جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

وحدت وجود پر آوازه ترین و در عین حال جنجال برانگیزترین مسئله در عرفان نظری است، بطوریکه محور و اساس آن به شمار میرود. همواره این پرسش میان محققان از فلسفه و عرفان مطرح بوده است که این مسئله از مسائل کدام دانش است؛ عرفان یا فلسفه؟ یا هر دو. برخی براین باورند که نظریّة «وحدت وجود» صرفاً مسئلهیی شهودی و کشفی است که جز برای شخصی عارف که آنرا احساس میکند و با ذوق صوفیانه آنرا مییابد معنا و مفهوم دیگری ندارد و عقل و خِرد آدمی از ادراک آن ناتوان است. گاهی از آن بعنوان: «طَورٌوَرَاءَ طَور عقل» یاد میکنند این اصطلاح کنایه از آنستکه ادراک و فهم آن از قدرت و توان عقل آدمی خارج است. گروهی دیگر میگویند اگر این مسئله، تنها مسئلهیی ذوقی و وجدانی است پس چرا مدافعان آن تلاش زیادی کرده اند تا آنرا از طریق براهین فلسفی و قیاسات منطقی اثبات کنند و در تبیین و تفسیر آن اصطلاحات اهل نظر (فلاسفه، متکلمان و منطقیان) را به عاریت گرفته اند؟ و از سوی دیگر اگر نظریّة «وحدت وجود» صرفاً مسئلهیی شهودی و کشفی باشد، در آنصورت تفاوت عارف «وحدت شهودی» با عارف «وحدت وجودی» چیست؟ چه تفاوتی میان عرفای پیش از ظهور «ابن عربی» و عرفای پس از او خواهد بود؟ در این مقاله نظرات مخالفان و موافقان مطرح گردیده و پاسخ برخی از شبهات پیرامون مسئله داده شده است و نظر مختار (عرفانی ـ فلسفی بودن مسئله) تبیین گردیده است.

در این پایان نامه خلقت آدم، خلافت انسان، لزوم زندگی اجتماعی بشر و نحوه آفرینش حوا و ازدواج فرزندان آدم، بهشت آدم،لغزش وتوبه آدم،نخست در آیات قرآن و سپس در تورات و انجیل بررسی شده اند.

تحقیق بر آن است تا با توجه به آیات قرآن و روایات معصومین ( ع ) به بررسی آثار گناه بپردازد . برای رسیدن به هدف نهایی تحقیق (بررسی آثار گناه) اهداف ویژه ای شامل ؛ بررسی معنا و مفهوم گناه ، بررسی زمینه های به وجود آورنده ی گناه ، بررسی کیفیت برزخ و قیامت و بررسی آثار بسیاری از گناهان که در قرآن به آن ها صراحتاً اشاره شده در دنیا و برزخ و آخرت طراحی گردیده است . برای رسیدن به این اهداف سؤالاتی به شکل زیر مطرح شده است : معنا و مفهوم گناه چیست ؟ زمینه های به وجود آورنده ی گناه کدامند ؟ گناهانی که در قرآن به آن ها اشاره شده دارای چه آثاری در دنیا و برزخ و آخرت هستند ؟ با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات موجود روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی برای انجام پروژه انتخاب شده است . پس از گردآوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن ها نتایج ذیل بدست آمده است : گناه همان نافرمانی و انجام عملی بر خلاف قانون و یا سرپیچی از قانون است و بنا بر نظر عدّه ای گناه هر کاری را شامل می شود که انجام آن ناروا باشد و در پیش اهل شرع نیز عبارت است از اینکه مکلّف امری نامشروع مرتکب گردد . گناهان دارای زمینه های در وجود انسان یا خارج از آن هستند و هر کدام دارای آثاری هستند که در زندگی دنیوی و برزخی و در حیات اخروی انسان تأثیر زیادی دارند ، که در یک دسته بندی آثار هر گناه به آثار دنیوی ، برزخی و اخروی تقسیم می شود و این آثار شامل آثار مادی و آثار معنوی می شوند و با اعمال انسان دارای رابطه ی قوی هستند ، به گونه ای که کیفر هر گناه خود آن گناه است که به این شکل تجسم یافته است و نهایتاً با توجه به اینکه هر عملی عکس العملی دارد هر گناهی هم دارای اثری متناسب با آن گناه است . محقق در انجام این پروژه با محدودیت هایی چون : تکراری بودن مطالب مطرح شده در این باره در کتب مختلف و نداشتن زمان کافی برای بررسی بیشتر مطالب و عدم وجود کتبی که به بحث و بررسی عمیق در مورد آثار گناهان در برزخ پرداخته باشند روبرو بوده است . و پیشنهاد می گردد در این زمینه تحقیقاتی چون : بررسی بیشتر در مورد کیفیت برزخ و عذاب های برزخی و همچنین تحقیقات دقیق تر و جزئی تر در مورد هر کدام از گناهان به صورت جداگانه صورت گیرد ..

مباحث اصلی این پایان نامه در پنج گفتار تدوین شده اند. در گفتار اول تعریف صدق و صادق و انواع صدق از دیدگاه قرآن و حدیث و مفسران و متکلمان بررسی شده است. در گفتار دوم صدق به عنوان یکی ازاوصاف باریتعالی مورد تحقیق قرار گرفته و نظرمتکلمان امامیه، معتزله و اشاعره درباره آن بیان شده است. گفتار سوم به بررسی معجزه به عنوان شاهدصدق مدعای پیامبران اختصاص دارد. گفتار پنجم درباره صداقت به عنوان یکی از فضائل اخلاقی است.

بیشتر اندیشه ها، مذهب ها و نحله های فکری در پی ایجاد نظمی نوین و نظامی مطلوب برای آینده جهان اند. در سه دهه اخیر، سه نظریه جهان گرایانه «پایان تاریخ» (فوکویاما)، «جنگ تمدن ها» (هانتینگتون)، «اسلام سیاسی» (امام خمینی) در دو قالب پیش نظام مردم سالاری دینی (جمهوری اسلامی) و نظام کامل، قطعی و نهایی حکومت مستضعفان (امام زمان)، بیش از دیگر نظریه ها توجه جهانیان و اندیشه ورزان را به خود جلب کرده و ندای ساختن جهانی جدید را سر داده اند. در واقع، سه نظریه برای جهانی شدن یا جهانی سازی پیش و روی جامعه جهانی است که می توان آن را در دو نظام لیبرال ـ دموکراسی شامل دو نظریه جهان شمولانه و هم خانواده فوکویاما و هانتینگتون و مردم سالاری دینی شامل دو نظریه مرتبط به هم و از یک سنخ امام خمینی و امام عصر خلاصه کرد. پرسش این است که کدام یک از این نظریه ها، ظرفیت و توان لازم را برای تاسیس نظام جهانی دارند؟ با مرور و مطالعه مختصات و صفات این نظریه ها و نظام ها، پاسخ به این پرسش را پی می گیریم.

انسان موجودی است اجتماعی که برای رسیدن به سعادت حیات اجتماعی نیازمند الگو و اسوه ای حسنه می باشد که بتواند با پیروی از او عقل و فطرت خود را شکوفا سازد و زمینه خوشبختی خویش و جامعه اش را فراهم نماید. برای رفع این نیاز حیاتی خداوند رسول خود را به عنوان الگو و اسوه حسنه در همه عرصه های زندگی معرّفی می نماید. بر این اساس کسانی که خواهان رسیدن به سعادت اجتماعی و فردی هستند باید تمام ابعاد شخصیت آن حضرت را مورد تحقیق قرار دهند. با توجه به نسبی بودن آسیب و متفاوت بودن آسیب های اجتماعی در هر جامعه ، بسته به مبانی و ساختار فرهنگ ، عقاید ، اصول و قوانین جوامع ، ما در این نوشتار در ابتدا به بیان جامعه سالم از منظر پیامبر ? تا تفاوت اصول جامعه نبوی با جوامع غربی نمایان شود و به شناسایی بهتر آسیب ها در جامعه دینی دست یابیم . بررسی آسیب های عصر جاهلیت در زمینه های مختلف فرهنگی ، اعتقادی ، سیاسی ، اقتصادی و اقدامات پیامبر اکرم ? برای رفع آنها از جمله راه های شناسایی آسیب های اجتماعی و پیشگیری و درمان از منظر پیامبر اکرم ? می باشد . بوجود آمدن جامعه سالم و به دور از هر گونه آسیب که سعادت بشر را تضمین می کند ، از هدفهای اصلی خداوند در ارسال رسل بوده است . پیامبر اکرم ? هم به عنوان آخرین رسول برگزیده الهی این وظیفه خطیر را بر عهده داشتند و توانستند با تعالیم وحیانی و الهی جامعه سراسر آسیب و اختلال عصر جاهلی را به جامعه ای سالم تبدیل کنند . یکی از عوامل اصلی موفقیت پیامبر اکرم ? در برخورد با آسیب های اجتماعی در برابر جامعه شناسان غربی این بود که ایشان به بررسی علل اصلی آسیب های اجتماعی از دیدگاه دین در جنبه های مختلف فردی و اجتماعی پرداختند و همین امر ایشان را در رفع ، پیشگیری و درمان آسیب ها یاری نمود . مسئله ای که جوامع غربی از آن غفلت نمودند و همین امر سبب عجز آنها در درمان آسیب های اجتماعی شده است . این نوشتار در چهار بخش تنظیم یافته است : در بخش اول معنای آسیب و آسیب های اجتماعی در لغت و اصطلاح مورد بررسی قرار گرفته و به بیان ترادفات آسیب و آسیب های اجتماعی از منظر پیامبر و جامعه شناسان پرداخته شده است . در بخش دوم به تبیین جامعه سالم از منظر نبوی ? پرداخته شده و آسیب های عصر جاهلیت و اقدامات پیامبر در جهت رفع آنها بیان شده تا از این طریق مبانی جامعه سالم از منظر پیامبر اکرم ? روشن شود . در بخش سوم به بسترها و عوامل پدید آورنده آسیب های اجتماعی از منظر قرآن و پیامبر اکرم ? و جامعه شناسان غربی اشاره شده است تا تفاوت دیدگاه های پیامبر ? در بیان آسیب ها با جامعه شناسان غربی مشخص گردد . در بخش چهارم بعد از ذکر انواع آسیب های فردی و اجتماعی در زمینه های مختلف اخلاقی ، روانی ، جسمی ، خانوادگی ، اقتصادی و سیاسی به راه های درمان آنها اشاره شده است . در آخر این بخش هم به اقدامات اسلام از قبیل کارکرد اصول و فروع دین ، قوانین کیفری و آموزه های اخلاقی نظیر توبه ، عفو و بخشش و دعا و نیایش و اصلی مهم و مستمر برای پیشگیری از آسیبها در جامعه اسلامی یعنی ولایت و رهبری امامان معصوم ? اشاره شده است . از جمله منابع دسته اول که سنت و سیره پیامبر اکرم?را بیان کرده است امور زیر می باشد : منابع دست اول روایی مانند : ( مجموعه ورام ابن ابی فراس) ، ( بحارالانوار، محمدباقر مجلسی) ، ( جامع الصغیر فی احادیث البشیر النظیر سیوطی) ، ( محجه البیضاء فیض کاشانی ) ، ( ثواب الاعمال و عقاب الاعمال شیخ صدوق) . کتابهای تاریخی مانند : ( تاریخ طبری) ، ( سیره النبویه ابن هشام)،(مجمع البحرین طریحی) ، ( صحیح مسلم بخاری) ، ( فتوح البلدان بلاذری) ، ( مروج الذهب سیوطی) . همچنین چون موضوع مورد نظر بررسی آسیبها در جامعه می باشد لازم است علاوه بر سیره رسول اکرم ? به کتابهای جامعه شناسی در زمینه بیان آسیبها توجه شود. از جمله : ( آسیب شناسی اجتماعی، رحمت الله صدیق سروستانی)، ( زمینه های فساد در جامعه و درمان آن، علی اکبر بابازاده) ، ( پیشگیری از وقوع جرم ، جعفر رشادتی) واژگان کلیدی: گناه- جرم- آسیب- انحراف- فساد- ناهنجاری- آسیبهای اجتماعی- کجروی اجتماعی- پیامبر-پیشگیری.

در این مجموعه سعی گردیده ویژگیهای حکومت حضرت مهدی ( عج) را بررسی نموده تا خوانندگان بدانند که اگر حکومتی باید جهانی شود و همه ی جوامع را ر برگیرد، باید رهبر و حکومت آن دارای چنین ویژگیهایی باشد تا توانایی اداره ی حکومت بر جهان را داشته باشد. لذا این اثر دارای چهار بخش است که بخش دوم آن دارای سه فصل و بخش سوم، دارای پنج فصل و بخش چهارم دارای دو فصل می باشد. در بخش اول که کلیات است به اهداف تحقیق، فرضیه ها، روش تحقیق، پیشینه موضوع محورهای پژوهشی مهدویت، پیشینه مهدویت در آثار فرهنگی شیعه و ضرورت و اهمیت بررسی ویژگیهای حکومت امام مهدی ( عج)، واژهای کلیدی و تعریف حکومت پرداخته شده است. در بخش دوم که شرایط و عوامل تشکیل حکومت امام مهدی ( ع) است، در فصل اول آن عرصه های آمادگی و آرمان حکومت جهانی حضرت، در فصل دوم آن امکان تحقق حکومت جهانی و اهداف حضرت، در فصل سوم دوران حکومت و اوضاع عمومی جنان در حکومت حضرت، مورد بررسی قرار گرفته است. بخش سوم ویژگیها و سیرت حکومتی حضرت می باشد و درای پیشگفتار و در فصل اول آن ویژگی و سیرت رهبر حکومت جهاغنی، در فصل دوم ویژگی و سیرت مدیریت و سیاسی حکومت حضرت، در فصل سوم ویژگی و سیرت علمی و فرهنگی حکومت حضرت، فصل چهارم ویژگی و سیرت اقتصادی و اجتماعی حکومت حضرت، در فصل پنجم به ویژگی و سیرت قضایی حکومت حضرت پرداخته شد. در بخش چهارم که عنوان آن، حضرت و فرق و مذاهب می باشد و دو فصل دارد. فصل اول مبارزه با انحرافات و آیین جدید می باشد، که شامل: مبارزه با خرافات و بدعت ها، مهدی و آیین جدید، حضرت و نسخ احکام، تجدید دعوت به اسلام و قرآن است، فصل دوم عاقبت ادیان وتحقق وعده ی الهی، که شامل: برخورد حضرت بامسیحیان، سرنوشت یهود و نصاری سرنوشت کفار و مشرکین، معامفه با فرق و مخالفین، حکم جزیه از یهود و نصاری، شیعه و قیام حضرت مورد توجه واقع گردید. در بخش پایانی، نتیجه ی موضوع مورد تحقیق، پیشنهاد و راهکار و بعد از آن چند تذکر کلی، سخن آخر، عرض سلام به امام مهدی ( ع) و شهادت به حقانیت حضرت، طلب دستگیری و فهرست منابع تحقیق بیان شده است. بنابراین با بررسی ویژگیهای حکومتحضرت به این نتیجه می رسیم که جوامع عصر حاضر تنها به بعضی از ویژگی های مادی فوق آن هم به طور ناقص دست یافته اند و در دیگر ویژگی های واقعی توسعه یافتگی بسیار عقب افتاده هستند و توانایی آن را ندارند که بتوانند یک حکومت جهانی را اداره کنند. بدین ترتیب جوامع اسلامی برای دستیابی به یک جامعه ی موفق، باید راه دیگری را بپیمایند که محور آن معنویت و خداپرستی و ایجاد مسئولیت در انسانهاست و پیرایه های آن عدل و حکمت وعلم و رفاه و مساوات و قانونمندی می باشد. تا در جهان آمادگی های لازم و لیاقت و استعداد حکومت توحیدی، بوجود آید که حکومت و ساست عدل گرایانه و فراگیر جهانی حضرت، تحقق یابد. ان شاء الله.

خداوند منّان را شکرگزارم که این فرصت را برای من فراهم کرد تا مطالعه ای هرچند کوتاه در مورد حکومت حضرت مهدی ( عج) داشته باشم . از آنجا که آشنایی با چهره ی درخشان حضرت مهدی ( عج) و مدینه ی فاضله ی آن حضرت و ارائه ی الگوی عملی از مدیریّت اجرایی و روش حکومتی نقش مؤثّری در هدایت جامعه ی بشری دارد ، در این نوشتار سعی شده است از کتابهای روایی – تاریخی و همچنین از روش کتابخانه ای استفاده شود و این مجموعه با چند آیه ی قرآنی درباره ی مهدویّت آغاز و تفسیر هر آیه نیز ذکر شده . در بخش دوم این مجموعه به علائم ظهور در آخرالزّمان اشاره شده که شامل بر سه فصل می باشد ، از جمله وضعیّت دین و قرآن در آخرالزّمان که چگونه متروک و غریب هستند و همچنین وضعیّت علماء در آخرالزّمان و وضعیّت زنان و مردان در نزدیکی ظهور در آخر بخش پرداخته شده است . در بخش سوم ، به ویژگیهای حکومت امام زمان ( عج) اختصاص یافته که در هر فصل آن به یک ویژگی از آن حکومت درخشان اشاره شده ، از جمله جهانگیر بودن و عدالت که اشاره به خصوصیّات حاکم و کارگزاران عادل شده و در فصل های دیگر این بخش از رفاه اقتصادی و اینکه عوامل مؤثّر در رفاه اقتصادی ، عمران و آبادی و کشاورزی و گسترش و شکوفایی این موارد در زمان حکومت امام زمان ( عج) ع پرداخته شده و از رفاه اجتماعی و رشد عقلی و اینکه در این زمان عقل ها کامل می شود و علم و صنعت به سوی پیشرفت عظیمی قدم برمی دارد و در این دوران اسلام که تحریف شده است مجدّداً توسّط امام ( عج) احیاء می گردد و همچنین اشاره به بهداشت و شکوفایی آن در حکومت امام زمان ( عج) و بحث آخر درباره ی گسترش امنیّت در زندگی مردم ، امنیّت راهها و امنیّت قضایی اختصاص یافته است . نتیجه ای که می توان از این نوشتار به دست آورد ، اینکه حکومتی به رهبری اهل بیت تشکیل خواهد شد که ویژگیهای خاصّی دارد به طوری که تا به آن زمان هیچ حکومتی چنین ویژگیهایی نداشته است ، از جمله جهان شمولی آن که تمام جهان را در برخواهد گرفت و عدالت که همه چیز براساس عدالت خواهد بود و می توان از رفاه اقتصادی بالا در بین مردم و همچنین شکوفایی علم و دانش ، بهداشت و امنیّت به سر حدّ خود خواهد رسید . به امید رسیدن چنین روزی واژگان کلیدی : حکومت ، ظهور ، عدالت ، شکوفایی ، رفاه ، امنیّت .