جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فراغت اغلب به دو معنای «زمان فارغ از هر نوع وظایف الزامی» و «مجموعه ای از فعالیت ها و اشتغالات سرگرم کننده، تفریحی و تفننی که در این ظرف زمانی کانون توجه قرار می گیرند»، به کار می رود. «فراغت» در هر دو معنا، به دلیل تنوع ابعاد از زوایای مختلفی مطالعه و بررسی شده یا سزاوار بررسی است. ادیان الهی از جمله اسلام به اقتضای جایگاه ارزشی، ظرفیت های آموزه ای، رسالت و مأموریت، به جنبه های تجویزی، دستوری و هنجاری آن عطف توجه کرده اند. یکی از مجاری فهم مواضع درون متنی اسلام، رجوع به دیدگاه های اندیشمندانی است که در مقام تشریع و تفسیر مواضع دین در نسبت با این مقوله و احکام مربوط سخن گفته اند. این نوشتار درصدد است تا با تتبع در آثار و مکتوبات متفکران مسلمان از حوزه های مختلف، رئوس کلی این مواضع را استخراج و دسته بندی کند. روش این مطالعه در مقام گردآوری اطلاعات، اسنادی و در مقام تحلیل یافته ها، تفهمی، تفسیری و اجتهادی است.

کار لازمه زندگی بشر است و برای همه اقشار جامعه امری ضروری به شمار می‌آید. پیشرفت هر کشور مبتنی برعملکرد افراد آن جامعه می‌باشد. بر همین اساس مبحث کار و بیکاری یکی از مباحث مهم در علوم مختلف از جمله جامعه-شناسی و اقتصاد می‌باشد. معارف و متون دینی و سیره‌ی اولیاء دین نیز بر این مسئله تأکید فراوان داشته‌اند. اسلام کار را مطلوب و محبوب معرفی می‌کند و به دنبال آن تنبلی و سستی را نکوهش می‌کند. این تحقیق به بررسی مسأله کار و تلاش از دیدگاه حضرت علی (ع) پرداخته است. بنابراین ابتدا مفهوم کار و اقسام آن از دیدگاههای مختلف بررسی گردید. سپس این مقوله از نظر جامعه شناسی آسیب شناسی شد و ضمن بیان انواع بیکاری و علل آن به بررسی معضلات ناشی از بیکاری در جامعه پرداخته شد. در این بخش با استناد به منابع اسلامی، ربا به عنوان یکی از عوامل ایجاد و گسترش بیکاری معرفی گردید. این در حالی است که در علم جامعه شناسی امروز که منبعث از آموزه های غربی است، نظام اقتصادی ربوی جزء عوامل ایجاد بیکاری شمرده نمی شود. در ادامه، مقوله کار و تلاش و واژگان مترادف آن دو در قرآن و روایات حضرت علی (ع) بررسی شد. پس از آن اقسام کار از بعد فقهی و کیفی بیان گردید. از نظر کیفیت، کار را می‌توان به سه دسته مطلق کار، کار شایسته و کار ناشایست تقسیم‌بندی نمود. آثار و اهداف مادی و معنوی کار در بعد فردی و اجتماعی از دیگر نتایجی است که این رساله به بررسی آن پرداخته است. بخش پایانی این تحقیق به بررسی ارتباط کار و تلاش با زهد از نظر حضرت علی (ع) اختصاص یافته است. در این بخش ضمن بیان شواهدی از سنت عملی و گفتاری حضرت علی (ع)، عوامل موفقیت در کار از دیدگاه ایشان و همچنین مساله زهد و آثار و نتایج آن بررسی شد تا مشخص شود که حضرت علی(ع) که خود نمونه کامل زهدورزی بودند هرگز دست از کار و تلاش برنداشتند. همچنین با استفاده از روایات ایشان و الهام از تعاریفی که گذشتگان در رابطه با زهد مطرح کرده‌اند، تعریف جدیدی از زهد ارائه شده است تا مشخص شود که کار و تلاش هیچ تضادی با زهد مورد نظر اسلام ندارد. طبق این تعریف می‌توان گفت زهد نقطه مقابل رغبت است به معنای بی‌میلی به دنیا و می‌توان زهد را برداشت حلال از دنیا به مقدار نیاز دانست.

چکیده:اسلام بارهبانیت وکناره گیری ازسایرمردم ودست کشیدن ازکاروتلاش درراه تامین نیازهای مادی،مخالفت ورزیده است،وتمام جوانب زندگی ونیازهای مادی،معنوی،فردی واجتماعی اوراموردتوجه قرارداده است .مبانی و اصول کار و تلاش فردی و اجتماعی در اسلام وماکیاولیسم متفاوت است؛ کار وتلاش فردی واجتماعی در مبانی دینی و اعتقادی اسلام دارای جایگاه ویژه است ؛ و مبتنی برپذیرفتن اصول اعتقادی است. اما در مکتب ماکیاولی : «هدف وسیله را توجیه می کند».و دنیای بشر را پهنه برخورد میان بخت و نیروی انسان می‌ دید.در مکتب ماکیاولی فریب و نیرنگ در دادوستدها نفی خیرخواهی وهمیشه در پی سود خویش بودن.پیشوایان دین، کار و تلاش برای امر معاش و گذراندن زندگی را امری مقدس، خداپسندانه و عبادتی بزرگ شمردهاند. رشد و تعالی همه جانبه اقتصادی بدون کار و تلاش امکانپذیر نمی باشد..در این نوشتار به بیان مبانی وجایگاه کار و تلاش فردی واجتماعی از منظر اسلام و ماکیاولیسم پرداخته ایم.واژه های کلیدی:مبانی،کار،تلاش،فردی،اجتماعی،اسلام،ماکیاولیسم