جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

استدلال های وهابیت دربارة «توسل » تا چه میزان با مواضع متفکران اهل سنت تطابق دارد؟ نگارندة مقاله برای پاسخ به این پرسش ، به بررسی دیدگاه های «محمد بن علوی مالکی » و «محمد بن صالح عثیمین » از علمای اهل سنت پرداخته و روشن می کند که استدلال وهابیت در این باره پذیرفته نیست . در استدلال های محمد بن علوی مالکی که با استناد به متون روایی ، به وضوح ثابت می کند توسل به دعای پیامبر ص و صالحان گذشته ، عملی در راستای اعتقاد به توحید خداست ، نقاط ضعفی وجود دارد که برطرف کردن و تقویت آن ها موجب ارائه نقدی مستحکم و همه جانبه بر انگاره های ابن عثیمین و دیگر علمای وهابیت می گردد. دیدگاه مالکی در مسئله توسل تا حد زیادی مطابق با نگرش امامیه بوده و به صحت توسل به دعای پیامبرص و صالحان گذشته معتقد است ./ خلاصه ماشینی: "در استدلال های محمد بن علوی مالکی که با استناد به متون روایی ، به وضوح ثابت می کند توسل به دعای پیامبرص و صالحان گذشته ، عملی در راستای اعتقاد به توحید خداست ، نقاط ضعفی وجود دارد که برطرف کردن و تقویت آن ها موجب ارائه نقدی مستحکم و همه جانبه بر انگاره های ابن عثیمین و دیگر علمای وهابیت می گردد. ٢. محمد بن علوی مالکی و نقد عثیمین مالکی این ادعای ابن عثیمین و علمای وهابیت را مورد نقد قرار داد و می گوید: بر اساس روایات معتبر، توسل به دعای پیامبرص علاوه بر زمان حیاتشان ، پیش از خلقت آن حضرت و پس از رحلتشان نیز جایز و در میان صحابه و تابعان متداول بوده است (مالکی ، ١٤٣٠ق : ١٣١ـ١٣٢). هم چنین قرطبی نیز در تفسیر خود روایتی مشابه این روایت نقل کرده است که پس از گذشت سه روز از رحلت پیامبرص ، شخصی اعرابی به کنار قبر آن حضرت آمد و به ایشان متوسل شد (قرطبی ، ١٣٨٤ق ، ٥: ٢٦٥) مالکی می گوید: صرف نظر از صحت یا ضعف سند این قضیه ، آیا علمایی که این روایت را نقل کردند کفر و ضلالت را نقل کردند؟ آیا چیزی را که موجب عبادت قبور و بت پرستی می -شود ترویج کردند؟ اگر این گونه باشد، پس چرا این علما مورد اعتمادند و کتاب های آن ها مورد استناد قرار می گیرد؟ (مالکی ، ١٤٣٠ق : ١٥٧ـ١٥٩)."

کتاب مصباح الظلام توسط شیخ المزالی مراکشی به رشته تحریر در آمده است. نبی مکرم اسلام (ص) به عنوان محبوب ترین خلق نزد خداوند است و مسلمانان نیز همواره شوق و محبت خودشان را به هر نحوی به ایشان بیان و با این محبت به ذات حق تعالی تقرب می جویند . نویسنده این کتاب درصدد آنست تا با بیان ده ها نمونه از معجزات و رحمت های نبوی (ص) به امت ، ضمن بررسی و اشاره به فلسفه برخی از اعتقادات همچون توسل به آن شخصیت، گوشه هایی از ابراز محبت و توسل را بیان نماید. در این کتاب با اتفاقاتی آشنا می شویم که در طول تاریخ صورت گرفته و توسط اسناد معتبر به دست ما رسیده است و حاکی از ممدوح بودن توسل به پیامبر اکرم (ص) در زمان حیات و بعد از ممات ایشان می باشد.

نگارنده در كتاب كه به زبان عربی تالیف شده موضوع توسل از دیدگاه قرآن و حدیث را به مثابه‌ ی عبادت توحیدی مطرح كرده است. او ضمن بیان مقدمه‌ ای در معنی و مفهوم «اله» در لغت و مفهوم «عبادت» و اشاره به داستان آدم (ع) با ابلیس درباره این مباحث بحث كرده است: رد دلایل، توسل، آثاری از توسل در شعائر عبادی، روایات توسل و تبرك به پیامبر (ص) استدلال به آیات قرآن و جواب برخی اشكالات و ایرادات در خصوص توسل.

«التبرك» اثرى است كلامى به زبان عربى، تاليف آيت الله على احمدى ميانجى از عالمان معاصر شيعه كه به بررسى يكى از موضوعات مهم مورد گفتگو ميان مسلمانان يعنى جواز تبرك جستن به قبر پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم و ساير بندگان صالح و شايسته خداوند و توسل بدان ها و استشفاع از آنان اختصاص يافته است. كتاب حاضر مشتمل بر دو فصل به شرح ذيل است: فصل اول به بررسى نصوص و رواياتى اختصاص يافته كه در آنها از تبرك صحابه پيامبر و تابعين به آثار نبوى سخن به ميان آمده است. برخى عناوين اين فصل عبارت است از: تبرّكهم في تحنيك الأطفال. التبرّك بمسّه و مسحه صلى الله عليه و آله. أسماء الذين مسح رسول اللَّه صلى الله عليه و آله رؤوسهم و برّك عليهم. التبرّك بشرب دمه صلى الله عليه و آله... فصل دوم كتاب به بررسى موضوع جواز يا عدم جواز تقبيل (بوسيدن) از جهت شرعى پرداخته شده است. مولف در اين فصل ابتدا به سه نوع بوسيدن اشاره مى كند: 1- بوسيدن از روى شهوت و غريزه جنسى. 2- بوسيدن از روى عطوفت و مهر . 3- بوسيدن به قصد تكريم و احترام مثل بوسيدن دست يا پا و سر نبى يا وصى و يا پدر و مادر و استاد و عالم ربانى.