جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«وحی پایه و اساس نبوّت و از امور ضروری ادیان آسمانی است و آن ارتباط مرموز و ویژه‌ای است بین خدا و انسان‌های ممتاز و برگزیده‌ای که پیامبر نامیده می‌شوند.» موضوع کتاب حاضر بررسی ماهیت وحی و کیفیت دریافت آن از دیدگاه «ابن سینا» و «علّامه طباطبایی» است. نگارنده تلاش کرده تا پس از معرفی اجمالی پدیده‌های وحی و نبوّت از دیدگاه این دو اندیشمند و طرح پیش‌فرض‌هایی در خصوص وحی، خصلت‌های ویژة نبی را مورد بررسی قرار دهد و به تبیین ماهوی و معرفت‌شناختی وحی از دیدگاه ایشان بپردازد.

کتاب حاضر، گزیده‌ای از مباحث بخش سوم کتاب ((شیعه در اسلام)) است که در آن شرح زندگانی امامان (ع) به طبع رسیده است .در این کتاب، پس از پیش گفتاری درباره فلسفه و حکمت امامت نزد شیعه، شرح مختصری از زندگانی، مبارزات، کرامات و شهادت ائمه معصومین (ع) آمده است.

چگونگی دخالت خداوند در جهانِ طبیعت از مسایل دیرین و مهم در حوزۀ کلام و فلسفۀ دین به شمار می‌رود که تلاش برای حلِّ آن به عرضۀ نظرات گوناگون و بعضاً متضادی منتهی شده که در بازۀ وسیعی از جبر گرفته تا تفویض گسترده شده‌اند. این نوشتار با به کارگیری معیاری جدید به منظور تفکیک افعال گوناگون الهی در جهان خلقت، به معرفی و ارزیابی رویکرد علّامه طباطبایی - به عنوان فیلسوفی تعیّن‌گرا -در قبال این موضوع پرداخته و کوشیده است تا با بازنگری در اصل سنخیّت علّی،‌ زمینۀ عرضۀ راه‌کارهایی را در هر دو قالب تعیّن‌گرایانه و ناتعیّن‌گرایانه، به منظور برون‌رفت از تنگناهای فکری حاکم فراهم نماید. مقاله نشان می‌دهد که در چارچوب دیدگاه تعیّن‌گرایانه، بایستی از طریق توسعۀ مفهوم سنخیّت علّی،‌ تأثیر امر مجرّد در جهان مادّی را به نحو مباشر صحیح دانست و در چارچوبِ دیدگاه ناتعین‌گرایانه نیز با تکیه بر اصلِ ضرورتِ علی و برداشتی خاص از اصل سنخیت می‌توان از دخالت علل غیر مادی به منظور تحقق بخشیدن به یکی از احتمالات ممکن دفاع کرد.

در این نوشتارکه با استناد به آرا و نظریات "امام خمینی"، "شهید مطهری" و "علامه طباطبایی" فراهم آمده، پژوهش و بازپژوهی عناصر اصلی تکامل و مولفه‌های محوری سعادت و خوشبختی نیز راه‌های کلیدی کمال و رستگاری و توسعه وجودی خود تا خدا بررسی شده است.

نویسنده در کتاب حاضر به بررسی تطبیقی اخلاق اجتماعی در اندیشه‌های تفسیری شهید «مرتضی مطهری» (1298ـ1358هـ .ش) و «سیدمحمدحسین طباطبایی» (1281ـ1360هـ .ش) پرداخته است. در این مطالعه پس از بیان تعریفی از اخلاق اجتماعی و ارائة مختصری از زندگانی شهید مطهری و علامه طباطبایی به شرح کلیاتی دربارة موضوع پرداخته شده است. در این مقال مباحثی چون: جایگاه عهد در اسلام، صفات منافقان، جهاد و آداب آن، ضرورت تشکیل دولت و هدف از آن و... مطرح گردیده است. در ادامه با تقسیم‌بندی اخلاق به شاخه‌های اخلاق اقتصادی، اخلاق جنسی، اخلاق خانوادگی، اخلاق تبلیغی و اخلاق هم‌زیستی، به توضیح ابعاد مختلف هریک از این شاخه‌ها همت گمارده شده است.

دیدگاهِ غالبِ علامه طباطبایی در معناشناسی صفات الهی و از جمله علم الهی، دیدگاه " اصلِ معنا"ست. اما این نظریه به عنوان مبنایِ معناشناختی در فلسفه ی علامه، با مبنای معناشناختی دیگری در فلسفه ی ایشان یعنی قاعده ی سیاق، در تعارض است؛ این مقاله سعی دارد که با تبیین سیاقِ کلام و ارائه ی آن به دیدگاهِ اصل معنا، نواقص این دیدگاه را بیان کند و دیدگاهی را معرفی نماید که در عین توجه به هسته ی معنایی (معنای اولیه و شرح اللفظی)، به توسعه ی این معنا در سیاق های مختلف بپردازد. این روش در صفت علم الهی از دیدگاه علامه طباطبایی بررسی می‌شود تا معنایِ این علم از تشبیه مبرا گردد.