جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 42
مبانی قرآنی تفسیر قرآن به قرآن
نویسنده:
علی فتحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تفسیر قرآن به قرآن به معنای استفاده حداکثری از آیات در فهم معنا و مراد آیات قرآن، همواره مورد پذیرش قرآن‏پژوهان بوده است؛ ولی به مبانی آن به صورت مستقل و مستدل، نپرداخته‏اند. حال آنکه یکی از مسائل سرنوشت‏ساز درباره تفسیر قرآن به قرآن، تبیین زیرساخت‏های نظری آن است که از آن به «مبانی» یاد می‏شود. نوشتار حاضر به هدف شناسایی مبانی قرآنی تفسیر قرآن به قرآن سامان یافته و با نگرش نظری و استدلالی و به روش تبیینی به بررسی مبانی یادشده پرداخته است. از نظر قرآن کریم، آیاتِ آن نه تنها تناقض و اختلافی ندارد، بلکه دارای انسجام کامل، پیوسته، مصدِّق و مفسّر یکدیگرند. ساختار کلی آن بر اساس اصول متقن عقلایی شکل گرفته و زبانش در بیان مقاصد خود روشن و دلالتش مستقل است و در موارد متشابه نیز آیات محکم، مرجع فهم متشابهات قلمداد شده است. افزون بر آن، بین آیات هر سوره به ویژه آن دسته از آیات که پیوستگی صدوری دارند، ارتباط معنایی وثیق وجود دارد. به منظور دست‏یابی به روش صحیح تفسیر قرآن به قرآن، توجه به مبانی مرتبط با آن، امری اجتناب‏ناپذیر است.
تأملی بر ارزش عقل از نگاه سلفیان و اخباریان
نویسنده:
بهادر مهرکی؛ علی محمد ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
نظر به تقارب اندیشۀ دو گروه سلفیان و اخباریان، از یک سو، و تمایز مبنایی آنان، از سوی دیگر، مقایسۀ آرای آن‌ها مورد پرسش قرار گرفت که سؤال محوری جستار کنونی است. لذا، تلاش بر آن است تا جایگاه خرد در فهم مسائل دینی از نگاه آنان مورد نقد و بررسی قرار گیرد. در این بررسی معلوم شد که سلفیان تنها بر ظواهر احادیث نبوی و سیرۀ عالمان سلف تکیه دارند و اخباریان ظواهر روایات معصومان (ع) را اصل می‌دانند. به‌علاوه، هر دو گروه تعقل و اجتهاد را در فهم مسائل دینی قبول ندارند. در نقد آرای آنان می‌توان گفت: اوّلاً علی‌رغم توصیه‌های فراوان نصوص دینی به تعقل و اهمیت آن، عقلانیت نزد آنان نادیده انگاشته شده است؛ ثانیاً با توجه به آیات محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ و... و موضوع سندیت و دلالت احادیث و نیاز به پاسخگویی به مسائل مستحدثه، ضرورت توجه به اجتهاد امری بدیهی است.
صفحات :
از صفحه 115 تا 137
بررسی تطبیقی دیدگاه‌های آیت‌الله معرفت و آیت‌الله جوادی آملی در مباحثی از علوم قرآنی (اسباب نزول، محکم و متشابه، نسخ)
نویسنده:
فاطمه حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش حاضر، به استخراج و تطبیق دیدگاه‏های علوم قرآنی آیت‏الله معرفت به عنوان یک دانشمند علوم قرآنی و آیت‏الله جوادی آملی به عنوان یک مفسر قرآن، در سه بحث اسباب نزول، محکم و متشابه و نسخ می‏پردازد.
معناشناسی محکم و متشابه در آيه هفتم سوره آل عمران
نویسنده:
مجيد حيدری فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
بر اساس آيه 7 آل عمران، آيات الاهی دو دسته اند: محكمات و متشابهات. گونه نخست ام الکتاب و اصل آن است و گونه دوم نيز دو شناسه دارد: دستاويزی برای فتنه جويان بيماردل و تاويل پذيری، از اين رو بايد شناسه های محکم و متشابه را بررسی نمود. اين نوشتار پاسخ های گونه گون قرآن پژوهان و مفسران را برشمرده و همه را بر كرسی نقد نشانده و در پايان ديدگاه برگزيده را پيش نهاده است. به نظر نگارنده شناسه محكم و متشابه اين است: نص يا ظهور آيات محكمات، بيانگر مراد واقعی گوينده آنها است، ولی متشابهات در حال برخورداری از ظهور و پيراستگی از هر گونه ابهام و اجمال و پيچيدگی لفظی و معنايی، نسبت به مقصود خدای سبحان نارسانايند. اين گفته با عنايت به رهنمودهای درونی سوره آل عمران هويدا می گردد.
صفحات :
از صفحه 137 تا 162
بررسی آرای آلوسی در تفسیر آیات متشابه در باب توحید و نقد آن از نگاه علامه طباطبایی(ره)
نویسنده:
جعفر میاراحمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پایان‌نامه حاضر، به بررسی دیدگاه‎های آلوسی (مفسر سنی) و علامه طباطبایی (مفسر شیعی) در باره آیات متشابه پرداخته است. هدف از اجرای پایان‎نامه شناخت توحید واقعی و تشخیص درست آن است.مراد از صفات الهی، صفات خبریه است که در قرآن و احادیث وارد شده است. به صفات ذیل در این پایان‎نامه اشاره شده است: نفس، وجه، چشم، گوش، دست، در آسمان بودن خدا، و استوای خداوند بر عرش که مفسران قرآنی برداشت واحدی در آن ندارند. گروهی از مفسران قرآن مانند آلوسی «واو» در «وَالراسِخونَ فِی العِلم» را عاطفه دانسته‎اند. در این صورت تأویل آیات متشابه را خداوند و راسخان در علم می‎دانند.گروهی، از جمله علامه طباطبایی، که «واو» و جمله بعد را استیناف می‌شمارند، جز خداوند کسی را عالم به تأویل متشابه نمی‎دانند. در این صورت پیامبر اکرم که از راسخان به شمار می آید از آیات دیگر مانند«عَالِمُ الْغَیْبِ فَلَا یُظْهِرُ عَلىَ‏ غَیْبِهِ أَحَدً إلَّا مَنِ ارْتَضىَ‏ مِن رَّسُولٍ» حاصل خواهد شد.
اصول و مبانی تأویل قرآن از دیدگاه امام خمینی
نویسنده:
مهدی رضوانی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، پس از بیان تعریف لغوی و اصطلاحی تأویل و توضیح در باره جایگاه تأویل در آیات محکم و متشابه، به بررسی اصول و مبانی تأویل قرآن کریم از منظر امام خمینی(ره) پرداخته می‌شود که عبارتند از: ضرورت تأویل قرآن، وضع الفاظ برای معانی عام، ذو مراتب بودن کتاب و کلام الهی، امکان حصول علم تأویل برای غیر معصومین(ع)
صفحات :
از صفحه 164 تا 185
تأویل در قرآن
نویسنده:
صدیقه میرشمسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
لفظ تأویل در قرآن 17 مرتبه در 15 آیه به معانی علت و غرض و بیان صُوَر اصلی، نتیجه و عاقبت امر، تعبیر خواب، حمل لفظ به معنای خلاف ظاهر و کشف غوامض و متشابهات قرآن به کار رفته است. با توجه به این آیات و با دقت نظر در موارد استعمال تأویل در هر یک، معلوم می‏شود که لفظ تأویل معانی مختلفی دارد، گرچه مآل و بازگشت همه آنها به یک حقیقت باشد. از میان این وجوه آنچه مورد اختلاف است تأویل متشابهات است که در آیه 7 سوره آل عمران مطرح شده است و گروهی از مفسرین «واو» در «و الراسخون فی العلم» را استیناف و گروهی عطف فرض کرده‏اند که در نتیجه دسته اول علم به تأویل متشابهات قرآن را مختص خدای تعالی دانسته و دسته دوم راسخون در علم را نیز در دانستن آن شریک دانسته‏اند.
دراسه فی مفهوم المحکم و المتشابه علی اساس منهج الألسنی(پژوهشی در مفهوم شناسی محکم و متشابه با رویکرد معنی شناسی)
نویسنده:
اعظم حیدری عارف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
این پایان نامه، در بردارنده کلیات و دو فصل پس از آن است. در کلیات به تبیین مسأله، سؤالهای اصلی و فرعی، فرضیه ها، پیشینه مسأله و روش پژوهش اشاره شده است. فصل اول به مفهوم شناسی محکم و متشابه با استفاده از روش معنی شناسی اختصاص یافته و فهمی درون متنی از این مفاهیم مورد نظر بوده است، این دریافت با مجموعه ای از کلید واژه ها که یک حوزه معنایی را تشکیل می دهند، با توجه به روابط معنایی میان این واژه ها به دست آمده است، این مفهوم محور اسلام کفر ارتباط یافته است. بکارگیری این روش معنا شناختی، رویکردی نوین به این مطالعه بخشیده، و در مواردی نتایج متفاوت از دیگر پژوهشها ارایه گردیده است. فصل دوم که به دیدگاه های صحابه و تابعان و مفسران پس از آنان تا پایان قرن ششم اختصاص دارد، و در ضمن آن به زمینه های تدوین اولین کتابهای مستقل درباره متشابهات نیز پرداخته شده است، به سیر تحول و تطور این مفهوم اشاره دارد که در مجموع سه تحول گزارش گردیده است. تحول اول مفهومی است که متعلق به درون جامعه اسلامی و در میان مسلمانان؛ تحول دوم واکنشی است در مقابل تصور وجود اختلاف و تناقض در قرآن که از سوی مخالفان مطرح گردیده؛ تحول سوم بار دیگر به درون جامعه اسلامی بازگشته و به اختلافهای فرقه ای مربوط می شود، و آنچه به عنوان ارجاع آیه ای(متشابه) به آیه دیگر(محکم) در خصوص آیات صفات خداوند در میان مفسران رایج شده از تحول سوم متأثر است.
چیستی محکم و متشابه از نگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
محمد فاکر میبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
چیستی محکم و متشابه، پرسشی است همزاد قرآن کریم که قرآن پژوهان از دیرزمان در پی یافتن پاسخی مناسب برای آن بوده اند. در این میان، علامه طباطبائی از جمله کسانی است که به شایستگی از عهده این مهم برآمده است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، به نقل و نقد دیدگاه مرحوم علامه می پردازد و هدف آن، بررسی آراء و نظریات علامه در عرصه احکام و تشابه و تحلیل آن است. مرحوم علامه معتقد است: متشابه به معنی چند مدلولی مشتبهِ با یکدیگر که مراد واقعی در آن نهان است وجود دارد. علامه با تأسیس اصل مخلوط شدن نزولات غیبی و آسمانی بعد از فرود به زمین با ناخالصی ها، وجود تشابه در قرآن را امری طبیعی می داند و تعیین مراد واقعی در متشابه را بر عهده آیات محکم که متقن و مستحکم است و ویژگی ام الکتابی دارد می گذارد. به باور علامه، این دیدگاه برخاسته از تدبر در قرآن و برگرفته از مکتب تفسیری اهل بیت علیهم السلام است.
صفحات :
از صفحه 11 تا 32
أصول التفسير و التأويل
نویسنده:
کمال حیدري؛ ویراستار: عبدالرضا افتخاري
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
عراق/ کاظمین: مؤسسة الإمام الجواد علیه السلام للفكر و الثقافة,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «أصول التفسير والتأويل»، جز مهمّی از مباحث قرآنیِ آیت الله سید کمال حیدری، ناظر به کیفیت بیان معارف قرآنی از طریق رویکرد تفسیری و تأویلی قرآن کریم، به شمار می رود. این اثر، جهت بررسی اصول و مبانی تفسیری و تأویلیِ علامه حیدری، نگارش شده است. مباحثی که در این کتاب گردآوری شده است، عبارتند از: ۱. بررسی حجیت ظواهر قرآن ۲. نظریۀ تفسیر قرآن به قرآن ۳. تفسیر به رأی قرآن ۴. محکم و متشابه ۵. تأویل در قرآن سخن پایانی: مصونیت قرآن از تحریف
  • تعداد رکورد ها : 42