جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده : کتاب« منهاج الطالبین» تألیف ابو زکریا یحیی بن شرف نووی یکی از متون معتبر و مفتی به در مذهب شافعی، تلخیصی از کتاب «المحرر» رافعی قزوینی است که ترجیحات و زیاداتی نسبت به متن محرر دارد واین ترجیحات ،غالبا متوجه آرای اصحاب وجوه به ویژه امام رافعی وگاهی نیز متوجه قول قدیم وجدید امام شافعی می باشد. نووی که از فقیهان برجسته قرن هفتم هجری است محدثی توانا بوده و بسیاری از ترجیحات او مستند به احادیث صحیح است. مانند: ترجیح ازدواج کسانی که وقت خود را برای عبادت، اختصاص نکرده اند نسبت به ترک آن. و برخی از ترجیحات وی مبتنی بر حدیث صحیح و صریح نیست، بلکه از طریق قیاس و بنا به قراین و استنباط از دلایل غیرصریح یا به تبعیت از بعضی فقهای شافعی، دست به ترجیح زده است. مانند ترجیح بطلان نکاح توسط وکیل مُحرم، به تبع خود مُحرم چرا که عقد نکاح توسط خود محرم، باطل است پس عقد وکیل به طریق أولی باطل است. به نظر می رسد تعدادی از این ترجیحات ایشان محل تأمل باشد.مانند حرمت نگاه کردن به امرد(نوجوان مذکر) در صورت عدم ترس از فتنه ومیل جنسی. بعضی از زیادات امام نووی نیز قیدهایی می باشند که در اصل در کتاب محرر وجود داشته وبعداً حذف شده اند، که امام رافعی آنها را در کتاب « فتح العزیز» آورده است. مانند: وقوع طلاق مست (سکران). بعضی دیگر، قیودی است که امام رافعی به آنها اشاره نکرده است.مانند: (واضحا) در عبارت « ولو وجده خنثی واضحا فلا فی الأظهر». نووی وجه زیادات و ترجیحات مذکور را در کتاب «دقائق المنهاج » مطرح کرده است . این پایان نامه مشتمل بر یک مقدمه، چهار فصل و نتیجه گیری است در فصل اول پس از شرح حال امام نووی وبیان ویژگی های کتاب منهاج الطالبین، اصطلاحات رایج در مذهب امام شافعی توضیح داده شده است، در فصلهای دوم تاچهارم به ترتیب، زیادات وترجیحات امام نووی در مباحث نکاح، صداق ، خلع، طلاق، رجعت، عده و نفقات مورد بررسی قرار گرفته است .

در این رساله محقق ابتدا به قانون زوجیت و ضرورت ازدواج و اهمیت ازدواج از نظر قرآن پرداخته است. در فصل دوم به علل پیدایش تعدد زوجات در میان بشردر فصل سوم تعدد زوجات قبل از ظهور اسلام بررسی شده است. عناوین بقیه فصلها به این صورت می باشد: تعدد زوجات در جهان معاصر، اسلام وتعدد زوجات، شرایط تجویز و تعدد زوجات، ممنوعیت تعدد ازدواج برای زنان، تعدد زوجات به عنوان یک ضرورت اجتماعی، حکمت تعدد زوجات پیامبر (ص) و اشکالات وارده بر تعدد زوجات

این پایان نامه شامل مباحثی به قرار ذیل است:تعریف و اسباب و فایده تناسب، بیان تناسب مواردی ازآیات و سور، آیا ترتیب آیات و سور توقیفی، یعنی مطابق دستور پیامبر اسلام (ص) است یا نه؟ نویسنده براین اعتقاد است که آیات و سوره های قرآن از جانب خدا و رسولش ترتیب و تنظیم یافته است؛ لذا نه تنها درترتیب آیات که در ترتیب سور نیز تناسب بسیاری نهفته است.

پژوهشی است در تبیین تسبیح موجودات هستی با استناد به آیات و روایات. رسالة حاضر در چهار فصل، هجده گفتار و یک خاتمه تنظیم شده است. نویسنده پس از بیان رابطة تسبیح با حمد، کیفیت وضع الفاظ و حجیت ظواهر الفاظ، به تقسیم بندی تسبیح در قرآن و تسبیح هستی از منظر قرآن و روایات پرداخته است. وی در ادامه از مباحثی همچون اثبات علم و آگاهی موجودات با ادلة عقلی و نقلی و مفهوم عشق بحث کرده است. همچنین در فصل پایانی به بحث از مقوله نطق و کلام از دیدگاه قرآن و اندیشمندان اشاره کرده و نقش کلام و مکالمه را در زندگی انسان ها یادآور شده است. نویسنده در جمع بندی به این نتیجه رسیده که ظواهر آیات و مضامین اخبار اهل بیت(ع)، همه حاکی از جریان تسبیح در میان تمام موجودات است و شیوة بروز آن هم به صورت حقیقی است نه مجازی و تأویل و توجیه همة موارد تسبیح موجودات و مجازی دانستن و به زبان حال تفسیر کردن آن، بسیار بعید و دور از حقیقت خواهد بود. بنابراین باید بپذیریم که تسبیح و ذکری که اولیای خدا همچون حضرت داود(ع) شنیده اند، یک نطق و آهنگ عادی نبوده از این رو اگر ما هم فرضاً همراه حضرت داود(ع) می بودیم، امکان شنیدنش برای ما مقدور نبود، زیرا همراه ایشان مردمی بوده اند که آنچه را حضرت داود(ع) شنیده است، آن ها از شنیدنش محروم بوده اند، به علت اینکه آن ها گوش باطنی همچون داود(ع) نداشتند، و الّا تمام موجودات در عالم واقع، تسبیح گوی حقّند.

هدف پایان نامه بررسی زندگی و شخصیت محمد بن السائب کلبی است که در یک مقدمه و پنج فصل تنظیم و تدوین شده است ک مهمترین موضوعات مورد بحث ، آن بدین قرار می باشد - شرح حال محمد بن السائب کلبی شامل شخصیت علمی ، آثار، راویان ، مشایخ و اتهام او به کذب .. - دیدگاههای علوم قرآنی او در مباحث : ترتیب نزول ، شان نزول ، حروف مقطعه ، قراآات ، مکی و مدنی ، نسخ و..، - روش تفسیری کلبی : تفسیر اثری ، لغوی ، قرآن به قرآن ..، - مجموعه قراآات و روایات تفسیری محمد بن السائب کلبی ، که از دوازده منبع تفسیری گردآوری شده است و تعداد آنها به ۷۷۳ روایت می رسد روش تحقیق کتابخانه ای است

مجموعه حاضر به دنبال تبیین تغذیه حرام دراسلام می باشد که در صدد بیان آن ، جهت آگاهی بیشتر ، شناخت غذای حرام ،پرهیز از آن و پی بردن به آثار روحی وجسمی آن و وچگونگی درمان آن می باشد. این تحقیق بر اساس ،قرآن، سنت و متون اسلامی نوشته شده منابعی همچون بحار الانوار ،وسائل الشیعه ، الکافی ،معراج السعادت ،کیمیای سعادت، میزان الحکمه ،تفسیر المیزان و ... مورد استفاده قرار گرفته است. گردآوری مطالب به روش کتابخانه ای انجام شده است. آنچه دراین نوشتار به آن پرداختیم به قرار زیر می باشد: تغذیه از ریشه غذی به معنای پرورش کردن و خوردن آمده است و حرام که جمع آ ن حرم به معنای منع می باشدو در قرآن و منابع دینی با مترادفاتی از قبیل طعام ،لقمه وسحت... ذکر گردیده است . در حقیقت تغذیه یکی از مهمترین عوامل موثر در سلامتی روحی وروانی بشر می باشد . بطور حتم طبق آموزهای دینی تغذیه بر اخلاق تأثیر گذار است ،همان گونه که تغذیه بر جسم تأثیر می گذارد بر روح و روان انسان ها نیز دگرگونی ایجاد می نماید . برای جلوگیری از غذای حرام زمان و سن و سال معنا ندارد. یکی از راههای شناخت بیشتر غذاهای حرام، آگاهی از غذاهای پاک و سالم و حلال می باشد که با ترغیب و تشویق های فراوان دینی رو برو شده است . از ویژگیهای تغذیه حرام می توان بی برکتی ،بی فایده بودن ،اثر گذاری شدید در روح و روان انسان را می توان نام برد . تغذیه حرام از جهل، حب دنیا ، تجمل گرائی، تکاثر،آرزوهای طولانی وشکم پرستی و... سرچشمه می گیرد. غذای حرام به دو دسته تقسیم می شود: غذاهایی که ذاتاً حرام وضع شده اند و غذاهایی که حرمت آنها عارضی می باشد که برای هریک از دودسته آیات و روایاتی مشاهده می شود آثار سوء تغذیه حرام از دو منظر مورد بررسی قرار می گیرد یعنی ضررهای دنیوی که از جمله آنها می توان تیره دلی ، عدم اجابت دعا ، شروع به انجام بدی ها، مانع انجام و رغبت در عبادت و...نام برد و در بعد ضررهای اخروی دوری از بهشت ، پشیمانی در آخرت و حشر به صورت خوک و... را بیان نمود . در آخر اینکه ،حرام خواری درمان داردو این بحران فردی و اجتماعی را می توان به راههای متفاوت و متعددی که دین پیشنهاد می نماید حل کرد تا جامعه ای پاک و سالم از لحاظ جسمی و روانی داشته باشیم . کلید واژه ها: تغذیه ،حرام ، طعام، لقمه ،سحت

هدف از این پژوهش، بررسی مشروعیت یا عدم مشروعیت تمرکز ثروت از دیدگاه اسلام می باشد. اینکه آیا افراد در نگهداری و جمع ثروتهایی که از راه مشروع بدست آورده اند، آزادند؟ و یا آنکه محدود و تابع قوانین و ضوابطی است؟ این تحقیق که به روش کتابخانه ای انجام گرفته است مشتمل بر چهار فصل می باشد: فصل اول به دیدگاه اسلام درباره مال و ثروت و مساله مالکیت اختصاص یافته است که ضمن آن اصل تجمع ثروت نیز مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل دوم آیات و روایات مربوط به مرکز ثروت مورد بحث و بررسی قرار می گیرد که محور بحث آیه کنز و مطالب مربوط به آن می باشد. فصل سوم به خلاصه ای از آثار اقتصادی و اجتماعی تمرکز ثروت می پردازد. نهایتا" فصل چهارم به نقش دولت در برخورد با تمرکز ثروت اختصاص دارد و راهها و تدابیری که اسلام در جلوگیری از تمرکز ثروت و تداول آن در دست اغنیاء اتخاذ کرده است، مطرح می شود. براساس نتایج بدست آمده می توان گفت اصل تجمع ثروت از دیدگاه اسلام ممنوع نشده است، ولی در زمانی که بر اثر جنگ، سیل، قحطی، فقر و .... ضرورتی در جامعه ایجاد شود که ذخیره بیت المال و مالیاتهای اولیه، نتواند کمبود موجود را جبران نماید، دولت حق دارد با بررسی دقیق جوانب امر و مشورت با متخصصین متعهد و اهل فن، درصدی از اموال مازاد بر نیاز سرمایه داران و ثروتمندان و یا درصورت نیاز همه، آنرا بطور یکجانبه از مردم بگیرد، البته به این نکته نیز باید توجه داشت که چون تعیین ضرورتها بعهده حاکم است، لذا این حکم مربوط به دوران اقتدار حکومت اسلامی است. چراکه در غیر اینصورت موجب هرج و مرج می گردد . قابل ذکر است در زمانی که حاکم اسلامی ضرورتی را معین نمود، می تواند در صورت نیاز تمامی اموال مازاد بر نیاز را بصورت بلاعوض بگیرد. باید توجه داشت که اسلام برای مبارزه با تمرکز ثروت تدابیری چون پخش ثروت، تحقیر ثروت اندوئزی و روش رهبری را اندیشیده است. مشسلما" روش غیر مستقیم، بخصوص ، شیوه زندگی رهبر و همنشینی او با طبقه محروم و تهیدست از یکسو و دوری و برائت او از ثروت اندوزان و مرفهین بی درد از سوی دیگر تاثیر بسزایی در دوری افراد از ثروت اندوزی دارد.

در فصل اول این رساله تعریف واژه های کلیدی: تسامح، تساهل، شریعت و اسلام و سپس جنبه هایی از موضوع تسامح و مخالفت با آن و بعدی از تاریخ که تحقیق در این موضوع را اقتضاء می کند، آمده است. در فصل دوم چند مورد از شبهات اساسی که درباره تسامح و تساهل در اسلام مطرح شده به بحث گذاشته شده است. از جمله : جهاد، حکم مرتد، مبحث تکفیر، حکم بغات و نهی از منکرکه این موارد بیشتر از جنبه فقهی بررسی شده اند و در مباحث این فصل روشن شده است که هیچ یک از این شبهه ها نه تنها با تسامح و تساهل تضادی پیدا نمی کند، بلکه اتفاقاً آن را تأیید هم می نماید. در فصل سوم به چند مورد ازمباحث ومبانی «اصول الفقه» در رابطه با تسامح و تساهل در شریعت اسلامی پرداخته شده و کوشش شده است که مبناها و مقدماتی که در علم «اصول الفقه» آمده است و تسامح وتساهل مذهبی نتیجه ضروری آن است، روشن شود.

تفریح در دین اسلام جایگاه ویژه ای دارد. این واژه در لغت به معنای شادمانی روح است. تفریح یکی از نیازهای اساسی انسان است و همواره باید مورد توجه واقع شود. و از آنجا که اسلام دینی کامل و جامع است نگاهی همه سویه به این پدیده نموده تا آنجا که یک قسمت از ساعات روز را به تفریح اختصاص داده است و آنرا کمکی برای سایر امور دانسته است. بر هر مسلمان لازم است با تفریحات سالم و ناسالم و به کار بردن تفریحات سالم در زندگی آشنا گردد. در زمینه تفریح کتاب و مقالاتی که به طور اختصاصی به آن پرداخته شده باشد وجود ندارد. ولی در کتاب های گوناگونی به طور اختصار به آن اشاره شده است؛ اما امتیاز تحقیق حاضر با دیگر تالیفات نوع دسته بندی آن و توجه به منابع دینی و متون روایی است. بخش هایی که در این مبحث مورد بررسی قرار می گیرد تعریف و تبیین واژه تفریح؛ جایگاه و ضرورت آن، بیان ویژگی ها ، نمونه ها و آثار تفریحات سالم و ناسالم هر کدام به طور جداگانه می باشد. واژگان کلیدی: تفریح، لذت، فراغت، لهو و لعب.

مطالب و موضوعات تحقیق حاضر در دو بخش تنظیم شده است. بخش اول در مورد انسان شناسی، اراده و اختیار، فضیلت، مصادیق فضیلت و رذیلت، نظریه حد وسط ، غایت اخلاقی، اخلاق در اجتماع، نقش خدا در اخلاق ارسطویی و اخلاق ورزی، مباحثی را ارائه می دهد. بخش دوم در زمینه انسان شناسی، ارتباط انسان با خدا و فرد و اجتماع مباحثی را بیان می کند.