جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در پژوهش حاضر، برای دستیابی به الگوی شخصیتی و رفتاری «معلمان الهام‏بخش» در حوزه تربیت اسلامی، براساس چهار مؤلفۀ اولیه یعنی «وجهۀ علمی، شخصیت اخلاقی، نفوذ کلام و شاگردپروری»، جستجویی در احوالات شماری از مربیان حوزوی ایران در عصر معاصر صورت پذیرفت که درنهایت محمدحسین نایینی، محمدحسین طباطبایی و مرتضی مطهری، به جهت شواهدی که حکایت از وجود مؤلفه‌های فوق در ایشان داشت، مورد گزینش نهایی قرار گرفتند. در ادامه، منابع مکتوب درباره شخصیت این معلمان مطالعه شد و با بهره‏گیری از روش تحلیل مضمون، 68 خرده‌مضمون بازیابی شد. در گام بعدی، خرده‏مضمون‌ها در قالب دوازده مضمون سازمان‏دهنده و سه مضمون فراگیر «سلوک فردی، سلوک اجتماعی و سلوک تعلیمی» دسته‏بندی شد. یافته‏‏های این پژوهش شامل خصوصیات و ویژگی‏‏های ارائه‌شده در قالب شبکه مضامین، الگویی از سلوک و منش «معلم الهام‏‏بخش» ارائه کرده است.

شهروند جامعه اسلامی باید به خوبی با وظایفی که بر عهده اوست آشنا شده و با رعایت آن، در تراز جامعه اسلامی عمل نماید. هدف پژوهش حاضر، تحلیل رساله حقوق امام سجاد(ع)جهت ارائه الگویی برای تربیت شهروند تراز جامعه اسلامی با استفاده از روش تحلیل مفهومی و استنتاج قیاسی است. یافته‎های حاصل از پژوهش حاکی از آن است که بر اساس رهیافت‎های رساله حقوق امام سجاد (ع)، تربیت شهروند تراز جامعه اسلامی در سه حیطه شناختی، عاطفی و رفتاری قابل تبیین است که با کاربست مؤلفه‎های هر یک از این سه حیطه در نظام تعلیم و تربیت، می‎توان در جهت نیل به تربیت شهروند تراز جامعه اسلامی برآمد.

یکی از اهداف اساسی نظام آموزش ‌و پرورش، هدایت آگاهانه به‌سوی ارزش‌های اخلاقی برای جهت‌دهی به زندگی دانش‌آموزان است. این موضوع، در حیطه اخلاق جنسی با توجه به فاصله بین بلوغ جنسی و بلوغ اقتصادی برای تشکیل زندگی مشترک، در معرض ارزش‌های متعارض قرار گرفتن و نیرومندی غریزه جنسی دارای اهمیتی ویژه‌ است. براین‌اساس، هدف این پژوهش، تبیین مبانی ارزش‌شناختی اخلاق جنسی در اسلام، با روش توصیفی−تحلیلی است. بنابراین، با توجه به ‌نظام ارزشی اسلام در حیطه اخلاق جنسی، مبانی همچون فطری بودن ارزش‌های اخلاقی، خیر علی‌الاطلاق بودن خداوند، اعتباری بودن ارزش‌ها، ثبات و تغییر در ارزش‌ها و عدالت استخراج شد. تأثیر این مبانی در اخلاقی جنسی به ترتیب عبارت‌اند از: عفت و حیا، حجاب، غیرت، ازدواج؛ خداوند معیار ارزش‌های اخلاق جنسی، اعتبارسازی، اعتباریابی؛ ساختارمند شدن اخلاق جنسی، فهم نسبتاً آسان دیگر سیستم‌های اخلاق جنسی؛ رعایت اعتدال، تناسب و هماهنگی بین زوجین، عدالت عاطفی در تعدد زوجات و عدالت اجتماعی بین زن و مرد.

در این پژوهش اختلالات اضطرابی و سبک‌های دلبستگی در کودکان پرورش‌یافته به شیوۀ فرزندپروری (تربیت) اسلامی با سایر کودکان مقایسه شد. شیوه‌های فرزندپروری در دو تقسیم‌بندی کلی شامل شیوه‌های فرزندپروری رایج در جهان (مستبدانه، مقتدرانه، سهل‌گیرانه، بی‌اعتنا و...) و شیوه فرزندپروری اسلامی استمی‌باشد. طرح این پژوهش، علی مقایسه‌ای است. در این پژوهش نمونه آماری شامل 100 نفر بود و از سه پرسش‌نامه شامل پرسش‌نامه محقق‌ساخته شیوه فرزندپروری اسلامی، مقیاس اضطراب اسپنس (1998) و پرسش‌نامه روابط میانی دلبستگی هالپرن و کوپنبرگ (2006) برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. روش آماری این پژوهش آزمون t و تحلیل واریانس چندمتغیری بود. نتایج نشان داد که کودکان پرورش‌یافته با روش فرزندپروری اسلامی از لحاظ میزان اضطراب کلی، اضطراب تعمیم‌یافته و هراس از مکان‌های باز و نیز از لحاظ دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا نسبت به سایر کودکان پایین‌تر هستند که این تفاوت از لحاظ آماری معنا‌دار بود؛ نتایج نشان می‌دهد در شیوه فرزندپروری اسلامی، توجه به سه دوره سید، عبد و وزیر و انجام رفتارهای متناسب با ویژگی‌های هر مرحله موجب کاهش اضطراب کلی و همچنین کاهش دلبستگی‌های ناایمن در کودکان می‌شود.