جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

المحجة البيضاء في تهذيب الإحياء، نوشته مرحوم فيض كاشانى (رض)، بهترين و كامل‌ترين تلخيص و تهذيب كتاب «إحياء علوم‌الدين»، اثر امام محمد غزالى است كه بر اساس مبانى و اعتقادات «شيعه» به رشته تحرير درآمده است. شناخت ارزش و اهميت اين كتاب، منوط به اطلاع از مضمون و محتوا و هم‌چنين نقش«احياء علوم‌الدين» در تفكر اسلامى مى‌باشد. به يقين، در ميان مجموعه‌هايى كه كليت فرهنگ و معارف اسلامى را دست‌مايه تأليف خود قرار داده‌اند، كمتر كتابى همچون «احياء» توانسته است توجه همگان را به خود جلب نمايد. بيان روان، آسان و سليس غزالى در اين كتاب، «احياء» را از كتاب‌هاى هم‌رديف خود، همچون «فتوحات» ابن عربى متمايز ساخته است. همين ويژگى، موجب شده است كه «احياء» در ميان عموم مردم نيز مورد توجه قرار گيرد و جدا از درس و بحث مدرسه‌اى نيز خوانده شود. قطعا كتابى با اين گستره مخاطب، لازم است كه به مطالب درست و صواب اشاره نمايد و از افكار و انديشه‌هاى نادرست و يا حداقل غير اجماعى ميان مسلمانان پرهيز كند. محدث كاشانى، با علم و اطلاع از مرتبت و اهميت «احياء»، به بهترين شكل ممكن با مطالب آن برخورد كرده است و در مجموعه‌اى به وزان اصل كتاب به تلخيص و تهذيب آن پرداخته است. مؤلف، با توجه به قدرت و تسلطش بر علم اخلاق، فقه و حديث، به‌خوبى از عهده اين كار برآمده است. مرحوم فيض، دريافته است كه «احياء» از جهات متعدد زير محتاج پيرايش و ابهام‌زدايى است: - اشتمال بر قصص و روايات عجيب و خرافى كه اهل تصوف در نقل و ذكر آنها بى‌پروا هستند؛ - ابتنا بر فقه و مذاق اهل سنت؛ - بى‌مبالاتى در نقل اخبار و احاديث مجهول و يا ضعيف. اينها از مهم‌ترين مشكلات علمى كتاب به شمار مى آيند، همين مشكلات باعث شده است كه قاطبه «اماميه» از اين كتاب پرهيز نمايند و محدث كاشانى، با اين تهذيب و تلخيص، سعى در از ميان بردن اين بينونت و جدايى، نموده است. محدث كاشانى، خود، در اين باره مى‌فرمايد: «...و كان كثير من مطالبه، خصوصا ما في فنّ العبادات منها مبتنيا علي أصول عامّية فاسدة و مبتدعات لأهل الأهواء كاسدة و كان أكثر الأخبار المرويّة فيه مسندة عن المشهورين بالكذب و الافتراء على اللّه و رسوله(ص) ممّن لا وثوق بأقوالهم مع وجود ما يطابق العقل منها و الدّين في أحاديثنا المرويّة عن أهل العصمة و الطهارة و أهل بيت الوحي و السفارة(ص) ببيان أحسن و طريق أتقن و كان فيه من الحكايات العجيبة و القصص الغريبة المرويّة عن الصوفيّة ما لا يتلقّاه أكثر العقلاء بالقبول لبعدها عن ظواهر العقول مع قلّة فائدتها و نزارة عائدتها إلى غير ذلك من الأمور الّتي كان يشمئز عنها قلوب أهل الحقّ من الفرقة الناجية الإماميّة و ينبو بسببها عن مطالعته و الانتفاع به طباع أكثرهم. فرأيت أن أهذّبه تهذيبا يزيل عنه ما فيه من الوصمة و العيب، و أبني مطالبه كلّها علي أصول أصيلة محكمة لا يتطرّق إليها شكّ و لا ريب، و أضيف إليها في بعض الأبواب ما ورد عن أهل البيت(ع) و شيعتهم في ذلك الباب من الأسرار و الحكم المختصّة بهم(ع). و أختصر بعض مباحثه بنظم فرائده و حذف زوائده لكي يزيد فيه رغبة متناوليه و أفصّل أبوابه الطويلة بفصول قصيرة لئلا يملّ متعاطيه من دون تصرّف في ترتيب أبوابه و فصوله بتأخير ما قدّم أو تقديم ما أخّر و لا في تقرير ألفاظه و عباراته مهما تيسّر؛ لأنها كانت في غاية الجودة و الإحكام و نهاية المتانة و الإبرام...». با همه دخل و تصرف‌هاى فيض، اساس كتاب «احياء» در «المحجة» باقى است؛ به‌گونه‌اى كه تقريبا سه ربع، كاملا حفظ شده است. تنها حذف و تغييرى كه فيض در كتاب‌هاى چهل‌گانه «احيا» داده است، نشاندن كتاب «آداب الشيعة و أخلاق الإمامة» به جای «آداب السماع و الوجد» است؛ آن هم به اين دليل كه «السماع و الوجد، ليس من مذهب أهل البيت(ع)».

ﻣﺮآة اﻟﻜﻤﺎل ﻟﻤﻦ رام درك ﻣﺼﺎﻟﺢ اﻷﻋﻤﺎل ﺗﺄﻟﯿﻒ ﺷﯿﺦ ﻋﺒﺪاﻟﻠﻪ ﻣﺎﻣﻘﺎﻧﻰ (1290-1350ق)، ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻰ اﺳﺖ. اﻳﻦ اﺛﺮ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﺑﯿﺎن آداب در اﻋﻤﺎل و ﻣﺴﺘﺤﺒﺎت دﻳﻨﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎل 1335ق ﺗﺄﻟﯿﻒ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ. ﻣﺆﻟﻒ، اﻧﮕﯿﺰه ﺗﺄﻟﯿﻒ ﻛﺘﺎب را اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺑﯿﺎن ﻣﻰﻛﻨﺪ: ﻓﻘﮫﺎء اھﺘﻤﺎم ﺑﻪ ﺑﯿﺎن واﺟﺒﺎت و ﻣﺤﺮﻣﺎت دارﻧﺪ و ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ آداب اﻋﻤﺎل و ﻣﺴﺘﺤﺒﺎت و ﻣﻜﺮوھﺎت ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮى ﻛﻪ ﺑﺴﯿﺎرى از آﻧﮫﺎ ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه اﺳﺖ، ﭘﺲ ﺑﺮاى ﺳﮫﻮﻟﺖ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ دوﺳﺘﺪار ﻛﻤﺎل و طﺎﻟﺐ درك ﻣﺼﺎﻟﺢ اﻋﻤﺎل ھﺴﺘﻨﺪ ﻛﺘﺎب را ﺗﺄﻟﯿﻒ ﻧﻤﻮدم جلد دوم كتاب، با فصل هفتم آغاز مى‌گردد. مؤلف، اين فصل را به تنظيفات و تزيينات اختصاص داده است. و در مورد نظافت ظاهرى بدن، آداب حمام، ازاله‌هاى موهاى زائد و مانند آن رواياتى بيان مى‌كند. همچنين پيرامون امور مستحبى مانند مسواك، خلال، خضاب و معطر بودن مباحثى را با ذكر روايت مورد بررسى قرار مى‌دهد فصل هشتم، پيرامون آداب نكاح است. مطالب اين قسمت در پنج مقام و بسيار مختصر در مستحبات نكاح و جماع بيان مى‌شود فصل نهم، مشتمل بر چهار مقام و در مورد كسب و كار و رزق و روزى است. مؤلف ابتدا در مورد بيع و شراء و تجارت مطالب را با استفاده از آيات و روايات بيان مى‌كند و سپس انواع كسب‌هاى مستحب و مكروه را ذكر مى‌كند و آداب آنها را شرح و توضيح مى‌دهد فصل دهم، در مورد آداب معاشرت مى‌باشد. در اين بخش تمام آداب و صفاتى حميده‌اى كه يك مؤمن بايد دارا باشد مانند: صبر، شكر، گذشت، و تمام صفات رذيله‌اى كه بايد از آنها دورى كرد با توجه به آيات و روايات توضيح داده مى‌شود.

کتاب الآداب الدینیة للخزانة المعینیة نوشته فضل بن حسن طبرسی و ترجمه احمد عابدی است کتاب در چهارده فصل تنظیم گشته و بطور کلی دارای سه بخش عمده می‌باشد: بخش اول: ادب انسان نسبت به خداوند متعال؛ بخش دوم: ادب انسان نسبت به خود؛ بخش سوم: ادب انسان در جامعه و در معاشرت با سایر مردم. برخی از فصول کتاب عبارتند از: آداب لباس، آداب حمام، آداب مسواک، آداب غذا خوردن و آشامیدن، آداب نگاه، آداب سفر، آداب ازدواج، آداب تجارت و غیره

يكى از مهم ترين عرصه هاى گوناگون زندگى بشر، كه سهم عمده اى از روابط اجتماعى را به خود اختصاص مى دهد، زندگى خانوادگى و ارتباط با همسر است. يكى از مهم ترين ايده ها در روابط همسران، همنوايى، همدلى و دورى از تنش است كه از آن به سازگارى تعبير مى شود. همسرانى كه در خانواده اى سازگار زندگى مى كنند از احساس رضايت و امنيت بالايى برخوردارند و كمتر دچار اضطراب و مشكلات روانى مى شوند. در چنين خانواده هايى نيازهاى عاطفى و روحى فرزندان به خوبى تأمين مى شود و مهارت هاى زندگى اجتماعى به خوبى در آنها شكل خواهد گرفت. اين، خود نقش بى بديل استحكام خانواده را در اجتماع نمايان مى سازد. چنين خانواده هايى در واقع نيروهاى فعال، اثرگذار و ايده آلى را براى جامعه تربيت مى كنند. داشتن زندگى سازگارانه با همسر، به رعايت قواعدى در زندگى مشروط است. در اين تحقيق، در پى كشف نظر قرآن در اين زمينه هستيم. قرآن كريم با توجه به اهميت فراوانى كه براى خانواده و سازگارى همسران قايل است، به زن و شوهر براى ساختن زندگى اى آرام و صميمى و به دور از هرگونه تنش توصيه هايى دارد. در اين تحقيق از ميان اين توصيه ها، عوامل گرايشى را مورد بحث قرار مى دهيم. اين مقاله با روش تحليلى ـ توصيفى، عوامل گرايشى سازگارى از ديدگاه قرآن كريم بررسى، و از روايات تفسيرى نيز بهره گرفته شده است.

کتاب "جهود التفسیریة عند الامام الحسین علیه السلام" درباره روایات تفسیری امام حسین علیه السلام از آیات قرآن کریم می باشد.

نویسنده سعی دارد یک مجموعه ای از عقائد و ارکان و اخلاق اسلامی را در کتاب نسبتا قطور خود شرح و توضیح دهد و موضوعات مختلف اسلامی را هم متذکر می شود از بحث ارکان اسلام گرفته تا نماز و زکات و خمس و...

مجموعه چهارجلدی "یسالونک " را می توان کتاب احکام فقهی اسلام دانست که در آن مسائل فقهی مطرح و حول و حوش آن بحث می شود و حکم حلال و حرام و مباح ، مستبحب و مکروه آن مساله روشن می شود. محتوای این مجلد: نماز، روزه، حکم مسجد، مصلی ، طلاق ، ازدواج و...

مجموعه چهارجلدی "یسالونک " را می توان کتاب احکام فقهی اسلام دانست که در آن مسائل فقهی مطرح و حول و حوش آن بحث می شود و حکم حلال و حرام و مباح ، مستبحب و مکروه آن مساله روشن می شود. محتوای این دو مجلد: صلاه، طهارت، نماز جمعه، نماز میت، تکفین و... می باشد.

«مسند الإمام الصادق أبي‌عبدالله جعفر بن محمد عليهما السلام» تأليف شيخ عزيزالله عطاردى، هفتمين كتاب از مجموعه بزرگ «مسانيد الأئمة(ع)» است كه به زبان عربى در 22 جلد منتشر شده است. در اين كتاب اخبار و احاديث حضرت امام صادق (ع) در موضوعات مختلف گردآورى و دسته‌بندى شده است. احاديثى كه در اين مسند گرد آمده بر سه بخش است: 1- احاديثى كه مربوط به زندگى و شخصيت و روابط آن معصوم است كه در 12 باب آمده است. 2- احاديثى كه آن معصوم در موضوعات مختلف بيان كرده‌ اند كه هم چون ساير مجموعه‌ هاى حديثى در ضمن كتاب‌ هايى مشتمل بر ابواب متعدد ذكر شده است. 3- راويانى كه از آن معصوم نقل حديث كرده‌ اند، به‌ همراه ياد كرد آنها در كتب رجال. عطاردی، مباحث كتاب را از منابع معتبر شيعه و سنى گردآورى نموده است. نويسنده در مقدمه كتاب توضيحات مختصرى درباره كتاب و مباحث مطرح‌ شده در آن نوشته است. جلد پانزدهم این کتاب شامل مباحث عمره و احکام آن، زیارت ائمه، جهاد و نکاح است.