جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش، تأثیر رویکرد فرهنگی انقلاب اسلامی در عرصه بین‎الملل را مورد بررسی قرار داده و هدف آن، تبیین تأثیر رهیافت فرهنگی انقلاب اسلامی بر عرصه نظریه‎پردازی ورفتاری در عرصه بین‎المللی است. این تحقیق با روش کمک‎گیری از رهیافت سازه‎انگاری در عرصه روابط بین‎الملل برای پاسخ به این پرسش اصلی تدوین شده است که« رویکرد فرهنگی انقلاب اسلامی چه تأثیراتی بر عرصه بین‎المللی داشته است؟ انقلاب اسلامی، از نظر سلبی منتقد و معترض روند جهانی‎سازی، سلطة فرهنگ و هویت غربی و نادیده‎انگاری نقش دین و اخلاق در عرصه بین‎المللی است و از نظر ایجابی، به در نظر گرفتن نقش دین، هویت دینی و اسلامی، اخلاق و معنویت در عرصه مناسبات بین‎المللی تأکید دارد وهمین مطلب، فرضیه این پژوهش است. یافته تحقیق حاضر این است که با وقوع انقلاب اسلامی، رویکردها و تئوری‎هایی که به اهمیت فرهنگ در عرصه بین‎المللی تأکید داشتند، تقویت شدند.

جمهوری فدرال نیجریه طی سال‎های اخیر، از جهات مختلف اقتصادی و فرهنگی به‎عنوان یکی از قدرت‎های نوظهور جهانی لقب گرفته است. بااین‎حال، این کشور همواره عرصه کشمکش پایان‎ناپذیر پیروان ادیان و مذاهب بوده است. طی سی سال اخیر، این کشور با انبوهی از نوکیشانی که مذهب تشیع را برگزیده‎اند، روبه‎رو شده است . ظهور و بروز این اقلیت جدید و نحوه برخورد دولت با آنها و نگرانی از آینده این نوکیشان طی این سال‎ها، همواره مورد توجه بسیاری از اندیشمندان مطالعات ادیان و مدافعان حقوق بشر بوده و هست. در این نوشتار ضمن ترسیم تصویری از وضعیت اجتماعی- اقتصادی کنونی نوشیعیان، با تحلیل داده‎های تاریخی و تجربی و با روش توصیفی- کتابخانه ای، راهکارهایی برای توسعه و تعمیق این جنبش نوپا در کشور نیجریه ارائه شده است.

در میان اندیشمندان معاصر ایرانی که پیرامون تمدن اسلامی قلم‎فرسایی کرده‎اند، جریانی معتقد به ضرورت نوین‎سازی تمدن اسلامی در عصر حاضر است. شناسایی و گونه‎شناسی علل این ضرورت، موضوع این پژوهش را به خود اختصاص داده است. در واقع بیان علت و ضرورت نوین‎سازی تمدن اسلامی از سوی اندیشمندان حوزه تمدن اسلامی، نشان‎دهنده درجه اهمیت موضوع نزد آنها و تشکیل‎دهنده شاکله دیدگاهشان پیرامون تمدن نوین اسلامی است که بررسی و دسته‎بندی آنها در شناخت ابعاد مسئله و دست یافتن به دیدگاهی جامع بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش تلاش شده است تا با روش استقرائی ابتدا این دیدگاه‎ها گردآوری شده و سپس به روش تحلیلی در ذیل سه گونه عامل کلامی – اعتقادی، تاریخی و اجتماعی دسته‎بندی گردند.

معنویت در بیانیه‌گام دوم انقلاب، از جایگاه مهمی برخوردار است؛ هم ازاین‌رو که یکی از دستاوردهای چهل‎ساله انقلاب،ارتقای معنویت اسلامی بوده و هم از این جهت که یکی از اهداف مهم در گام دوم، ارتقای بیشتر آن در جامعه ایران به حساب آمده است. البته در مقام ارتقای بیشتر معنویت در گام دوم چالش‌هایی وجود دارد که یکی از مهم‎ترین آنها، رواج معنویت‌گرایی جدید در ایران است. از همین ‌رو، این مقاله عهده‌دار بررسی پیامدهای معرفتی معنویت جدید و ارائه راهکارهایی برای مقابله با آن در جامعه ایرانی است. معنویت جدید دارای پیامدهای متنوعی نظیر ترویج اومانیسم، تحریف فرجام‌گرایی، تبلیغ معنویت اباحه‌گرایانه، تعبیر زمینی از عشق و تعبیر مادی از آرامش معنوی است و مهم‎ترین رویکرد برای مقابله با این گونه پیامدها، ارتقای سطح آگاهی عمومی است؛ به عبارت دیگر، افزایش کیفی آگاهی درباره پیامدهای منفی معنویت جدید ازیک سو و محاسن معنویت اسلامی از سوی دیگر، به ‌منزله رویکرد کلانی در راستای تحقق معنویت اسلامی مندرج در بیانیه گام دوم قلمداد می‌شود. بر همین اساس، می‌توان به سه راهبرد اشاره کرد. نخست، راهبردکوتاه‎مدت تحت عنوان «بیان معایب معرفتی، فرهنگی و اجتماعی معنویت جدید»؛ دوم، راهبرد میان‎مدت با عنوان: «تغییر نگرش ایرانیان در مورد باورهای معنویت‌گرایی جدید»؛ سوم، راهبرد بلندمدت که عبارت است از «ارتقای آگاهی از محاسن معنویت‌ اسلامی به‌ منظور تمایل ایرانیان به سوی باورها و لوازم معنویت اسلامی».

آثار و دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران نه‎تنها در کشورهای مجاور، بلکه در دورترین کشورها نیز قابل مشاهده است. آرژانتین از جمله کشورهایی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، حضور اولین مبلغان و رایزن‌های مذهبی – فرهنگی ایرانی را شاهد بوده است. آمایش جریان حاکم میان شیعیان آرژانتین بر اساس نظریه پخش که ذیل دو جامعه آماری بومی مستبصر و مهاجر عرب‎تبار دسته‎بندی می‌شود، محور اصلی مقاله حاضر است و تلاش شده است تا با استفاده از منابع مختلف، به‎ویژه منابع میدانی و بِروز، به این پرسش پاسخ دهد که: «نقش جمهوری اسلامی ایران به‎عنوان مبدأ پخش در فرآیند خودآگاه‎سازی شیعیان آرژانتین به‎عنوان مقصد اشاعه چه و چگونه بوده است؟». همچنین در این پژوهش فعالیت‌های صورت‎گرفته از سوی مبدأ جهت ایجاد جامعه خودبنیاد در کشور مقصد بررسی خواهد شد. نظریه پخش، چارچوب نظری این تحقیق جهت پاسخ‎گویی به نقش جمهوری اسلامی ایران در پروسه هویت‌بخشی و کمک به بنیادسازی جامعه شیعیان است.