جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

. این پایان نامه با عنوان ابن مسعود و روایات تفسیری او در دو فصل تدوین شده است . در فصل اول به طور اجمال در باره ابن مسعود، اصل و نسب او، مقام علمی او، شاگردان او، روش تفسیری او بحث شده، و در فصل دوم روایات تفسیری اوآمده است . مفسر در تفسیر آیات، از خود آیات قرآن، احادیث نبوی، سبب نزول و اجتهاد شخصی بهره برده است . او در تفسیر آیات از علوم قرآنی مثل : محکم و متشابه، مکی و مدنی، تشبیه و تمثیل، ناسخ و منسوخ، قرائت و ... بحث کرده است . او از روش های تفسیری مختلف از جمله : قرآن به قرآن، تفسیر روایی،تفسیر لغوی و اجتهاد شخصی استفاده کرده است ./

قرآن کریم معجزه جاودان نبی اکرم (ص) است که در آن هیچگونه کژی و دگرگونی روی نداده و از دستبرد تحریف مبرا و دور مانده است و در آیات و عبارات آن هیچگونه اختلاف و تناقضی دیده نمی شود، از این روست که هدایتگر جهانیان خوانده شده است . با این وصف، عده ای با انگیزه های مختلف و بعضا به جهت مخالفت و جلوگیری از توسعه و گسترش اسلام، درصدد آن برآمده اند تا در قداست و الهی بودن این کلام الهی خدشه نمایند و با این اهداف، شبهه موهوم و بی اساس وجود تناقض در قرآن را مطرح نموده اند، نیز جمعی دیگر هر چند مانند گروه اول دارای انگیزه ستیزه جویی و مخالفت با اسلام نبوده اند، اما به سبب عدم آشنایی با کلام عرب، اسلوب و شیوه های متنوع بیانی، خصوصا عدم توجه آنان به کاربرد مجاز لغوی، عام و خاص، مطلق و مقید، مشاکله و نظایر آن، گرفتار توهم تناقض در قرآن گردیده اند. گرچه مخالفان اسلام کوشیده اند آیات قرآن را متناقض جلوه دهند، ولیکن در این مورد توفیقی کسب ننموده اند، چرا که آنان دلیل واضح و روشنی ارائه نکرده و دلیلشان تنها، ادعای موهوم و بی اساس آنها می باشد. و با تدبر و تفکر در قرآن معلوم می گردد که در هیچ جای قرآن، دو آیه متناقض و یا متعارض با هم دیده نمی شود. اشتباه این عده بخاطر عدم آشنایی آنان با اسالیب کلام عرب و عدم فراهم آوردن مقدمات و دانشهای علمی جهت فهم و تفسیر آیات قرآن بوده است که با اتخاذ و بکارگیری روشهای صحیح در راه فهم آیات کریمه و با تدبر و تفکر در این کلام الهی، واهی بودن ادعاهای موهوم آنان ثابت می گردد.

این تحقیق با هدف بررسی زندگی و مصحف و قرائات و دیگر روایات قرآنی او به انجام رسیده و مشتمل بر شش فصل با این مباحث است: فصل اول، زندگی نامه ابی بن کعب؛ فصل دوم، مصحف ابی بن کعب؛ فصل سوم، نقد و بررسی حدیث فضائل سور منسوب به ابی بن کعب، فصل چهارم، ابی بن کعب و علوم قرآنی: ویژگی تفسیر ابی بن کعب، منابع تفسیری ابی بن کعب، آرای ابی بن کعب در علوم قرآنی، نقش ابی بن کعب در علم قرائت؛ فصل پنجم، قرائات ابی بن کعب؛ فصل ششم، روایات تفسیری ابی بن کعب.

‫طومار امپراطوری عظیم ساسانی با طوفان سهمگینی که از شبه جزیره عربستان برخاست در هم پیچیده شده بود. اوضاع آشفته دربار ایران بعد از مرگ خسرو پرویز از یک سو، سلهشوری سپاهیان عرب که ملهم به آیات جهاد و شهادت بودند از سوی دیگر، باعث گردید تا با فرو ریختن کنگره های عظیم امپراطوری ؛ تاریخی دیگر برای این سرزمین رقم زده شود این فصل از تاریخ ایران با فتح مداین توسط مسلمانان آغاز میشود و بدنبال آن سراسر ایران جزءامپراطوری عظیم اسلامی میگردد . دوران خلافت عمر و بخش عظیمی از دوران خلافت عثمان به لشگر کشی برای فتح نواحی مختلف ایران اختصاص یافته بود . ولیکن دوره خلافت امام علی (ع) در مورد حکومت و حاکم و همچنین نظرات ایشان در مورد رعیت، بویژه ایرانیان قابل وجه می باشد.نحوه برخورد با مردم و رسیدگی به وضعیت اقتصادی آنان صرف نظر از نژاد و تبا و حتی دین از جمله اموری بود که امام علی به آن در دوران حکومت اندک خود اهتمام زیاد داشت. از نظر او حکومت هیچ ارزشی نداشت مرگه اینکه در آن حقی ادا گردد و یا ظلمی از روی مظلومی برداشته شود. بر خلاف دیگران که حکومت بر مردم را فرصتی برای بهره کشی و بهره برداری خود و قبیله خود می پنداشتند. امام علی(ع) علی رغم اینکه سه جنگ داخلی اورا همواره به خود مشغول می داشت ولی هرگز برای لحظه ای هم که شده از توجه به وضع مردم بویژه تازه مسلمانان ایرانی غافل نمیشد. میتوان این امور را از نامه هایی که به والیان خود در مناطق ایرانی مینوشت به خوبی دریافت. علاوه بر این بر کار والیان نیز نظارت تمام داشت تا مبادا بر رعیت ظلم کنند . اینان از جمله خصایصی است که حکومت امام علی (ع) را برای بشر بعنوان یک حکومت آرمانی که بتوان در پناه آن به سعادت دستیافت، مبدل ساخت.

در این پایان نامه مشکلات اعراب بخشی از خطبه های نهج البلاغه مورد بحث قرار گرفته است و قصد ما ارائه مواردمشکل اعرابی بوده که به آسانی نمی توان نظری قاطع در مورد اعراب آن داد زیرا ممکن است در مورد یک لفظ یاعبارت چندین وجه اعرابی صدق کند و در نتیجه دارای چندین معنا باشد . از این رو شناخت وجه صحیح اعراب ومفهوم درست کلام نیازمند بررسی و تحقیق است مسئله اعراب از دیر باز مورد توجه بزرگان ادب و تفسیر بوده است و کتب زیادی در مورد اعراب قرآن تألیف شده است ضمن اینکه برخی از مفسرین هم در ضمن تفاسیر خود وجوه اعرابی را هم ذکر کرده اند. اما در موردنهج البلاغه کار اساسی و مستقلی صورت نگرفته هر چند برخی از شارحان با اختصاص دادن بخشی کوتاه از شرح خودو یا در ضمن شرح تا حدودی به این مسئله پرداخته اند ما در این رساله بر آن شدیم که این موضوع را بطور مستقل مورد بررسی قرار دهیم تا بتواند مورد استفاده طالبان دریای بی کران علم علی (ع ) قرار گیرد روش کار بدین صورت بوده که ابتدا موارد مشکل اعرابی مشخص شده ، سپس با مراجعه شروح نهج البلاغه اگر درمورد اعراب آن نظراتی وجود داشته ، آن نظرات نقل شده ویا یکی از آنها ترجیح داده شده و یا با استناد به کتب نحوی و شواهد قرآنی وجه دیگری پیشنهاد شده است و اگر شارحان در مورد آن نظری نداده اند با استفاده از کتب نحوی وقوانین نحو و یافتن موارد مشابه در قرآن و استفاده از کتب اعراب قرآن وجهی در مورد آن پیشنهاد شده است با این امید که توانسته باشیم قدمی هر چند کوتاه در جهت احیای کلام معصومین برداشته باشیم

بسیاری از خاورشناسان با نگاه برون دینی به قرآن کریم و آموزه های آن، بر پیش فرض «غیر وحیانی و غیر الهی بودن قرآن» تأکید کرد و بسیاری از تحقیقات خود را بر یافتن مصدر قرآن و قصص آن متمرکز کرده اند. ایشان قرآن را کتابی بشری تصور کرده، آن را متأثر از سایر کتب آسمانی، به ویژه تورات و انجیل دانسته و قصص آن را برگرفته از کتب مقدس پیشین می دانند. ازجمله دلایل آنان، شباهت قصه های عهدین با قصه های قرآن کریم است. از آنجاکه پاسخ منطقی و مستدل به این شبهات، وحیانی بودن قرآن کریم را به اثبات می رساند، این مقاله برآن است با استناد به شواهد درون دینی محتوای گزاره های تاریخی قرآن و عهدین و تمایز جلوه های هنری در قصه های قرآن با عهدین، و دلایل معتبر برون دینی یافته های باستان شناسان در تأیید محتوای قصص قرآن و انکار برخی عبارات عهدین، انگاره اقتباس قصه های قرآن از عهدین را مردود اعلام کند.

جنگ، پدیده ای مهم در خاطرة حیات بشر است و این اهمیت وقتی دوچندان میشود که موضع گیری ادیان، زمینه ساز تقویت یا توقف نبردهای انسان در طول تاریخ شود. در این میان، دامنة فعالیت های پرفرازونشیب اجتماعیِ کلیسا، نقشی بسزا در تحولات سیاسی جوامع غربی داشته است. کلیسای باستان، الاهیاتی مبتنی بر متن و تفسیر موثق کلیسایی داشت؛ اما ظهور پروتستانتیزم در قرون اخیر، سکة تفسیرهای رایج ـ به ویژه قرائت کاتولیکی ـ را کم رونق کرده و در مقابل بر گسترة نفوذ تفسیرهای مبتنی بر متن کتب مقدّس افزوده است. همین امر، زمینه ساز مراجعة مستقیم مؤمنان مسیحی به کتاب مقدس شده است؛ مراجعه ای که همة شئون حیات یک مسیحی ـ از جمله مسئلة جنگ ـ را در برمیگیرد.عهد جدید به سان منبعی معتبر، هماره در فهم مبانی مشروعیت جنگ، سرچشمة اندیشه های الاهیدانان سیاسی مسیحیت بوده است، اما نظام روشن و صریحی درخصوص فلسفة الاهیات جنگ ندارد؛ در عین حال بررسیهای نوین این متون به پیداییِ گرایش هایی در باب فلسفة نظری جنگ انجامیده که اغلب در دو طیف ممنوعیت و مشروعیت جنگ توجیه پذیرند.

یکی از دغدغه های فکری بشر، بحث از نمایندگان خداوند در زمین است؛ یعنی پیامبران الهی که واسطة بین خدا و انسان ها هستند. از سوی دیگر، چون این واسطه ها، پیام الهی را توسط وحی به انسان ها منتقل میکنند، و اساس وحی را هم (کلمه) تشکیل میدهد، بررسی نقش وحی در سه دین مهم ابراهیمی ضروری است. البته، شریعت موسوی و محمدی(ص) از جهات بسیاری نزدیک به هم است. گرچه در هزاره دوم، پس از موسی(ع) و قبل از پیامبر اکرم(ص)، دینی الهی آمده است که اصل و نهاد آن با دو حدش، یعنی یهود و اسلام برابر است و تأکید بر توحید دارد، اما در درون مسئله توحید، بحث تجسد خدا در عیسی(ع) را مطرح نموده است. در مسیحیت، کلمه وحیانی الهی یا حکمت دین یهود و عقل و نور محمدی(ص)، که بعدها در اسلام مطرح شد، ناگهان تبدیل به تجسد شده است. با توجه به این، کوشش نموده­ایم بحث حکمت در یهود، تجلی امکانی واسطه الهی در جهان اسلام و واسطه وجوبی آن، در مسیحیت را به نقد بگذاریم؛ چراکه تبیین این پدیده در یونان باستان، روشنگر «حکمت» موسوی، «تجسد» عیسوی و «واسطه فیض» محمدی است؛ که درصدد یافتن رابطه بین انسان و خالق هستند.

در پورانه های هندویی، برای ادوار مختلف جهانی، انتهایی ترسیم میشود که «پَرلَیه» نام دارد. علاوه بر این، فروپاشی(مهاپرلیه)، انواع دیگری از فروپاشی را نیز در این متون میتوان یافت که پورانه ها آنها را از جهاتی «پرلیه» نام نهاده اند. چنین وضعیتی از توصیف پایان عالم در سنّت اسلامی و مشخصاً در ساحت عرفان نیز قابل مشاهده است. در متون عرفانی نیز ضمن پذیرش قیامتی، که در قرآن کریم توصیف شده، با نظر به حقایق و حکمت های نهفته در آن، مصادیق دیگر از قیامت تبیین شده است که با احتساب قیامت شرعی، تعداد آنها بر چهار نوع بالغ میشود. این نوشتار با رویکرد تحلیلی با معرّفی چهارنوع فروپاشی در سنّت پورانه ای و سنّت عرفانی، به بررسی تطبیقی این آموزه ها در دو سنّت پرداخته، و با روشی تطبیقی، نقاط اشتراک، افتراق و امتیاز این آموزه در این دو سنّت دینی را بررسی کرده است.

یکی از عمده ترین چالش ها در زندگی بشر امروز، شیوه بازشناسی رفتار منطقی و انتخاب مسئولانه در بحران های فکری و اخلاقی است. این مقاله به بیان نقش قواعد فرااخلاقی در رفع تزاحم میان اصول یا افعال اخلاقی می پردازد؛ مواقعی که انسان در برابر دو یا چند اصل یا فعل اخلاقی قرار می گیرد و در مقام امتثال، به دلیل محدودیت ظرفیت ها، قادر به جمع میان آنها نبوده و ناچار به گزینش مورد ارجح است و هدف آن، شناخت رهیافت های نظری در چگونگی تشخیص اولویت اخلاقی، برای رهایی از بن بست عملی و پیش گیری از خسارت هایی است که بر اثر انجام فعل مرجوح بروز می کند. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته و مهم ترین یافته های آن بدین قرار است: برخی از قواعد فقهی و اصولی ظرفیت تعیین اولویت ها در مواقع تزاحم افعال اخلاقی را دارا هستند؛ همچنین خطوط کلی تعیین اولویت ها در آیات و روایات ارائه شده است و معیار ارزشمندی افعال، مصلحت موجود در آنهاست.