جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫واژه شناسی قرآن که در دانش مفردات از آن بحث می¬شود، یکی از علوم پیش نیاز تفسیر است، به دلیل گستردگی این موضوع و اهمیت آن در فهم آیات الهی، مسلمانان از همان آغاز نزول قرآن به این مهم اهتمام داشته¬اند. به دلیل بنیه لغوی فوق العاده قرآن و نقش مؤثر و مهم مفردات، در تفسیر قرآن کریم، در دوره¬های بعدی مفسران و دانشمندان علوم قرآنی به آن عنایت بسیاری مبذول داشتند. مرحوم طبرسی، یکی از مفسرانی است که در «مجمع¬البیان فی تفسیر القرآن»، بخش جداگانه¬ای را با عنوان «اللغه»، به مفردات قرآن اختصاص داده است. زمخشری نیز که هم عصر طبرسی است، در «الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل» در ضمن تفسیر آیات به مفردات و معانی آن¬ها توجه ویژه¬ای داشته است. بر همین اساس در پایان نامه حاضر دویست و پانزده واژه از سوره آل عمران را با توجه به تفاسیر مجمع¬البیان و کشاف استخراج و پس از ذکر آیه و ترجمه¬ی آن، ابتدا متن «اللغه» از تفسیر مجمع-البیان طبرسی گزارش شده، سپس تلاش گردیده است تا؛ اولا دربارة آن نکات نگارشی و ویرایشی رعایت شود، ثانیا تلاش شده که متن عربی به طور دقیق اعراب گذاری شود، ثالثا با تکیه بر منابع کهن عربی از جمله: العین، مفردات راغب و لسان العرب و... ترجمه گردد، سپس در ذیل آن با مراجعه به تفسیر کشاف، دیدگاه این مفسر بزرگ در خصوص معنای واژه¬های منتخب استخراج، و پس از ذکر متن عربی، اعراب گذاری و ترجمه شده است، آن¬گاه با تکیه بر سیاق آیات و با مراجعه به تفاسیری هم چون المیزان و نمونه و نیز کتب لغتی هم چون العین، مفردات، لسان العرب، قاموس قرآن و نیز کتاب اعجاز بیانی (اثر بنت الشاطی) دیدگاه¬های دو مفسر ارزیابی شده است، البته به علت کثرت لغات و دشواری ترجمه¬ی آن، ارزیابی¬ها موجز و در حد توان گویا بوده است. کلید واژه¬ها: مفردات قرآن، بررسی تطبیقی، مجمع¬البیان، کشاف، طبرسی، زمخشری

‫در اين پاياننامه ابياتى از مخزنالاسرار كه به نحوى متأثر از آيات قرآن يا احاديث معصومين (ع) است، شناسايى و بررسى شدهاند. موضوعات مورد بحث در اين پژوهش عبارتند از: اشارات به آيات و احاديث، اقتباس از آيات و احاديث، تلميح به آيات و احاديث و ترجمه آيات و احاديث.

این نوشتار در پی نقد و بررسی استنادات قرآنی و روایی آقای مهدی نصیری در کتاب اسلام و تجدد می باشد.ایشان که از مخالفین ارتباط و سازگاری اسلام با تجدد و مدرنیته می باشند در راستای اثبات ادعای خود،بانهایت جانب داری از پیشفرض ذهنی خود به آیات و روایاتی استناد کرده است. در این نوشتار ابتدا مبانی و اصول و روشهای صحیح تفسیر آیات و نقد روایات قید شده و آیات و روایات مورد استناد نصیری، با عرضه به این مبانی، در بوته آزمایش قرار گرفته تا میزان صحت و اعتبار مدعیات ایشان کشف شود. در پایان ابعاد مختلف دیدگاه نصیری آسیب شناسی شده است.

‫پژوهش حاضر به منظور بررسى نظريه وحدت موضوعى سوره‏ها و پاسخگوئى به شبهات مطرح شده در اين رابطه فراهم آمده ودر پنج فصل تنظيم شده است. در اين پژوهش پس از بيان ضرورت واهميت بررسى موضوعى سوره‏ها، معنا ومفهوم وحدت موضوعى سوره‏ها ذكر شده است. تا بطور دقيق محل بحث ونزاع مشخص گردد. آنگاه پى آمدها وفوائد بررسى موضوعى سوره‏ها قرآن در ده بند ذكر شده است. در انتهاى همين فصل گزارشى از تلاشهاى قرآن پژوهان در زمينه وحدت موضوعى سوره‏ها وارتباط آيات ارائه شده است وكليه كتب، تفاسير وپايان نامه‏هائى كه در اين زمينه نگاشته شده براى نخستين بار جمع آورى وتنظيم گشته است. بررسى ونقد دلايل موافقان ومخالفان وحدت موضوعى سوره‏ها وبررسى روشهاى كشف غرض اصلى هر سوره از ديگر مباحث اصلى اين پژوهش است. به منظور محك زدن ميزان توانائى روشهاى ذكر شده به عنوان نمونه »سوره الملك« بررسى شده است وبا طرح نظرات وديدگاههاى مفسران در رابطه با موضوع اين سوره وكيفيت استدلال بر آن چالشهاى فرآيند كشف غرض اصلى سوره نمايش داده شده است. در انتهاء گزارشى از سبكهاى نمايش وحدت موضوعى سوره ‏ها ارائه كشته است. كليه عناوين وسر فصلهاى اين پژوهش ابتكارى بوده و فاقد سابقه قبلى است.