جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابشناسی به معنای گردآوری فهرستی از نوشتارهای علمی در یک موضوع خاص، اطلاعات گسترده‌ای از سطح دانش موجود در حوزه مورد نظر را به دست می‌دهد. نویسنده در نوشتار حاضر به ارائه گزارشی از آثار علمی انگلیسی‌زبان پیرامون امام حسین (ع) که در غرب به رشته تحریر درآمده‌اند، همت گمارده است. مجموعه آثار بررسی‌شده در این پژوهش 838 داده شامل 476 عنوان مقاله، 300 عنوان کتاب و 62 عنوان پایان‌نامه دکتری و کارشناسی ارشد می‌باشد. این داده‌ها به شکل چاپی یا دیجیتالی منتشر شده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای از منابع گوناگون استخراج گردیده‌اند و نوشتار حاضر با نگاه توصیفی به بررسی جنبه محتوایی و موضوعات مطرح‌شده در منابع، واژگان کلیدی در مطالعات حوزه حسینی و شناسایی نویسندگان فعال در موضوعات مرتبط با سیدالشهدا و ... می‌پردازد.

کتاب مذهب شیعه یا عقیده شیعه اثر دوایت دونالدسن، از نخستین پژوهش‌های شرق شناختی در نیمه اول قرن بیستم است که به بحث درباره ائمه اطهار (ع) و مطالعه درباره جغرافیای تاریخی مراقد آنان اختصاص دارد. مؤلف در فصل ششم این کتاب درباره امام حسن (ع) سخن گفته و شرحی تاریخی از رویدادهای عصر و حیاتش به دست داده است. وی اطلاعات و اخبار خود را از برخی از منابع معتبر و منابع قصصی نامعتبر اخذ کرده و در این فصل برداشت‌ها و تصورات کلی خود را درباره شخصیت امام حسن (ع) و زندگی و سیره ایشان و شرایط آن عرضه می‌کند که به دور از حقیقت است. وی گرفتار خطاهای بزرگی شده و مجموعه‌ای از دروغ‌ها و اخبار ساختگی را به این شخصیت بزرگ نسبت داده که از نظر محتوا و سند عاری از حقیقت است. ناقد در این مقاله کوشیده است بر پایه روایت‌ها و اخبار متقن به نقد و بررسی این دروغ‌ها و اخبار ساختگی پرداخته و اعتبار منابعی را که وی بدان‌ها استناد جسته است، رد کند.

سلسله مقالاتی که زیر عنوان «اشارات و تنبیهات» منتشر می‌شود مجالی است برای طرح و تحریر جستارهای گونه‌گونِ انتقادی و کتابگزارانه و تُراث‌پژوهانه که هر یک از آن جستارها نوشتاری است کوتاه و مستقل در باب موضوعی مشخّص و ممتاز. بخش دوم از این مقالات مشتمل است بر سه نوشته و یادداشت. در «گفتاوردی از ترجمۀ خواجه نصیرالدّین طوسی از زبدة الحقائقِ عین‌القضاة همدانی» با اشاره به گفتاوردی از ترجمۀ فارسی زبدة الحقائقِ خواجه نصیرالدّین طوسی شاهدی بر درستی انتساب این اثر به خواجه ارائه شده است. «ستایش فخر رازی از شریف مرتضی» نوشتاری است در بازگفت عباراتی شایان توجّه از فخر رازی در توصیف و ستایشِ شریف مرتضی. یادداشت «انتشار مجموعه رسائل علوم عقلی شمس‌الدّین محمّد خَفری» نیز به معرّفیِ مختصر مجموعه‌ای نوانتشار از رساله‌های فلسفی و کلامی و منطقی خَفری اختصاص دارد.