جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این نوشتار، ضمن بیان مباحث لغوی و تفسیری آیة مباهله، و آیة قبل از آن (یعنی: آیات 59، 60 و 61 سورة آل عمران)، مطالب زیر اثبات شده است: 1- قضّیة مباهله در 24 ذیحّجة سال نهم هجری اتفاق افتاده است. 2- حقّانیّت اسلام، و نبوّت حضرت محمد(ص)، و نیز بُطلان عقاید مسیحیان در مورد الوهّیت حضرت عیسی(ع) 3- به اجماع و اتفاق نظر دانشمندان اسلام ، و روایات متواتر شیعه و سنّی، تنها مصداق آیة مباهله، حضرت علی و فاطمه و حسن و حسین(ع) می باشند؛ و بر این اساس، مصداق «أبناءنا» در آیة شریفه، امام حسن و امام حسین(ع)، و مصداق «نساءَنا» حضرت فاطمه(س) ، و مصداق «أَنْفُسَنا» حضرت امیر المؤمنین علی (ع) می باشد. بنابراین، در آیة مباهله، امام حسن و امام حسین(ع)، فرزندان رسول خدا(ص) محسوب شده اند؛ و روایات فریقَیْن، و استناد ائمة اطهار(ع) نیز همین مطلب را تأیید می کند. - و حضرت فاطمه(س)، یگانه زن بر گزیدة خدا و رسول او(ص)، و سیّدة زنان امّت، بلکه با توجّه به روایات فریقَیْن، سیّده و بانوی بزرگوار زنان جهان، و زنان بهشت است. - و حضرت علی(ع) به مَنزلة نَفْسِ پیامبر بوده، و در کمالات و صفات ذاتی، مثل خود پیامبر(ص) می باشد؛ و به موجب همین آیة شریفه، تمام مقامات رسول خدا(ص) منهای آنچه دلیل آن را خارج نماید (مثل نبوّت و خاتمیّت و نزول وحی)، برای امیرالمؤمنین علی(ع) نیز ثابت است. 4- حضرت علی(ع)، افضل و برتر از همة صحابه پیامبر(ص)، بلکه برتر از همة انبیای گذشته و فرشتگان می باشد؛ و روایات متفق علیهِ فریقَیْن، و استناد خودِ ائمة اطهار(ع) نیز همین مطلب را تأیید می کند. 5- همچنین در این رساله، به بعضی از اشکالات و شُبَهاتِ مخالفان پیرامون آنچه بیان گردید، پاسخ داده شده است. 6- دلیلِ جواز مباهله برای افراد با صلاحیّت، و کیفیت و زمانِ انجام آن از زبان امامان(ع) بیان گردیده، ونمونه ای از شیعیان که در مورد امامت با مخالف خود مباهله کرده است، و خداوند توانا، آن مخالف را به عذاب عاجل مبتلا ساخت، ارائه شده است.

منظور از ابتلا، اختیار و امتحان الهی نسبت به انسانهاست که به عنوان یک سنت جاوید الهی در میان همه افراد و اقوام و ملتها جریان داشته و خواهد داشت و سرنوشت هر فرد و یا قوم و ملتی چه در طریق سعادت و چه شقاوت، بستگی به نحوه برخورد آنان با این سنت تغییرناپذیر دارد.نویسنده در این رساله، در صدد بررسی مفهوم و آثار ابتلا از دیدگاه آیات و روایات با تکیه بر آرا و نظرات مفسران و محققان اسلامی است و همچنین به دنبال یافتن راه حلهای مناسب برای موفقیت در میدان ابتلا می باشد.این رساله، در چهار فصل تنظیم گردیده است:در فصل اول، کلیات تحقیق ارائه می شود. در فصل دوم، سنت بودن ابتلا از دیدگاه آیات و روایات و نیز ارتباط این سنت با سنتهای اختیار، استدراج و ارسال رسل بررسی می گردد. در فصل سوم، انواع ابتلائات الهی نسبت به انسانها توضیح داده می شود.و در فصل چهارم، به بررسی آثار ابتلا که بسته به اختیار انسان و اعتقادات متفاوت جوامع بشری، مختلف می باشد، مورد بررسی قرار می گیرد

کتاب حاضر ترجمه « اعرفونا ثم احکموا» نوشته آیت الله واحدی است. در این کتاب بعد از مقدمه پیرامون اصول پنجگانه دین از دیدگاه شیعه بحث و بررسی شده است و ضمن بیان مفاهیم توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد درباره جایگاه پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و اله و سلم) و حضرت علی بن ابی طالب ( علیه السلام) و همچنین فاطمه زهرا ( سلام الله علیها) و امام حسن ( علیه السلام) و امام حسین ( علیه السلام) بطور مفصل بحث گردیده و در ادامه درباره زیارت قبرها و خواندن دعا و زیارت توضیحاتی از طرف مؤلف محترم کتاب داده شده است، لازم بذکر است اکثر منابع استفاده شده در کتاب از بزرگان اهل سنت است و عموماً بحثهایی که پیرامون شیعه در اسلام در کتاب حاضر شده است بحثهای منطقی و بدور از تعصب است، که به نظر می رسد خواننده محترم چنانچه از اهل سنت هم که باشد با توجه به منابع بسیار قوی و استدلال منطقی نویسنده محترم ، دیدگاه خود را نسبت به مذهب بحق شیعه تغییر داده و امید است که تألیف و ترجمه این اثر باعث وحدت بیشتر بین مذاهب اسلامی گردد. انشاء الله تعالی.

مرحوم آیت الله العظمی بروجردی در برهه ای از تاریخ پرفراز و نشیب ایران و جهان اسلام زعامت عامه مذهبی یافت. ایشان به عنوان مرجعی هوشمند چند هدف مهم را در صحنه های داخلی و بین المللی دنبال می نمود: ‎۱- دفاع صحیح و معقول از حریم دیانت و تبیین مبانی اسلامی تشیع از طریق تربیت نسلی از کارآمدترین روحانیون و طلاب. آیت الله بروجردی به خوبی به تغییر شرایط زمان و مکان در دوران مدرن اشراف داشت. ‎۲- احیای میراث فقهی و علمی شیعه از طریق چاپ آثار فقهی و روایی که بعضا" مغفول و متروک شده بود. همچنین تلاش برای شناساندن منابع روایی و فقهی اعاظم شیعه به اهل سنت. ‎۳- تلاش برای حفظ جایگاه و حریم روحانیت و جلوگیری از اقداماتی که موجب وهن روحانیت و سوء استفاده مغرضان و مخالفان می گردد. ‎۴- ورود آیت الله بروجردی به حوزه مسایل سیاسی با حزم و درایت و در موارد ضروری با قاطعیت و صلابت بود. آیت الله بروجردی این اقدامات را به عنوان وظیفه دینی دانسته و مایل به کشیدن مسایل به حوزه افکار عمومی نبودند. البته ایشان تندروی یا توسل به روشهای غیر معقول یا غیراخلاقی را تجویز نمی کردند. ‎۵- عملکرد مصلحانه و اندیشه های اصلاحی ایشان هم متوجه حوزه های علمیه، منابع درسی، روشهای مطالعه منابع درسی و هم معطوف به معرفی صحیح آموزه های شیعی به جهان و هم تلاش جدی برای تقریب و نزدیکی مذاهب اسلامی و شناساندن معارف شیعی به اهل سنت و وحدت مذاهب اسلامی قرار داشت. از طرف دیگر اعزام مبلغان دینی کارآمد به اروپا، آمریکا، خاورمیانه و آفریقا جهت معرفی روح تعالیم اسلامی در آن زمان، اقدامی بی سابقه و منحصر به فرد بود.

در فصل اول که کلیات است نتیجه می شود که آیه به معنی علامتی واضح و آشکار در قرآن کریم در چند وجه به کار رفته است ‎۱- قسمتی از کتاب آسمانی ‎۲- نشانه های خدا در باطن انسان ‎۳- معجزات ‎۴- نشانه و علامت برای چیزی. و در روایات معصومین علیهم السلام در بسیاری از آیات قرآن کریم آیه به وجود مقدس ائمه اطهار علیهم السلام تاویل داده شده است. تمام ما سوی الله از آیات خدا شمورده شده اند که با توجه به اشتراکی که در نتایج توجه و عواقب بی اعتنایی به آنها دارند به دو قسم تمام کننده حجت و تکامل دهنده انسان (اعجازی و غیر اعجازی) تقسیم می شود. در فصل دوم به نتایج توجه و عواقب بی اعتنایی به آیات الهی پرداخته شده است. نتیجه توجه به آیات اعجازی ظهور حقیقت بوده و عواقب بی اعتنایی به آنها نزول عذابی فراگیر، حبط کلی اعمال و خلود در جهنم است. اهم نتایج تفکر در آیات اعجازی عبارت است از: بصیرت، پی بردن به توحید، معاد و اسماء و صفات الهی، معرفت خدا و ... و در مقابل، عواقب بی اعتنای به آنها عبارتند از: استدراج، بسته شدن راههای ادراکی، نابینا محشور شدن در قیامت و ..... در فصل سوم مقتضیات و موانع بهره گیری از آیات الهی بررسی شده است. تنها مقتضی مورد از برای بهره بردن از آیات اعجازی خضوع در مقابل حق بوده و موانع بهره گیری از آنها عبارتند از: کفر، جحود، اعراض، جدال و ... که همه این موارد در واقع انکار کردن حقیقتی است که برای فرد ثابت شده است . اهم مقتضیات مورد نیاز در جهت بهره گیری از آیات غیر اعجازی عبارت است از : ایمان، یقین، صبر، شکر و ..... موانع بهره بردن از آنها علاوه بر مراتب ضعیف اموری مثل کفر، اعراض و .... که موانع بهره گیری از آیات اعجازی بودند، غفلت، نسیان، اهمال و سستی در توجه به آنها هستند.این پایان نامه به روش تحلیلی - وصفی و با الهام از روش تفسیر قرآن به رشته تحریر در آمده است.

«انسان، دین و آزادی» مقوله ای است که از دیرباز مورد بحث فیلسوفان ودین شناسان و متفکران سیاسی و اجتماعی بوده است. انسان دین و آزادی در سه حوزه به شرح ذیل قابل تفکیک است. 1- آزادی به معنای اختیار در اینجا اگر سخن از آزادی است سخن از اختیار انسان است. سوال اصلی در این مقوله این است که آیا انسان دارای قدرت انتخاب و اختیار است یا خیر؟ 2- آزادی به معنای رهایی توحید و یگانه پرستی که روح همه ادیان الهی است نوید بخش این نوع آزادی برای انسان است . اعتقاد به توحید، رهایی از همه قید و بندها و زنجیرهای اسارت بتها و طاغوتها و هر آنچه غیر خداست، در پی دارد. 3- آزادی به معنای عدم مانع این نوع آزادی بیشتر از هر چیز یک مسأله اجتماعی است . سوال اصلی این است که انسان تا چه اندازه می تواند در اجتماع آزادانه فعالیت کند، آن طور که می خواهد بیاندیشد، عقیده بورزد و عمل کند. نقطه ثقل این تحقیق، بررسی آزادی در مقوله سوم است ،امّا به مقولات اول و دوم نیز کم و بیش پرداخته است. اختیار انسان از محکمات قرآن کریم به شمار می آید و توحید که پیام آور هایی انسان از قیود درونی و بیرونی است به بهترین وجه در اسلام تبیین شده است. در مقوله سوم اصل بر عدم منع است مگر در مواردی که به دلیل رعایت مصالح اجتماع، حدودی برای آزادی تعیین می شود در این مقوله: آزادی اندیشه، آزادی عقیده، آزادی قلم و بیان و آزادی عمل مورد بررسی قرار گرفته است.

نوشتاری که پیش رو دارید از دو بخش که هر دو بخش نیز از دو فصل، تشکیل شده است. بخش اول کلیات است، که فصل اول آن به آزادی و تعاریف گوناگون آن در لغت و اصطلاح و پیشینه و انواع مختلف آن اشاره شده است. فصل دوم این بخش مربوط می شود به حقوق بشربا نگاه بیشتر به اعلامیه های حقوق بشر اسلامی و جهانی که در ابتدا به تاریخچه حقوق بشر در اسلام و تئوری آن و تاریخچه اعلامیه حقوق بشر اسلامی و متن اعلامیه و نواقص آن اشاره شده است و بعد از آن به تاریخچه اعلامیه حقوق بشر جهانی و متن اعلامیه و نواقص آن پرداخته شده است. تطبیق دو اعلامیه و مقایسه دیدگاه اسلام و غرب در زمینه حقوق بشر و آزادی موضوعی دیگر است که در این فصل به آن اشاره شده است و در انتها وضعیت حقوق بشر در ایران را مورد بحث و بررسی قرار داده ایم. بخش دوم این نوشتار به آزادی بیان در دو فصل جداگانه پرداخته شده است، که در فصل اول آن ، آزادی بیان با توجه به تعلیم اسلام و اعلامیه حقوق بشراسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. که از قسمت های مختلفی از قبیل اقسام و ضرورت و ادله آزادی بیان و حدود (استثنأیات) آزادی بیان و در انتهای این فصل به صورت پرسش و پاسخ، شبهات و اشکالات آزادی بیان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم نیز به آزادی بیان در قوانین بین الملل و اعلامیه حقوق بشر جهانی، سیر تطور و شکل گیری آن و مصادیق و جلوه ها، موازین محدود کننده چار چوب حقوقی اعمال محدودیت بر آزادی بیان و آزادی بیان به عنوان نخستین آزادی و جایگاه آزادی بیان در یونسکو مورد بحث قرار گرفته است، و در انتها اشاره ای به آزادی بیان و مبانی حقوقی آن در ایران و گزارش نماینده ویژه کمیسیون حقوق بشر درباره آزادی بیان در ایران شده است.

یکی از موضوعاتی که ذهن بشر را از دیرباز تاکنون به خود مشغول کرده، سنت تغییرناپذیر «آزمایش الهی» است. در این رساله، این سنت از منظر قرآن کریم در چهار فصل بررسی شده است. در فصل اول، مفهوم شناسی ابتلا و واژه های مرتبط با آن (فتنه، امتحان، تمحیص) مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم به گستره این سنت پایدار الهی پرداخته است. در فصل سوم، مهم ترین فلسفه های آزمایش الهی بررسی شده است که عبارت اند از: به فعالیت رساندن نیروها و استعدادهای بالقوه آدمی، زمینه سازی برای توجه و بازگشت به سوی خدا و شناخت راستگویان از دروغگویان. فصل چهارم به عوامل موفقیت در امتحان های الهی اختصاص دارد. کسب شناخت و آگاهی، اولین عامل پیروزی است. وقتی آگاهی از علوم هدایتگر با عمل گره بخورد، انسان چنان قدرت و قوتی به دست می آورد که می تواند از همه آزمایش های الهی سربلند و سرافراز بیرون آید.

موضوع تحقیق، آرزو از منظر قرآن و سنت می باشد این تحقیق در صدد است شناخت بیشتری راجع به این موضوع و ابعاد آن داشته باشیم.ضرورتی که این موضوع را ایجاب می کندوجودافکار التقاطی فرهنگ بیگانه درامت اسلامی و نبودن یک مرجع کامل در مقام پاسخ گوئی به آنهاست واز طرف دیگر وجود کثیری از آیات و روایات، اهمیت خاصی به موضوع می بخشد . با استفاده از منابعی همچون بحار الانوار واصول کافی و غرر الحکم و درر الکلم ،نهج البلاغه و کتب تفسیری چون تفسیر المیزان و تفسیر نور .... وکتب اخلاقی همچون معراج السعاده ،الاخلاق ،...و نرم افزار هایی همچون جامع تفاسیرنور ،گنجیه روایات نور و...گرد آوری شده است. لازم به ذکر است که این تحقیق به شیوه کتابخانه ای و فیش برداری جمع آوری شده است . آنچه در تحقیق مورد بحث قرار گرفته است عبارتند ازاینکه: آرزوکه در زبان عربی امل گفته می شود در زبان فارسی به معنای خواسته می باشد. ودر قرآن برای آن مترادف هایی وجود دارد.آرزو از آرمان و رجاء و امیدو...متمایز است. آرزو یک امر انکار ناپذیراست و همه انسان ها از جمله پیامبران واهل قیامت و...دارای آرزو می باشند. بین نگرش اسلامی و غربی در مورد آرزو تفاوت هایی وجود دارد. آرزو توسط نگرش و تفاوت بین انسان ها ومشاهده محدودیت های خود ودارایی های دیگران و...ایجاد می شود وبرای آرزو کردن، اصولی همچون توکل ،درخواست از فضل الهی ، صبر ، اجرایی کردن ، مطابقت با منطق و سنت های جهان وغیره ... باید رعایت گردد. برای آرزو خصوصیاتی مانند نسبی بودن وگستر دگی وغیره تصورمی شود و پیامدهایی چون آبادانی ،ایجاد حرکت،سازگارشدن وجود دارد.ازدیدگاه کلی آرزو به ممدوح و مذموم تقسیم می شود و ما می توانیم در قرآن برای آرزو مصداق هایی بیان کنیم وبالاترین نوع آرزو رسیدن به لقاء الهی می باشد . نوع مذموم آرزو در روایات« طول امل» نامیده می شودکه هشدارهای فراوانی از جانب معصومین «« علیهم السلام » در این مورد به ما رسیده است . آرزوهای طولانی ریشه هایی همچون نادانی ،حب دنیا ،بی ایمانی ،حرص و...دارد . نشانه های آن فریب کاری ،دروغین بودن ،دست نیافتنی ،ازدیاد دردوران پیری و...می باشد.پیامدهای آرزوهای طولانی بی عملی،فراموشی خدا و آخرت ومرگ ،قساوت قلب ،تلف شدن عمر ،تاخیر در توبه وغیره ... است . طریقه در مان آرزوهای طولانی به وسیله ایمان ،کسب معرفت ،انجام تکالیف ،یادمرگ و توجه به فضیلت کوتاهی آرزو می باشد . می توان نتیجه گرفت که قسمی ازآرزوها در منظر قرآن و سنت محرک و مثبت می باشند و گروهی دیگر از آنها مذموم بوده و با کنترل و مدیریت آنها می توان به سعادت رسید. کلید واژه: آرزو، امید، آرمان، امل ،قرآن وسنت .

بسم الله الرحمن الرحیم و یَضَعُّ عَنهُمّ اِصرَهم و الاغلال الّتَی کانَت علیهم اعراف / 157 و بار سنگین و زنجیرهایی را که بر گردنشان است از دوش آنها بر می دارد . وَلا تَکُن عَبدَ غَیرِکَ وَ قَد جَعَلَکَ اللهُ حُرّاً امام علی علیه السلام آزادی از جمله مفاهیم زیبا و جذابی است که در عصر حاضر بنابر ایده ها و آموزه های گوناگون تعاریف مختلفی از آن در آیینه اذهان نقش می بندد شاید بطور خیلی خلاصه بتوان از آزادی به عنوان نبودن مانع در مسیر یاد کرد . در مکتب رهایی بخش اسلام از آنجاییکه راز آفرینش ، بندگی و عبودیت ذات اقدس الهی است و آزادی به عنوان یکی از وسایل و مقدمات بسیار مهم در زمینه نیل به این هدف والا و ارزشمند محسوب می شود ، بطور موکّد و مکرر این مفهوم مورد تأکید قرار گرفته است . بطور کلی آزادی به دو قسم آزادی اجتماعی و آزادی معنوی تقسیم می گردد . آزادی اجتماعی به یک تعبیر در واقع رهایی انسان از قید اسارت افراد دیگر و آزادی معنوی انسان از قید و اسارت خودش می باشد . آزادی اجتماعی زمانی به معنای واقعی محقق می شود که انسان از آزادی معنوی برخوردار باشد و به دیگر سخن مگر می شود بشر اسیر شهوت و خشم و حرص و آز خودش باشد و در عین حال برای آزادی دیگران احترام قائل شود ؟! در خصوص محدوده آزادی شاید بتوان گفت هیچ کس در دنیا معتقد به آزادی مطلق نیست بلکه در هر ملت و مکتبی با توجه به قوانین و مقرراتی که بر اساس نگرششان نسبت به انسان و جهان برای خود وضع کرده اند و خود را پایبند به آن می دانند ، این واژه حد و مرزهای مشخصی پیدا می کند . در مکتب اسلام آزادی در چارچوب قوانین و دستورات اسلامی و الهی پذیرفته شده است . از جمله تفاوت های موجود بین آزادی در منطق اسلام و غرب می توان به موارد ذیل اشاره کرد : 1 – در اسلام آزادی ریشه الهی دارد لکن مکتب غربی لیبرالیسم منشاء آزادی را خدادادگی نمی دانند و به دنبال ریشه ی فلسفی برایش هستند . 2 – با توجه به نسبی بودن حقیقت و ارزشهای اخلاقی در مکتب لیبرالیسم ، آزادی در منطق آنها نامحدود می باشد اما در مکتب اسلام با توجه به وجود حقیقت و ارزش های مسلّم و ثابت ، آزادی محدود به حقیقت و ارزشهاست . 3 – حد آزادی در غرب را منافع مادی تشکیل می دهد امّا در منطق اسلام این حد و مرز بر اساس ارزشهای معنوی و الهی شکل می گیرد . 4 – آزادی در تفکر لیبرالیسم غربی باتکلیف منافات دارد لکن در اسلام آزادی آن روی سکه تکلیف است . در محفل دوستان بجز یاد تو نیست آزاده نباشد آنکه آزاد تو نیست دیوان امام « ره»