جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع معاد از منظر آیات از اهمیت بسیاری برخوردار‌است که تا جای بیش از یک‌پنجم آیات قرآن به آن اختصاص داده‌شده است. یکی از بهترین راه‌های که در کاهش ارتکاب جرم و گناه تأثیر به سزای دارد، آن معاد باوری است. ایمان به معاد می‌تواند ارتکاب جرم و معصیت در فرد و جامعه را کاهش دهد؛ لذا بررسی ابعاد معاد اندیشی از دیدگاه قرآن در پیشگیری از جرم گناه آثار سازنده‌ای در سرنوشت انسان در دنیا و آخرت دارد که از نتیجه بررسی‌ها این مطلب به دست می‌آید که معاد باوری سازندگی انسان و اصلاح نگرش انسان را نسبت به امور دنیوی و اخروی تغییر می‌دهد و از آثار دنیوی اعتقاد به معاد، ایمان کامل، انگیزه عمل صالح، اخلاص در عمل و ترک محرمات را به دنبال دارد؛ پس سؤال اصلی که به دنیال پاسخ آن هستیم این است که ایمان به معاد چه تأثیری در پیشگیری از گناه دارد.

همزیستی مسالمت‌آمیز به ویژه در جوامعی که تنوع فرهنگی و مذهبی وجود دارد، یکی از ضرورت های اولیه برای حفظ وحدت، انسجام و امنیت و همچنین پیشگیری از تفرقه و نفوذ دشمنان به‌حساب می‌آید. در این تحقیق با رویکرد توصیفی تحلیلی، آموزه‌های اسلامی از منابع کتابخانه‌ای گرد آوری شدند تا با تبیین اهمیت و جایگاه همزیستی در قرآن و سیره پیشوایان دینی، همچون سیره پیامبر(صلی الله علیه و آله) بعد از فتح مکه و همچنین مدارای اهل بیت (علیهم السلام) بعنوان مصادیق متعددی از همزیستی را ذکر نماییم. بر اساس یافته ها، همزیستی بر مبنای فطرت استوار گشته و اصولی همچون کرامت ذاتی انسانها، حلم، سخاوت، شجاعت، عدل و آزادگی حقیقی همه انسانها را دارا می باشد. برای دستیابی به همزیستی در آموزه‌های اسلامی روش های متعددی ارائه شده است: از جمله: حسن ظن، توجه به اصول مشترک انسانی و اسلامی همانند توجید، نبوت و معاد، گفتگوی مسالمت‌آمیز، احسان و نیکی به یکدیگر، تعاون و همکاری در امور اجتماعی و در نهایت اتحاد در برای دشمنان را می توان نام برد.

در تحقیق پیش رو تلاش شده با اتکا به روش تحلیلی به بررسی شاخصه‌های اخلاقی معلم شایسته از نگاه قران با محوریت تفسیر المیزان وفی الظلال القرآن پرداخته ‌شده است. از آن جای که بحث تعلیم و تربیت در آموزه‌های دینی و اسلامی بسیار اهمیت داده ‌شده و به سرانجام رساندن این مهم بر دوش اولیاء و پیامبران و در زمان فعلی بر دوش معلمان جامعه اسلامی نهاده شده، به این نتیجه در دست می‌یابیم که معلمان هر جامعه حرکت و جهت آن جامعه را تعیین می‌کند؛ زیرا کودکان وجوانان را از اول تحت آموزش قرار می‌دهند. حال اگر معلمان خود فرهیخته و شایسته نباشد نمی‌تواند نسل کودک و نوجوان را که بهترین سنین برای آموزش‌وپرورش، سنین کودکی می‌باشد تأثیرگذار باشد. نقشی که در ذهن کودک می‌ماند تا آخر عمر با وی همراه است؛ لذا در این بررسی به شاخصه‌ها وشایستگی یک معلم از منظر آیات قرآنی و دینی اشاره نموده‌ایم وآنچه را که یک مربی باید داشته باشد را متذکر شده‌ایم واز دو تفسیر بزرگ «المیزان وفی الظلال القرآن» استفاده شده تا شاید گوشه‌ای از این ویژگی‌های شایسته، راه‌گشایی باشد برای تعلیم وتربیت افراد جامعه.

صلوات از تحیّتهای مؤکد قرآن و روایات و از اذکار وحدت بخش مسلمانان است. این امر، اهمیت صلوات و جایگاه رفیع آن را آشکارتر می سازد. صلوات دارای آدابی است و رعایت آن، آثار و برکاتی به همراه دارد . پشتوانه‌ی دعا و نقطه‌ی عطفی در اجابت می باشد. این گفتار به روش توصیفی تحلیلی تلاش دارد حکمت صلوات در دعا را با بهره‌گیری از قرائن آیات و روایات به دست آورد. یافته های پژوهش چنین است: توام شدن شأن الهی و امر پروردگار در صلوات بر پیامبر بیانگر اهمیت آن است؛ صلوات خداوند بر پیامبر، با درود الهی بر دیگران تفاوت دارد. صلوات بر پیامبر و اهل بیت ایشان، عاملی برای تجلی بیشتر کمالات ایشان در بهره‌گیری امت از ایشان است بنابراین حکمت صلوات امت بر پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام)، دریافت فیض افزون تر از آن ذوات نورانی می باشد. توجه به حقیقت صلوات در ادعیه ماثوره نشان می‌دهد که این ذکر شریف، پشتوانه‌ی دعا می‌باشد و با نظر به ضرورت دعا و صلوات و ولایت پذیری معصومین (علیهم السلام) نتیجه می‌شود که تنها با توجه به ولایت و نماد آن یعنی صلوات، مسیر ارتباطی بین خداوند و بنده، به صورت سالم و پایدار خواهد بود.

از زمان‌های گذشته تا به امروز اکثریت اندیشمندان و متفکرین علم اخلاق بر این «تربیت سیاسی» به معنای جامعه‌پذیری سیاسی و تداوم ارزش‌ها در بین نسل‌هاست که در خلال آن فرایند انتقال ارزشی از بالا به پایین امکان‌پذیر می‌شود. دین اسلام نیز با نگاهی جامع به انسان، برای ساحت‌های متعدد تربیتی وی به ارائه برنامه‌ پرداخته است. دراین‌میان، «روش‌های تربیتی» برای رساندن متولیان و مربیان امر تعلیم و تربیت به اهدافشان، نقش بارزی را ایفا می‌کنند. این پژوهش به روش توصیفی، تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای درصدد استنباط روش‌های تربیت سیاسی از سخنان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله العالی) و بن‌مایه‌های قرآنی و روایی دیدگاه ایشان برآمده است. دیدگاه‌های ایشان درباره «روش‌های تربیت سیاسی» متأثر و مستنبط از قرآن کریم است که در مواردی به روایات نیز مستند شده است. در این پژوهش، دوازده روشِ «تعامل با ادیان»، «عبرت‌آموزی از تاریخ»، «منطقی بارآوردن»، «علمی بارآوردن»، «موقعیت شناس بارآوردن»، «عملگرا بارآوردن»، «روش اعطای بینش»، «برنامه‌ریزی جامع برای کارگزاران»، «ارائه برنامه سیاسی»، «روش عدالت‌باوری و عدالت‌جویی»، «زبده پروری نیروها» و «دشمن‌شناسی» به عنوان روش‌های استنباط شده از سخنان ایشان در ساحت تربیت سیاسی معرفی شده است.

نوشتار حاضر با توجه به روش توصیفی تحلیلی و شیوه کتابخانه‌ای به بررسی حسن معاشرت از جنبه اخلاقی آن پرداخته می‌شود. هدف از حسن معاشرت همان اخلاق نکو در زندگی اجتماعی می‌باشد؛ به‌بیان‌دیگر: خوش‌خلقی به معنای معاشرت نیکو و برخورد نیک با دیگران است. این صفت اوصاف بسیار پسندیده‌ای اوصاف انبیاء می‌باشد که باید فرد و جامعه به این اوصاف توجه ویژه‌ای نماید و یکی از بهترین عوامل پیشرفت برای فرد و جامعه می‌باشد که چنین رفتاری هم در قرآن و هم در سیره معصومین (علیهم‌السلام) به آن سفارش شده است. از نظر قرآن کریم اصل و اساس رفتار و تعامل در خانواده و میان زن و مرد معاشرت به معروف آمده است. معاشرت به معنای هم‌نشینی و نشست و برخاست با دیگران و اختلاط در زندگی با دیگران معنا شده است. حسن معاشرت نیز به معنای خوش‌رفتاری می‌باشد. ازآنجا که انسان‌ها ناگزیر از برقراری ارتباط با یکدیگر هستند، باید متخلق به اخلاقی نیکو بوده تا بتوانند در روابط با دیگران خصوصا خانواده رفتار خوب داشته باشد.

از زمان‌های گذشته تا به امروز اکثریت اندیشمندان و متفکرین علم اخلاق بر این باورند که تعلیم و تربیت از اساسی‌ترین پایه‌های یک جامعه و ملت است؛ که باعث پیشرفت در بعدهای مختلف زندگی فردی و اجتماعی می‌شود. همچنین جامعه و ملت دچار مشکلات فراوانی هستند که هر فرد از آن جامعه به نحوی با آن روبروست که برای رفع تمام این گرفتاری‌ها و مشکلات، "تربیت"، اساسی‌ترین کلید برای حل آن می‌باشد. تحقیق پیش رو به روش کتابخانه‌ای انجام گرفته است؛ با توجه به بعد تربیتی یکی از پیام آوران الهی برای هدایت بشر از جانب خداوند که حضرت نوح است، نگاهی کوتاه به اهداف و روش‌های تربیتی این بزرگ مرد الهی داشته تا مورد استفاده مروجان دین الهی قرار گیرد. از جمله اهداف ایشان در بعد تربیتی افراد جامعه می‌توان توجه به یکتاپرستی، توجه به غفلت‌های انسان‌ها، تحقق عدالت، شناخت خالق حقیقی، تقوا اشاره کرد. حضرت نوح برای تحقق بخشیدن و هدایت قوم خود از روشهایی استفاده می‌کردند که از جمله آنها: انذار و تبشیر، محبت و مهربانی، استمرار، بیداری وجدان افراد و استدلال را می‌توان نام برد.

در طول تاریخ بشریت مشکلات فراوانی، دامن‌گیر جوامع انسانی بوده است. در عصر حاضر نیز این مشکلات به شکل‌های مختلف بروز نموده‌، و زندگی شخصی و اجتماعی انسان را تهدید می‌کند. یکی از مشکلات جدی که درگذشته تا به امروز بشریت با آن مواجه بوده، انحراف جنسی می‌باشد. در عصر حاضر نیز از سوی دشمنان اسلام برای جوامع اسلامی حالتی جنگی و تهاجمی ایجاد کرده و در پی فاسد کردن جوانان جامعه اسلامی هستند و به‌ ویژه در زمینه غریزه جنسی انواع انحرافات جنسی را از طریق رسانه‌ها به ذهن جوانان ما تزریق نموده‌اند. قرآن و روایات که تبیین‌کننده معارف اسلامی می‌باشد، در خصوص این موضوع به لحاظ مبانی و محتوایی از غنای بالایی برخوردار است و نقش کلیدی در تعدیل و کنترل غریزه جنسی و از بین بردن فشارهای روانی جنسی و تأمین بهداشت جنسی افراد و جامعه دارد. علاوه بر اسلام، علوم امروزی راهکارها و سفارش‌هایی در زمینه تعدیل و کنترل غریزه جنسی دارد که تأمین‌کننده بهداشت و سلامت جنسی فردی و اجتماعی می‌باشد.