطاعت کردن، حفظ عفت خود، آرایش و زینت برای شوهر، رفع منافرات، عدم تصرف در اموال شوهر بدون اجازه ی وی، پوشاندن عیوب و حفظ اسرار او، خوش رفتاری و عشق به شوهر، گذشت نسبت به خطاهایش. در ثواب شوهرداری و انجام صحیح وظایف، دخول در بهشت، برداشته شدن عذاب قبر، محشور شدن با فاطمه زهرا(س) و همنشینی با وی و برابری اجر زن با ثواب هزار شهید خواهد بود. گاهی اوقات هم موانعی زن را از انجام صحیح وظایفش باز می دارد که از جمله این موانع می توان به مشخص نبودن فلسفه ازدواج، عدم آشنایی به حقوق یکدیگر، ضعف ایمان، تفاوت سنی زیاد، ازدواج تحمیلی، تحصیل زن، اشتغال زن، اعتیاد زن، نفوذ فرهنگ بیگانه و ... اشاره کرد.

جایگاه همسر در نهاد خانواده، ملاک و معیارهای انتخابی همسر، مسائل حقوقی همسر از قبیل: اعطای نفقه، روابط جنسی، رعایت عدالت میان همسران، اداره خانواده و عواملی که در ثبات و استحکام خانواده دخالت دارند، از مسائلی است که دربارة همسران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. جایگاه فرزند در نهاد خانواده و درک آنان، برنامه ریزی های مقدماتی و پیشگیرانه برای تضمین سلامتی آنان، تأمین نیازهای جسمی، روحی و روانی کودکان و برنامه های تربیتی و آموزشی، از موضوعاتی هستند که دربارة فرزندان بررسی شده است. تبیین جایگاه والدین، مسائل حقوقی آن ها، آثار خدمت به والدین، چگونگی برخورد پیشوایان با والدین و آسیب شناسی عدم توجه فرزندان به والدین، مسائلی هستند که در مورد والدین مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته و راهکارهای تحقیقاتی و عملی در هر یک از موارد ارائه شده است.

انسان در خانواده بزرگی به نام جهان زندگی می کند و با تک تک افراد آن در ارتباط است، آنچه که انسانیت انسان را رشد می دهد توجه به مسئولیت ها و تکالیفی است که بر عهده دارد. حق و تکلیف دو جانبه است پس اگر صحبت از حقوق متقابل به میان آید بدین معنا است که این حقوق چه وظایفی را بر عهده طرفین نهاده است. پدر و مادر دو رکن مهم تربیت برای کودک محسوب می شوند، به نحوی که مادر از لحاظ عاطفی و روحی کودک را سیراب می کند و پدر در زمینه های انضباطی رفتار کودک را متعادل می سازد، هر دو موظفند برای تحویل دادن افرادی سالم، تندرست، با تربیت و با شخصیت به جامعه متحمل مشقات، رنج ها و سختی ها و ... شوند. فرزندان در برابر تلاش ها و زحمات پدر و مادر وظایف را به عهده دارند که هر چه معرفت و شناخت آنها بیشتر شود از عهده این مسئولیت بهتر بر خواهند آمد. از جمله وظایف فرزندان در قبال والدین حق شناسی، احسان، محبت، تواضع ... که رعایت این امور ارزش انسانی آنان را شکوفا می سازد. فرزندان هم حقی بر پدر و مادر خود دارند از جمله نام خوب زیرا اسم خوب در طول زندگی همیشه مورد بهره گیری می باشد ثانیاً در ادب او کوشش کنند زیرا ادب سرمایه ای است که نه تنها تمام نمی شود بلکه هر روز به این سرمایه اضافه می شود ثالثاً باید فرزند را با ایمان به خدا و تربیت های قرآن آشنا کرد. بنابراین اگر والدین و فرزندان به حقوق خود آشنا باشند و حد و مرزهای متقابل را دریابند همین دریافت ها زمینه اصلاح اخلاق را فراهم می نماید و جامعه پذیرای خانواده های صالح خواهد بود. کلید واژه: حق- والدین- فرزندان- بلوغ- عاق.

این تحقیق شامل پنج فصل با این عنوان هاست: فصل اول، واژه شناسی: معنای لغوی و اصطلاحی حبط؛ فصل دوم، پیشینه ی تاریخی حبط: حبط از دیدگاه مذاهب؛ فصل سوم، حبط از دیدگاه قرآن: حبط در قرآن، عوامل حبط: کفر، شرک، نفاق، ارتداد، عدم قصد قربت، فریاد بر پیغمبر(ص) زدن، احکام اعمال از لحاظ جزا؛ فصل چهارم، حبط از دیدگاه روایات: عدم قبول ولایت حضرت علی(ع)، بی تابی در مصیبت، خدعه نمودن با خدا، انجام کار خیر توأم با منّت، خصومت و دودلی، حبّ دنیا، حکم دروغ را به خدا نسبت دادن، کبر نسبت به خدا، کینه، غیبت، بخل؛ فصل پنجم، دعاهای ائمه(ع) جهت حبط نشدن اعمال.

این پژوهش با عنوان احباط و تکفیر از دیدگاه آیات و روایات قرآن کریم در صدد آن است تا با بررسی کتابهای مختلف در این زمینه ، مجموعه تلاشها و اقدامات مختلف محققین و مفسرین نویسنده این مطلب را بیان نماید و با توجه به ماهیت ، اهداف تحقیق و امکانات موجود روش تحقیق توصیفی تحلیلی برای این پژوهش انتخاب شده است . محقق در این پژوهش به نتایج زیردست پیدا می کند . احباط به معنای این است که اعمال صالح یک انسان به وسیله عمل پوچ و نابود می گردد. و تکفیر به معنای این است که آثار گناهان بوسیله انجام کار خیر و نیک پوشیده و محو می شود . عوامل احباط عبارتند از : 1- ارتداد 2- شرک 3- کفر 4- انکار معاد 5- نفاق 6- دنیا طلبی 7- بلند کردن صدا در حضور پیامبر 8- منت و آزار بعد از انفاق 9- نافرمانی خدا و رسول عوامل تکفیر عبارتند از : 1- ایمان ، عمل صالح ، تقوا 2-نماز ، زکات ، ایمان به پیامبران و قرض دادن 3- هجرت ، جهاد ، شهادت 4- توبه 5- پرهیز از گناهان بزرگ 6-حسنات 7-صدقه پنهانی 8- کفارات محقق در گردآوری مطالب با محدودیتهایی نظیر نبودن منابع خاص مرتبط با موضوع و تکراری بودن مطالب مواجه بوده است .

مباحث این پایان نامه عبارتند از: اخلاص در لغت واصطلاح قرآن، روایات، اخلاق و عرفان، اهمیت اخلاص، ابعاد اخلاص، آثار اخلاص، چهره مخلصان،موانع اخلاص، مراتب اخلاص، ارتباط میان نیت واخلاص و بالاخره راههای تحصیل اخلاص.