جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش : هم زیستی یهودیان و مسلمانان درکنار هم و دریک سرزمین و توان مالی آنان ، برزندگی مسلمانان تاثیرگذار بود. دراین پژوهش میزان تاثیر و انگیزه مخالفت یهودیان با مسلمانان و چگونگی برخورد پیامبر با آنان مورد بررسی قرار گرفته است روش پژوهش کتابخانه ای است ارتباط پیامبر اسلام با یهودیان و تاثیرگذاری رفتار یهودیان بر تازه مسلمانان مدینه و فتنه آنان ضربات نفس گیری بر پیکر اسلام وارد آورد. به طوری که قرآن در آیات مکرر، از آنها به صورتهای مختلف یادکرده است . و مورخان نیز این مباحث را مورد توجه قرار داده و به آن پرداخته اند. این پژوهش درصدد بیان انگیزه های این مخالفت و بررسی موقعیت یهود در صدر اسلام میباشد نتیجه کلی : انگیزه مبارزه با یهودیان واخراج و قتلشان به رفتار و سلوک خودشان برمیگردد و چرا که رسول خدا در بدو ورود به مدینه با آنان پیمان بست ولی از طرف ایشان نقض شد و در واقع شروع جنگ و نافرمانی از طرف یهودیان بوده است

در این تحقیق با هدف بررسی آیات استشهادی معتزله در زمینه اعتقادات اعتزالی ابتدا به بیان مباحث عامی درباره علم کلام و تاریخچه ظهور معتزله پرداخته شده، سپس آیات مورد استشهاد معتزله ذیل این موضوعات بررسی شده است: توحید، عدل، زندگی اخروی، وظیفه اجتماعی انسان. در پایان جایگاه مباحث قرآنی در اندیشه معتزله بیان گردیده است.

مباحث این پایان نامه عبارتند از: واژه تفسیر وتأویل در لغت و اصطلاح و فرق آندو با یکدیگر، معانی تحریف و انگیزه های تحریف معنوی قرآن، سه دسته ازآیاتی که مورد تفسیر به رأی و تحریف معنوی واقع شده اند؛ یعنی آیات صفات مانند آیات رؤیت، استوا برعرش و وجه الله، و آیات ظاهر در لغزش انبیاء مثل عصی آدم، وهم بها و عبس و تولی، و بالاخره آیات مربوط به اهل بیت علیهم السلام نظیر آیه تطهیر، آیه مودت وآیه تبلیغ.

مباحث این پایان نامه در چهار بخش به این شرح آمده است: بخش اول، فلسفه بحث: هدف خلقت و نقش انسان؛ بخش دوم، الگوها: خداوند اولین الگوی برخورد مدارایی، انبیاء و ائمه(ص) به ویژه حضرت رسول(ص) دومین الگوی برخورد مدارایی؛ بخش سوم، شیوه ها: به کارگیری روش حکمت و موعظه حسنه و جدال احسن در ارتباط با دیگران، به کارگیری روش تذکر و تبلیغ به جای تحمیل؛ بخش چهارم، حدود: نمونه هایی از حدود مدارا در قرآن، نمونه هایی از قاطعیت رهبران الهی.

نگاهی است به اقسام و بدعت های بدعت و سیره تاریخی آن در حوزه های فقهی و کلامی است. در این رساله ابتدا تعریفی از بدعت از منظر شیعه و سنی ارایه شده آنگاه اقسام بدعت از قبیل بدعت عبادی، فقهی، بدعت های واجب، عادی، مستحب، مباح و حرام و... از دیدگاه اهل سنت بیان شده و دیدگاه علماء فریقین درباره معیارها و مصادیق بدعت شرح می گردد. نویسنده معتقد است که از نگاه شیعه همه بدعت ها حرام است و تقسیم بدعت به واجب و مستحب و حرام وجهی ندارد. در ادامه پیامدهای بدعت بیان می گردد و سیر تاریخی از مقوله بدعت در اسلام، یهود و مسیحیت ارایه می شود.

بررسی ناهنجاری اجتماعی بحران معنویت و راه حل قرآنی آن است. در این رساله، پس از بیان کلیات پژوهش، انسان و منشأ معنویت و روحانیت او مورد بررسی قرار گرفته و از نظریه فطرت، و فطری بودن مجموعه معارف دین بحث شده است. نویسنده در ادامه به تعریف بحران و معنویت پرداخته و درباره انواع بحران، محیط اخلاقی و اجتماعی نامساعد که منشأ مادیت اخلاقی و اعتقادی است و پیامدهای بحران معنویت بحث و بررسی نموده و در پایان پس از ذکر عوامل و منشأ بحران معنویت از منظر قرآن، راهکارهای هدایتی قرآن را مطرح کرده و از دعوت به عبودیت به عنوان مهم ترین راهکار عمومی قرآن یاد کرده است.

تحقیقی که در مقابل شماست، با عنوان بدعت در قرآن و سنت می باشد که به بررسی مباحثی پیرامون بد عت پرداخته است. در فصل اول به بررسی مفهوم لغوی و اصطلاحی بدعت اقدام شده است و در نهایت، بدعت به معنای داخل نمودن چیزی که در دین نیست، در دین معرفی شده است. در فصل دوم با عنوان مصادیق بدعت، به ذکر مواردی که در کتاب و سنت و کلام علمای دین، به عنوان بدعت معرفی شده است پرداخته شده تا با شناخت برخی از مصادیق بدعت، تعریفی که از بدعت در فصل پیش به دست داده شده، وضوح بیشتری به خود بگیرد. فصل سوم با نام توهمات بدعت، مواردی را یاد آور شده است که به اشتباه نام بدعت بر آنها نهاده شده است. وکوشش شده است تا با ذکر دلیل، این توهمات رفع شود. در فصل چهارم با عنوان تقسیم بندی های بدعت، انواع قسمت بندی هایی که برای بدعت ذکر شده است را مطرح نموده وصحت و سقم آن را مورد بررسی قرار داده ایم. در فصل پنجم به احکام فقهی بدعت و ادله حرمت و مسایل فقهی پیرامون آن، از جمله بر خورد با بدعتگذار و توبه بدعتگذار پرداخته شده است. و بالاخره در فصل ششم با نام علل و انگیزه های بدعتگذاری، به مواردی چند از اهم انگیزه های بدعتگذاری اشاره شده است تا با شناخت آنها، از گرفتار شدن در دام بدعتها بر کنار بمانیم. لازم به تذکر است که این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام شده است.

تفسیر روح المعانی تألیف سید محمود شهاب الدین آلوسی کتاب است که در علوم مختلف از جمله: صرف، نحو، بلاغه، فقه، قرائت قرآن و... بحث می کند. نگارنده در این پایان نامه، شواهد صرفی، نحوی و بلاغی سه جزء آخر قرآن کریم [ 30، 29، 28 ] را در تفسیر روح المعانی مورد بررسی قرار داده است. که این کار با مراجعه به کتابهای معتبر صرفی، نحوی، بلاغی و تفسیر صورت گرفته است که مهمترین آن کتابها عبارتند از شرح این عقیل، مبادی العربیه ج 4، شذور الذهب، شرح مختصر المعانی، جواهر البلاغه، بلاغه الواضحه، مجمع البیان، التبیان فی اعراب القرآن، تفسیر کشاف و... شواهدی که در روح المعانی بیان شده با کتابهای فوق الذکر تطبیق و مطالب ریشه یابی شده اند تا مستند باشند. نگارنده در بیشتر جاها در حد توان به توضیح و تفصیل مطالب پرداخته است و مطالب را واضح و گویا بیان کرده تا برای خواننده آسان باشد. همچنین شواهدی که در روح المعانی ذکر نشده اند، با استفاده از کتابهای یاد شده در این پایان نامه بیان شده اند. نگارنده علاوه بر ذکر منابع و مأخذ، توضیحات اضافی و مطالب استنباط شده خود را در داخل [ کروشه ] که با ستاره مشخص شده قرار داده است.

این پژوهش برآن است تا با مراجعه به آیات قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم السلام) به بررسی آثار تعدادی از گناهانی که تأثیر بیشتری در زندگی دنیوی انسان ها دارند، بپردازد. پژوهش حاضر برای رسیدن به هدف کلی خود، اهداف ویژه ای شامل : بررسی معنا و مفهوم گناه و بررسی آثار مادی و معنوی گناه را به عنوان اهداف جزئی طرح و انتخاب نموده است. با توجه به ماهیت، اهداف و امکانات تحقیق، روش تحقیق توصیفی – تحلیلی، برای موضوع انتخاب و پس از تجزیه و تحلیل مطالب در فصل چهارم، نتایج ذیل حاصل شد : گناه یعنی نافرمانی وسرپیچی از قانون، چه قانون طبیعی و اجتماعی باشد و چه قانون الهی و دینی و تخلف از آن موجب عقوبت است. آثار و نتایج حاصل ازگناهان هم در زندگی دنیوی و هم در زندگی اخروی نمود و تجلی پیدا می کند و با توجه به ماهیت متفاوت زندگی دنیوی و اخروی، آثار و نتایج گناه نیز در دنیا و آخرت متفاوت خواهد بود و نوع آثار دنیوی بسیار خفیف تر و سبک تر است. اثر گناه در دنیا به صورت گرفتاری های مادی و معنوی نمایان می شود؛ که اثر مادی آن، گاه به شکل نزول بلا آشکار می شود که این نزول بلا، در پاره ای از مواقع به دنبال سنت های املاء واستدراج ظاهر می شود و گاهی نیزدر سایه ی گناهان جمعی و فردی بروز کرده و جمعیت گناهکار را به مجازات می رساند. کردار ناشایست فرد در زندگی همیشه بر خود او تنهایی مؤثر نیست، بلکه گاهی گریبان دیگران را نیز خواهد گرفت. آثار زیانبار گناه، چشم و گوش و دل و قلب را یکسره از تحرک و نشاط می اندازد و درنتیجه ی آن، قدرت شناخت سلب می شود ؛ دل از حقایق نا توان می گردد ؛ زبان از بیان واقعیت ها باز می ماند ؛ گوش از شنیدن درستی ها عاجز می شود و انسان دچار حالت خطرناکی می گردد و سر انجام با توجه به این که هر عملی عکس العملی دارد ، هر گناهی هم دارای اثری متناسب با آن گناه است. محقق در این پروژه با محدودیت هایی چون، تکراری بودن مطالب مطرح شده در این باره در کتب مختلف و نداشتن زمان کافی برای بررسی بیشتر مطالب و عدم وجود کتاب هایی که به بحث و بررسی عمیق در مورد آثار معنوی گناهان پرداخته باشد ، روبرو بوده است. درانتها پیشنهاد می گردد پژوهشگران، آثار معنوی گناه را به صورت جداگانه و تحلیلی مورد مطالعه قرار دهند.

ازدواج از این نظر که عاملی برای نجات از آلودگی، موجب نجات از تنهایی و سبب بقای نسل است، خودداری از آن همیشه سبب ایجاد بی تعادلی، نابهنجاری رفتاری و فساد شخصیت و حتی بیماری جسمی می گردد. بنابراین؛ بهترین نعمت ها برای هر زن و مرد از نظر اسلام تشکیل خانواده است. از آنجا که پیامبر هم بشری است مثل ما، پس باید این امر مقدس را انجام دهد و کانون پر مهری ایجاد کند. ولی با توجه به نقش رسول خدا(ص) و ضرورت های پیش آمده، پیامبر ما ازدواج های متعددی داشته است. آن تعددی که در حال حاضر مدت ها است که دشمنان اسلام آن را دست مایه ای قرار داده اند تا به پیامبر ( ص) ضربه بزنند. اگر مسلمانان موضوع را به درستی می دانستند، هیچ دشمن کینه توزی نمی توانست تا این اندازه در مورد تعدد همسران پاک پیامبر ( ص) زبان به طعنه گشاید. آن تعددی که خداوند آن را از مختصات پیامبر خود قرار داده است و در حقیقت سرچشمه افتخار، حکمت و رفعت والای انسانیت برای این پیامبر عظیم الشان محسوب می شود. پس مروری بر ازدواج های پیامبر(ص) و علت های آن : زندگی معصومانه آن حضرت در میان قریش مکه چنان گذشت که در سن 25 سالگی با زنی ازدواج نمود که 15 سال از خودش بزرگ تر بود و تا 25 سال با او زندگی را ادامه دادو آن هم بدین شکل که ماه ها خانه را گذاشته در خار حراء به عبادت مشغول بودو ازدواج های دیگر بعد از 50 سالگی به وقوع پیوست. این زندگی 50 ساله در نظر اهل مکه گذشت. هرگز به هیچ یک از دشمنان فرصتی نرسید که بتوانند تقوی و طهارت رسول را مورد شک قرار دهند و بگویند که ازدواج های پیامبر به انگیزه ی ارضای شهوات جنسی بوده است. پس با هیچ حسابی ان را نمی توان به انگیزه های علاقه جنسی پیوند داد، زیرا با اینکه مسئله ازدواج متعدد در میان عرب در آن روز بسیار ساده و عادی بوده و هیچ گونه محدودیتی برای گرفتن همسر قائل نبودند، برای پیامبر ازدواج های متعدد در سنین جوانی نه مانع اجتماعی داشت نه شرایط سنگین مالی و نه کمترین نقصی محسوب می شد. جالب اینکه پیامبر تنها با یک زن باکره بعد از خدیجه(س) ازدواج کرد که عایشه بود و به پیش نهاد پدرش این ازدواج صورت گرفت بقیه همسران پیامبر همه زنان بیوه بودند که طبعا نمی توانستند از جنبه های جنسی چندان تمایل کسی را برانگیزند. اما بعد از ازدواج با خدیجه(س) با سوده بنت زمعه برای این ازدواج نمودند که او از جمله زنان مهاجر اول بود و بعد از بازگشت از هجرت دوم از حبشه، شوهرش را از دست داده بود و اگر با او این ازدواج صورت نمی گرفت، باید به آغوش خانواده خویش برمی گشت و آن ها چون مشرک بودند او را اذیت می کردند و از دینش جدا می ساختند. ازدواج رسول خدا(ص) با عایشه و حفصه به پیشنهاد پدر این دو و به خاطر پیوند با قبایل معروف و بزرگ عرب که همان حکمت سیاسی است بود. ازدواج پیامبر با زینب بنت جحش : او دختر عمه پیامبر بود و با زید فرزند خوانده پیامبر ازدواج کرد و به دلایلی مثل نداشتن تفاهم اخلاقی طلاق گرفت پیامبر به دستور الهی برای ابطال سنت غلط جلهلی که زن فرزند خوانده را مانند زن واقعی حرام می دانند تن به این ازدواج داد. ازدواج با جویریه بنت حارث : او بزرگ قوم مصطلق بود که به اسیری مسلمانان درآمد و وقتی با پیامبر ازدواج کرد همه ی اسیران بنی مصطلق آزاد شدند و خود سبب اسلام آوردن بنی مصطلق به اسلام نیز گردید. ازدواج با زینب بنت خزیمه : ملقب به ام المساکین، شوهرش عبدالله بن جحش در روز احد شهید شده بود و رسول خدا(ص) نخواست که او را بیچاره و بی پناه بگذارد تا رنج بکشد و خواست تا ازدواج با وی تسکینی برای این زن صبور و وامانده باشد. ازدواج رسول خدا با ام سلمه به خاطر تسلی خاطرش بود، زیرا او شوهرش ابوسلمه را از دست داه بود و هیچ کس دیگر غیر از پیامبر نمی توانست جای ابوسلمه را پر کند. ازدواج رسول خدا با ام حبیبه(دختر ابوسفیان) برای این بود تا قومش به اسلام راه یابند و این ازدواج بعد از آن بود که او با شوهرش عبدالله بن حجش در هجرت دوم که به حبشه رفته بود و ام حبیبه خود بر دین اسلام ثابت قدم مانده بود؛ بعد از فوت شوهرش که در اثر زیاده روی در خوردن شراب بود دردیار غربت تنها مانده و به سوی قومش هم نمی توانست برگردد. بنابراین؛ رسول خدا(ص) با او ازدواج می کنند. ازدواج رسول خدا(ص) با صفیه : دختر حی بن اخطب بزرگ قبیله بنی قریظه که در خیبر به اسارت درآمده بود، به خاطر آزاد کردن او از اسارت صورت گرفت. ازدواج رسول خدا(ص) با آخرین همسر ایشان، میمونه دختر حارث هلالیه بعد از وفات شوهر دوم آن صورت گرفت که او هم با بنی مخزوم نزدیکی داشت بنابراین پیامبر به عنوان داماد این دو قبیله شناخته می شد. در پایان هم رفتار پیامبر در خانواده با این همسران بررسی شد. منابع مورد استفاده در این تحقیق، کتاب های تاریخی است. هر چند از کتاب های تفسیری و اخلاقی هم استفاده شده است. در ابن تحقیق به بسیاری از سؤالات راجع به ازدواج های پیامبر(ص) و فلسفه آن و رفتار پیامبر با این همسران پاسخ داده می شود. مزیت این تحقیق نسبت به کتب دیگر این است که هم از کتب تاریخی و منابع تفسیری و اخلاقی همه موارد آورده شده است. وازگان کلیدی این تحقیق عبارتند از : پیامبر – ازدواج – زوج – تعدد