جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگاه حداکثری و صحیح به دین در هر عصر و مصری به اقتضای ذاتی و اولی دین و دیانت، داشتن حکومت بر مبنای آموزه های وحیانی است و این امر محقق نخواهد شد، مگر در سایه روزآمدی و عالِم به زمانه بودن دین و روحانیت آگاه. تحولات عظیم جهانی در عرصه های گوناگون انسانی و بشری و به ویژه در ساحت علوم انسانی، ما حوزویان را بر آن می دارد تا با تکیه بر دین حداکثری که داعیه جهانی دارد، خود را در گذر زمان و مکان ندیده و مدیریت جامعی را در پیش بگیریم و بنیان انسان الهی آن را بنا نهیم تا نه همراه با تحولات علوم دیگر، بلکه مدیریت تحول علوم را به عهده گرفته، به سوی اهداف الهی آفرینش به پیش ببریم.

موضوع این پایان نامه تاریخ تفسیر قرآن در سده اول هجری قمری است. و در آن با استفاده از آثاری چون البرهان زرکشی، الاتقان سیوطی، التفسیر و المفسرون ذهبی و طبقات مفسران شیعه این موضوعات بررسی شده اند: تفسیر در عهد رسول الله (ص)، جایگاه اهل بیت (ع) در تفسیر قرآن، فضائل اهل بیت در قرآن وسنت نبوی و تفسیر قرآن در میان صحابه.

در این تحقیق، کوشش شده است درباره یکی از مهم ترین و اصلی ترین تقسیم های علم، یعنی انقسام آن به حصولی و حضوری، و تقسیم ها و ویژگی های هر یک به اجمال پرداخته شود.تقسیمی که از فیلسوفان مسلمان آغاز، و اخیراً از ناحیه معرفت شناسان مغرب زمین نیز بدان توجّه شد، یکی تقسیم حصری است. شناخت انسان از دو صورت خارج نیست: یا شناختی است که به کمک و وساطت آلات و حواس و صورت های ذهنی انجام می پذیرد یا آن که بدون دخالت هیچ واسطه ای، عالم به معلوم آگاهی می یابد. قسم اوّل را علم حصولی و قسم دوم را حضوری نامیده اند که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارد. یکی از راه های شناسایی این ویژگی ها، مراجعه به تقسیم ها و مصادیق هر یک از آن ها است.سر و کار داشتن علم حصولی با صورت ها و مفاهیم باعث می شود که اقسامی چون تصوّر و تصدیق، کلّی و جزئی و... را دارا باشد; چنان که علم حضوری هم که از شؤون وجودی عالم است، خصایصی چون خطاناپذیری و دارای مراتب شدّت و ضعف بودن و همواره جزئی بودن و... را بر می تابد. این تقسیم، در علوم دیگر مانند معارف قرآنی یا کلام نیز تأثیری را به همراه داشته که برخی از موارد آن، در پایان بیان شده است. به هر حال، از آن جا که مبدا این تقسیم، حکیمان مسلمان هستند، تبیین ابعاد آن نیز بر دوش ایشان خواهد بود.

موضوع این پایان نامه بهداشت و پاکیزگی از منظرتفاسیر است. عناوین مورد بحث در آن عبارتند از:بهداشت بدن، اهمیت مسواک زدن در روایات، طهارت در قرآن، بهداشت مسکن، طهارت خانه کعبه، بهداشت تغذیه و مفهوم حلال و طیب

این تحقیق با هدف تبیین وجه نزول قرآن به زبان عربی و حل تعارض عربی بودن قرآن با وجود واژگان غیرعربی در آن و نیز اثبات عدم منافات میان عربی بودن قرآن و جهانی بودن آن تدوین شده است، اهم مباحث آن عبارتند از: اختلاف زبانها، تاریخچه عرب وزبان عربی، لهجه قریش فصیحترین لهجات عرب، عدم امتیاز زبان عربی بر سایر زبانها از حیث وسیله تکلم وارتباط کلامی، تطور واژگان در طول قرون، نزول قرآن به زبان عربی عصر رسول خدا (ص)، سبک ویژه قرآن ونه شعر و نه نثر بودن آن، دلائل نزول قرآن به زبان عربی، تاریخچه تعریب و نظرات مختلف درباره وجودیا عدم وجود الفاظ غیرعربی در قرآن و دلایل جهانی بودن قرآن.

عقیده داشتن به وجود مهدی موعود، یک عقیده اسلامی است و از ارکان مذهب امامیه به شمار می رود و به وسیله اخبار متواتر و قطعی به اثبات رسیده است؛ اما بسیاری از مسائل آن به تحقیق و بررسی نیاز دارد؛ از قبیل: طول عمر، غیبت طولانی، فوائد امام در زمان غیبت و ده ها مسئله دیگر. غیبت یک امر نو و فوق العاده ای نیست؛ بلکه از سنن الهی به شمار می رود و در طول تاریخ انبیا می توان این سنت را مشاهده کرد. این تحقیق پس از بیان مقدمه، مفهوم، مسئله و اقسام غیبت به موضوعات مشترک و متفاوت در این مورد پرداخته و بحث فلسفه و فوائد غیبت را مورد بررسی قرار داده است.

در این پایان نامه پرسشهایی که از انسانها در روزبازپسین می شود، در تفاسیر المیزان، مجمع البیان و نمونه مورد بررسی قرار گرفته اند. نخست مفهوم سؤال ازدیدگاه قرآن و روایات بررسی شده، سپس مواردی که مورد سؤال قرار می گیرد، تحقیق گردیده است.

مباحث این پایان نامه عبارتند از: بررسی مسأله ابتلاء و امتحان در قرآن کریم، اهداف امتحانات الهی،گستردگی آزمونهای الهی، آزمایش پیامبران اولوالعزم،آزمایش مؤمنان، رمز موفقیت در امتحان، صور گوناگون آزمایش و جهان میدان آزمایشهای گوناگون الهی.

در این پایان نامه، بر اساس حدیث نبوی «من عرف نفسه فقد عرف ربه» نقش خودشناسی در خداشناسی بررسی شده و اهم مباحث آن به این قرار است: شناخت و امکان و ابزارها و موانع و شرایط آن، خودشناسی و انواع و اهداف و اهّمّیت و اسباب و موانع و فواید آن، خداجویی و خداشناسی و انگیزه ها و راهها و حدود و آثار آن، خودفراموشی و علل و عواقب آن، خدا فراموشی و علل و آثار آن.