جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سبک­شناسی، روشی علمی و کاربردی در بررسی و تحلیل متون است که از طریق بازشناسی مختصات سبکیِ پربسامد و کشف پیوند آنها با معانی وانهاده­شده در متن، سعی در شناخت افکار و کشف درونیات مؤلف دارد. پژوهش پیشرو با استفاده از روش سبک­شناسی توصیفی و با استمداد از تحلیل­های دقیق آماری به بررسی لایه­ی واژگانی خطبه­ی 27 و نامه­ی 28 نهج البلاغه در بستر سبک­شناسی تطبیقی پرداخته، سعی بر آن دارد که وجوه تمایز و تشابه مختصات سبکی این دو گونة متفاوت ادبی را بازیابی و در نهایت، سبک هر یک را توصیف کند. در انتهای پژوهش، می­توان نتیجه گرفت که هرچند کاربرد یکسان ساختارهای صرفی، تشابه سبکی چشمگیری را به وجود آورده و از نیت مشترک امام(ع)مبنی بر افزایش میزان شفافیت، قاطعیت، اثرگذاری و اقناع، پرده بر می­دارد، اما گزینش هدفمند واژگان، تحت­تأثیر موقعیت مؤلف و بافت هر متن، دلالت­های معنایی متفاوتو ویژگی­های سبکی متمایزی را برای هر متن رقم زده­است

یکی از منابع تأثیرگذار بر متون عرفانی، سیره اهل‌بیت (ع) است. این تأثیرگذاری نه‌تنها بر متون عرفانی شیعی بلکه متون عرفانی که توسط اهل سنت نوشته‌شده‌اند را نیز دربرمی‌گیرد. مستملی‌بخاری که انتساب به اهل سنت دارد، کتاب شرح‌‌التعرف را به زبان فارسی نوشته و در آن به منقبت اهل‌بیت (ع) پرداخته است. یکی از کتبی که شرح‌التعرف بر آن تأثیرگذاربوده، تذکره‌الاولیا عطار است. عطار نیز باوجوداینکه شافعی‌مذهب و ستایشگر خلفای‌راشدین است، با هرمجالی در تذکره‌الاولیا، به مدح و ستایش اهل‌بیت پیامبر (ص) می‌پردازد. روش این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و نتایج پژوهش حاکی از آن است که مستملی‌بخاری و عطار، ‌در آثارشان به منقبت اهل‌بیت (ع) پرداخته‌اند؛ این مناقب بر اساس مستندات تاریخی و روایی است و چه‌بسا که عطار در این روایت‌ها، از شرح ‌تعرف بهره جسته است. نگاه مستملی و عطار، آزادمنشانه است و درصدد برآمده‌اند که درگیری‌های فرقه‌ای را کنار گذاشته و مذاهب را به یکدیگر نزدیک کنند.

شعر آیینی تجلی ارزش­های ملی- میهنی و یا ارزش­های دینی و مذهبی است. آنچه امروز به عنوان شعر آیینی شناخته­می­شود، بیشتر تجلی­­گاه ارزش­های دینی و مذهبی چون توحیدیه­ها، مناجات­نامه­ها، اشعار عرفانی و به­ویژه اشعاری در مدح و رثای اهل بیت (ع) است. واقعه غدیر یکی از مهم­ترین مضامین اشعار آیینی در طول تاریخ به ویژه در میان شاعران شیعی است. شیخ احمد وائلی، آیت الله سید محمد جمال هاشمی گلپایگانی، سید­رضا موسوی هندی و عبدالمحسن ابوالحب جملگی از عالمان دینی عراق اند که در کنار علوم دینی در شعر نیز طبع آزمایی کرده اند. مجموعه اشعار این شاعران سرشار از چکامه هایی در مدح یا رثای اهل بیت(ع) است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با هدف معرفی شاعران آیینی عراق و نیز تبیین نقش شعر آیینی این سرزمین در تثبیت و ترویج رویداد غدیر و سیره علوی، اشعار شاعران برگزیده را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. یافته های این پژوهش نشان دهنده این است که مهم ترین محور محتوایی غدیریه این شعران، تبیین جایگاه برجسته امام علی(ع) و بیان اوصاف و فضایل آن حضرت است که خود می تواند قوی­ترین استدلال برای اثبات حقانیت وی در تصدی مقام خلافت و جانشینی رسول خدا(ص) باشد

یکی از سؤالات مهمی که دغدغه فکری بسیاری از مسلمانان می‌باشد این است که چرا نام امیرمؤمنان امام‌علی(ع) در قرآن نیامده است؟ بسیاری از علمای شیعه نیز پاسخ‌های متعددی به این سؤال داده‌اند و گویا پذیرفته‌اند که در قرآن نام آن حضرت بیان نشده است. همچنین در بین اکثر مفسران شیعه و اهل‌سنت، مقبول و مشهور است که نام امام علی(ع) آشکارا در قرآن ذکر نشده است. در این مقاله برآنیم تا نشان دهیم دلالت واژه «علیّاً» در آیه ۵۰ سوره مریم بر اسم خاص امیرمؤمنان(ع) قوی‌تر از دلالت آن بر معنای لغوی «علیّاً» است؛ زیرا روایات متعدد در منابع روایی فریقین، شواهدقرآنی و قواعدنحوی، دلالتکلمه «علیّاً» درآیه مذکوربر نام امامعلی(ع) را تأیید می‌کند. البته این سخن بدین معنا نیست که معنای لغوی «علیّاً» در آیه یادشده، لزوماً نادرست است؛ بلکه بنا بر احتمال ضعیف‌تر می‌تواند صحیح باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است

عمل غیر معتدل افزون بر اینکه فاقد توجیه اخلاقی است، با عصمت معصومان (ع) سازگاری ندارد، پاره ای از جستارهای نصوص دینی نشانگر آن است که از امیر مؤمنان علی (ع) در برخی موارد اعمال محافظه کارانه و تفریطی و در مواردی عمل خشونت آمیز و افراطی سر زده است. این پژوهش– که در روش گردآوری مطالب، کتابخانه ای است و در نحوه استناد داده ها، از شیوه اسنادی پیروی می کند و در تجزیه و تحلیل مطالب، روش آن تحلیل محتوایی از نوع توصیفی تحلیلی می باشد.–تمامی مواردی را که در زمینه یاد شده امکان ناسازگاری با عصمت امیر مؤمنان علی (ع) می رفت گردآوری و تحلیل نموده و در پاسخ بهشبهه های یاد شدهبه این نتیجه دست یافته است که تمامی این شبهه ها با توجه به حقایق تاریخی که از سوی پشتوانه های عقلی مطابق با مصلحت سنجی معقول، متناسب با زمانه و موقعیت و مطابق و یا مشابه با سیره‌ انبیاء الهی پشتیبانی می شود، قابل پاسخ است.

یکی از منابع غنی اسلامی در حوزه عدالتخواهی و تبیین مواضع روشن در برخورد قاطع با فساد و بی­عدالتی کتاب شریف نهج­البلاغه است. نهج البلاغه دریایی است بی کران و ژرف و در عین حال قطره ای از اقیانوس بی­نهایت علوم امیرالمومنین(علیه­السلام)؛ مذمت فساد مالی و تصرف بیت المالاز موارد مشهود این کتاب شریف است؛ مواخذه قاطع با ساده­انگاری در برخورد با بیت­المال و خیانت در مسئولیت­های اقتصادی کارگزاران نظام اسلامی و برخورد با متخلفین مشهود است؛ در این پژوهشضمن مرور مصادیق فساد مالی از نگاه حضرت امیرالمومنین(علیه­السلام)، مفهوم مفاسد اقتصادی رامبتنی بر محتوای غنی نهج­البلاغه واکاوی نموده و با احصاء کلیه خطبه ها و نامه های مرتبط،سازوکارهای نظارتی مقابله با فساد در حوزه پیشگیری و مقابله با فساد ارائه می شود؛ راهکارهای اجرایی ارائه شده در این تحقیق می­تواند مبنای شکل گیریزمینه مقابله با فساد مالی در جامعه اسلامیو تحقق عدالت اجتماعی قرار گیرد. در این پژوهش ضمن احصاء مصادیق فساد مالی و تطبیق آن با عناوین حقوقی جاری کشور، لزوم برخورد با آنها در کلام شریف امیرالمونین(علیه­السلام)بررسی شده و نهایتاًراهکارهای سیزده گانه ای جهت کنترل و مقابله با فصاد اقتصادی پیشنهاد شده که می تواند سرلوحه سازمان­های نظارتی قرار گیرد