جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫مباحث اين پاياننامه كه پژوهشى است در ديوان فخرالدين عراقى و تأثير قرآن بر شعر او عبارتند از: قالبهاى شعريى كه آيات و احاديث در آنها بيشتر به كار رفتهاست، ابياتى كه اشاره آشكار به سجع آيات دارند. ابياتى كه به آيات و احاديث تلميح دارند، ابياتى كه از آيات و احاديث اقتباس دارند و مضامين قرآنيى كه در ديوان عراقى آمدهاست.

‫در سالیان اخیر با توجه به رشد چشم‌گير علوم و فناوري، قرآن پژوهان معاصر به ارتباط قرآن و علوم تجربی و بحث¬های اعجاز علمی توجه ویژه‌ای کرده‌اند. با اینکه کتاب¬های زيادي براي بررسي رشته‌هاي مختلف علمي مرتبط با آيات قرآن نگاشته‌ شده است، اما به طور خاص به علم فيزيك به عنوان علمي پايه‌اي براي ديگر علوم تجربي توجه چنداني نشده و تعداد آثار تحقيقي كه به بررسي تخصصی ارتباط مباحث این علم با آيات قرآن بپردازند، بسيار كم است. در اين تحقيق، نشان داده می‌شود كه مطالب بسيار جالب توجهي مرتبط با علم فيزيك، در قرآن آمده است. در این پژوهش پس از ارائه مطالبی مقدماتی راجع به رابطه قرآن و علم و بيان قواعد تفسير علمي، تلاش شده است تا با کاری میان رشته¬ای در دو حوزه تفسیر قرآن و علم فیزیک، ابتدا مباني علم فيزيك با محك آموزه¬هاي قرآن كريم سنجيده شود. در این راستا به برخی از مبانی علم فیزیک، مانند قابل شناخت بودن طبیعت از طریق مشاهده و تجربه حسی، منظم بودن جهان آفرینش، امکان بیان نظم موجود در جهان بر اساس کمیت‌های اندازه‌پذیر و وحدت قوانین فیزیکی در همه عالم، از منظر قرآن کریم پرداخته شده است. سپس آياتی از قرآن كه حاوي نكاتي مربوط به پديده‌هاي فيزيكي هستند، مطرح شده و با ارائه بحث تفسیری و علمی ذیل هر آیه و با به کارگیری اصول و قواعد پذیرفته شده تفسیر علمي، با استفاده از يافته‌هاي علم فيزيك، تلاش شده تا فهم بهتري از آيات، ارائه گردد. در اين بين، آياتي كه از برجستگي خاصي برخوردار بوده و به مطالبي اشاره كرده‌اند كه سال‌ها بعد، علم فيزيك به آن‌ها رسيده است، به طور مستقل و تحت عنوان اعجازهاي فيزيكي در قرآن كريم، گردآوري شده است. در این فصل مطالبی همچون مطرح شدن سرعتی برابر با سرعت نور در قرآن، تاریکی‌های اعماق دریا، پایین‌ترین نقطه در سطح زمین، تنگی سینه در آسمان، و زوجیت عام اشیاء به صورت مستدل و علمی به عنوان اعجازهای فیزیکی قرآن مطرح شده است. در ادامه به بررسی برخی مباحث اساسی فیزیک در قرآن پرداخته شده است. مباحثی از قبیل حرکت‌ و انواع آن در قرآن، بررسی برخی از متحرک‌های مهم در قرآن، حرکت شناسی بر اساس نسبیت خاص و نسبیت عام در قرآن، انرژی و مظاهر مختلف آن در قرآن مثل آتش، باد، صاعقه و خورشید به عنوان سرمنشأ بسیاری از انرژی‌های موجود در زمین، از آن جمله‌اند. در نهایت با بحثی پیرامون «عالم غیب و شهادت» از منظر قرآن و فیزیک مدرن، بحث خود را به پایان می‌رسانیم. واژگان كليدي: قرآن، علم، فيزيك، مباني فيزيك، اعجاز فیزیکی، تفسیر علمی

---

‫نويسنده پاياننامه حدود يكصد و پنج صفحه متن كتاب تلخيص البيان فى شرح مجازات القرآن را ـ كه حاوى پانزده جزء قرآن كريم است ـ ترجمه و تحقيق كرده و احيانا مطلبى را كه مؤلف نياورده تدارك كرده است.