جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 33
جبر و اختیار از دیدگاه قرآن و کلام اسلامى
نویسنده:
ایوب اکرمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بررسى نظام مسئله جبر و اختیار که بخش انسانى قضا و قدر است، به ویژه از جنبه قرآنى و روایى آن، ضمن نیاز به مبادى تصورى موضوع در اصل متوجه مبادى تصدیقى آن مى‏باشد. مستندات نظریه‏هاى جبرى صفات خداوند مانند علم ازلى، خالقیت مطلقه، مشیت عام است. تقریر قرآنى و کلامى این آرا، و دلایل آنها و نشان دادن نقطه ضعف‏هاى دلایل ایشان همراه با تذکر به توالى و همگونى نتایج این نوع تقریرهاى ناصواب، و نیز پیش فرض‏هایى که دست مایه برداشت‏هاى ناصواب و آیات قرآنى و صفات الهى شده‏اند، در این نوشتار مورد بررسى قرار گرفته است.
جبر و اختیار از دیدگاه شیعه و اشاعره
نویسنده:
محمد نعیم احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بررسی جبر و اختیار از دو دیدگاه شیعه و اشاعره است.اشاعره معتقدند هر کردار و گفتاری که از انسان سر می‌زند به قدرت و اراده خداوند است،قدرت و اراده انسان در آن هیچ تأثیری ندارد،لذا بر سبیل مجاز،انجام فعل به انسان نسبت داده می‌شود.این عقیده باطل است چون مستلزم اسناد ظلم به خداوند است.بهترین دلیل بر رد نظریه جبر،و اثبات اختیار،وجدان پاک انسانی است،یعنی می دانیم و تجربه کردیم که واجد اراده و اختیار هستیم.انسان در افعال خود نه چنان مجبور است که مانند ابزار و وسیله فعل باشد و نه چنان که در کردار خود مستقل باشد.بلکه رفتار او هم به خدا و هم به خود او بستگی دارد.
رابطه توحید افعالی و اختیار از دیدگاه امامیه
نویسنده:
حسن موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن کریم، آیاتی وجود دارد که تمام افعال، حتی افعال اختیاری انسان را به خداوند نسبت می‌دهد؛ این آیات مستمسک برخی از گروه‌های کلامی جبرگرا مانند اشاعره قرار گرفته است. از سوی دیگر، آیاتی در قرآن وجود دارد که انسان را فاعل کارهای خود و مسئول اعمال خود دانسته، و افعال انسان را به خود او نسبت می‌دهد؛ بر این اساس، عده‌ای مانند معتزله قایل به تفویض شده‌اند. اما همان‌گونه که امام رضا( فرموده است، قایل به جبر گرفتار کفر، و قایل به تفویض گرفتار شرک است. امامیه در این زمینه، به تبعیت از اهل بیت(، امر بین الامرین را برگزیده است. در توضیح این رویکرد می‌توان گفت با وجود تفاوت‌هایی که همه پدیده‌های هستی با یکدیگر دارند، یا اختلافاتی که از نظر قرب و بعد نسبت به مبدأ هستی دارند، تمام آن‌ها را یک حقیقت الهی در بر گرفته، و بر آن‌ها حاکم است. این حقیقت الهی، در عین وحدت و بساطت، همه ابعاد عالم را شامل می‌شود، و در همین راستا، انسان نیز مسخر و مقهور حضرت حق، و محتاج به او می‌باشد. اما انسان بر اساس حکمت الهی، موجودی مختار آفریده شده، و چون اختیار انسان در طول اراده الهی است، این اراده و اختیار، با توحید افعالی منافاتی نخواهد داشت. به‌عبارت دیگر، بر اساس تشکیک در وجود می‌توان اختیار انسان را با توحید افعالی جمع کرد. حوادث همان‌طور که با اسباب نزدیک و متصل به خود، نسبت عملی دارند، با سبب وجود این اسباب نیز نسبت عملی دارند. پس اختیار همانند اصل وجود ما، عین‌الربط به خدا بوده، و این مسأله مسلتزم جبر نیست. در افعال ارادی انسان، اراده او علت قریب و مباشر بوده، و خداوند متعال نیز علت بعید است. این دو علت در طول هم قرار دارند، و بدین ترتیب، انسان در عین وابستگی به خداوند، در انجام فعل خود مختار است.
«أمر بین الأمرین» در ترازوی براهین عقلی وآیات قرآن (قسمت دوم)
نویسنده:
ایوب اکرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله مبانی فکری شیعه، عقیده به «امر بین الامرین» است .در این نوشتار سعی شده است درستی و استحکام نظریه «امر بین الامرین» با استناد به اصل توحید افعالی وخالقیت استقلالی خداوند، اصل اصیل علیت ونیز اصل مراتب تشکیلی وجود نشان داده شود. نویسنده کوشیده است به اجمال و در حد ضرورت آیات قرآن را در یک منظومه مرتبط و دسته بندی ریاضی گونه و قابل مقایسه قرار دهد و با نشان دادن نظارت برخی عناصر متن بر برخی دیگر، گروه های مختلف آیات قرآن را با ارجاع به اصول موضوعه و محکمات خود متن فهم نماید واز دسته بندی گروه های مختلف آیات قرآن که بیش از ده گروه است به دلالت جامع میان آنها که نظریه قویم «امر بین الامرین» است دست یابد.
صفحات :
از صفحه 148 تا 175
امر بین الامرین (دراسة فی مسالة الجبر و الاختیار)
نویسنده:
مرکز الرسالة
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مرکز الرسالة,
چکیده :
كتاب «الامر بین الامرین» که مرکز دارالرساله آن را چاپ نموده است به زبانی عربی راجع به دیدگاه اهل بیت، راجع به مسئله اختیار انسان و نظر امر بین الامرین می پردازد. امر بین الامرین، اصطلاحی کلامی و از عقاید خاص امامیه در مسئله جبر و اختیار انسان می باشد. این آموزه در مقابل دو نظریه جبر و تفویض است و اشاره دارد که در افعال اختیاری انسان، هم اراده خدا و هم اراده انسان دخالت دارد. مسئله جبر و اختیار در طول تاریخ مسئله ‌ای همگانی و در ادیان و مذاهب مختلف مطرح بوده است؛ این مسئله افزون بر جنبه نظری، جنبه عملی هم دارد و با مسائلی چون عدل الهی و آزادی اجتماعی در ارتباط است. الامر بین الامرین را نخستین بار امیر مؤمنان مطرح کرد. فردی درباره معنای قدر پرسید، امام (ع) از او خواست تا وارد این مسئله پیچیده نشود؛ ولی او بر درخواستش اصرار کرد. امام فرمود: اکنون که از درخواست خود صرف ‌نظر نمی‌ کنی، بدان که در باب قدر، نه جبر در کار است و نه تفویض؛ بلکه امری میان دو امر است. بنابر نظریه جبر، اراده انسان در افعال او دخالت ندارد و کارهای او محتوم و بیرون از اختیار اوست و بنابر نظریه تفویض، اراده انسان در افعالش از هر جهت مؤثر است و قدرت خداوند هیچ تأثیری در آنها ندارد؛ بلکه خداوند فقط انسان و قدرت او را به وجود آورده است. «امر بین الأمرین» این دو نظریه را باطل می‌ شمارد و در کارهای اختیاری انسان، هم اراده خدا و هم اراده انسان را مؤثر می ‌شمرد و این دو اراده را در طول هم می ‌داند؛ این همان حقیقت اختیار انسان در کارها است.
دراسة حول الجبر و التفویض و القضاء و القدر
نویسنده:
مرتضى عسکری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«االجبر و التفويض و القضاء و القدر» اثر علامه سيد مرتضي عسكري تأليف قرن حاضر به زبان عربي مى‌ باشد. از جنجالي‌ ترين موضوعات ديني كه دير زمان تا كنون مورد گفتگوي دانشمندان بوده مسأله جبر و تفويض است. آيا انسان در كارهاى خود كاملاً مجبور است و هر چه از او سر مى‌ زند بر اساس جبر الهى است و خودش هيچ اختيارى ندارد؟ يا برعكس، كاملا آزاد است و همه چيز در اختيار اوست و خداوند هرگز در كار او دخالتى ندارد و از هر گونه اقتدارى در محدوده اقبال انسان بى‌ بهره است؟! برخى طرفدار نظريه جبر و برخى طرفدار نظريه دوم هستند كه آن را تفويض مى‌ نامند. آنچه علماي شيعه اماميه اثنا عشريه اعم از فقها و عرفا و فلاسفه بر آن معتقدند نظريه‌ اي است كه از روايات ائمه معصومين برگرفته شده و آن عبارت است از امرى بين نظريه جبريه و مفوضه اهل سنت. انگیزه مولف از نگارش این اثر، روشن ساختن موضع شيعه در مسأله مورد اختلاف ميان دو فرقه اشاعره و معتزله و بيان نظريه شيعه در اين باره می باشد.
 مراد از لاجبر و لاتفویض بل امر بین امرین چیست؟ آیا مراد مخلوطى از جبر و تفویض است یا نه؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : جمله‌ى "لاجبر و لاتفويض بل امر بين امرين" مضمون احاديث متعددى است كه از اهل بيت عصمت و طهارت ‌(ع) در نقد دو نظريه‌ى نادرست جبر و تفويض بيان شده است و در حقيقت آموزه‌اى مستقل و دقيقى است كه افعال اختيارى انسان ها را به درستى تبيين مى‌كند. سه نظ بیشتر ...
انسان بين الجبر والتفويض ـ مدخل لدراسة نظرية الأمر بين الأمرين
نویسنده:
سید کمال حیدری
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مؤسسة الإمام الجواد (عليه السلام) للفكر والثقافة,
چکیده :
يتدرّج البحث في هذا الكتاب بالتوحيد الخالقي في إطار الخطوات التالية: 1. التمييز اللغوي والاصطلاحي وتحديد المقصود من الخلق في الاثنين. 2. تحديد موقعه وأنّه صفة ذات أم صفة فعل؟ 3. إشكالية الموضوع. 4. الاتّجاهات الفكرية على مستوى الفواعل الطبيعية، حيث تتضمّن هذه الفقرة استعراض ومناقشة أبرز مدرستين أفرزها فكر المسلمين على صعيد الموقف من الفواعل والمؤثّرات الطبيعية، مع الإشارة إلى تأثير كلّ واحد من هاتين المدرستين الفكريّتين على مقولة التقدّم والتخلّف (بمعناها المدنيّ) من زاوية علاقة الإنسان والمجتمعات بقوى الطبيعة وذخائرها. 5. الاتّجاهات الفكرية على مستوى الفواعل الإختيارية، حيث تتضمّن هذه الفقرة استعراض ومناقشة أبرز ثلاث مدارس أفرزها فكر المسلمين على صعيد الموقف من الفعل الإنساني، مع الإشارة إلى تأثير كلّ واحد من هذه المدارس الفكرية على قضايا التقدّم والتخلّف بمعناها الحضاري الذي يشمل الجوانب السياسية والاجتماعية والثقافية. 6. مع أنّ بحث القضاء والقدر يتفرّع على (الموقف من الفعل الإنساني)، حيث يتناول قضية المصير الإنساني بين حرية الاختيار والإيمان بقانون القضاء والقدر الإلهي العامّ، إلّا أنّه يستحقّ دراسة مستقلّة تأتي في إطار بحث خاصّ. يشتمل هذا الكتاب على تمهيد و فصول ثلاثة كالتالي: 1. الاتّجاهات الفكرية على مستوى الفواعل الطبيعية 2. الاتّجاهات الفكرية على مستوى الفواعل الاختيارية 3. تفسير نظرية الأمر بين الأمرين
نظریه امر بین الامرین در آیینه تقریرها و تصویرسازی های کلامی و حکمی
نویسنده:
امیر شیرزاد
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسئله چگونگی نسبت فاعلیت انسان با فاعلیت الهی همواره یکی از دغدغه آمیزترین مسائل در اندیشه بشری، بویژه دانشمندان الهی بوده است. اهّم آراء اندیشمندان مسلمان در این زمینه به سه نظریه جبر، تفویض و امر بین الا مرین بر میگردد. نظریه جبر برخلا ف دریافت وجدانی هر فرد، و نظریه تفویض مستلزم فاعلیت مستقل انسان از خداوند است. نظریه امربین الامرین که نخستین بار از سوی امامان معصوم (علیهم السلام) ارائه شده برنفی جبر و تفویض و اثبات حقیقتی میان آن دو دلالت دارد. فهم و دریافت حقیقت امر بین الامرین بحکم عقل و نقل خالی از دشواری نیست. از همین رو دانشمندان در تفسیر این حقیقت به تقریرات گوناگون با رویکردهای کلامی، فلسفی و عرفانی روی آوردند و برای تصویرسازی هر یک از آن تقریرات از تمثیلات متناظر با آن استفاده کردند. نقد و بررسی مجموعه این تقریرات و تمثیلات که مهمترین آنها به شش تقریر میرسد، حاکی از آنست که بیشتر آنها از ارائه تصویری جامع و واضح ناتوانند. در این میان یک تقریر، یعنی تقریر ظهور فاعلیت الهی در مظاهر خلقی با تمثیل متناظر با آن یعنی تمثیل فاعلیت نفس در قوایش، بویژه با تلقی تمثیلی علامه طباطبایی و نیز لحاظ فاعلیت انسان در مجموعه نظاممند آفرینش، بر دیگر تقریرات و تمثیلات ترجیح دارد.
جبر و الاختیار 
نویسنده:
محمدصادق روحانی؛ محقق: قاسم محمد مصري عاملي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: منشورات لسان الصدق,
چکیده :
«الجبر و الاختيار»، اثر آيت الله سيد صادق روحانى كه در عصر حاضر، به زبان عربى پيرامون مسئله جبر و اختيار و جواب شيعه به اين مسئله نوشته شده است. كتاب حاضر، شامل يك مقدمه از محقق كتاب، و چهار فصل در جبر و اختيار، ادله جبرى ‏ها، امر بين الامرين و فصلى در تنبيهات مى‏ باشد. در فصل اول از كتاب اقوال جبرى ‏ها، قول به تفويض و معناى امر بين الامرين بررسى شده است. فصل دوم كتاب، پيرامون ادله جبرى ‏ها است و ايرادى كه به مفوضه گرفته ‏اند. فصل سوم مربوط به مذهب حق؛ يعنى امر بين الامرين مى ‏باشد، هم‏چنين در اين فصل از بداء نيز سخن گفته شده است. در بخش تنبيهات، مؤلف محترم، كلام را به لفظى و نفسى تقسيم نموده و ادله اشاعره را بر كلام نفسى نقل كرده و در پايان، عدم ثبوت كلام نفسى را اثبات مى‏ كند.
  • تعداد رکورد ها : 33