جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اسطوره ها، نماد یا سمبل تجربیات بشری هستند و ارزش های روحانی یک فرهنگ را مجسم می کنند، و یا به عبارت دیگر طبیعت آدمی هستند با تمامی نیازها، خواسته ها، آرزوها، امیدها و بیم و هراس ها.اگر چه اسطوره ها از آغاز به صورت داستان هایی سرگرم کننده لیکن با اهداف جدی خلق می شوند اما به سبب کششی که دارند، تا صدها و گاه هزاران سال باقی می مانند.هدف جدی اسطوره این است که می خواهد ماهیت و طبیعت جهان هستی را توضیح بدهد (نظیر اسطوره های آفرینش و باروری) و یا به اعضای جامعه بیاموزد که برای بهتر کار کردن و توفیق یافتن چه رفتاری در پیش گیرند. اسطوره های قهرمانی یا حماسی، الگوهایی برای نحوه رفتار و طرز سلوک آدمیان می آفرینند، زیرا پهلوانان و قهرمانان الگوهای رفتاری جامعه هستند و اسطوره های آفرینش نیز، نیاز ریشه یابی انسان را اقناع می کند.در واقع، اسطوره ها پاسخ هایی فرهنگی برای این پرسش های اساسی هستند که: من چه کسی هستم و زندگی را چگونه باید بگذرانم؟ لذا این مقاله بر آن است تا به چرایی و چگونگی خلق اسطوره آدم و راه یافتنِ آن به اذهان جامعه و به تبع آن ذهن و زبان شاعران بپردازد.

در فرهنگ ایرانی، فعالیت اقتصادی زنان ضروری دانسته نمی شود، زیرا مرد نان آور خانواده به شمار می آید. از طرف دیگر توانایی های زنان به فعالیت های خانگی محدود نمی شود و این قابلیت را دارند که در عرصه اجتماع نیز به فعالیت بپردازند و اشتغال برای آنان صرف نظر از استقلال مالی، دارای اهمیت اجتماعی و روانشناختی است. به علاوه دست یابی به توسعه پایدارمستلزم مشارکت همه آحاد مردم است. از این رو در پژوهش حاضر بر آن شدیم که با بهره گیری از تجربه و تخصص مدیران اجرایی سازمان ها، موانع و مشکلات اشتغال زنان را شناسایی و راه کارها و شرایط مناسب برای اشتغال بهینه زن ایرانی معرفی کنیم. این مدیران به گونه هدف مند از میان مدیران شاغل در سازمان های شهر تهران انتخاب شدند. روش تحقیق ترکیبی (کمی و کیفی) بوده و داده ها با پرسش نامه و مصاحبه گردآوری شده است. بر اساس یافته ها همه مدیران به اهمیت اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی اشتغال زنان باور داشتند. اما زنان بر ضرورت اقتصادی و مردان بر ضرورت اجتماعی اشتغال زن تاکید بیش تری داشتند. هم چنین نظر غالب مدیران اعم از زن و مرد این بود که اشتغال زنان هم خود آنان و هم جامعه را منتفع می سازد، از این رو شایسته است موانع ساختاری و فرهنگی اشتغال آنان رفع و شرایط مناسب برای اشتغال بهینه آنان فراهم شود.

این پژوهش با عنوان «گیاهان حماسی و ارزشهای نمادین آنها در شاهنامه» به انجام رسیده است. گیاهان از دیرباز در شعر و ادب فارسی، جایگاهی مهم و والا داشته و دمخوری فردوسی با نباتات زبانزد سخن شناسان است. نگارنده مقاله، پس از پرداختن به پیشینه اساطیری گیاهان، تداعی و تصویرهای توصیفی و نمادهای آنها را در اندیشه فردوسی جستجو کرده است. پیداست که بیان تصویرهای ذهنی شاعر نسبت به نباتات، با استناد به سرودهای خود او، مستدل گردیده است. گیاهان و نباتات در شاهنامه، تداعی گسترده ای را دارا هستند که گاهی حکیم بزرگ آنها را نمادی از رنگ خاص قرار می دهد. و در جایی دیگر با این نمادهای گیاهی، بین عالم ناسوت و برتر ارتباط ایجاد می کند.در این مقاله تلاش شده تا نشان داده شود که گیاهان شعر فردوسی فقط برای زیبا کردن شعر نیامده اند بلکه حاصل ادراک اصیل لحظه های هستی شاعرند و آنها از مفاهیم ضمنی و پوشیده ای برخوردارند.

زنان در طول تاریخ به عنوان نیمی از پیکره کلی جامعه، در آثار و اندیشه های متفکران، همواره مورد اغماض قرار گرفته اند و کمتر در عرصه های نوشتاری نمود داشته اند. نوشتار حاضر حکمت عملی زنانه در خمسه نظامی را تحت چهار عنوان، بایدهای اخلاقی، نبایدهای اخلاقی، تدبیر منزل و سیاست مدن مورد بررسی قرار داده است. نظامی در این منظومه گران بها گاه با روی کردی مثبت به صفات نیک زنان چون عفت و پاکدامنی، سخاوت، تواضع و فروتنی، قناعت، شرم و حیا، تقوا و پرهیزگاری، عفو و گذشت، وفاداری، مهمان نوازی، استقلال، آموزگاری و گاه با روی کرد منفی به صفات زشت و ناپسند زنانه، مثل: حسادت، نیرنگ بازی و حیله گری، میگساری، حس انتقام جویی و عدم توجه به شوونات اخلاقی اشاره می کند. در بحث تدبیر منزل نیز به نقش زنان در تربیت فرزندان، همسرداری، صداقت و راستگویی و در بحث سیاست مدن به عدالت، رعیت نوازی، پیوند شاه و ملت، هنر در خدمت سیاست، پرهیز از ستم و رای زنی و مشورت می پردازد.

شناخت هویت اجتماعی هر جامعه ای برای تصمیمات بهینه و در نهایت سلامت آن جامعه نقش مهمی دارد و این یکی از عواملی بود که ما را به نگارش این تحقیق برانگیخت. روش پژوهش پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه است. جمعیت آماری، شهروندان گیلک 18 سال به بالاتر رشت به تعداد 443666 نفر است و حجم نمونه 383 نفر برآورد شده است. برای قابل فهم بودن گویه ها از اعتبار صوری و برای سنجش پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است.نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان گرایش پاسخ گویان به هویت محلی، ملی و جهانی در سطح متوسط و بالایی است. هم چنین شهروندان به ترتیب اولویت به هویت محلی، هویت ملی و هویت جهانی گرایش دارند.نتایج دیگر حاکی از این است که هویت جمعی با احساس تبعیض، مشروعیت نظام سیاسی و تعامل اجتماعی رابطه معنادار و مستقیم دارد. مقدار ضریب تعیین تعدیل شده نشان می دهد که 14.6 درصد از تغییرات هویت جمعی توسط متغیرهای مستقل تبیین می شود. متغیر تعامل اجتماعی با ضریب رگرسیون 0.388 و متغیر مشروعیت نظام سیاسی با ضریب رگرسیون 0.148 بر متغیر هویت جمعی تاثیر داشته اند.

در این وجیزه به علل گمنامی مکتبی پرداخته شده است. چرا زندگی نامه او در هاله ای از ابهام قرار دارد؟ آیا ابیات تحریف شده در دیباچه منظومه اش عامدانه بوده، اگر آری علت چیست؟ این تحریفات چه تاثیری در انعکاس باورهای مکتبی داشته است؟ صدر، فخر العلمای مکتبی بوده یا نه؟ و اشاره ای به برخی اشتباهات منتقدان به سبب ضبط نادرست واژگان.

وندالیسم یا تخریب عمومی، یکی از پیچیده ترین نمونه های رفتار انسانی است که نتیجه عوامل و شرایط مختلف فردی، اجتماعی و خانوادگی است. هدف از این پژوهش، شناسایی و تعیین برخی عوامل موثر بر بروز رفتارهای وندالیستی در میان دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه منطقه کوت عبداله شهر اهواز است. در این زمینه با توجه به نظریات مطرح شده، رابطه جنسیت، پایگاه اجتماعی اقتصادی، موفقیت تحصیلی، متغیرهای درون فردی (شامل احساس محرومیت نسبی، تبعیض، عزت نفس، خویشتن داری)، و پیوند اجتماعی(خانه، مدرسه، دوستان) با بروز رفتارهای وندالیستی بررسی گردید. روش تحقیق پیمایشی بوده و جهت انتخاب افراد نمونه از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 385 دانش آموز انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسش نامه بوده و با استفـاده از آزمون های همبستگی پیرسون، آزمون t و رگرسیون چند متغیره به بررسی فرضیات پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد به جز جنسیت، میان تمام متغیرهای ذکر شده با وندالیسم رابطه وجود دارد. مقدار R یا هم بستگی میان مقادیری که به وسیله معادله پیش میانی می شوند معادل 0.711 است که در سطح 0.01 معنادار است. باتوجه به این که مدل پژوهش، توان استه است با استفاده از متغیرهای مستقل تعریف شده 50 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کند، می توان گفت از قدرت پیش میانی خوبی برخوردار بوده است.

هدف اصلی تحقیق حاضر ارتباط سرمایه فرهنگی با اعتماد به نهادها و سازمان ها بوده است. روش این تحقیق کمی و از تکنیک پیمایش استفاده شده است. حجم نمونه در این پژوهش شامل 384 نفر از جوانان14-29 سال شهر شیراز است که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. ابزار جمع-آوری اطلاعات پرسش نامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار SPSS انجام شده است. هم چنین برای ارزیابی اعتبار و پایایی پرسش نامه از اعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است.در بخش آمار استنباطی این تحقیق، از رگرسیون چندمتغیره، استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد دو متغیر میزان تماشای ماهواره و میزان تماشای تلویزیون در تمامی مدل ها وارد معادله شده اند، ولی با این تفاوت که تماشای ماهواره رابطه منفی و تماشای تلویزیون با متغیر وابسته رابطه مثبت داشته اند. هم چنین بعد تاریخی- مذهبی و بعد علمی در بیش تر مدل ها وارد معادله شده اند که هر دو نوع بعد رابطه مثبت با متغیرهای وابسته را نشان می دهند. تحصیلات فرد نیز جزء متغیرهایی است که در بیش تر مدل ها وارد شده است اما دارای رابطه منفی با متغیر وابسته بوده است.

مثنوی معنوی، گلستان سحرانگیزی است که گلها و ریاحین آن از زلال چشمه قرآن سیراب گشته، شمیم جان پرور و روح نواز آن افسردگان را جان است و خسته دلان را درمان. ارزش و اهمیت این اثر بی بدیل تا بدان جاست که آن را تفسیری عارفانه و عاشقانه از کلام خدا خوانده اند. از این روست که هشدارها و تحذیرهای مطرح شده در این اثر گران قدر را- از آن جهت که ریشه در کلام الهی دارد- باید با «گوشی دیگر» شنید و با «جان» پذیرا گشت.این نوشتار نگاهی است به چگونگی طرح تیرگی های روحی در مثنوی و سیری است در اشارات تامل برانگیز مولانا در خصوص ابلیس و ابلیسیان، با این باورکه در ظلمات تیرگی های عصر حاضر، پیروی از آن خضر فرخنده پی و نوشیدن جرعه ای از چشمه تعالیم سرشار از اسرار بلند مثنوی، روزنه ای به سوی نجات و رستگاری است.

هدف پژوهش حاضر مطالعه رابطه کاربری رسانه ها به ویژه اینترنت با رفتار سیاسی (سنتی و غیرسنتی) دانشجویان است. علاوه بر تاثیر رسانه ها که از طریق میزان دسترسی، منابع مورد استفاده برای جستجوی اخبار و... مورد سنجش قرار گرفت، تاثیر عوامل محیطی و شناختی و اثربخشی سیاسی نیز کنترل شد. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان دانشگاه تهران در چهار گروه علوم انسانی، فنی مهندسی، علوم پایه و هنر تشکیل می دهند. 295 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند و اطلاعات با استفاده از پرسش نامه جمع آوری شد.بر اساس یافته های پژوهش، میزان استفاده از اینترنت برای پیگیری اخبار سیاسی بسیار بیش از سایر رسانه هاست و حدود 90 درصد از پاسخ دهندگان با هدف جستجوی اخبار سیاسی اینترنت استفاده می کنند. دانشجویان در میان رفتارهای سیاسی غیرسنتی (جدید) شرکت در تظاهرات و در میان رفتارهای سیاسی سنتی شرکت در انتخابات را بیش از سایر انواع فعالیت ها انجام می دهند. نتایج الگوی معادلات ساختاری (لیزرل) نشان داد که تاثیر متغیر مواجهه با اخبار رسانه بر رفتار سیاسی از طریق متغیر بینابین اثربخشی سیاسی است.

در قرون نخستین اسلامی مسلمانان از طریق علم و فلسفه و کلام درصدد کشف حقیقت و کسب رستگاری برآمدند، علم با مشاهده و تجربه و فلسفه به روش استدلال و تعقل، و کلام با بحث در خصوص اعتقادات و استدلال و دفاع از آنها در جستجوی واقعیت و حقیقت بودند و هستند. بدین ترتیب در هر مرحله و در هر زمان، پاسخهای موقتی در تفسیر واقعیت ها و تبیین حقایق ابراز می داشتند، که هرگز سخن نهایی و قطعی نبوده است. در صورتی که یکی از آرزوهای اساسی انسان، رسیدن به یقین و پیدا کردن جوابهای قطعی است. عرفان در مقام پیدا کردن راهی دیگر به سوی حقیقت، دارای خصیصه یقینی و قطعی است. اما این راه بر خلاف طریق علم و فلسفه و کلام کلی نیست، بلکه کاملا شخصی است. عرفا، عرفان را به علت نقص علوم بشری و نارسایی تلاشهای عقل انسان، به عنوان تنها طریق رهایی انسان از ظلمات جهل و نادانی و حیرت و احساس پوچی، دانسته اند. از این رو عارفان معرفت عرفانی را افضل تر از معرفت عالمانه دانسته و معتقدند که هیچ عارفی نیست که عالم نباشد، در حالی که عالمان بسیاری هستند که عارف نیستند.در این نوشتار سعی شده است، عقل و معرفت، و انواع معرفت، عناصر ادراک و معرفت (علم الیقین، عین الیقین، حق الیقین) و علم معرفی شده ضمن نقد علم در برابر معرفت، به فضیلت کسب دانش و معرفت، از دیدگاه عارفان پرداخته شود.