جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«اسطوره» ازمنظر ارنست کاسیرر، فیلسوف بزرگ نوکانتی، یکی از اولین و مهم‌ترین فرم‌های شناختی است. انسان برای آگاهی از هستی، به‌یک‌باره از فرم تعقلی شناخت آغاز نکرده و پیش از آن، دوره‌ای طولانی از زندگی خویش را با معرفتی ابتدایی سر ‌کرده ‌است که این فرم آغازین معرفتِ انسانی با عنوان «آگاهی‌ اسطوره‌ای» معرفی می‌شود. ادراکات و جهان شکل‌یافته در این فرم از آگاهیْ محتواها و ویژگی‌هایی دارد که فهم و پذیرش آنها با معیارهای دانش نظری امروز چندان آسان نیست؛ بنابراین، این محتواها را باید در چهارچوب دستگاه شناختی اسطوره‌ای مطالعه کرد. در آگاهی اسطوره‌ای مقوله‌هایی مانند «فضا»، «زمان» و «عدد» با عنوان «واسطه‌های ادراکی» معرفی می‌شود. مسئلۀ اصلی در این مقاله، شناسایی ماهیت و اصول شکل‌دهندۀ «فضای اسطوره‌ای» و نیز نوع تجسمِ عینی آن در مقایسه با فضای ادراک حسی و فضای هندسی است. برای رسیدن به این هدف، با مطالعۀ دقیق آثار کاسیرر و بررسی مصداق‌های عینی این فضا در تمدن‌های کهن، علاوه‌بر بررسی جایگاه، قوانین و الگوهای حاکم در شکل‌گیری و نوع تجسم فضا در آگاهی اسطوره‌ای، مقایسه‌ای نیز از ویژگی‌های این فضا با فضای ادراک حسی و فضای انتزاعی هندسی انجام گرفته است.

دیوید گریفین مسئلۀ شر را با تجدیدنظر دربارۀ قدرت مطلق خداوند حل می‌کند. او مدعی است باید تصور خود را از قدرت خداوند معیّن کرد تا بتوان وجود شرور را در عالم، تبیین و توجیه کرد. گریفین بر این باور است که جهان از آشوب و مادۀ اولیه‌ای آفریده شده که دارای قدرت ذاتی است. چون خداوند نمی‌تواند موجودات جهان را به‌علت قدرت منحصر‌به‌فرد مهار کند، صرفاً آنها را ترغیب و تهییج می‌کند. این قدرت ذاتی آنها، ملازم با ارزش و (ضدارزش) است؛ یعنی هرموجودی که قدرت زیادی داشته باشد، استعداد و قابلیت رنج و لذت زیادی خواهد داشت و برعکس. خدای پویشی گریفین، با استفاده از قدرت خلاقانۀ خود، که همان خیرخواهی اوست، جهان را درجهت تجربۀ ارزش‌های برتر و بدیع برمی‌انگیزد؛ اما چون موجودات نیز دارای این قدرت خلاقه‌اند، ممکن است با این هدف خداوند مخالفت ورزند که این امر به پیدایش شر در جهان منجر می‌شود. استدلال قابل‌ نقد و ارزیابی است؛ به این صورت که خدای ترغیب‌کنندۀ گریفین نه‌تنها تلاشی درراستای ازبین‌بردن شرور نداشته است، با اِعمال قدرت خلاقانۀ خود باعث پیدایش شرور زیادی در جهان شده است.