جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سلامت فردی یکی از اصول اجتناب‌ناپذیر در عرصه زندگی است، و عنصری ضروری در بهره ‌وری از مزایا و مواهب حیات محسوب می‌گردد؛ واقعیات خارجی حکایت از این دارد که بروز اختلال وسواس فکری و عملی در افراد، مشکلات فراوانی را در ابعاد مختلف زیستی فردی بلکه اجتماعی برجای می‌گذارد. قطعا تبیین و بررسی دقیق آسیب‌های این بیماری مزمن از دیدگاه قرآن و حدیث ، کمک شایانی می‌کند تا در زمینه آن آگاهی‌سازی شود و اراده‌ی فرد مبتلا در جهت ترک وسواس، تقویت گردد. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نوع پژوهش‌های بنیادی و به روش توصیفی - تحلیلی با ابزار فیش‌برداری از منابع کتابخانه‌ای است که به توصیف و تحلیل مطالب مرتبط با موضوع پرداخته است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که بروز اختلال وسواس فکری و عملی، پیامدها و آسیب‌های جسمی و روحی خانمان‌سوزی همچون: بیماری آرتریت روماتوئید توهم، تردید، خشم و غضب، مختل شدن روابط خانوادگی و اجتماعی، سلب سلامتی و آرامش، فاصله گرفتن از معنویات را بر زندگی شخص بیمار برجای نهاده و سایه خواهد افکند.

امروزه مسئله‌ی وحی یکی از جدی‌ترین و راهبردی‌تـرین مسـائل علـم کـلام و الهیـات است که توجه دانشمندان را بـه خـود جلـب کـرده اسـت. آنان با گرایش‌ها و نگرش‌های مختلف و از زاویه‌های متفاوت، وحی و رابطه‌ی آن را با تجربه دینی مورد بررسی و تحلیل قرار داده‌اند. ره‌آورد این بررسی‌ها، رهیافت‌های گوناگونی است که در تفسیر ماهیـت وحـی ارائه نموده‌اند. یکی از این رهیافت‌ها که در دوره‌ی مدرنیته به طور گسترده مورد توجه اکثر اندیشمندان قـرار گرفته، دیدگاه برخی از روشنفکرانی است که وحی را مواجهه و تجربه‌ی دینی شخص پیامبر با خدا می‌دانند. این مقاله که به روش کتابخانه‌ای و به شیوه‌ی تحلیلی و توصیفی نگارش یافته به بررسی ماهیت وحی و تجربه‌ی دینی اختصاص یافته است. نتیجه این تحقیق؛ نمایان‌گر عدم ارتباط وحی الهی با تجارب دینی است. هرچند برخی از روشنفکران معاصر از چشم‌انداز تجربی به وحی نگریسته و با نادیده انگاشتن تفاوت‌های اساسی که در ماهیت وحی با تجربه دینی وجود دارد آن را همسان با تجارب دینی دانسته‌اند. این‌گونه نظریات در باب وحی دارای اشکالات و پیامدهای فراوانی است که در این پژوهش به پیامدهایی همچون: انکار جنبه‌ی آسمانی و سرشت زبانی وحی؛ نادیده‌گیری مقام عصمت انبیاء الهی و تعمیم وحی و بسط آن در بستر تاریخی و غیره... پرداخته می‌شود.

علامه‌طباطبایی از جمله مفسران موافق با وجود مجاز در قرآن بوده و در کتاب المیزان فی تفسیر القرآن از مجاز بودن بسیاری از آیات در تفسیر بهره برده‌اند. دیدگاه‌های ایشان، در موارد نادری که قائل به مجاز بوده‌اند، به دلیل «عدم سازگاری با قواعد بلاغی» یا «عدم اشاره به مجازیت در برخی از کلمات و آیات» با وجود برخورداری از شرایط لازم برای مجازیّت، قابل تأمل و نقد است؛ پرداختن به این بحث با عنایت به جایگاه علمی رفیع علامه‌طباطبایی در حوزه‌های مختلف معارف دینی، به ویژه در عرصه‌ی تفسیر و استفاده مجامع تفسیری از کتاب تفسیری ایشان، اهمیتی والا دارد؛ از این‌رو، هدف نوشته‌ی پیشرو پاسخ‌گویی به این سؤال اصلی است: نقد تحلیلی دیدگاه‌های علامه‌طباطبایی در مورد مجاز‌های قرآن چیست؟ این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نرم افرازی و با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت و نتایج زیر به دست آمد: با توجه به قواعد بلاغی، برخی از آیاتی که علامه 6 به دلایلی خاص (که در متن مقاله بدان‌ها اشاره خواهد شد)، از آن‌‌ها در قالب‌های «استعاره‌ی مصرحه»، «استعاره‌ی مکنیه» و «تمثیل» یاد نموده قابل نقد است، همین‌طور عدم اشاره ایشان به برخی از موارد «مجاز‌های مرسل» و «مجاز‌های عقلی»، محل تأمل می‌باشد.

ظلم اجتماعی که عبارت دیگری از کم‌گذاشتن، ضایع کردن و پایمال‌کردن حقوق دیگران و بی‌عدالتی نسبت به آنان است؛ بزرگترین درد اجتماع بشر در همه‌ی زمان‌‌ها محسوب می‌شود. اگرچه گریز از ظلم و عشق به عدالت، امری فطری است، اما غالب افراد، به مقتضای غریزه‌ی سودجویی، کوشش می‌کنند تا آنچه که به نفع خود می‌دانند، برخوردار شوند؛ هرچند دست‌یابی به آن باعث تجاوز به حقوق دیگران گردد. این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف گسترش فرهنگ عدالت در جوامع بشری به‌ویژه در جوامع اسلامی نگاشته شده است؛ در پی پاسخ به این پرسش است که: راه‌کار‌های قرآنی برای مقابله با ظلم اجتماعی چیست؟ نتیجه‌ی برآمده از این مقاله این‌است با تتبع در آیات شریفه، مشخص شده است که مجموعه‌ی راه‌کار‌های قرآنی برای رفع معضل بی‌عدالتی اجتماعی، عبارت است از سه راه‌کار فرهنگی، تقنینی و اجرایی؛ بر هریک از افراد و مسئولان اجرایی لازم است با بهره‌گیری از این راه‌کار‌های کارآمد قرآنی در جهت مقابله با ظلم اجتماعی تلاش نمایند.

اعمال محبت در جامعه یکی از آموزه‌‌های مهم دین اسلام در حوزه‌ی اجتماعی محسوب می‌شود چراکه مبنای اصلی روابط اجتماعی انسان‌ها بر پایه‌ی محبت بنا شده است. قطعا برای تحقق چنین ارتباطی شایسته، ارائه‌ی راه‌کارهای مناسب، امری ضروری محسوب می‌شود؛ بدین‌جهت، این جستار با هدف شناسایی، بررسی و بازگویی راه‌کارهای اخلاقی و عاطفی مؤثر در تثبیت و توسعه این امر مهم درجامعه، تدوین یافته است. در خلال این پژوهش که آراسته به روش توصیفی- تحلیلی و تدبر در آیات و روایات است، این سلسله از راه‌کار‌ها، مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه‌ی این تحقیق این است: براساس آموزه‌‌های قرآنی وحدیثی؛ راه‌کارهای عملی عاطفی و اخلاقی، از جمله روش‌‌های اثرگذار در توسعه‌ی محبت در جامعه محسوب می‌شوند. البته محبت به افراد جامعه آنگاه موثر است که در راستای محبت الهی باشد؛ چنین نگرشی، سرچشمه‌ی رفتارهای محبت‌آور است و از بارزترین ویژگی محبت اجتماعی به شمار می‌آید.