جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مدارک کافی که امروزه، اماکن و شهرهای تاریخی را معرفی نماید تقریباً اندک است. علم باستان شناسی به کمک همین متون اندک تاریخی،مکان ٢شهرها را یکی پس از دیگری آشکار ساخته است. قرآن کریم به عنوان معتبرترین متون مذهبی، می تواند باستان شناسان را جهت کشف این مکان‌ها یاری دهد. مطالعات باستان شناسی با روشن ساختن جزئیاتی چون هنر معماری و نحوه سکونت، نوع معیشت، آداب و رسول و دین، سیمایی از روزگار کهن را می نمایاند که می‌تواند تا حد زیادی عللی که مردم یک جامعه را به تباهی کشیده تجسم بخشد.علت‌هایی که با توجه به قصص قرآن، چگونگی آن در قالب یک داستان روایت شده است و اینکه چگونه یک شهر‌آباد به دلیل گناهکاری ساکنان آن به تباهی کشیده شده و سرانجام به عذاب الهی دچار گشته و به نابودی آنها منجر گردیده است. پژوهش‌های قرآنی، انسان را به تفکر وامی‌دارد، که کشف و مطالعه این مکانها و کیفری که بر مردم آنها نازل گردیده نشانه ای از خشم خدا بر گناهکاران در یک مقیاس کوچک است. یکی از نام جاهایی که قرآن نام می‌برد شهر حجر است که مربوط به قوم ثمود است و نیز زمان پیامبری حضرت صالح،که ما در این مقاله بدان می‌پردازیم و سبب نابودی آن را از کلام خدا مورد مطالعه قرار داده و با توجه به مآخذ معتبری چون تفاسیر و کتاب‌های دیگر و نیز با توجه به تحقیقات باستان شناختی انجام شده، چگونگی کار و محل و سرانجام آن را بررسی می کنیم.

دانشنامه امام حسین (ع) در سال 1388 با همکاری آقایان محمدی ری شهری، سید محمود طباطبایی نژاد و سید روح الله سید طباطبایی نگاشته و توسط عبدالهادی مسعودی ترجمه شده است. دقت نظر در اثبات یا رد نقل قول ها مطالب سودمندی را به خواننده ارائه می دهد که در پانزده بخش تدوین شده است و عناوین مهم آن عبارتند از: تولد و حیات امام (ع)، امامت، وقایع پیش و پس از شهادت ایشان و نمونه هایی از مراثی آن بزرگوار.

زبان عربی،یکی از زبان های زنده وپویای جهان می باشد که از قابلیت های فراوانی برخوردار است.این قابلیت ها در کلام عظیم الهی،قرآن کریم،به خوبی نمایان است. »فعل«یکی از مباحث گسترده زبان عربی در حوزه زبان شناسی،ترجمه و… می باشد.که در این مقال سعی شده تا معرفی اجمالی از»اولین معجم افعال قرآن«ارائه گردد تا چراغی باشد به سالکان و علاقمندان دریای عمیق زبان عربی.

در این پژوهش بر اساس تبیین اندیشه«امکان فهم قرآن» در آغاز به دو رویکرد مهم نسبت میان قرآن و سنت که از عصر نزول تا به اکنون بوجود آمده، اشاره شده است، یکی رویکرد تفکیک و جدایی میان قرآن و سنت و دیگری تلفیق و تحکیم میان قرآن و سنت که بر این اساس برخی به اصالت قرآن و گروهی به اصالت حدیث و جماعتی به هر دو گرایش پیدا کرده اند. در بخش اول بیشتر به تحلیل عقاید اخباریان و اصولیان پرداخته شده و بحث های حجیت ظواهر الفاظ قرآن به تفصیل بیان شده است. ضمن آنکه اندیشه علامه طباطبایی در زمینه فهم پذیری قرآن بدون مراجعه به سنت مورد تأکید قرار گرفته است. در بخش دوم به مباحث معنا شناسی قرآن و مقوله زبانشناسی دینی و ویژگی های زبان قرآن اشاره شده است، ضمن آنکه سیر اندیشه معنا شناسی در جهان اسلام و غرب دنبال شده و به تحلیل عقاید هرمنوتیک ها در زمینه فهم متن پرداخته شده است. در بخش سوم به مقوله فهم پذیری قرآن پرداخته شده است که بر این اساس به تحلیل و نقد عقاید مخالفان فهم:اخباریها، هرمنوتیک ها و عرفان مسلک ها اشاره شده است، آنگاه موانع و دشواریهای فهم قرآن بیان و شرایط و روشهای فهم قرآن تبیین شده است، ضمن آنکه به مسائل ابهام و اجمال و تشابه در آیات پرداخته شده و ثمرات و نتایج هدایتی قرآن کریم بیان شده است. در خاتمه به برخی از نکات مهم و نتایج بدست آمده از این پژوهش اشاره شده است.

نویسنده در این تحقیق امنیت ملی را از نظر قرآن و نهج البلاغه در چهار بخش با این عنوان ها بررسی کرده است: فصل اول، کلیات: تعریف، اهمیت، پیشینه؛ فصل دوم، امنیت: مفهوم لغوی امنیت، مفهوم اصطلاحی امنیت، امنیت فردی؛ فصل سوم، امنیت ملی: مهم ترین سازوکارهای تأمین امنیت ملی، ارزش امنیت در اسلام و فرهنگ قرآنی، جایگاه امنیت در نهج البلاغه، امنیت و حکومت؛ فصل چهارم، ابعاد امنیت ملی از منظر قرآن کریم و امام علی(ع): بعد فرهنگی امنیت ملی، بعد اجتماعی امنیت ملی، بعد اقتصادی امنیت ملی، بعد قضایی امنیت ملی.

امنیت نخستین لازمه حیات انسانها و مهمترین شرط زندگی سالم اجتماعی است و در صورت فقدان آن دیگر نعمت های مادی و معنوی به خطر خواهد افتاد. متقابلاً نا امنی و اضطراب از بزرگترین بلاهای اجتماعی است که گریبان گیر بشر بوده است، اسلام جهت امنیت فردی و اجتماعی اهمیت خاصی قائل است و از این رو بسیاری از تعالیم خود را بر پایه حفظ امنیت سرمایه های وجود انسان اعم از جان، مال، آبرو و ناموس او قرار داده است. از نظر قرآن ایمان به خداوند و تداوم ذکر او موجب اطمینان نفوس و امنیت قلب و روان است و عمل صالح انسان نیز تضمینی جهت حفظ امنیت و نیل او به حیات طبیه است. اسلام با طرح دستورات اخلاقی و احکام عملی خویش جامعه ای امن و آرام را درپیش روی بشر گذاشته است. این جامعه مورد وعدة خداوند است جز آنکه انسانها خود با اعراض از یاد الهی و دست زدن به امور خلاف و آلوده شدن به مفاسد اجتماعی، موجب بروز ناامنی و تشویش از جهات فردی و اجتماعی می گردند.

موضوعی که در این تحقیق بدان پرداخته می شود، فلسفه امر به معروف و نهی ازمنکر در قرآن و سنت است. هدف از بررسی و پژوهش در مورد این مسئله، تکرار، تذکر و بیان همان مطالبی است که در مورد اهمیت و ارزش امر به معروف و نهی از منکر بیان شده و کمتر کسی در جامعه امروزی به آن توجه می کند. تقریبا تمام افراد اجتماع به بهانه های مختلف مانند عدم تاثیرگذاری، مسئول بودن انسان ها در قیامت به تنهایی و ... از زیر بار این مسئولیت عظیم، شانه خالی می کنند و به فراموشی سپردن این موضوع باعث ایجاد هرج و مرج، رواج منکرات و مفاسد در اجتماع بشری، بی مسئولیتی افراد، بی دینی و ... و بالاخره فرود آمدن خشم و غضب الهی می شود. بنابراین برای خود و دیگران لازم دانستم تا برای چندمین بار این مطلب هرچند تکراری، ولی با اهمیت را مطاله و بررسی کنم و سعی نمایم تا این فریضه را در زندگی خود به کار ببرم. منابعی که در این تحقیق از آنها استفاده نموده ام شامل تفاسیر مختلفی چون نمونه، البیان، البرهان، المیزان و ... و تفاسیری از قرن سوم و چهارم نیز مانند تفسیر قمی، عیاشی و فرات الکوفی می باشد. منابع روایی نیز شامل وسائل الشیعه, بحار الانوار، فروع کافی، لثانی الاخبار و ... از بعضی کتب اهل سنت مانند صحیح بخاری، سنن ابی داوود نیز استفاده کرده ام. روشی که در این تحقیق از آن بهره جستم، روش کتابخانه ای بود، به این طریق که کتب مختلف را مطالعه نموده و متناسب با مسأله مورد بحث از آن کتابها به صورت نقل مستقیم و یا خلاصه و برداشت، در این تحقیق استفاده کردم. اما آنچه که برایم به دست آمده این است که با توجه به تمام تأکیدات و سفارش ها و نتایج مثبت انجام شده این فریضه، افراد جامعه اسلامی آن را ترک نموده و به دلایل مختلف به آن نمی پردازند و این جای بسی تأسف است که افرادی در یک جامعه اسلامی زندگی کنند ولی نسبت به یکی از مهم ترین مسائل دین اسلام بی تفاوت باشند.

در این پایان نامه نخست معنای لغوی و اصطلاحی امم و فرق بیان شده، سپس با توجه به نصوص قرآن ونهج البلاغه، این موضوعات بررسی شده اند: علل پیدایش فرقه ها از قبیل حسادت و خودخواهی، اصطکاک منافع،آراء و عقاید فرقه های باطل دوره جاهلیت.

این پایان نامه در یک مقدمه و سه فصل تنظیم شده است: در مقدمه با اشاره به مسأله تهاجم فرهنگی و لزوم مقابله با آن، نظارت همگانی و امر به معروف و نهی ازمنکر به عنوان راه حل اصلی مطرح گردیده است. آنگاه،25 اثر از آثار موجود در این زمینه به اجمال موردبررسی قرار گرفته است. همچنین واژه های امر، معروف،نهی و منکر به لحاظ لغوی و کاربرد آنها در قرآن موردبررسی قرار گرفته اند. سپس، 28 آیه مربوط به امر به معرف و و نهی از منکر احصاء و استخراج شده و موردبررسی قرار گرفته است. آنگاه، ترتیب کنونی و ترتیب نزولی آیات مورد بحث واقع شده است. مهمترین بخش پایان نامه به تعیین مصادیق «معروف» و «منکر»اختصاص دارد. به همین منظور تعداد 366 «معروف» و478 «منکر» در قرآن شناسایی و به صورت الفبایی مرتب و مدون گردیده اند.