جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه عرفان
>
عرفان اسلامی
>
ادبیات عرفانی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
تعداد رکورد ها : 361
عنوان :
شبستری و اندیشه وحدت وجود در گلشن راز
نویسنده:
مالک شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
شیخ محمود شبستری
,
وحدت وجود
,
منظومه گلشن راز
,
عرفان اسلامی
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
وحدت ,
فصوص الحکم ,
سالک ,
ادبیات عرفانی ,
حکمت یونان باستان ,
وحدانیت خدا ,
فلوطین ,
اوپانیشاد ,
سعادت نامه ,
حب الهی ,
اناالحق ,
ابن عربی ,
ادبیات عرفانی ,
چکیده :
نظریهی وحدت وجود، بیانگر آن است که وجود، عین وحدت است ولی این وحدت از نوع وحدت عددی، نوعی و جنسی و ... نیست، وحدت و اتحاد موجودات به اعتبار وجود واحد مطلق است که حقیقت و باطن همه چیز است و به حقیقت غیر از وحدت هیچ نیست و وجود، یک حقیقت بیش نیست؛ همان حقیقت واحد فرد یگانه که با مراتب و درجات مختلف در جهان تجلی و ظهور مییابد. این مسأله یکی از مهمترین بنمایهی افکار شیخ محمود شبستری در برجستهترین اثرش، گلشن راز است. شبستری تلاش نموده تا مفاهیم را در طرحی نو معرفی نماید برای نمونه «اناالحق» را برای عارفی چون حلاج نامتعارف نمیداند حتی این امر در نگاه او برای مراتب آغازین خلقت نیز غیر عادی نیست: در آ در وادی ایمـــــن کـــــه ناگـــــاه/ درختــــی گویــــدت «انــــی انــــااالله»/ روا باشــــد انــــا الحــــق از درختـــــی/ چــــرا نبــــود روا از نیــــک بختـــــی این مقاله توانسته است اندیشههای وحدت وجودی نهفته در تمامی پانزده یا هفده سؤال پاسخ داده شدهی شیخ شبستر بیابد و معرفی میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کمال انسانی در مقارنه عرفان اسلامی و عرفان شرقی
نویسنده:
محمود قیوم زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کمال انسان
,
03. انسان شناسی Human nature
,
عرفان اسلامی
,
عرفان اسلامى
,
عرفان تطبیقی
,
عرفان شرقی
کلیدواژههای فرعی :
سید حیدر آملی ,
فریدالدین عطار نیشابوری ,
آفرینش انسان ,
ادبیات عرفانی ,
اوپانیشاد ,
بهگود گیتا ,
عرفان هندو ,
مهاباراتا ,
داراشکوه ,
تن و جان ,
یوگا ,
بهکتی ,
ابن عربی ,
آیین هندو (هندوئیسم) ,
ادبیات عرفانی ,
چکیده :
چیستی و حقیقت انسان و شـناخت انسـان آرمـانی و کمـال وی از مسـائلی اسـت کـه همواره ذهن بشر را به خود معطوف داشته است. مکاتـب مختلفـ در تعریـف انسـان و تبیـین مفهوم انسانیت، اختلاف نظر دارند و هر گروه با توجه به نوع نگرش خاص خود برداشـت و تحلیل ویژهای از آدمی دارند. مقاله حاضر به تبیین انسان آرمانی و چگونگی کمال وی در عرفان شرقی و هندویی و مقایسهی آن با انسانشناسی عرفان اسلامی در متون عرفانی و اسلامی به روش کتابخانـهای و توصیف و تحلیل دادههای مطالعاتی میپردازد. منظومهی عرفانی - هنـدویی «بهگودگیتـا» یا سرود ایـزدی از زیبـاترین آثـار معنـوی هنـدوان بـه زبـان سانسـکریت اسـت. چگـونگی آفرینش انسان، ارتباط او با خداوند، مراتب انسان، انسـان کامـل و راههـای نیـل بـه کمـال، رابطه جان و تن و اصل تناسخ در منظومهی هنددویی بهگودگیتا از موضوعات مورد بحـث و قابل تطبیق با اندیشهی عارفان مسلمان در آثار منظوم و منثور است. شایان ذکر اسـت کـه در مواردی نیز تعالیم وعناصر مغایر با بینش عارفان مسلمان در گیتا به چشم می خورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 115
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکردِ سنایی به تقابلهای دوگانی
نویسنده:
مسعود آلگونه جونقانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
نشانه شناسی ساختارگرا
,
دوگانه های عرفانی
,
شبکه هم تراز
کلیدواژههای فرعی :
صفات الهی ,
بدعت ,
پدیدار شناسی(کلام جدید) ,
عقل(منطق) ,
زهد ,
کفر ,
مقام محبت ,
ایمان ,
تقابل عرفانی جسم و جان ,
بینش توحیدی عرفانی ,
ساختارشکنی عرفانی ,
ارزش منفی هستی ,
پدیدارشناسی عرفانی ,
ستایش کفر ,
چکیده :
پژوهشِ حاضر، با استفاده از روشِ «نشانهشناسی ساختارگرا» و با تکیه بر شعرِ سنایی کوشیده است رویکردِ سنایی را در برخورد با تقابلهای دوگانی بررسی کند. به همین منظور، با طرحِ دو موضوع؛ یعنی بارِ ارزشیِ نشانه و شبکۀ همتراز، آن دسته از تقابلهای دوگانی که در شعر وی رایج است، تحلیل و بررسی شده است. این بررسی نشانگر آن است که در زبان و اندیشۀ سنایی سه منظرِ متفاوت وجود دارد. در هر یک از این چشماندازها، رویکردِ سنایی به قطبهای تقابل، متفاوت است. این رویکردها، در حقیقت حاکی از آن است که بارِ ارزشی قطبها در سیرِ تحولِ فکری سنایی به طورِ مستمر تغییر میکند. علاوهبر این، شبکههای همترازِ متفاوتی در هر رویکرد پدیدار میشود که بنابر اصلِ پیوستگی، همۀ عناصرِ آن، بارِ ارزشی یکسانی دارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 55
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگاهی تحلیلی به رابطۀ معنوی سلطان ولد و مشایخ طریقۀ مولویه
نویسنده:
داود واثقی خوندابی , مهدی ملک ثابت , محمد کاظم کهدویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان: دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه تصوف
,
مکتب های تصوف
,
تاریخ تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
طریقت ,
پیر (عرفان) ,
تصوف اجتماعی ,
چکیده :
بهاءالدین محمد، معروف به سلطان ولد، یکی از قدرتمندترین مشایخ طریقۀ مولویه محسوب می شود. او همواره مشایخ و بزرگان مولویه را تکریم و از اوامر پیرانۀ آنها اطاعت می کرد. سلطان ولد نه تنها سر سپرده پدر خود بود، بلکه صحبت سید برهان الدین محقق ترمذی را نیز درک کرد. او از زمره کسانی بود که به حقیقت وجودی شمس تبریزی پی برد و شمس نیز اسرار الهی را در گوش جانش دمید. علاوه بر این، سلطان ولد از خلافت صلاح الدین زرکوب احساس خشنودی می کرد و او را شاه دو جهان و یکتای عالم می دانست. وی حسام الدین چلبی را نیز شیخ خود دانسته، معتقد بود که با تمسک به ولایت الهی او به کعبۀ مقصود می توان رسید. پس از مرگ حسام الدین، سلطان ولد پشتیبان معنوی خود را از دست داد و در فراق او به گریه و زاری پرداخت؛ اما حسام الدین به خواب او آمد و به سوی کریم الدین بکتمر هدایتش کرد. سلطان ولد اگر چه به مدت هفت سال از افاضات معنوی این مرشد بهره می گرفت، اما او را به - مریدان معرفی نکرد. نگارندگان چند عامل را در گمنام ماندن کریم الدین بکتمر دخیل می دانند: 1 - حب مفرط مریدان به سلطان ولد؛ 2- میل سلطان ولد به مقدس نشان دادن خاندان مولوی؛ 3 قدرت اجتماعی سلطان ولد و شهرت گریزی کریم الدین؛ 4- عقاید عرفانی سلطان ولد. در این جستار بر آنیم تا ارتباط معنوی سلطان ولد را با مشایخ طریقۀ مولویه بررسی کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 131 تا 162
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نشانهشناسی غزلی از مولانا
نویسنده:
یداله محمّدی ، مصطفی گرجی ، احمد پارسا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نقد ادبی
,
نشانه شناسی
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
محبت ,
رحمت الهی ,
عقل(منطق) ,
خاموشی ,
معشوق ازلی ,
طلب ,
زبان شناسی ,
حضرت رحمت ,
مقام حجاب ,
مقام تسلیم ,
مقام سکر ,
علم لدنی(معرفت شناسی) ,
عقل(قوه عاقله) ,
زندان دنیا ,
رحمت امتنانیه ,
رحمت وجوبیه ,
تسلط صفات قهر ,
نشانه شناسی ادبی ,
چکیده :
مولانا جلالالدّین محمّد بلخی(604 – 672ق) از شاعران و عارفان بزرگ ایرانی است. درک مفاهیم غزلیّات مولوی برای کسانی که آشنایی کمتری با ذهن و زبان او دارند، دشوار است. وجود اصطلاحات عرفانی، وسعت اطّلاع او از دانشهای گوناگون شرعی، مسائل ادبی و فرهنگ عمومی اسلامی از دلایل این امر شمرده میشوند. علیرغم روند رو به رشد مولویپژوهی در چند دهۀ اخیر و تلاشهای ارزندۀ مولویپژوهان هنوز نکات درخور تأمّل بسیاری در تفسیر برخی از غزلیّات این سرایندۀ توانمند به چشم میخورد و جای پژوهشهای بایستۀ بسیاری در این عرصه خالی است. بررسی انواع نشانهها(رمزگانها) در غزلیّات شمس از مواردی است که کمتر بدان پرداخته شده است. پژوهش حاضر با عنوان «نشانهشناسی غزلی از مولانا» به واکاوی نشانههای عرفانی و ادبی در یکی از غزلهای مولانا به مطلع: ای رستخیز ناگهان، وی رحمت بیمنتها ای آتشی افروخته در بیشۀ اندیشهها پرداخته و رابطۀ میان دالّها و مدلولها(دلالت) را نشان داده است: پژوهش حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی است و دادهها با استفاده از شیوۀ تحلیل محتوا به روش کتابخانهای و سندکاوی و بر اساس دانش نشانهشناسی بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. وجود واژههای «آتش، جان، حاجب، خامش، خورشید، رحمت، رنگ، زندان، ساقی، سکر، طالب، عقل، علم، کین، مست و مفتاح» به عنوان نشانههای عرفانی و «قافیۀ میانی»، «مجاز و اغراق»، «زنجیرههای باهمآیی»، «غلبۀ وجه تفسیری»، «بهرهگیری هنرمندانه از بحور عروضی» و «غنای موسیقی کناری» به عنوان بخشی از نشانههای ادبی در این غزل از یافتههای این مقاله است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 180
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی ساختار روایی مصیبت نامه عطار و سیرالعباد سنایی به مثابه "تمثیل رویا"
نویسنده:
بهناز پیامنی، فاطمه فرهودی پور
نوع منبع :
مقاله , شرح اثر , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ساختارگرایی
,
روایت شناسی ساختارگرا
,
تمثیل رویا
,
عرفان اسلامی
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
انسان شناسی عرفانی ,
خودشناسی ,
فطرت(کلام) ,
عقل کل ,
جهنم ,
بهشت ,
منازل سلوک ,
حیرت ,
فنا ,
دفاع از ابلیس ,
فلکیات در عرفان ,
چکیده :
مصیبتنامه عطّار نیشابوری (553ـ627 هـ.) روایت سفری روحانی در قالب مثنوی است. شاعر این منظومه 7425 بیتی در اثر دیگرش منطقالطیر نیز سفری روحانی را به رشته کشیده است. پایان این دو اثر مشابه است، اما روایتها سیری دیگر دارند. در بررسی عناصر روایی مصیبتنامه کارکردهایی را مییابیم که در روایتهای نوع ادبی تمثیل رؤیا وجود دارند. یکی دیگر از نمونههای تمثیل رؤیا در متون عارفانه زبان فارسی سیرالعباد الی المعاداست که پیوندش با دیگر روایتهای تمثیل رؤیا در ایران و جهان امری مسلّم است. با بررسی تطبیقی ساختار روایی مصیبتنامه و سیرالعباد میتوان نتیجه گرفت که مصیبتنامه نیز متعلق به نوع ادبی تمثیل رؤیاست. این نوشتار بر آن است با مقایسه کارکردهای روایی مصیبتنامه و سیرالعباد، این دو اثر را از منظر روایتشناسی ساختارگرا بررسی نموده، کارکردها، شباهتها و تفاوتهای این دو داستان را بسنجد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سماع، موسیقی و معنی گریزی در غزل مولوی
نویسنده:
منظر سلطانی ,سعید پورعظیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مولانا
,
غزل های مولوی
,
سَماع
,
ادبیات عرفانی
,
خلسه عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
دیوان کبیر مولوی ,
کلیات شمس ,
موسیقی شعر ,
فنا ,
معنی گریزی در شعر ,
تکرار در شعر ,
چکیده :
در بسیاری از غزل های مولوی موسیقی حاصل از تکرار که از اقتضائات مجلس سماع است دلالت های معنایی سخن را کم رنگ و بافت آوایی کلام را برجسته می کند. غلبه هیجانات عاطفی چنان است که غزل مولوی گاه از کارکرد معنایی تهی، و وارد ساحت بی معنایی و تناقض می شود. در این شرایط، متن نقش القایی به خود می گیرد و عواطف پرشور گوینده با نغمه های تکرارشونده به مخاطب منتقل می شوند. زوال آگاهی و عدم هشیاری در لحظات شور و جنون سماع، به خلق غزل هایی انجامیده که با تکیه بر تکرارهای متنوع، عطف های ناهمگون و هم نشینی های موسیقایی در طول بیت یا در صورت ردیف گونه های بلند، سعی در تولید خلسه و بی خویشی دارند و یا خود به بی خودواری و خلسه می انجامند.این نوشته بر آن است تا اسباب و گونه های معنی گریزی در غزل مولوی را با توجه به پیوند این غزل ها و مجلس سماع به بحث بگذارد، تا در نهایت آشکار شود که هر قدر عواطف شدت گیرد از کارکرد معنایی شعر کاسته می شود؛ چنان که در بسیاری از غزل های مولوی کلمات و عبارات با فرو نهادن بار معنایی، تنها نقش موسیقایی دارند و نیز بسیاری از زیباترین غزل های مولوی حاصل همین مجاورت ها و هم نشینی های موسیقایی کلماتند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برخی از وجوه تمایز متون عرفانی نسبت به آثار غیرعرفانی ( با تأکید بر امهات آثار عرفانی قرون 6 -9 )
نویسنده:
مهوش واحدوست , یاسر رحمتی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تاریخ عرفان اسلامی
,
ادبیات عرفانی
,
منازل سلوک
,
شطحیات
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
زبان تمثیلی در عرفان ,
اصطلاحات عرفانی ,
مقام محبت ,
چکیده :
ادبیات عرفانی یکی از مقوله هایی است که بخش گسترده ای از ادب فارسی را به خود اختصاص داده است. عرفان با توجه به گستردگی اش، فراز و نشیب های فراوانی به خود دیده است. علاوه بر این، تأثیر آن بر حوزه های دیگر نیز قابل توجه است. عرفان از جمله موضوع های مهمی است که در مورد آن، دیدگاه های مختلف و حتی گاهی متضاد با یکدیگر ارائه شده است. در پی این امر است که مکتب های عرفانی متعددی بنابر سلائق مختلف، در طول تاریخ شکل گرفته است که در سیر ادب فارسی نیز می توان صبغه های مختلفی از آن را مشاهده کرد. در این پژوهش، کوشش شده است که سیر این جریان از قرن ششم تا قرن نهم، مورد بررسی قرار گیرد، از این رو در آغاز مختصری از کلیات موضوع ارائه، سپس به مشخصات بنیادین آن پرداخته شده است. به علاوه به علت کثرت آثار عرفانی این عصر، سعی شده است تا از کتب مهم عرفانی این دوره، مثلاً: حدیقۀ سنایی، مثنوی مولوی و...یاد شود. پس از به دست دادن شاخصه های متون عرفانی، از جمله در سطح زبان، مضمون، اصطلاحات خاص صوفیه و... کوشش شده است تا نمود این شاخص ها در تک تک آثار، یعنی؛ عبهر العاشقین، حدیقۀ سنایی، سیر العباد إلی المعاد سنایی، الهی نامه، منطقالطیر، مختارنامه، دیوان و اسرارنامۀ عطار، اسرارالتوحید، فیه مافیه، غزلیات شمس و مثنوی معنویِ مولوی و غزلیات حافظ مشخص شده، مورد ارزیابی قرار گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 209 تا 252
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر اسرارنامه عطار بر گلشن راز شبستری بر اساس نظریه بینامتنیت
نویسنده:
اصغر اسمعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان: دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی عرفانی
,
بینامتنیت (زبان شناسی)
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
حرکت اشتدادی نفس ,
خلق مدام ,
اراده الهی ,
حلول ذات الهی ,
تسبیح موجودات ,
احکام وحدت ,
عدم ,
احکام کثرت ,
امکان فقری ,
وحدت وجود ,
شناخت ذات خدا ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
ظهور کثرت در وحدت(مقابل ظهور وحدت در کثرت) ,
ظهور وحدت در کثرت(مقابل ظهور کثرت در وحدت) ,
حرکت حبی وجود ,
وقوف در مواقف ,
چکیده :
بینامتنیت حضور صریح و اعلام شده یا ضمنی متنی در متن دیگر است که ممکن است هر دو متن از نظر زمانی نزدیک به هم یا یکی مقدم بر دیگری باشد؛ همچنین در متونِ با زمینه های موضوعی مشترک اثرپذیری متون از همدیگر می تواند بیشتر باشد. با این دیدگاه اسرارنامه عطار نیشابوری در جایگاه پیشمتن و گلشن راز شیخ محمود شبستری به عنوان پس متن بررسی شد و با تطبیق این موارد با مباحث نظری بینامتنیت، چگونگی و میزان تأثیرپذیری شبستری از عطار نشان داده شد. حضور اسرارنامه در گلشن راز از عنوان و وزن منظومه آغاز می شود و به شکل های مختلف لفظی و معنوی و آشکار و ضمنی در متن ادامه می یابد؛ شبستری گاه با گسترش مضامین عطار، صبغه تعلیمی اثر خود را بیشتر می کند و گاه با بهره برداری های ضمنی و اقتباس از مفاهیم و تلمیحات و تصویرهای شعری شیخ نیشابور در عرضه متن عرفانی به زبانی دیگر می کوشد. هرچند نگارنده این مقاله درصدد نشان دادن نمودهای بینامتنیت اسرارنامه و گلشن راز است؛ اما همچنین به این نتیجه رسید که تنفس عطار و شبستری در فضای فکری و فرهنگی مشترک، همسانی آثار آنها را در لفظ و محتوا موجب شده است؛ به گونه ای که هر دو از آبشخورهای معرفتی عظیم عرفان اسلامی همچون قرآن و حدیث و برخی اندیشه های کلام اسلامی مشروب شده اند و حضور زیرمتن اسرارنامه در رومتن گلشن راز از این منظر معنی پیدا میکند؛ با توجه به اینکه شبستری به مطالعه آثار ابن عربی نیز می پرداخته، برخی مفاهیم اصلی اندیشه ابن عربی نیز درگلشن راز مشهود است که اشارهای گذرا به آنها هم شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیمای عرفانی اسکندر در «آئینۀ اسکندری» امیرخسرو دهلوی
نویسنده:
سوسن یزدانی ، محمد مهدی ناصح
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان عملی
,
ادبیات عرفانی
,
منازل سلوک
,
عرفان نظری
,
سمبولیسم عرفانی
,
آئینه اسکندری
,
یونانیان در شعر فارسی
کلیدواژههای فرعی :
انسان شناسی عرفانی ,
موت ارادی ,
توحید عیانی کشفی ,
مجاهده ,
خود شناسی ,
پیر (عرفان) ,
استغنا ,
حیرت ,
طلب ,
فنا ,
مقام خضر(ع) ,
فناء نفس(قسیم فناء روح و فناء در فناء و فناء از مطلق مغایرات) ,
مقام حجاب ,
مقام محبت ,
تمثیل دریا ,
غایت عرفان عملی ,
آینه در عرفان ,
تفسیر عرفانی داستان یأجوج و مأجوج ,
بت در عرفان ,
چکیده :
داستان اسکندر مقدونی و جهانگشایی او در تاریخ و سپس دگرگونی این چهرۀ خونخوار به چهرهای آرمانی، از دیرباز نظر منتقدین زیادی را به خود جلب کرده است. نظامی از این داستان برای بیان اندیشههای حکمتآمیز خویش بهره برده است. امیرخسرو دهلوی به عنوان نخستین نظیرهپرداز از خمسه نظامی، داستان اسکندر را در آئینه اسکندری به نظم کشید. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی جنبههای عرفانی داستان اسکندر را با توجه به دو چهرگی این شخصیت در تاریخ و افسانه مورد بررسی قرار داده است و در نهایت این نتیجه به دست آمد که امیرخسرو دهلوی بخشهایی از داستان را -که ظرفیت معنایی بیشتری برای پروراندن معانی عرفانی داشته است - با تفصیل بیشتری سروده است. چنانکه چهرۀ منفی و جنگطلب اسکندر در ابتدای داستان، نماد انسان مادّی است و جنگ او با خاقان مبارزۀ او با نفس است. اسکندر با گذر از منازل، به یاری سروش و خضر و الیاس -که نماد پیر راه شناس هستند به دریای معرفت میرسد. سفر اسکندر در خشکی و دریا -که از منطقالطیر عطار تأثیر پذیرفته است- هفت مرحلۀ سلوک را نشان میدهد. اسکندر با گذر از وادی طلب و عشق در خشکی، در سفر دریایی استغنا و معرفت را پشت سرمیگذارد و به وادی حیرت میرسد و در نهایت با هدایت سروش به ژرفنگری در وجود متعالی خویش، به مرحله فنا هدایت میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 181 تا 203
مشخصات اثر
ثبت نظر
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
تعداد رکورد ها : 361
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید