جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عاشورای صبر و تحمل و سکوت،به هدف پاسداری از «امامت قرآنی»،و زمینه سازی عاشورای قیام،برای نفی سلطنت اموی. جامعه ای که در آن عدالت نباشد،تقوی نیز نیست.(إعدلوا هو اقرب للتقوی).و جامعه ای که در آن تقوی نباشد،جامعه ای قرآنی نیست.و کسانی نباید ـ در چنین جامعه ای ـ از قرآن و پیروی قرآن دم زنند،و نام امام عدالت گستر را دستاویز قرار دهند!!

یکی از سوال های مهمی که پیرامون صلح امام حسن(ع) مطرح می باشد و هر کس به زبانی آن را می پرسد،این است که حضرت مجتبی(ع) با معاویه نه تنها جنگ نکرد بلکه صلح هم نکرد و در واقع تسلیم معاویه شد.آیا کار حضرت غیرعاقلانه بوده است یا کار تمامی سلاطین در طول تاریخ،منطق صحیحی دربرندارد یا مساله دیگری وجود دارد؟ جواب به این سئوال با نگرشی جدید،موضوع اصلی این نوشته است که تلاش می شود با استفاده از آیات قرآن و امور مسلم در نزد عقل و شرع مطرح شود.

منشا اصلی جاذبه اخلاقی و شخصیتی رسول اکرم(ص) و جانشینان حقیقی آن حضرت یعنی ائمه معصومین(ع)،آیات قرآن کریم بود.یعنی آیات قرآن در مرتبه ای بسیار متعالی در اخلاق و رفتار وبطور کلی شخصیت آسمانی حجت های پروردگار تجلی یافته بود و منشا کرامت ها و قدرت ها و بزرگواری های اختصاصی آنها شده بود. در این مقاله بنا داریم به جلوه هایی از آیات قرآن در سخنان و رفتارهای امام حسن مجتبی(ع) اشاراتی کرده و آنها را با توضیحات فشرده ای همراه کنیم.

این نوشته کوشیده است بر اساس منابع تفسیری اهل سنت،دیدگاه مفسران این طائفه را دربارە شخصیت امام حسن مجتبی(ع) در حوزە مباحث تفسیری، گزارش، بررسی و تحلیل نماید.صلح امام مجتبی(ع)،دیدگاه آن حضرت دربارە قرآن و چگونگی تفسیر آن،و سرانجام نوع تفسیر ایشان از آیات قرآن کریم،سه محور این نوشته است. کلید واژه ها:امام حسن،صلح امام حسن،قرآن،تفسیر قرآن،نکته های تفسیری امام حسن و روش شناسی تفسیر.

یکی از راههای رسیدن به کمال،انجام عبادت واطاعت خداوند است.از سویی عقل بشر مستقیما نمی تواند به ماهیت تمام عبادات وچگونگی انجام آن پی ببرد؛بنابراین ناچار است به معصومین(ع) رجوع کرده وبی کم و کاست شیوه آنان را به کار گیرد و در دعا و نیایش که نوعی عبادت است باید روش معصومین به کار گرفته شود.نیایش آن حالت روحی است که میان انسان و معبودش رابطه انس ایجاد کرده و او را در جاذبه ربوبی قرار می دهد،به تعبیری دیگر در آن هنگامی که انسان موقعیت واقعی خود را در جهان با عظمت هستی درک می کند در حال نیایش به سر می برد.نیایش های امام حسن(ع) از زمره نیایش هایی است که سرشار از معانی بلند و دریایی از معرفت است.معارفی که هیچ انسانی در زندگی خود از آن بی نیاز نیست.امام حسن مجتبی(ع) به عنوان مصداق قرآن ناطق درنیایش هایش به 3 محور:معرفت الهی،فضایل اخلاقی،دعا و مناجات اشاره دارند.

در این مقاله سعی شده است تا با توجه به آیات قرآن کریم،شیوه های رفتاری انبیا (ع) با مخاطبان خود تبیین گردد و از آنجایی که راه و شیوه مکتب اهل بیت(ع) - چنان که از تعلیمات آنها استنباط می شود- همان راه فطرت است و قرآن به عنوان بزرگترین پشتوانه ایشان در اجرای رسالت توحیدی و هدایتگری شان می باشد،ضمن بیان مختصری از زندگانی و وضعیت فرهنگی و سیاسی عصر دومین پیشوای شیعیان،امام حسن مجتبی(ع)، راه و شیوه برخورد ایشان با مخاطبانشان که در منابع روایی و حدیثی ما ثبت و ضبط شده، مورد بررسی قرار گیرد تا از این طریق شیوه های رفتاری این امام همام استنباط و استخراج گردیده و مورد استفاده رهپویان راه امامت و ولایت قرار گیرد.

پس از شهادت امیرالمومنین علی(ع)،امامت و ولایت امت به حسن بن علی(ع) فرزند گرامیشان انتقال یافت.در این زمان معاویه که حکومت شام را در دست داشت،توانسته بود با دروغ و فریب به نام دین بر مردم حکومت کند.مردم هر آنچه را که او می گفت جزء دین می شمردند،و تبعیت می کردند.تا آنجا که او نماز جمعه را در روز چهارشنبه خواند و احدی به اواعتراض نکرد.1 لذا به واسطه سیاستهای معاویه در ادامه سیاستهای خلفای ثلاث،انحرافات فراوانی در دین به وجود آمد، که امام حسن(ع) عمر شریف خود را صرف مبارزه با این انحرافات کرد.برخی از این اقدامات که در تفسیر نقش مهمی داشته است ، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.

در قرآن آیات بسیاری در رابطه با شناخت اهل بیت و مقامات آنها وارد شده است.در این مقاله در صدد آن هستیم که به این پیوند میان قرآن و اهل بیت توجه بیشتری کرده و نکات آموزنده ای پیرامون اهل بیت و حقایق ولایت آنها از زبان قرآن و کلام امام حسن مجتبی(ع) بیان کنیم.امید،که مقبول اهل نظر افتد.

بحث برانگیزترین مسالە روزگار حدود ده سالە امامت و زندگانی 47 سالە حضرت امام حسن بن علی(ع)،موضوع صلح آن حضرت با معاویه بن ابی سفیان است. این موضوع مهم،هم قبل از تحقق صلح و هم در حال انجام و هم پس از آن، مباحثات و مناقشات و جنجال ها و بازتاب هایی را از سوی مخالفان و موافقان و حتی شیعیان آن امام بزرگوار در پی داشت،که می طلبد آن را به بحث و بررسی گذاریم،تا علاوه بر این که ماهیت آن روشن تر شود،از سویی اهداف شوم معاویه در پی پیشنهاد این «صلح» آشکارتر شود،از سوی دیگر مظلومیت و حقانیت آن امام معصوم و نیز سست عنصری پیروان وی روشن تر گردد.

معیت قرآن و امام حسن (ع) نیز از دو جنبه بررسی می شود،یکی از جنبه ویژگی های مشترک قرآن و آن بزرگوار و دیگری از جنبه تجلی قرآن در وجود امام حسن(ع) و تطابق آن بزرگوار با آیات این کتاب شریف.امیرمؤمنان علی(ع) در مورد اهل بیت (ع) در نهج البلاغه می فرمایند:« فیهم کرائم القرآن و هم کنوز الرحمن»4 بنابراین مقاله در پی آن است که به وجوه اشتراک قرآن و امام حسن(ع) بپردازد و برخی از آن ها را بیان کند،ضمن اینکه در بخش پایانی مقاله جلوه هایی از قرآن در سخنان آن امام همام بیان شده است.