جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

توسعه چشمگیر و رشد فزاینده فناوری‌های نو پدید - در دهه‌های اخیر و به‌ویژه در زمینه ژنتیک - بارقه های امیدی بر دلها تاباند و افقهایی کران ناپیدا پیش چشم بشر گشود- اما ظرفیتهای بی بدیل و بالقوه این فناوریها و ترس از تبعات ناشناخته و ناخوشایند بکارگیری غیر مسولانه آنها بر دلنگرانی‌ها و دهشت بشر افزود و ضرورت توجه به ملاحظات اخلاقی این حوزه و به ویژه «اخلاق ژنتیک» را دوچندان ساخت. اخلاق ژنتیک - به عنوان شاخه و شعبه ای از اخلاق زیستی - مجموعه ای از معضلات اخلاقی بغرنج و بحران‌آفرین را در برگرفته است و به بحث از ملاحظات اخلاقی و مرزو محدوده بکارگیری و مهار و محدودسازی مهندسی ژنتیک و پژوهش‌های ناظر به ژن می پردازد. در این مقاله ضمن اشاره به جایگاه و قلمرو اخلاق ژنتیک و طرح مهمترین موضوعات مطرح در این حوزه ، با رویکردی جستارگشایانه و تحلیلی، گزیده‌ای از چالش‌بر‌انگیزترین مسایل حوزه اخلاق ژنتیک مربوط به این حوزه - به اجمال و ایجاز- واکاوی، برجسته /تبیین می‌شوند.

با توجه به اینکه هر انسانی در خانواده به دنیا آمده و اولین محیطی که با آن مواجه می شود خانواده است سلامت این نهاد مهم، نقش بنیادینی در سلامت اخلاقی فرد خواهد داشت. متاسفانه امروزه با توسعه و گسترش شبکه های اجتماعی همچون تلگرام و اینستاگرام، خانواده در معرض آسیب های اخلاقی فراوانی قرار گرفته و این مساله در بسیاری از موارد به سستی یا حتی از هم گسستن روابط خانوادگی منجر شده است. به نظر می آید یکی از مهمترین عواملی که باعث بروز آسیب های اخلاقی در خانواده های ایرانی شده، نادیده گرفتن واقعیت و تاثیر عمیق فضای مجازی و شبکه های اجتماعی است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و هدف آن این است که واقعی بودن فضای مجازی را اثبات کرده و به بررسی برخی از مهمترین دلایل نادیده گرفته شدن واقعیت این فضا که منجر به بروز آسیب های اخلاقی در خانواده می شود بپردازد. بر اساس یافته های این تحقیق، عواملی چون نامشخص بودن هویت کابران در فضای مجازی، ناپایدار بودن روابط در فضای مجازی، عدم مجاورت فیزیکی و جدید بودن فضای مجازی نقش مهمی در نادیده گرفته شدن واقعیت این فضا توسط کاربران دارد که در نهایت به بروز آسیب های اخلاقی منجر می شود.

امروزه، سازمان‌ها به صورت فزاینده‌ای خود را درگیر مسئله‌ای می‌بینند که آن را معمای اخلاقی می‌نامند، یعنی اوضاع و شرایطی که باید یک بار دیگر کارهای خلاف و کارهای درست را تعریف کرد، زیرا مرز بین کارهای درست و خلاف بیش از پیش از بین رفته است. به طور کلی انسان‌ها در بعد فردی و شخصیتی دارای ویژگی‌های خاص اخلاقی هستند که پندار، گفتار و رفتار آن‌ها را شکل می‌دهد. پژوهش کاربردی حاضر با هدف تعیین تاثیر ابعاد رفتارهای غیراخلاقی در زنجیره تأمین در تداوم ارتباطات با نقش تعدیل‌گر عدالت سازمانی به اجرا در آمده و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارشناسان داروخانه‌های شهر زنجان به تعداد 232 نفر و نمونه آماری 145 نفر که با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده انتخاب شده است. داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه استاندارد کایناک و همکاران (2015) که اعتبار و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته است، جمع‌آوری شد. نتایج آزمون پایایی و روایی پرسشنامه نشان می‌دهد ضریب پایایی (آلفای کرونباخ) برابر با 0.813 و میزان روایی بر اساس تحلیل عاملی (KMO) نیز بالای 0.7 معنی‌دار بوده و تایید شد. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی و معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزار amoss22 استفاده شد. نتایج نشان داد رفتارهای غیراخلاقی در زنجیره تأمین همچون رفتار فرصت‌‌طلبانه، زیرکانه و فریب‌کارانه با نقش تعدیلگر عدالت توزیعی و رویه‌ای بر تداوم ارتباطات در داروخانه‌ها تاثیر معناداری دارند.

عفو و بخشودن، در متون دینی و اخلاقی یکی از مفاهیم بنیادی و کاربردی در راستای اصلاح و تعالیِ فردی و اجتماعی محسوب می‌شود. امروزه یکی از مباحث مطرح در این حوزه، آن است که آیا بخشودن، همواره یک فضیلت است یا نه؟ در سنت مسیحیت، گذشت، یکی از ارکان دین محسوب شده و امید به بخشوده شدن از سوی خداوند منوط به بخشودنِ فرد دانسته شده است. یونانیان باستان و نیز عده‌ای در فرهنگ غربی، امروزه نه تنها گذشت را فضیلت تلقی نکرده، که آن را حاکی از ضعف نفس و زبونیِ شخص می‌دانند. در این مقاله دلایل موافقان و مخالفانِ بخشودن طرح شده و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. با توجه به آموزه‌های اسلامی به نظر می‌رسد بخشودنِ هر خطاکاری با هر درجه از لغزش و خطا، امری فضیلت‌مندانه محسوب نمی‌شود؛ در این راستا باید قابلیتِ قابل، میزان و نوع خطا، حالات شخصِ خطاکار مانند پشیمانی او، قصد جبران و یا اصرار او بر خطا و ... در نظر گرفته شود. تعالیم اسلامی عفو را فضیلتی بزرگ دانسته و با وجود آنکه قصاص و نیز اجرای عدالت را مایه حیات، ضامن امنیت نظام و کنترل خطاکاران تلقی کرده، با ارائه‌ی راهکارهایی همچون تغافل، انجام آن بدون منت‌گذاری و صرفاً به جهت درستیِ عمل، گسترده کردن محدوده‌ی آن به همه انسا‌ن‌ها و ... راه را برای بخشودن هموارتر کرده و با بیان پیامدهای دنیوی و اخروی و نیز فردی و اجتماعیِ آن، خواستار صلح و آرامشِ همگان شده است.

علامه طباطبایی و شهید مطهری از معدود عالمان شیعه هستند که توأماً به علم الاخلاق و فلسفه اخلاق نظر داشته و مباحث بدیعی را در این زمینه پی افکنده اند. مباحث این دو اندیشمند اگر چه در بعضی موارد متفاوت است اما در مجموع مکمل یکدیگر است. یکی از مباحثی که مورد توجه آن دو قرار گرفته مساله نسبت اخلاق و دین است. علامه طباطبایی و شهید مطهری نسبت اخلاق و دین را از زوایای مختلف مورد توجه و تامل قرار داده و دیدگاهی جامع مبتنی بر مبانی فلسفی و مستند به شواهد قرانی و روایی إرائه نموده اند. در این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی و شیوه کتابخانه ای، آراء این دو متفکر در حوزه اخلاق و نسبت آن با دین مورد بررسی قرار گرفته و این نتیجه بدست آمده است که نفی تعارض اخلاق و دین، نقش دین در توجیه الزمات اخلاقی، غایت بودن دین نسبت به اخلاق، دین به مثابه تنها ضامن اجرایی رفتارهای اخلاقی از جمله مهمترین نسب موجود میان اخلاق و دین از دیدگاه این دو اندیشمند است. همچنین حاصل رابطه مذبور این است که برخلاف دیدگاهی که اساسا باور به خداوند قادر مطلق را ناسازگار با فعل اخلاقی می داند، از نظر این دو شخص، نوعی تعامل سازنده بین اخلاق و دین در مسیر اعتلای باورهای دینی و رفتارهای اخلاقی وجود دارد.

مهم­ترین راه ارتباط میان زن و شوهر گفتگوی متقابل است. گفتگو شامل ارسال کننده (فرستنده) و دریافت (گیرنده) پیام از طریق کانال انتقال هست که بسته به نوع پیام به گفتگوی کلامی و غیرکلامی تقسیم می­شود. در گفتگوی کلامی دو کانال انتقال وجود دارد که آن­ها عبارت‌اند از: کانال انتقال صحبت کردن و گوش دادن. ازآنجایی‌که در گفتگوی کلامی، پیام و کانال انتقال پیام از مهم­ترین عناصر گفتگو می­باشند، لذا زوجین برای داشتن یک گفتگوی مؤثر میان خود نیازمند شناخت و آگاهی از یک پیام کلامی صحیح و شایسته و هم‌چنین کسب مهارت­های لازم برای استفاده­ی صحیح از این کانال­های انتقال هستند. در این نوشتار، پس از طرح نکات مقدماتی به بحث، پیرامون ویژگی­های یک پیام کلامی صحیح و شایسته و هم‌چنین کسب مهارت­های لازم برای استفاده­ی صحیح از کانال انتقالی صحبت کردن، جهت برقراری گفتگوی موثّر بین زن و شوهر از منظر آموزه­های دینی و روان‌شناسی پرداخته‌شده است.