جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«فلسفه پویشی» وایتهد به‌عنوان یک نگرش نوین و تأثیرگذار در حوزه فلسفه معاصر، به بررسی روابط اندام‌وار و پیوسته میان عناصر مختلف هستی و فرآیندها می‌پردازد. این رویکرد، که برخاسته از بینش‌های فلسفی و علمی است، معتقد است که واقعیت، به‌هیچ وجه به عنوان یک مجموعه ثابت و ایستا از موجودات قابل درک نیست، بلکه به‌عنوان شبکه‌ای درهم تنیده و پویا از رویدادها و تغییرات بی‌پایان درک می‌شود. این تغییرات مداوم نشان‌دهنده یک دگرگونی دائمی در طبیعت هستی است. در این راستا، مفهومِ «شدن» به‌عنوان بنیادی‌ترین اصل در تفکر ارگانیسمی وایتهد به تصویر کشیده می‌شود. اهمیت این موضوع به‌ویژه در فهم تغییرات پیوسته در هستی و تعاملات میان رویدادها و موجودات به وضوح قابل مشاهده است و همچنین تأثیر این تغییرات بر دیدگاه‌های الهیاتی و تصورات انسان از خداوند و جهان به‌طور کلی بسیار قابل تأمل است. پژوهش حاضر به‌دنبال آن است که با استفاده از روش تحلیلی، تأثیر فلسفه پویشی را در شکل‌گیری و گسترش الهیات پویشی مورد بررسی قرار دهد. از منظر الهیات پویشی، تصورات و دیدگاه‌های مربوط به خداوند به‌عنوان موجودی که در حال پویش و دگرگونی است، به وضوح با رویکرد سنتی که خدا را به‌عنوان موجودی ثابت و غیرقابل تغییر می‌شناسد، ناسازگار است. این تناقض می‌تواند تبعات و تحولات مهمی در اندیشه دینی معاصر و در فهم ما از روابط بین انسان و خداوند به همراه داشته باشد و به‌طور کلی، عرصه‌های جدید و چالش‌های جدی برای ایمان سنّتی به وجود آورد.

پژوهش حاضر به بررسی نقاط ضعف آموزش فلسفه اسلامی در مقطع کارشناسی دانشگاه‌ها می‌پردازد. در این نوشتار با محوریت کتاب نهایه‌الحکمه، مباحثی از هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، معرفت‌شناسی و خداشناسی بیان‌شده است. تکرار مطالب، بیان نشدن لوازم و نتایج مباحث، نپرداختن به مسائل و شبهه‌های جدید فلسفی و علمی، عدم رعایت ترتیب منطقی مباحث و منظور نشدن اهداف آموزشی ازجمله مشکلات و کاستی‌های این دوره است. برای ارزیابی میدانی، پرسشنامه‌ای تنظیم و پس از احراز استانداردسازی آن، توسط دانشجویان، دانش‌آموختگان و اساتید رشته فلسفه اسلامی دانشگاه‌های سراسر کشور تکمیل و مورد تحلیل سیستمی (SPSS و SWOT) قرارگرفته است. برابر نتایج حاصله، آموزش فلسفه اسلامی در بیان دیرینه مباحث فلسفی، علل و چرایی طرح مباحث، پرهیز از مغالطات منطقی به‌ویژه اشتراک لفظ، خلط مفهوم و مصداق، و لوازم و نتایج اصول فلسفی ضعف دارد. نتایج داده‌های پرسشنامه بیانگر ضعف در محتوای درسی، سبک‌های آموزشی و روش‌های تدریس بوده که در خاتمه پیشنهاد‌هایی برای بهبود وضع موجود ارائه‌شده است.

Care ethics emphasizes the incessant nature of the work of care. The other-oriented focus of care work and the asymmetric relation between the one-caring and the cared-for entails a normative commitment to a cyclical conception of living time on the part of the one-caring. Moreover, in care, we must think of the time of the self as intertwined with the time of the other, thus constituting a mutual temporality. However, from the perspective of a feminist phenomenology of time, potential moral harms can be identified in the temporal structure of care, which may cause caring time to degenerate into uncaring time for the one-caring. To avoid such a predicament, it is imperative to develop an emancipatory ethics of time at the heart of the relational ontology of care. I argue that when various modalities of living time in care sediment into a coherentist ontology of time, only then is there a degradation into uncaring time. To positively reconstruct a radical notion of caring time, we must build a disruptive ontology within our conception of caring time, which highlights the significance of rupture, dissonance, disruption, and distortion within the everydayness of care. The argument in the paper serves a normative purpose since it draws our attention to what we owe morally to the one-caring in terms of their time. My analysis weaves together care ethics, feminist phenomenology and feminist writing from India through a philosophical engagement with Amar Jiban by Rassundari Devi.