جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع مورد بحث، عفاف در رفتار درحیطه ی حجاب و پوشش است. عفّت، به معنی پارسایی و آن حالت نفسانی است که انسان را از غلبه ی شهوت بازدارد. قرآن به چند رفتارعفیفانه، از جمله رعایت عفت درگفتار، نگاه، شهوت، پوشش، و عفت درکردار، به ویژه درزنان، اشاره می کند وتاکید می فرماید: صحبت کردن زنان با نامحرم باید عفیفانه و به دور از نرمش و نازک کردن صدا باشد واز هرگونه سخنان غیر ضروری و بیهوده پرهیز کنند. در نگاه به نامحرم نیز زنان همانند مردان از چشم چرانی منع شده اند و باید از نگاه بد و هوس آلود چشم پوشی کنند؛ چراکه دیده به منزله ی دروازه ی دل است و اگر کنترل نشود در کشاندن آن به سمت گناه نقش زیادی دارد. قرآن زنان را مکلّف می کند، جاذبه ها وزینت های ظاهری و با طنی خود را آشکار نکنند، مگر آنچه نمایان است. آنها باید پوششی مناسب که تمام گردن وسینه واندام ها و زینت های پنهان آنها را مستور کند داشته باشند که موجب تهییج شهوت مردان نگردد و موجبات آزار و اذیت خود توسط افراد بیمار دل را فراهم نکنند. کردار و راه رفتن آنها نیز باید به دور از جلوه، خودنمایی و جلب توجه باشد . در نظام مقدس اسلام، این امور کاملاً حکیمانه و به مصلحت زن و اجتماع وضع گردیده است. زنان با رعایت حجاب و عفاف و پوشش کامل و داشتن رفتاری به دور از خودآرایی و خود نمایی می توانند آرامش و آسایش و امنیت خود، خانواده و جامعه را به ارمغان بیاورند و ازگسیختگی بنیان خانواده جلوگیری کنند ومانع بسیاری از فتنه ها که ریشه در عدم رعایت و حفظ حریم عفاف دارد، گردند.

«اخلاق» جزو نادر واژگانی است که در دیدگاه عالمان و فلاسفهی شرق و غرب از جایگاه والایی برخوردار است. اندیشمندان متناسب با جهان شناسی و انسان شناسی خاصی، به بحث دربارهی اخلاق و فلسفهی اخلاق پرداخته اند. بدین سبب، نگارنده، در کاوشی دوباره «چیستی اخلاق و فضایل اخلاقی» را موضوع بحث قرار داده، تا مدخلی برای مباحث اصلی اخلاقی قرار گیرد. در این مقاله، واژه های اخلاق و فضایل اخلاقی از نظر لغت و اصطلاح بررسی و به تعدادی از تعاریف مهم آنها، که از سوی اندیشمندان اخلاقی ارایه شده، اشاره گردیده است. در پایان نیز جمع بندی و نتیجه گیری مباحث آمده است.

در این مقاله، ضمن تفسیر آیات قصاص، احکام اخلاقی و تربیتی آن بیان شده است که برخی از آنها عبارت است از: ـ دادن آرامش روانی به خانواد هی مقتول تا از کارهای احساساتی و اقدام به کشتار دست بردارند؛ ـ با به کار گیری انواع کلمات، از جمله «برادر» خواندن قاتل، درصدد برآمده تا احساسات خانوادهی مقتول را برای تخفیف به قاتل فراهم سازد. در عین حال، اصرار کند که قصاص نمودن، حق اولیای مقتول است؛ ـ اصرار بر این که عفو نمودن خانوادهی مقتول باید پاس داشته شود و به نحو مطلوبی با مال و ابراز فروتنی قاتل و ... جبران شود؛ ـ بیان این نکته که در حکم قصاص خشونتی نیست و این را عاقلان قوم به خوبی درک میکنند و اگر خشونتی وجود دارد از ناحیهی عفو ننمودن خانوادهی مقتول است؛

بحث عدل و عدالت در همه‌ی زمان‌ها و مکان‌ها ارزشمند است. آنچه که از مفهوم عدالت به ذهن متبادرمی‌شود چیزی جزحسن وزیبایی نیست. در رأس همه‌ی عدالت‌ها، عدل الهی است، به این معنی که پروردگار، فعلی بر خلاف عدالت انجام نداده و در حق بندگان خود ظلم نمی‌نماید. خداوند عادل،‌ انبیای خود را برای بسط عدالت فرستاده و درآیات قرآن انسان‌ها را نیزبه رعایت عدالت در همه‌ی امور دعوت نموده است که این به معنای عدالت بشری می‌باشد. عدالت بشری خود به دو قسم تقسیم می‌شود: عدالت فردی و عدالت اجتماعی. افراد ابتدا باید عدالت را درون خود ایجاد کنند؛ بدین صورت که با حاکم کردن قوهّ‌ی عقل بر سایرقوای نفس،‌ آنها را متعادل و متوازن نمایند [عدالت فردی]. و پس از آن درصدد اجرای عدالت در اجتماع باشند [عدالت اجتماعی]. در این مقاله اقسام عدالت بشری مورد نظر است. مقاله‌ی حاضر بر آن است که عدالت فردی و اجتماعی را بررسی نماید. این سؤال مطرح می‌شود که چه رابطه‌ای بین عدالت فردی و اجتماعی وجود دارد؟ حضرت‌امام(ره) عدالت فردی و تقوا را شرط تحقق عدالت اجتماعی می‌دانند. در پاسخ به سؤال و برای ورود به بحث،‌ ابتدا به جایگاه عدالت در قرآن و سپس به اهمیت آن در روایات پرداخته شده است. پس از آن به تعریف مفهوم عدالت پرداخته وچندتعریف از آن ارائه شده و در ادامه عدالت بشری را ذیل دو عنوان،‌ عدالت فردی و عدالت اجتماعی بررسی نموده‌ایم. امام خمینی (ره) و سایرعلمای اخلاق،‌ ایجاد عدالت بین قوای نفس راکه منجر به عادل بودن فرد می‌شود، به عنوان شرط و زمینه برای اجرای عدالت در دیگران و در جامعه می‌دانند. امام (ره) معتقدندکه انسان ابتدا باید درگفتار و کردار خود عدالت داشته باشد و سپس درصدد اجرای عدالت برای دیگران باشد

در این مقاله سعی شده است، برخی زمینه های بروز آسیب های اخلاقی و اجتماعی، از جمله، خودابرازی های عشقی، ظاهری و رفتاری، بررسی و راهبرد خوداثباتیِ منطقی وآگاهانه برای مقابله با انحرافات اخلاقی و اجتماعی مورد توجه قرار گیرد و از میان شیوه های خوداثباتی، شامل: خوداثباتیِ علمی، مهارتی و رفتاری – اجتماعی، مورد اخیر، در قالب الگوی خیراندیشی و صالح نگری با تفصیل بیشتری به بحث گذاشته و به عنوان یکی از بهترین راه های درمان آسیب های اخلاقی و اجتماعی واکاوی و تحلیل شود.