جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : اين نوشتار به تحليل اديان توحيدي و شرايع آسماني پيشين که توسّط پيامبران اولوالعزم آورده شده و ويژگي‌هاي هر يک مي پردازد. نويسنده ضمن ارائه تاريخچه‌و خصوصيّات اديان مختلف آسماني، تفاوت آن ها با برخي اديان غيرآسماني مانند زرتشت(مجوس) و صابئه را بررسي مي کند. پژوهش حاضر در چهار فصل تدوين شده است. نگارنده در فصل اوّل معناي لغوي و اصطلاحي دين، شريعت و قرآن کريم، نسبتِ بين دين و انسان و عقايد ديني او، ديدگاه مارکسيست‌ها درباره منشأ گرايش آدمي به دين و عقايد ديني، نظريه برخي جامعه شناسان درباره منشأ دين، عامل جهل و ترس در گرايش بشر به دين، فطري بودن گرايش به دين، رابطه بين دين و فلسفه و نظريه وراثت عقيده را مطرح کرده، سپس تعداد شرايع آسماني، مراد از اولوالعزم بودن صاحبان شريعت و ارتباط بين اولوالعزم بودن و صاحب شريعت بودن پيامبران الهي را بررسي مي کند. در فصل دوم مقصود از شرايع نوح، شريعت حنيف، دين صابئه و زرتشت (مجوسيت) و ويژگي‌هاي هر يک بيان گرديده و اصول کلّي شريعت نوح به عنوان نخستين دين رسمي مانندِ توحيد، معاد و برخي احکام شرعي مخصوص آن، مفهوم دين حنيفيت از لحاظ لغوي و اصطلاحي، گوشه‌هايي از حيات و تعاليم ديني حضرت ابراهيم، اصول دين شريعت حنيفيت، همچون: توحيد و معاد و بعضي عبادات، مثل نماز در اين دين، معناي لغوي و اصطلاحي صابئه در لغت و اصطلاح، آموزه‌هاي دين صابئين و فرقه‌هاي مختلف، خصوصيات کلي دين مجوس يا همان زرتشت، زندگي و تعاليم زرتشت و ديدگاه قرآن و روايات درباره دين مجوس بيان گرديده است. در فصل سوم نويسنده به معرفي دين يهوديت در قرآن کريم پرداخته، نخست به زوايايي از حيات بني‌اسرائيل در مصر، زندگاني حضرت موسي( و مواجهه با فرعون اشاره مي کند؛ سپس ماهيت عباداتي همچون: نماز، روزه، زکات، حج، خوردني‌هاي حلال و حرام، حکم قتل و برخي ديگر از احکام شرعي آنان و ويژگي‌هاي عهد قديم (کتاب مقدس يهوديان) يا همان تورات و اَسفار مختلف مندرج در آن را بررسيده و نظر قرآن کريم را درباره شريعت يهود و عقايد ديني آنان شرح مي‌دهد. وي در فصل چهارم به معرّفي مسيحيت از منظر قرآن کريم پرداخته، ابعاد ديني و اقتصادي جامعه آن زمان قبل از ميلاد حضرت مسيح را گزارش مي کند. آن گاه با اشاره به گوشه‌هايي از حيات، شخصيت و معجزات آن حضرت در قرآن کريم، اوصاف آيين مسيحيت و آموزه‌ها و عقايد مسيحيان، مانندِ نماز، روزه، رهبانيت و تعاليم کتاب مقدّس آنان (عهد جديد يا اِنجيل) را از منظر قرآني باز گفته و انواع اناجيل را معرفي مي‌کند.

‫مطالب اين تحقيق در پنج فصل تدوين شده است. در فصل اول مفهوم حقوق و حقوق جزائى و منابع آن بررسى شده و در فصل دوم اصول كلى حاكم بر حقوق جزائى اسلام نظير تساوى مجازاتها، قانونى بودن مجازاتها و شخصى بودن مجازاتها مورد تحقيق قرار گرفته است. فصل سوم به تعريف جرم ازنظر مذهبى و فصل چهارم به معرفى انواع جرايم و مجازاتها ازديدگاه قرآن اختصاص دارد و سرانجام در فصل پنجم جرايم و اجراى مجازاتها از ديدگاه قرآن مورد بحث واقع شده است.

‫در اين نوشتار، سعى شده است كه اهمّ اعتقادات آيين مسيحيت بررسى شود وهمچنين نحوه برخورد مسيحيان معاصر پيامبر اسلام (ص) با آيات قرآن ورسالت پيامبر اكرم (ص)، با توجه به آيات قرآن كريم وتاريخ صدر اسلام بررسى شود. در بخش اوّل، تاريخچه‏اى از دين مسيح وشرح حال حضرت عيسى (ع) با توجه به متون دينى مسيحيت مطرح شده وهمچنين حواريون حضرت ونقش آنان در گسترش دين مسيح را بازگو نموده‏ايم كه در اين راستا، نقش »پولس رسول« كه يكى از مؤثرترين مبلغين آيين مسيحيت است وافكار او از نظر دانشمندان مسيحى بازگو شده است. در ادامه نحوه گسترش مسيحيت در جهان، بخصوص در اروپا وانشعاباتى كه در اين آيين بوجود آمده بصورت مختصر بيان شده وسه فرقه مهم اين آيين را معرفى كرده‏ايم. در بخش دوم به بررسى كتاب مقدس مسيحيان پرداخته شده است وكتاب عهد جديد بخصوص اناجيل اربعه را از لحاظ تاريخچه نگارش واسناد، مورد توجه قرار داده وسير تكوين اين كتاب را بازگو كرده‏ايم وبه اين نتيجه رسيديم كه اين كتاب داراى سند الهى نيست ونمى‏توان اناجيل اربعه را همان انجيلى معرفى كرد كه خداوند به حضرت عيسى (ع) داده است ودر حقيقت اين اناجيل فاقد سند معتبر هستند ودر ادامه، به انجيل برنابا اشاره‏اى شده است. همان انجيلى كه از طرف علماء كاملاً غير عقلى مى‏دانيم. در بخش آخر به نحوه برخورد مسيحيان معاصر پيامبر (ص) با آيات قرآن ودعوت پيامبر اشاره شده است كه در اين راستا آيات قرآن مطالبى را بازگو مى‏كند كه در خور توجه است ودر بعضى از آيات، از مسيحيان ستايش شده است به طورى كه اكثر مفسران نسبت به شأن نزول آيات كه درباره مسيحيان نازل شده است اتفاق نظر دارند واكثر افرادى كه از اهل كتاب به پيامبر ايمان آورده‏اند از ميان نصارى هستند وحداقل برخوردى كه آنان داشتند قبول جزيه بوده است كه با پرداخت آن در سايه حكومت اسلامى به زندگى خود ادامه داده‏اند . همچنين با بررسى تاريخى صدر اسلام بخصوص نحوه برخورد سران مسيحى حكومتهاى اطراف جزيرة العرب با نامه‏هاى ارسالى از سوى پيامبر اسلام (ص) به اين نتيجه مى‏رسيم كه اين افراد برخورد محترمانه‏اى داشتند، بر عكس پادشاه ايران وبعضى از سران قبايل كه برخورد مغرورانه‏اى از خود نشان داده‏اند. بطور كلى مسيحيان صدر اسلام از لحاظ روحى نسبت به يهوديان ومشركين داراى يك برخورد ملايمى بودند وداشتن همين روحيه باعث شده است كه نسبت به مسلمين مهر ومحبت نشان دهند. در پايان به اين نتيجه رسيديم كه ما مى‏توانيم در جهان معاصر با مسيحيان وارد گفتمان شويم واعتقادات ونظرات خود را در باب مسايل اجتماعى وفرهنگى بازگو كنيم وسوء تفاهماتى كه بين اين دو آيين بزرگ وجود دارد را برداريم، البته اين گفتگو بايد بين علماء وانديشمندان صورت گيرد زيرا بحث حكومتهاى مسيحى از آنجا كه آميخته با سياست غربى شده است از اين مقوله خارج است، علت اين امر وجود تقابل بين انديشه اسلام ناب با اهداف شوم سلطه‏گرى اينگونه حكومتهاست كه مانع بزرگى بر سر راه گفتگو بين دو آيين است. والسلام

‫موضوع اين نوشتار »آسيب‏شناسى تفسير قرآن در حوزه ظاهرگرائى« است. مراد ما از ظاهر گرائى عقل گريزى وجمود بر ظواهر آيات وروايات است. تاريخ تفكر اسلامى در دوره‏هاى مختلف شاهد حضور چشمگير اين پديده بوده وآثار ناگوارى تا به امروز در جوامع اسلامى باقى گذاشته است. اينكه فرقه‏هاى ظاهرگرا كدامند؟ وميزان جمودشان بر ظواهر چه مقدار بوده است؟ ريشه‏ها وعوامل ظاهرگرائى چيست وآنها در مبانى نظرى خود گرفتار چه شبهاتى شدند؟ نمودهاى ظاهرگرائى آنها چه بوده واين تفكر چه آثارى را در سطح جوامع اسلامى باقى گذاشته، از جمله مسايل مطرح شده در اين نوشتار است. تحقيقات نشان داده كه نخستين رگه‏هاى ظاهرگرائى را مى‏توان در تفكر بعضى از صحابه، بوضوح ملاحظه كرد ديگر اينكه عمق ووسعت اين مسأله در اهل سنت به مراتب بيشتر از شيعه بوده است. زيرا در زمان ائمه (ع) وبعد از ايشان، شيعيان همواره از روش پيروى كردند. بنابراين نمودهاى ظاهرگرائى در شيعه نيز نتيجه جدايى از خط اهل بيت (ع) بوده است. »عواملى« از قبيل، جدائى قرآن از سنت، منع تدوين حديث، نقش محيط سياسى فرهنگى، پيدايش مذاهب كلامى وافراط عقلگرايان در نگرش عقلى به دين و و و از جمله مسائل تأثيرگذار در شكل‏گيرى ظاهرگرائى بوده است وآثارى چون عقب ماندگى، ظلم پذيرى، خمود وسستى و و و واز جمله آثار اين پديده بوده است.