جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 39
تخیل و تخلق
نویسنده:
مسعود صادقی ،عسکر دیرباز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تخیل به ویژه تخیل اخلاقی، مقوله ای است که تعریف دقیق و تعیین مختصات آن، چندان مورد توجه قرار نگرفته و بررسی نقش آن در بسیاری از نظام ها و نظریه های اخلاقی از جمله اخلاق اسلامی مغفول مانده است. برای رسیدن به این هدف، با ارائه تعریف پیشنهادی خود از تخیل اخلاقی، نسبت این تعریف با پاردایم های رایج بررسی می شود. پس از تبیین رابطه و تفاوت های تخیل اخلاقی با مفاهیمی چون خرافه یا ایمان به غیب، نقش و مدخلیت تخیل در دو سطح جداگانه تحلیل خواهد شد: سطح اصول شکلی و سطح هنجارهای اخلاق اسلامی. برای انجام این مهم، کارکرد تخیل در قاعده طلایی به عنوان یک اصل مهم در میان اصول شکلی اخلاق اسلامی تحلیل گشته، با بررسی فضایل و رذایلی چون قرض الحسنه، غیبت، زکات، قتل و احیا، نقش تخیل در ساحت هنجارها واکاوی خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 22
قرآن و فرهنگ زمانه
نویسنده:
محمدعلی رضایی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
قرآن كريم آخرين پيام آسمانى است كه بر بشريت نازل گشته و در محيطى بر انسان ها فرود آمده كه آن ها سرگشته و حيران در وادى جهل و تعصب و فرهنگشان آميخته اى از عناصر صحيح و غير صحيح بوده است؛ چرا كه از طرفى، اعراب جزيرة العرب وارثان حضرت ابراهيم و اسماعيل (عليهما السلام) و دين حنيف بودند و بنابراين، عناصر فرهنگى الهى و مفيدى مثل حج داشتند. اما از طرف ديگر، در طول اعصار متمادى و با دورى از انبياى الهى (عليهم السلام) به تدريج، خرافات و عناصر باطل در فرهنگ آنان رسوخ كرده بود. در اين نوشتار، رابطه قرآن با فرهنگ آن زمان عرب مورد بررسى قرار مى گيرد و در اين راستا، به دو ديدگاه مهم در مورد اين مطلب اشاره مى شود: اول، تأثيرپذيرى كامل قرآن كريم از فرهنگ عصر نزول؛ دوم، قبول عناصر مثبت فرهنگ و طرد عناصر منفى آن.
شناخت خرافه و حقیقت
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
خرافه، يعني رويدادهايي را كه انتظار رخ دادن آن را نداريم را به پديده هايي نسبت دهيم كه هيچ رابطه منطقي اي ميان آنها وجود ندارد مثل اينكه گمان كنيم عبور از زير نردبان، سبب بروز فلان حادثه رانندگي مي شود. در صورتي كه اين رويدادها هيچ اثري بر هيچ چيز دي بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
مرز خرافات
عنوان :
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
اعتقادات و باورهای درست در امور دینی ، از سه راه به دست می آیند ؛ از راه قرآن و برهان عقلی و سنّت معتبر. بنا بر این ، هر گاه در درستی باور و اعتقادی که منتسب به دین است شک داشتیم باید آن را به این دو محک و میزان عرضه داریم تا صحّت و سقم آن آشکار شو بیشتر ...
ريشه خرافات
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
از نظر روانشناسان ، خرافات در مواقع حساس و لحظه هاي عدم اطمينان و اعتماد بر آينده بوجود مي آيند . مثلاً در ارتباط با مسائلي چون تولد ومرگ و مرض و ... تا از اين طريق از اضطراب و تشويش رها شده تسکين خاطري يابند . جادو و جنبل و ... براي علاج بيماران وسي بیشتر ...
خرافه و راههای مبارزه با آن از دیدگاه قرآن
نویسنده:
منیره هادی‌به
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از بزرگترین مشکلاتی که انسانها در طول تاریخ با آن مواجه بوده‌اند مسئله خرافه است. خرافه، هر اعتقاد و حکم به وجود شیء یا وجود رابطه علت و معلولی بین پدیده‌ها و اثرگذاری آنها است که این اعتقاد ناشی از ترس یا جهل بسیط یا جهل مرکب و خطای در برداشت و تفسیر از پدیده‌هاست و عقل یا نقل آن را تأیید نمی‌کند و به کسی که به چنین حکمی اعتقاد دارد، خرافاتی گویند. خرافه از جهت گستره مکانی (یعنی میزان شمولیت) و نیز از جهت آثار (اجتماعی، فردی، سیاسی) و نیز از جهت گستره نظری قابل تقسیم‌بندی به انواع مختلف است. عوامل اصلی گرایش به خرافه، «جهل» ، «وهم» و امیال کنترل نشده مانند میل به قدرت‌طلبی، جاودانگی و معرفت‌طلبی و... است.در این پژوهش به انواع خرافه و شیوه‌های مختلف مبارزه قرآن با خرافات یعنی دعوت به تفکر و تعقل و فراگیری علم و دانش و مبارزه با جهل و نادانی و نیز مقابله با یکایک مصادیق خرافه در عصر جاهلی مانند شرک، فال زدن ، آداب و رسوم خرافی در مورد زنان و... که در قرآن به آنها توجه ویژه گردیده، پرداخته‌ایم.
تحولات فرهنگی مدینه درعصر نبوی (ص)
نویسنده:
علی درزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پيامبرمكرم اسلام(ص) در طول بيست و سه سال تلاش بي وقفه موفق شد، نظام فكري حاكم بر جزيرة العرب را دستخوش تغيير و دگرگوني كند. جامعه‌اي كه غرق سنت‌هاي قبيله-اي و خرافات و بت‌پرستي بود، در پرتوي آموزه‌هاي نوراني قرآن و تعاليم نبي‌مكرم اسلام(ص) در مسير اتحاد و بينش و يكتاپرستي قرار گرفت. ملاقات هاي مكرر يثربيان با پيامبر(ص) و هجرت ايشان به يثرب، شرايط لازم جهت گسترش و توسعه فرامين الهي در مدينه را فراهم آورد. پيامبر(ص) با ايجاد نهادهاي كارآمد اسلامي مانند مسجد و وضع قوانين اسلامي و تدوين منشور مدني مدينه زمينه هاي لازم جهت تشكيل حكومت اسلامي در مدينه را فراهم ساخت.آنچه در اين پايان نامه بدان پرداخته شده است، يافتن پاسخ اين پرسش اساسي بود كه تحولات فرهنگي انجام شده در مدينه و عوامل مؤثر بر آن كدامند و شيوه‌هاي پيامبر(ص) در ايجاد اين تحولات چه بود؟فرضيه غالب در پاسخ به اين سوال عبارت است از اين كه: مدينه در عصر نبوي(ص) دستخوش تحولات فرهنگي بسياري شد و سنت هاي اسلامي جايگزين سنت‌هاي جاهلي شدند. اين تحولات متأثر از آموزه‌هاي قرآني و تعاليم پيامبر(ص) بود. تحولات فرهنگي مدينه متأثر از شيوه‌هاي پيامبر اكرم(ص) در ايجاد تغييرات فرهنگي مبتني بر ابزارهاي اخلاقي، ايجاد تكاليف فردي و جمعي، اعتماد سازي عمومي، دروني كردن ارزش‌ها و طرد افكار جاهلي و... بود. در اثر تلاش‌هاي مستمر پيامبر(ص) و در پرتوي آموزه‌هاي قرآني و تعاليم نبوي(ص) و اسوه حسنه آن حضرت بسياري از هنجارها و ارزش-هاي اسلامي و انساني جايگزين فرهنگ و رسوم جاهلي شدند.
بررسی هنرهای مرتبط با چشم زخم در فرهنگ ایران- اسلامی معاصر و ریشه های تاریخی و مردم شناختی آن
نویسنده:
پریوش سیاه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش به بررسی و مطالعه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی چشم‌زخم‌ها‌ (بخصوص چشمواره‌های آبی) و همچنین هنرهای مرتبط با چشم‌زخم با شناخت فنون شیشه‌گریکه در ساخت چشمواره‌های آبی کاربرد دارند پرداخته است. امروزه در جامعه ایرانی-اسلامی چشمواره‌های آبی شیشه‌ای به عنوان مصنوعات در فرهنگ عامه رواج یافته‌اند. با مطالعه داده‌های باستان‌شناسی در مورد چشم‌زخم‌ها ریشه‌های شکل‌گیری و بکارگیری مصنوعاتی که در این زمینه در آداب و رسوم مردمان رایج است، مشخص و روشن می‌گردد. همچنین مطالعه این مواد در زمینه مردم‌شناسی دین و آیین، میتواند جنبه‌هایی از آن باورها و اعتقادات وابسته به آن را در فرهنگ عامه بیان کند. پرسش اصلی در این پایان‌نامه در مورد ریشه‌های تاریخی این چشمواره‌های آبی و حضور این مصنوعات در جامعه ایرانی-اسلامی به عنوان کالاهای مربوط به باور و اعتقاد به چشم‌زخم است. فرضیه‌ای که در راستای این پرسش به وجود آمده غیر ایرانی بودن ریشه‌های تاریخی و شکل‌گیری این چشمواره‌های آبی است. روش‌های گردآوری داده‌ها به دو شیوه کتابخانه‌ای و میدانی انجام گرفته است. داده‌های مورد مطالعه در این پژوهش به وسیله منابع به‌دست آمده از مطالعات باستان‌شناسی در دو بخش متون و اشیاء باستانی در مورد چشم‌زخم‌ها و همچنین مطالعات مردم‌نگاری که تاکنون در مورد چشم‌زخم صورت گرفته می‌باشد. روش گردآوری داده‌ها بر اساس ماهیت به صورت کیفی وتوصیفی بوده‌است. جامعه‌های مورد مطالعه برای پژوهش‌‌های مردم‌نگاری شامل روستای پیربالا از توابع شهرستان مرند در آذربایجان‌شرقی و شهر تبریز می‌باشد. از نتایج و دستاوردهای این پژوهش آگاهی به جهان‌شمول بودن پدیده چشم‌زخم است و اینکه چشم‌زخم اختصاص به یک فرهنگ خاص ندارد. در متون اسلامی هرچند چشم‌زخم به مثابه یک امر شرارت‌بار و آسیب‌رسان پذیرفته می‌شود، اما به‌عنوان بخشی از روان خود انسان و نه نیرو یا موجودی خارج از وی در نظر می‌آید. در فن‌شناسی چشمواره‌های آبی فنون شیشه‌گری سنتی مانند شیشه موزائیکی و روش هزارگل در اکثر مهره‌های چشمی مورد مطالعه از باستان تا کنون استفاده شده‌است. در باور به چشم‌زخم و آداب و رسوم مرتبط با آن در میان مردم روستای پیربالا و شهر تبریز با گونه‌ای تلفیق میان عناصر دینی و غیر دینی مواجه هستیم که در ساحت‌های گوناگون زندگی روزمره‌اشان نمایان است. مشاهده شد که چشمواره‌های آبی با مدرن شدن جامعه تبریز وارد عرصه‌های زندگی مردمان این شهر شده‌است و در روستای پیربالا به عنوان جامعه سنتی ایرانی-اسلامی چشمواره‌های آبی حضور ندارند.
خرافه از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
اعظم خود
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهطبع کنجکاوبشر او را به جستجو و بررسی اسباب و علل حوادث بر می انگیزد و انسان را وا می دارد تا درباره ی پیدایش جهان و سبب آفرینش آسمان و زمین و حوادث جوی و زمینی بیندیشد.بدیهی است بشر نمی تواند همواره پاسخ هائی صحیح و مبتنی بر اصول علمی بیابد و لذا گاه از قوه ی تصور وخیالبهره جسته،پاسخ هائی برای سوالات خود می تراشد و بدین سان به وادی موهومات و خرافات در می غلتد.یکی از خطرهائی که بنیان زندگی را تهدید می کند و آدمی را از مسیر صحیح حرکت منحرف می سازد، خرافه است.خرافه یعنی هر امری که علم و عقل و دین آن را تأیید نکند ،مردم به آن معتقد بوده و از مخالفت با آن هراس داشته باشند.زمینه ها و عوامل بسیاری از جمله جهل و نادانی،تقلید کورکورانه،تعصب،غلو و ...در پیدایش خرافات و رواج آن در بین جوامع دخیل بوده اند.خرافات را به لحاظ میزان ثبات و نهادینگی آنها در باورهای مردم می توان به دو دسته ی اجتماعی، اعتقادیتقسیم نموده ،اعتقاد به خرافه – در بعضی موارد _منجر به جاری ساختن احکام ساختگی، خواهد شد.قرآن کریمو نهج البلاغه برای از بین بردن خرافات و رهائی از چنگال توهمات دو شیوه را پی گرفته اند،از طریق سلبی، یکایک عقاید خرافی را با بیاناتی محکم و روشن ،مهمل و بی اثر معرفی ساخته و در مقابل به اندیشه ای سالم یا سنتی شایسته و صحیح ارشاد می نمایند از طریق ایجابی با دعوت به تفکر صحیح ،تعقل و بسط علم و فرهنگ هر گونه نفوذ و مدخلیت خرافات را از صحنه ی زندگی ساقط می نمایند؛ تا این که چراغ معرفت در حیات آدمی فروزان گردد و ریشه ی خرافه و خرافه سازی را بسوزاند.واقعیت امر حاکی از آن است که انسان با بهره گیری از قرآن کریم و نهج البلاغه و منطق عقل و برخورداری از علم و دانش ،می تواند زندگی خود را به گونه ای سامان بخشد که کوچکترین خرافه ای در آن راه نیابد.کلید واژه ها:خرافه ، جهل، تقلید ،ترس ،تعصب ، غلو .
دین گریزی از دیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
مهرانگیز گردبهمنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دین به عنوان یک مجموعه‌ای نظامند تمام ابعاد زندگی انسان را دربرگرفته و با حرکات و سکنات و افکار و اعمال انسان ارتباطی تنگاتنگ دارد به‌گونه‌ای که بیشتر اعمال و اندیشه‌های انسانی مرتبط با دین می‌شود. انسان نیز از نظر فطری گرایش به دین و دینداری دارد و گریزان بودن از دین جریانی برخلاف فطرت و طبیعت است. دین‌گریزی یا کنار گذاشتن اصول و فروع دین اغلب به دو دلیل به وجود می‌آید: عوامل درونی و عوامل بیرونی.عوامل درونی، انگیزه‌هایی هستند که ممکن است برای بی‌دینی و گرایش به الحاد به صورت ناخودآگاه در فرد وجود داشته‌باشد، هرچند خودش از تأثیر آن‌ها آگاه نباشد؛ مانند جهل و ناآگاهی، کبر و غرور و... .عوامل بیرونی، انگیزه‌هایی هستند که در بیرون و اجتماع وجود دارد؛ یعنی اوضاع و احوال اجتماعی نامطلوبی که در پاره‌ای جوامع پدید می‌آید و ممکن است متصدیان امور دینی نقشی در پیدایش یا گسترش آن‌ها داشته‌باشند؛ مانند رفتار نادرست برخی از متولیان دین. این رساله، این دو دسته از عوامل را بررسی می‌کند.نتایج بررسی‌ها نشان داد که علاوه بر خصلت‌های ناپسند درونی (تکبّر و غرور، تعصّب، لجاجت و...) که مانع روی‌آوردن انسان به دین و امور معنوی می‌گردد و آدمی را از متدیّن شدن به دین الهی بازمی‌دارد، رفتار و کردار ناپسند متولیان دین، ممکن است موجب تضعیف، تردید و دل‌زدگی انسان به باورها و ارزش‌های معنوی شوند و انسان‌هایی را که پایبند به دین و امور معنوی هستند، سست‌عقیده و بی‌ایمان سازند. به علاوه دین‌گریزی آثار و تبعاتی دارد که هم در دنیا و هم در آخرت گریبان‌گیر فرد می‌شود. این آثار و تبعات عبارتند از: کفر، احساس پوچی و سرگردانی، از دست دادن سلامت جسمی و روحی، از دست دادن پشتوانه‌ی اخلاقی و انسانیّت، یأس و ناامیدی و... .بنابراین برای جلوگیری از این آثار و تبعات، راهکارهایی جهت مقابله با عوامل و اسباب دین‌گریزی ارائه گردید و از آنجا که هرکدام از عوامل با عامل دیگر فرق دارد لذا راهکارهای مخصوص به خود را می‌طلبد. بنابراین سعی شده حتی‌المقدور برای همه‌ی عوامل راهکار ارائه گردد.
  • تعداد رکورد ها : 39