جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف این پژوهش بررسی تطبیقی معجزات نه گانه موسی در قران با تورات با استفاده از آراء گوناگون صاحب نظران و نهایتا بیان اشتراک و اختلافات این معجزات در قران و تورات می باشد. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کتابخانه ای با رویکرد روش تحقیق موضوعی در قرآن و تطبیق آن با تورات انجام گرفته است. این پژوهش در چهار مرحله به شرح ذیل صورت گرفته است. گام اول : بررسی نظرمفسران ذیل ایاتی که به نه گانه بودن معجرات موسی اشاره دارند. گام دوم پیدا کردن ایات مربوط به معجزات در قران و تنظیم جداول مربوطه ، گام سوم، بررسی هر یک از معجزات در قرآن و تورات در یک فصل ، گام چهارم بیان اشتراکات و اختلافات این معجزات در قران و تورات. نتایج : اختلالات تورات و قران در مبحث معجزات نه گانه عمدتا در جزییات مطالب می باشدو اشتراکات آنها به مراتب بیش از اختلافات است. مطمئنا از دلایل بیان مجدد این داستانها در قران و تصحیح آنها علاوه بر پند و عبرت مسلمانان عاملی بود تا یهود به حقانیت قرآن و رسالت پیامبر ( ص ) ایمان آورند.

هدف از تحقیق حاضر بررسی معنا شناختی واژه کفر در قرآن کریم است . سوال اساسی تحقیق حاضر این است که تحقیق مبتنی بر چیستی رابطه کفر با مفاهیم نفاق و شرک چیست ؟ این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام یافته است و مشتمل بر سه بخش است که هر بخش از دو فصل تشکیل شده است در بخش اول رابطه مفهوم کفر با مفاهیم همسان را بررسی نموده است در فصل اول این بخش رابطه مفهوم کفر با دو مفهوم " نفاق " و " شرک " را بیان کرده است ، در فصل دوم رابطه مفهوم کفر با سایر مفاهیم همسان را مورد بررسی قرار داده است در بخش سوم به تقابل مفهوم کفر با مفاهیم متضاد پرداخته است که در فصل اول این بخش رابطه مفهوم کفر با دو مفهوم ایمان و اسلام را بیان کرده است و در فصل دوم رابطه مفهومی کفر باسایر مفاهیم متضاد را مورد بررسی قرار داده است ، در بخش سوم زمینه ها و پیامدهای کفر را توضیح داده است در فصل اول این بخش زمینه های کفر و در فصل دوم به پیامدهای کفر پرداخته است . براساس نتایج تحقیق در جهان بینی قرآنی ، کفر و ایمان به منزله دو ستون می مانند که مفاهیم وابسته بسیاری بر پایه آنها استوار شده است این دو از لحاظ معنای درست مقابل هم و متضاد با هم می باشند شناخت هر یک از کفر و ایمان منوط یه شناسایی دیگری است شناخت کفر به جهت دارا بودن مقام مهمی در قرآن لازمه شناخت صحیح ایمان و سایر مفاهیم همسان آن می باشد برخی از زمینه ها و پیامدهای مهم کفر ، غفلت و نادانی و دنیا پرستی را به رغم فرضیه سوم از شاخص ترین زمینه های کفر ، ظلم و فسق را مطابق با شاخص ترین پیامدهای کفر به حساب آورده ایم .

در این پایان نامه شکر از دیدگاه قرآن و حدیث مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا مفهوم شکر وحقیقت آن آورده شده است. سپس، تفاوت شکر، حمد،ثنا و مدح و آیات مربوط به شکر و فضلیت شکر بیان شده است. دیدگاههای مختلف درباره شکر، انواع شکر،مراتب شکر، آثار شکر، سجده از جنبه های مختلف و درپایان نمونه هایی از شاکرین برجسته و شکر در دعاهای مختلف مطرح شده است.

«ذکر» در اصطلاح معارف اسلامی به معنای یادآوری خداوند به قلب و زبان است. «یاد خدا»سرچشمه قدرت روحی و معنوی انسان است و قرآن کریم، در مواضع متعدد، مسلمانان را به این امر مهم فراخوانده است تا از آثار و برکات آن برخوردار گردند؛همچنین از آفات فراموشی خدا و نسیان و غفلت از ذکرالهی، آنان را سخت پرهیز داده است، تا از زیانها ودشواریهای گوناگون ناشی از آن در امور دنیوی واخروی به دور مانند. هدف از این تحقیق، بازشناسی دقیق ذکر، ابعاد، آثار و مراتب آن است تا بتوان ذاکران حقیقی را چنانکه باید و شاید، شناخت، و بویژه طرزتلقی مسلمانان را از ذکر و ذاکران در عصر حاضرتصحیح و اصلاح نمود. برای این منظور، 500 پرسشنامه در میان فرهنگیان شیعی و سنی شهرستان تربت جام توزیع شد که پاسخهای گویا و نمودارهای روشنی از آنهادر فصل ششم تجزیه و تحلیل گردیده است

رساله حاضر تلاشی است در جهت احیای یکی از اصیل ترین مفاهیم سیاسی اسلام یعنی مفهوم اهل الحلّ و العقد که ساختار حکومت اسلامی، بدون آن فاقد مشروعیت و مقبولیت است. در اولین بخش این رساله، با بهره گیری از آثار صاحبنظران زبان عربی به بررسی زوایای لغوی و مدلولات ناشی از آن پرداخته و جوانب اصطلاحی آن را از نظر قرآن و سنت بیان نموده و سپس تعاریف و نظرات علمای پیشین و معاصر را نیز ذکر کرده است. در بخش دوم به تبیین اصطلاح قرآنی (اولو الأمر) و ارتباط آن با (اهل حلّ و عقد) در پرتو آراء و تفاسیر صاحبنظران و مفسران اهل سنت و شیعه امامیه پرادخته است. در بخش سوم هم ابتدا نمونه هایی از عملکرد عینی (اهل الحلّ و العقد) را در عرصة تاریخ صدر اسلام و با توجه به (سنت قولی و عملی) پیامبر (ص) در مقاطع گوناگون ذکر نموده و سپس نقش آنان را در عصر خلفای راشدین بیان نموده است. بخش پایانی هم موضوع انتخابات را در عرصه تشکیل حکومتهای معاصر، بررسی نموده و آن را مناسبترین بستر جهت تطبیق مفهوم اهل حلّ و عقد در قالب مجامع، مجالس، نهادهای گوناگون حکومتی و مردمی تشخیص داده است.

استکبار به عنوان صفت وخصیصه ای مذموم اگر چه با تکبر همراه است، ولی مفهومی فراتر از آن دارد که غیر از ابعاد فردی از گسترة اجتماعی بسیار وسیعی، نیز برخوردار است. اگر بخواهیم واژه استکبار را به گونه ای مختصر و قابل قبول تعریف کنیم، می توانیم چنین بگوئیم: «استکبار حالت عملی تکبر همراه با سرکشی، طغیان و عدم انقیاد در برابر حق است». جریان استکبار صرفاً به دلیل تعریف لغوی که ما از آن بدست داده ایم در خور سرزنش و ملامت نیست بلکه از نقطه نظر اجتماعی، این جریان با توجه به : دو جبهة حق و باطل وجود صفات و ویژگیها و عملکرد و رفتار اجتماعی خود در جامعه، قابل ارزیابی است. بنابراین استکبار، ازمنظر قرآن، به آن مجموعه قدرتی، گفته می شود که با تکیه بر توانائیهای سیاسی، نظامی، علمی و اقتصادی خود و با الهام از نگرش تبعیض آمیز به نوع بشر، مجموعه های بزرگ انسانی را با سلطه قلدرانه و تحقیر آمیز به سود خودتحت فشار و استثمار قرار می دهد. از این زاویه، «مستکبر» را در پرتو چهره نگاری دهها آیه از قرآن کریم، این گونه می توان شناخت: جناح مسلط در جامعه جاهلی، که بدون هیچ استحقاقی، قدرت سیاسی و اقتصادی را در دست می گیرد و برای تداوم این بهره کشی و سلطة ستمگرانه، فرهنگ وعقیدة حاکم بر ذهنها را نیز قبضه می کند و با شیوه های گوناگون در مردم، تفکری که موجب تسلیم در برابر او و سازگاری با وضع موجود است را پدید می آورد و به خاطر حفظ این امتیازات با هر دعوت آگاهی بخش و روشنگر، چه رشد به دعوتی انقلابی و دگرگونساز، به مبارزه ای خستگی ناپذیر که برای او مبارزه مرگ و زندگی است، کمر همت می بندد.

یکی از روشهای تربیتی قرآن، بیان اوصاف بندگان صالح خداوند و ترغیب مؤمنین به کسب خصال ستوده آنان است. در این میان «صدق» با توجه به مفهوم عام و گسترده آن، از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشند که از دو جنبه می توان به آن نگریست. این دو نگرش تشکیل دهنده ی دو بخش اصلی این پایان نامه هستند. بخش اول به صدق اخبار و اقوال بدون در نظر گرفتن نیت و انگیزه آنها می پردازد. این بخش عهده دار بررسی این مطلب است که آیا گفتار صادر شده از یک شخص، شایسته عنوان «صدق» است یا «کذب» ، که در نتیجه گوینده آن صادق یا کاذب نامیده می شود. به عبارت دیگر بحث از تطابق یک گزاره با امر واقع و همچنین یک حکم با حقیقت نزد خدا در این بخش انجام می پذیرد. در فصول مختلف این بخش از صدق خداوند به عنوان حق مطلق، صدق فرستادگان او به عنوان حاملان حقیقت صدق و کذب درمیان نوع انسانها سخن به میان می آید. اما در بخش دوم، صدق معنای رفتاری به خود می گیرد که گاهی در مقابل «صدق خبری» از آن به «صدق مخبری» تعبیر می گردد. این بخش به دو فصل «صدق شخصیتی» و «صدق در هدف» تقسیم گردیده است. «صدق شخصیتی» که شامل رفتار شناسی انسان صادق به معنای اعم آن است، خود دارای دو معناست: «ایستادگی بر قول وپیمان» که در وفای به عهد و امانتداری متجلی می شود ودیگری «هماهنگی ظاهر و باطن» که به معنای عدم مغایرت قول با اعتقاد درونی است و در تضاد با نفاق قرار می گیرد .در فصل «صدق در هدف» انگیزه و هدف صادقانه شخص در برخورد با دیگران مدنظر است که این معنی در ارتباط با مفاهیمی چون حیله و فریب فهمیده می شود.

در این پایان نامه صفات متقین و پرهیزگاران ازدیدگاه اسلام و قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته ونتیجه گیری شده است که: باتوجه به اینکه در دنیای معاصر اکثر انسانها از معنویات دوری گزیده و بیشترجلب مادیات و فناوری و صنعت و تمدن فریبنده شده اند. توجه به معنویات از ضرورتهای زندگی است.آشنایی با تقواپیشگان و صفات و خصوصیات آنها وتلاش برای تخلق بشر معاصر به آن صفات وخصوصیات تنها راه نجات و آرامش است.

هدف از نوشتن این رساله، شناخت رحمت خداوند با توجه به جایگاه خاص آن در زندگی انسان و بیان ابعاد گوناگون آن و زمینه های برخوداری یا عدم برخورداری از آن در دنیا و آخرت می باشد. روش وصول به این هدف، مستلزم دو مرحله است: الف) بررسی آیات مرتبط با واژة رحمت و واژه های مترادف با آن ب) خلاصه نمودن این آیات در چهار عنوان کلی با استفاده از روش تحلیلی توصیفی. در مرحله اول بیان می شود که این واژه ها تفاوتهایی دارند و خداوند در انتخاب هر کدام، منظور خاصی داشته است که می توان مفهوم کاملی برای آنها باتوجه به آیات قرآن و بیانات پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع) عرضه کرد. و سپس به تبیین این مطلب پرداخته می شود که رحمت خداوند ویژگیهایی متفاوت با رحمت انسان دارد و دارای مصادیقی چون پیامبر اکرم(ص) و ائمه و موجباتی مانند ایمان و عمل صالح و موانعی برای رسیدن به آن می باشد که این موانع با عنوان کلی ظلم بررسی می شوند و سرانجام این نتیجه گرفته شده است که با پیروی از این مصادیق و متصف شدن به این موجبات و اجتناب از این موانع می توان هدف خلقت را که همان رحمت الهی است به ظهور رساند.