جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش : بررسی و مطالعه آرای فقهای شیعه و سنی در مورد عقد عاریه و همینطور بررسی اختلاف نظرات و مشترکات دو مذهب در مورد عاریه است روش نمونه گیری : مطالعه کتب فقهی شیعه و سنی و نظرات حقوقدانان است روش پژوهش : مقایسه نظرات فقهای شیعه و سنی در کتب های ایشان است ابزار اندازه گیری : نظرات فقهای شیعه و سنی است طرح پژوهش : کنکاش درنظرات فقهای شیعه و سنی و عنوان نمودن اختلافات و مشترکات ایشان است مقایسه آرای فقهای شیعه و سنی در مورد عاریه نشان داد که نظرات دو مذهب به هم نزدیک می باشد و فقط اندکی اختلاف نظر دارند

این رساله شامل هشت فصل به شرح ذیل است: 1- مناسبات عقل و وحی در فلسفه و دین یهود 2- مناسبات عقل و وحی در فلسفه و دین مسیحیت 3- مناسبات عقل و وحی در اسلام 4- ملاصدرا و توفیق عقل و وحی 5- بررسی مواردی از توفیق عقل و وحی در خداشناسی اسفار 6- نکاتی که درتدوین نظام احسن باید مورد ملاحظه قرار گیرد 7- اقسام صفات 8- نهی از نفسیر به رأی به چه معناست؟

بخش اول رساله حاضر در مورد شأن قرآن و معصوم (ع)، راههای شناخت اهل بیت(ع) بحث می کند. بخش دوم نیز به بررسی شخصیت اهل بیت (ع) در قرآن می پردازد.

در تحقیق پیش رو سیر تحول کتب ادعیه شیعی بررسی شده است. هدف تحقیق ارائه سیر تحولی برای کتب ادعیه شیعی به منظور دسته بندی کتب ادعیه ومعرفی آنها می باشد .در بین کتب حدیثی شیعه کتبی شکل گرفته است که در آنها ادعیه وجود دارد.با توجه به اینکه ادعیه نیز حدیث هستند وشاخه ای ازحدیث به شمار می روند.این کتابها درطول تاریخ پیدایش دچار تغییراتی شده اند .تعدادی ازاین کتب در طول تاریخ محو یا نابود گشته اند وتعدادی از این کتب متنشان توسط علما به نسلهای بعدی انتقال پیدا کرده است وفقط نامی ازاین کتابها باقی مانده است.جای دارد که این کتابهای دعائی ومولفینشان معرفی شوند وبه صورت تحقیقی کامل ارائه شوندتا اینکه میراث منسی شیعه برای جهانیان وخود شیعه بهتر معرفی گردد. سوالی که وجود داردآنست که آیا می توان برای کتب ادعیه شیعی سیر تحول درطول تاریخ در نظر گرفت؟جواب یا فرضیه تحقیق آنست که بله!میتوان سیر تحول در نظر گرفت که تحقیق حاضر با توجه به نوع کتابها ومولفین کتابها وتقسیم بندی تاریخ توانسته است سیر تحولی ارئه دهد .در ابتدا نام همه کتب ا دعیه از ابتدای تاریخ تا تاریخ معاصر درکتابهای متفاوت استخراج گردیده شده ا ست .سپس دیده شده که تعدای از ادعیه بهمراه انواع مختلف احادیث د رمنابع مادر وجود دارند وتعدادی ادعیه د رشش قرن اول به صورت کتاب دعا ارائه شده اند که منابع دست اول نامیده شده است. سید بن طاووس در قرن هفتم همه ادعیه گشتگان را جمع آوری ودسته بندی کرده است وبا آرایش وپالایش ادعیه سهم بسزایی درسیر تحول کتب ادعیه داشته است این دوره ،منابع دست دوم نامیده شده است .بعد ازسید بن طاووس افرادی سعی کرده اندمنابعی که سید دردسترس نداشته است رابدست آورندوجوامع دعائی بنویسند وکار گذشتگان را کامل کنند (قرن هفتم تا دازدهم راشامل می شود).ایندوره منابع تکمیلی نامیده شده ا ند.با توجه به اینکه صحیفه، قرن دهم به بعدد رتاریخ ظهور کرده است د رحین منابع تکمیلی تحقیقاتی در مورد صحیفه ارائه شده است .ودو قرن معاصر(قرن سیزدهم وچهاردهم )بیشترین کارها درتالیف کتابهای ادعیه به صورت گزینش دعاها ازمنابع گذشتگان بوده واین دوره منابع گزینشی نامیده شده است.با توجه به موارد یاد شده می توان گفت برای کتب ادعیه سیر تحول وجود دارد ودر دوره های متفاوت تاریخی کتب ادعیه دچار تغییرات یا تحولاتی شده

در قرآن آیات بسیاری وجود دارد که به نحوی مرتبط با اهل کتاب است‎۰ گاهی در این آیات به واژه یا عبارتی برمی خوریم که فهم صحیح آیه به شکلی منوط به چگونگی برداشت از آن واژه یا عبارت است‎۰ در اینگونه موارد عمدتا آگاهی از پیشینه آن واژه یا عبارت نزد اهل کتاب می تواند نقش موثری در درک صحیح ما داشته باشد‎۰ البته ممکن است گاهی همان آگاهی ها به ذهنیتی تبدیل شود که موجب برداشت نادرست از آیه بشوند‎۰ در این پژوهش، پژوهنده درصدد است که نقش آگاهی و اطلاع مترجم و مفسر از پیشینه واژه ها و عبارات قرآنی نزد اهل کتاب را در ارائه ترجمه و تفسیر صحیح تر و دقیق تر نشان دهد‎۰

در این رساله تلاش شده ضمن بیان اصالت و جایگاه و ابعاد گسترده این اعتقاد، زوایای شناخت حضرت مهدی (عج) و وجوه معرفت و موالات به آن حضرت، با نگرشی تاثیرگذار بر زندگی فردی و اجتماعی شیعه ترسیم گردد. بر پایه چنین نگرشی، شیعیان وظیفه دارند با باور صحیحی از مفاهیم اساسی این اعتقاد، و وظایف خود در عصر غیبت، با انتظاری سازنده، زمینه ظهور آن حضرت را مهیا نمایند، و یا محوریت بخشیدن به این باور راستین خود، در تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، تحقق وعده بزرگ خداوند را بطور ناگهانی در اولین جمعه ای که فرا می رسد، به اراده و اذن الهی عینیت بخشند. و انسانها با همه وجود به خوبی بیابند که خلقت آسمانها و زمین و انسان بیهوده و عبث نبوده است.

این تحقیق با عنوان «امام مهدی(علیه السلام) در تأویل آیات و نصوص روایات در منابع اهل سنّت» در سه بخش و یک خاتمه تنظیم شده است: این پژوهش تلاش نموده است مفهوم درستی از انتظار و ظهور منجی عالم بشریت، قائم آل محمد عجل الله تعالی فرجه، ارائه کند. با درک مفهوم انتظار از سوء برداشت ها و سوء استفاده های دشمنان اسلام جلوگیریمی شود، وحدت و انسجام امت اسلامی فراهم می گردد، روح امید در اجتماع دمیده می شود و مردم به خود سازی می پردازند در بخش اول، مهدویّت و آثار فردی و اجتماعی آن، ضرورت شناخت امام زمان از نظر اهل سنّت و عقیده داشتن به مهدویّت، بررسی شده است. ذر بخش دوم پس از بیان بشارت های قرآن مجید در مورد ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) از دیدگاه کتب تفسیری و حدیثی اهل سنّت به موضوعات دیگری نیز پرداخته شده است: مهدی خلیفة خدا است، مهدی(علیه السلام) و غلبه قطعی صالحان از نظر قرآن، مهدی(علیه السلام) و ظهور دولت کریمه از دیدگاه قرآن و مهدی(علیه السلام) و نوید های دیگر از قرآن. در بخش سوم، بشارت های نبوی نسبت به ظهور مهدی(علیه السلام) از دیدگاه اهل سنّت، تصریح بزرگان اهل سنّت نسبت به تواتر اخبار مربوط به ظهور حضرت مهدی(علیه السلام)، سیمای مهدی(علیه السلام) از منظر بزرگان اهل سنّت، بررسی کتاب های روایی اهل سنّت در مورد امام مهدی(علیه السلام) و نسب مهدی(علیه السلام) از دیدگاه اهل سنّت، مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان، به بیان نزول حضرت عیسی(علیه السلام) و اقتدای او به مهدی موعود(علیه السلام) از دیدگاه اهل سنّت پرداخته شده است کما اختلف المفسّرون فی تصویر الفرق بین التأویل والتفسیر، خلاصته أنهم فرّقوا بینهما علی أساس طبیعة المجال المفَسَّر والمؤوَّل، أو علی أساس طبیعة الحکم، أو علی أساس طبیعة الدلیل. لقد استعملت کلمة التأویل فی القرآن الکریم فی معان متعدّدة. وهی فی کل هذه الموارد متطابقة مع معناها اللغوی "المرجع والمصیر". و قد شکلت "الآیة 7: آل عمران" مرکز البحث حول تأویل القرآن؛ حیث اختلفت أنظار العلماء فی تحدید المحکم والمتشابه، وفی معنی تأویله وإمکان تأویله أو عدمه، فالقائلون بالوقف عند لفظ الجلالة فی قوله تعالی: "وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ" ذهبوا إلی أن تأویل المتشابه هو ممّا استأثره الله بعلمه، ولم یُطلع علیه أحد، والقائلون بالعطف یذهبون إلی أن الراسخین فی العلم أیضا هم ممّن یعلم تأویله. وفی الحدیث الشریف جاءت مفردة التأویل بعدّة معانی یمکن إرجاعها إلی معنیین رئسین هما: التأویل بمعنی بیان مراد الله تعالی الأعمّ من کونه موافق للظاهر و مضادّ له. والآخر: المعنی الثانوی للکلام المعبّر عنه ب"البطن". إن تطوّر الحیاة المدنیة، والتأثّر بالثقافات والأفکار الوافدة بسبب توسّع الدولة الاسلامیة، والانفتاح علی العلوم الجدیدة کان له الأثر البالغ علی ظاهرة التأویل، فقد اتّسعت مجالاته وتطبیقاته، وتحوّل فی دلالاته واصطلاحاته، وتعدّدت طرائقه ومناهجه، وفی ظل هذا التطوّر الزمنی لم تعد الحالة التوحیدیة قائمة بین التفسیر والتأویل، حینما تمسّک فریق من العلماء بالمنهجیة التفسیریّة الموروثة، وحاولوا ربط معانی القرآن بالإطار الزمنی الذی تکوّن به النصّ الدینی، علی أساس حجیّة فهم أهل ذلک الزمان لکونهم الأعلم بظروف تشکیله وأسبابها، فاعتبروا التفسیر أکثر موضوعیة من التأویل، فیما أدرک فریق آخر ضرورة فهمه علی ضوء أدوات و وسائل الزمان والمکان. ومع بدایة التنویر الفکری اهتمّ جماعة من اللغویین والمفسّرین بدراسة اللغة، وحاولوا الاستفادة منها فی توسعة دلالات النصّ القرآنی لمواجهة الحالة المستجدّة فی الحیاة الاسلامیة، والوقوف بوجه الشبه التی تثار ضد القرآن. ومع تطوّر علوم اللغة، وتنامی المعرفة العقلیة خضع النصّ الدینی للتأویل المجازی علی ید المعتزلة أولاً، ثم التأویل الرمزی علی ید المتصوّفة ثانیاً. وکان المعتزلة فی طلیعة المستفیدین من العقل وجعله أداة طیّعة فی خدمة النص. وأمَّا علاقة مفهوم التأویل بباطن القرآن، فالمراد من بطون القرآن هو انتزاع مفاهیم ثانویة یدّل علیها شاهد من اللغة أو البرهان، أو هو من باب الجری والتطبیق. وقد حاول جماعة من العلماء بیان منشأ بطون القرآن الکریم، حیث أرجعها بعضهم إلی طبیعة اللفظ، فیما أرجعها آخرون إلی طبیعة المعنی.

در این رساله، موضوعاتی از قبیل: امامت از نظر لغت و مفاهیم قرآنی در دو مکتب شیعه و سنّی، جایگاه امامت در کتاب و سنّت و آیات امامت عامّه و خاصّه مورد بررسی قرار گرفته است. امامت در مکتب شیعه، جزء اصول دین شمرده می شود و در ردیف توحید، نبوّت و معاد قرار دارد. در مکتب شیعه، تمام وظایف امام و پیامبر| یکی است به جز وحی. درست است که باب وحی با رحلت پیامبر بسته شد، ولی به آن معنا نیست که جامعه اسلامی بعد از آن حضرت از بیان اصول، عقاید، شرح فروع، احکام، حکومت و حاکمیت شخصی که از ناحیه خدای متعال تعیین شده بی نیاز است. این وظایف، پس از رحلت پیامبر| به عهدة امام است و انجام چنین وظایفی بدون علم وسیع و بدون عصمت و مصون بودن از لغزش، امکان ندارد.

به یقین شرایط زمان و مکان از طریق اجتهاد در موضوعات و احکام فقهی تأثیر می گذارد، در این راستا شیوه اجرای حدود، که یکی از مباحث فقهی می باشد، از این تاثیر پذیری به دور نمی باشد. حد : مجازات معینی است که شارع برای ارتکاب جرایم معین قرار داده است. مهمترین ویژگیهای آن فوری، حتمی و معین بودن می باشد. این مجازان که در زمان فعلی نیز باید اجرا شود ، از نظر فقه و فقها اجرای علنی آن ترجیح دارد . در صورت تعدد باید به گونه ای اجرا شوند که علاوه بر رعایت ضوابط اجرای حد بر مریض ، همگی امکان اجرا پیدا کنند.در زمان فعلی حد قتل بدون طریق معین میتواند در حالت بی هوشی به اجرا در آید بخلاف حد قتل با شیوه معین که از این طریق موضوعیت داشته و نمی تواند در حالت بی هوشی به اجرا در آید. در حد قطع با وجود امکان بی حسی، پیوند عضو قطع شده ممنوع است و در حد جلد با استفاده از امکانات پزشکی جهت بی حس کردن مجاز نیست. در مجازاتهای غیر بدنی ، زندان حدی که ابد می باشد می تواند به صورت باز و نیمه باز اجرا شود و در تبعید، تبعیدی میتواند همراه خانواده به تبعید رفته ، اما در حد محاربه با توجه به وضعیت فعلی ، شرایط آن تنها با زندانی کردن محارب فراهم میشود

موضوع این تحقیق امامت از دیدگاه قرآن است این پژوهش در صدد آن است تا با بررسی آیات قرآن و سایر منابع اسلامی به بحث و بررسی در مورد امامت بپردازد و به اهداف زیر دست یابد : معنا و مفهوم امامت ، راههای تعیین امام ، و ویژگی های امام . روش این تحقیق با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات تحقیق روشی توصیفی تحلیلی است محقق در این پژوهش به نتایج زیر دست پیدا می کند . امامت در معنا به کسی گفته می شود که در پیشوایی او در قول و فعل اقدا می شود و یا کتابی ، و یا چیزی است چه بر حق و چه بر باطل باشد و همچنین گفته اند امام کسی است که از وی پیروی شود ، رئیس باشد ، یا غیر آن ؛ ریسمانی که بنا به دیوار می کشد تا راست ، بنا کند ، راه متوالی ، امر ، قرآن ، پیغمبر ، خلیفه و آنچه بچه هر روزه یاد می گیرد و نمونه ای که از روی آن نظیر آن را می سازد ... در خصوص تعیین امام دو نظر وجود دارد عده ای می گویند امام منصب الهی است و منصوص علیه می باشد و از طرف خداوند انتخاب می شود . عده ای دیگر می گویند انتخاب امام بر عهده مردم است و بر خدا نصب امام واجب نیست . با توجه به هر دو دیدگاه امام دارای ویژگی های می باشد . ویژگی های امام از دیدگاه گروه اول عبارتند از اینکه 1- آگاه ترین فرد نسبت به مکتب ، 2- بیشترین جهاد و فداکاری در راه خدا ، 3- الگوی مکتب ، 4-هوشیاری و تدبیر 5- مقبولیت عام . از دیگاه گروه دوم هم امام دارای ویژگی های می باشد : 1- قریشی بودن 2- مسلمان باشد 3- عاقل و دور اندیش باشد . این پژوهش اگر چه در دیدگاه شیعه و سنی پرداخته است و دیدگاه هر کدام را تشریح کرده است دارای محدودیت های می باشد یکی از محدودیت های این تحقیق آن است که منابعی را که بتوان از دیدگاه اهل سنت ، بحث امامت را مورد بررسی قرار داد خیلی زیاد و گسترده نیست و اگر منابعی هم وجود داشته باشد باز به صورت تکراری از موضوع بحث شده است . پیشنهاد می شود کسی که قصد تحقیق در این موضوع را دارد باید فقط یک جنبه از بحث امامت را مورد بررسی قرار دهد زیرا موضوع گسترده می باشد و نمی توان کلیات موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داد .