جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 34
بازیابی عقل: الهیات منطق در اوریگن اسکندریه
نویسنده:
Ryan Haecker
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
ترجمه ماشینی : زمانی از منطق و الهیات با هم در یک سخنرانی الهی صحبت می شد که با آن از خدا صحبت می کردیم، حتی همانطور که خدا با ما صحبت می کرد، در یک سخنرانی مقدس. منطق به عنوان شبیه سازی گفتار در استدلال از لوگوس الهی تصور شده بود. با این حال منطق از آن زمان به طور مکرر توسط ارسطو، اوکام و کانت از الهیات جدا شده است، درست به همان اندازه که توسط فلوطین، کوزا و هگل مجدداً متحد شده است. هر جدایی منجر به ساخت پی در پی منطق به اشکال مفصل تر استدلال و استنتاج شده است. اوریگن اسکندریه (فل. 184-253/4 پس از میلاد) اولین تفسیر الهیات مسیحی از منطق را ارائه کرده است. او در آغاز در الهیات سیستماتیک خود درباره اصول اولیه، منطق را شبیه سازی لوگوس تفسیر کرده است که توسط مسیح در و از طریق فرضیه های الهی خدا به عنوان تثلیث ابلاغ شده است. و او در تفاسیر کتاب مقدس خود نشان داده است که چگونه منطق، با شروع به معنای معنوی، عملاً در تمام علوم فلسفی، و عمدتاً از طریق علم عرفانی یا «احماسی» الهیات، «درهم تنیده» است. این «الهیات منطق» راه جدیدی را برای مطالعه موضوع منطق برای الهیات اعلام می کند. از یک سو باید از منطق نظری یا فلسفی که می پرسد قواعد منطق چیست و از سوی دیگر از منطق عملی یا کاربردی که می پرسد چگونه می توان از این قواعد منطق برای نشان دادن استفاده کرد متمایز شد. نتیجه گیری هر علمی بنابراین، با هیچ پیش‌فرض ثابتی مبنی بر ضرورت مطلق منطق شروع می‌شود، بلکه، به‌طور رادیکالی‌تر، سؤال قبلی را درباره دلایل احتمالی اعتقاد ما به حقیقت منطق می‌پرسد.
مشخصات اثر
مبنای منطقی متافیزیک [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Michael A. E. Dummett (مایکل دامت)
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
معقولیت باور دینی، مقایسه رهیافت کرکگور و غزالی
نویسنده:
خلیل پوستینی، بیوک علیزاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
آنچه قابلیت مقایسه آرای کرکگور و غزالی را فراهم می سازد، رویکرد معترضانه این دو الهی دان به تفسیر رایج از دین، و به طور خاص، به مساله معقولیت باور دینی است. مخالفت کرکگور با نظام های فلسفی پیش از خود، خصوصا نظام هگلی مشهور است. دغدغه او، بیشتر متوجه تاثیر نامطلوب این نظام ها بر فهم زمانه از دین است. او، در مواجهه با مساله عقل و ایمان، با تکیه بر مبانی فلسفه وجودی خود، به ویژه این همانی حقیقت و انفسیت، جانب ایمان را می گیرد. او تمام تلاش هایی را که سعی در معقول نشان دادن باورهای دینی و کشاندن دین به حوزه پژوهش های آفاقی دارند، بی حاصل و حتی مضر به حال دین و دین داری می داند. لذا می توان کرکگور را یک ایمان گرای افراطی دانست.اما رویکرد غزالی به مساله عقل و ایمان، تقریبا با بسیاری از نظریه های توجیه قابل تطبیق است. او، گاه یک عقل گرا، حتی در حوزه تصوف، است، و گاه چنان جانب ایمان را می گیرد که صرف تصدیق جازم را در حصول ایمان نجات بخش می داند. نگاه او، ناشی از توجه خاص به تفاوت میان آدمیان است. او برای انسان ها مراتبی قایل است که هر فرد از هر مرتبه، با توجه به ظرفیت و شاکله وجودی خود، طریقی را برای رسیدن به ایمان و باور دینی برمی گزیند. ازاین رو، ایمان عوام را به همان اندازه معقول و نجات بخش می داند که ایمان اهل فلسفه و تصوف چنان است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
نگاهی به تاریخ علوم عقلی در سیسیل (صقلیه) در عصر کلبیان (435-336 هـ.ق)
نویسنده:
رمضان صیقل
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
فاطمیان در سال 336 ﻫ.ق خاندان کلبی را به حکومت جزیره صقلیه فرستادند. صقلیه یا همان سیسیل بزرگ ترین جزیره ی دریای مدیترانه است که از زمان حکومت اغلبیان در افریقیه، تحت سلطه مسلمانان درآمد. حکومت کلبیان در این جزیره یک قرن ادامه یافت. دربار آنها محل رفت و آمد عالمان و دانشمندان و شاعران و بَلرم (پالرمو امروزی) پایتخت جزیره، از شهرهای پر رونق مغرب اسلامی بود. بررسی کتاب ها و منابع و مآخذ موجود در تاریخ مغرب اسلامی و تحلیل آنها روشن می سازد که در صقلیه- با وجود اثر پذیری علمی و فرهنگی از شمال آفریقا و به خصوص افریقیه- در کنار توجه به علوم اسلامی نظیر فقه و حدیث و لغت و ... به علوم عقلی نیز پرداخته می شده است. پزشکی، فلسفه، کلام، نجوم، هندسه، حساب و ریاضیات از مهم ترین علوم رایج صقلیه بوده است. رونق این علوم در جزیره صقلیه در کنار تسامح و تساهل موجود در جامعه صقلی روزگار کلبیان، سبب شد دانشمندان و اندیشه ورزان، از سایر بلاد به جزیره قدم گذاشته و به شکوفایی و رونق علمی آن بیافزایند. در مقابل نیز عده ای از اندیشمندان صقلی با مهاجرت به دیگر مناطق جهان اسلام، میراث علمی آن را به این سرزمین ها منتقل نمایند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 87
مشخصات اثر
بررسی مقایسه ای طبقه بندی علوم از دیدگاه فخرالدین رازی و شمس الدین آملی
نویسنده:
محمدباقر خزائیلی ,اصغر منتظرالقائم ,حسین میرجعفری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
طبقه بندی علوم، علاوه بر سهولت در کارهای علمی، نوعی نظم فکری در محقق ایجاد می کند و حدود و میزان هر علم را مشخص می سازد و به ترسیم هندسه علوم در تمدن اسلامی یاری می رساند. به همین سبب، در جامعه علمی اسلام همواره بر این اصل تاکید شده است. فخرالدین رازی، متکلم اشعری مذهب سده ششم هجری قمری، با تالیف کتاب جامع العلوم به طبقه بندی علوم توجه داشته است و با مطرح کردن شاخه های فرعی علوم به عنوان علومی مستقل در طبقه بندی خود، نگرش جدیدی از علم را ارائه نموده و طبقه بندی او الگوی بسیاری از دانشمندان پس از وی قرار گرفته است. شمس الدین آملی، مدرس شیعه مذهب سده هشتم هجری قمری، در کتاب نفایس الفنون به طبقه بندی علوم پرداخت و همانند فخرالدین رازی در طبقه بندی خود علوم جدیدی را مطرح نمود و با درهم شکستن طبقه بندی های سنتی علوم، رویکرد نوینی در تاریخ علم به دست داد. طبقه بندی های مذکور دارای نقاط اشتراک و افتراقی، هم در نوع نگرش به علم، و هم در ترتیب رده بندی علوم هستند. در جریان این بررسی، ضمن مقایسه این دو طبقه بندی با یکدیگر، تاثیر و اهمیت دیدگاه های فکری - کلامی و شرایط تاریخی این دانشمندان در طبقه بندی علوم و ارائه طبقه بندی های متفاوت در تاریخ علم بیان خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 37 تا 65
مشخصات اثر
جستاری در عوامل فراز و فرود تمدن اسلامی
نویسنده:
علی پارسیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
تاریخ نگاران همواره از گذشته های پر نام و آوازه امپراتوری اسلامی، سیطره تمدن مسلمین، و شهرت دانشمندان مسلمان سخن رانده اند! آفریدن یک تمدن جدید علمی متعالی و جهانگیر، در مدتی کمتر از دو قرن، چیزی است که تنها می توان از آن یاد کرد، اما نمی توان حق آن را آنچنان که شایسته است به جا آورد. به عقیده ارباب صلاحیت، قدرت خلاقانه این نهضت، از تمام جنبشهای دیگر، از قرون وسطی تا قرن سیزدهم بیشتر بوده است. در نتیجه جد و جهد مسلمانان آن روزگار، زبان عربی، نه فقط زبان قرآن و وسیله بیان احکام دینی، بلکه زبان بین المللی علمی و گردونه ترقی بشر گردید آن چنان که از اواسط قرن دوم تا اواخر قرن پنجم تنها کلید گنجینه علوم زمان، دانستن زبان عربی بود. اما دیری نپایید که آن شمع فرو مرد، آن برتری رو به افول نهاد و گرمی بازار تمدن و فرهنگ مسلمانان به سردی گرایید. براستی سبب آن سروری و ارجمندی و آنگاه این خمودی و وارفتگی و سکوت چه بود؟ چه سبب داشت که تمدن اسلامی چون گمشده ای ناپیدا و بی نشان ماند و به یادها و خاطره ها پیوست؟ نتیجه تحقیق حاضر ضمن پاسخ دادن به سوالات فوق، دیدگاه های دانشمندان و صاحبنظران را در این خصوص واکاوی نموده است.
صفحات :
از صفحه 157 تا 190
مشخصات اثر
قرآن کریم و حدود تأسیس، تأیید و تهذیب علوم
نویسنده:
ابراهیم دادجو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
در نصوص قرآنی، آیاتی وجود دارد که قرآن کریم را بیانگر هر چیزی معرفی می‌کنند؛ آیات دیگری وجود دارند که قرآن کریم را کتاب هدایت معرفی می‌کنند. به نظر می‌رسد آیات نوع دوم، آیات نوع نخست را تخصیص می‌زنند؛ یعنی قرآن کریم بیانگر هر چیزی است که در جهت هدایت آدمی قرار دارند. طبق این تفسیر، که به نظر می‌رسد تفسیری واقع‌بینانه و عقل‌گرایانه باشد، فهم ما از علم، دین، علم دینی، علوم و نحوة تأثیرگذاری دین بر علوم آن‌گونه که در مقاله آمده است، سیمای خاصی به خود خواهد گرفت. بر این اساس دین، تأسیس‌کنندة علوم نقلیِ دینی، تأییدکنندة علوم تجربی و علوم عقلی محض و همچنین تأیید و تهذیب‌کنندة سایر علوم عقلی خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 75 تا 96
مشخصات اثر
رسائل ابن حزم الأندلسي المجلد 4
نویسنده:
أبو محمد علي بن أحمد بن سعيد بن حزم الأندلسي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
ظاهرگرایی , کتب کلام اهل سنت
چکیده :
ابن‌حزم شخصيتى است كه فرقه ظاهريه را در فقه و كلام به اوج رساند. اين فرقه را على بن داود اصفهانى پديد آورده بود، ولى بى‌شك شاخص‌ترين چهره آن ابن‌حزم است و فرقه ظاهريه را بيشتر با نام او مى‌شناسند. او در واقع هم فقيه متبحر و بزرگى بود و هم در زمينه مباحث كلامى صاحب نظر محسوب مى‌شد. هنگامى كه انديشه كلامى ابن‌حزم اندلسى بزرگ‌ترين متفكر فرقه ظاهريه را مورد بررسى قرار مى‌دهيم، در اولين نگاه چنين به ذهن مى‌رسد كه ابن‌حزم به نوعى ميان دو نقيض جمع كرده است. او از سويى يك نص‌گراست كه نوعى زبانشناسى ظاهرگرايانه را ارائه كرده و هيچ‌گونه تأويل عقلانى يا غيرعقلانى از ظاهر متون دينى (قرآن و روايات) را اجازه نمى‌دهد و از سوى ديگر در مخالفت با شكاكيت، اثبات توحيد و نبوت، حمايت از علوم يونان؛ مانند فلسفه، منطق، پزشکى، رياضى و... و ارائه برخى از تأويل‌ها چهرهاى كاملاً استدلالى و عقل‌گرا از خود بروز مى‌دهد. اين مسأله باعث شده كه در طول تاريخ افراد زيادى ابن‌حزم را به تناقض در افكارش متهم كنند. او براى مطرح كردن انديشه‌هاى كلامى خود، طرحى جامع در نظر داشته كه بحث اديان را نيز ضمن اين طرح جامع آورده است. وى بعد از اثبات وحدت و يگانگى خداوند و اثبات ضرورت نبوت، به اديان پرداخته تا با اثبات عدم كفايت هر يك از اديان حقانيت دين اسلام را به اثبات رساند. بدين‌رو هر كجا كه در آثار وى بتوان رد پايى از اين طرح جامع يافت، در مورد اديان نيز مطالبى وجود دارد. اكنون خلاصه مطالبى كه در رسائل ابن‌حزم آمده است، به ترتيب مقالات ارائه مى‌گردد: در اين رساله، ابن‌حزم كوشيده است كه علوم را دسته‌بندى كرده و ترتيب يادگيرى آنها را براى متعلمان مشخص نمايد. ضمن اين بحث، او به مطالعه اديان نيز پرداخته است. تلاش ابن‌حزم در مطالعه اديان بيشتر مصروف گزارش و نقد آنها شده است. در عين حال نكات جالب و ارزشمندى در مطالعات اديان وى وجود دارد كه مطالعه آثارش را در اين زمينه ضرورى مى‌سازد. اينكه ابن‌حزم در بخش توصيف‌هاى خود چه ميزان صائب بوده است و تا چه حد تصويرى كه از ديگر اديان مى‌دهد، دقيق است و بحثى بسيار مفصل مى‌طلبد كه مى‌بايست از طريق كارهاى تطبيقى نوشته‌هاى او با كتاب‌هاى مقدس و نيز تاريخ و فرق ديگر اديان مقايسه جدى شود. اهم مطالب این مجلد: مراتب علوم، حد منطق، الم الموت و ابطاله، رد بر کندی، تفسیر الفاظ متکلمین.
مشخصات اثر
معرفت‌شناسی عرفا
نویسنده:
یحیی یثربی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
مشخصات اثر
تحليل، نقد و بررسی آراء ناظر به «اسلاميت» فلسفه اسلامی
نویسنده:
منصور ايمانپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
يکي از پرسشهايي که امروزه در باب فلسفة اسلامي مطرح ميشود، اين است که منظور از فلسفة اسلامي چيست؟ و چرا اين فلسفه، در مقام واقع، بعنوان و وصفِ «اسلامي» متّصف گشته است؟ در پاسخ به اين پرسش، آراء مختلف و متضادي بيان شده است: برخي اين فلسفه را اساساً همان فلسفة يوناني دانسته و افزودن وصف عربي و اسلامي به آن را امري بيوجه دانسته‌اند. برخي ديگر، اين فلسفه را بجهت جانبداري از باورهاي اسلامي، به الهيات و کلام اسلامي تقليل و تحويل داده‌اند. لکن محققان و صاحب‌نظران زيادي هم هستند که به واقعيت و تحقق اين فلسفه و اسلاميت آن معتقدند. اين محققان به دو دستة بزرگ تقسيم ميشوند: برخي عنوان «اسلامي» را امري صوري و ظاهري قلمداد کرده و رشد و گسترش اين فلسفه در سرزمين اسلامي و بدست فيلسوفان مسلمان و تحت لواي حکومت اسلامي را علل نامگذاري آن به «فلسفة اسلامي» دانسته‌اند. دسته‌يي ديگر، وصف مذکور را ناظر و معطوف به محتواي اين فلسفه دانسته و ديدگاههاي متفاوتي در اين زمينه ارائه کرده‌اند. برخي از اين بزرگان بر اين باورند که چون بعضي از مسائل اين فلسفه، مأخوذ از تعاليم اسلامي است و برخي از آن نيز در خدمت اثبات بعضي از تعاليم دين اسلام است، ازاينرو اين فلسفه به صفت اسلامي متصف گشته است. برخي ديگر از اين محقّقان، باور مستدّل فيلسوفان اين فلسفه به وجود باريتعالي و توحيد ربوبي و تشريعي را براي اسلامي (بمعناي عام) ناميدن اين فلسفه،کافي ميدانند و بعضي ديگر، اين فلسفه را همان فلسفة نبوي و مأخوذ از کتاب و سنّت معرفي ميکنند. نوشتار حاضر پس از تشريح و تحليل ديدگاههاي مذکور، به اين نتيجه ميرسد که فلسفة اسلامي، مولود تعامل زندۀ فلسفه و تفکر يوناني و ايراني و فرهنگ و تمدن اسلامي است و اين فلسفه با التزام به موضوع و چارچوب و روش فکر فلسفي، از جهات مختلف، متأثر از جهانبيني و تعاليم اسلامي است و هرگونه حصرگرايي در اين زمينه و تمرکز به برخي جهات، مستلزمِ افتادن در دام مغالطة کنه و وجه خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 9 تا 34
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 34