جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در تناسب آیه اکمال با صدر و ذیل خود، نظرات مفسران، خود را در دو دوره های زمانی مختلف نشان می دهد.در دوره نخست که از قرن 6 تا 14 می باشد.اکثر مفسران معتقدند که این قسمت از آیه که معروف به آیه اکمال است جمله معترضه می باشد که به دلیل اهمیت خاص آن موضوع،لابلای امور دیگر مطرح شده زیرا این کار آشنای ذهن عرب آن روز بوده است.بعد از قرن چهار وجوه متفاوتی در تناسب آیه مطرح می شود که این نظرات ریشه در اعتقاد مفسران در توقیفی یا اجتهادی بودن جمع قرآن دارد و به شرح زیر می باشد: ـ کسانی از آنها معتقدند،این آیه یا به دلیل مخالفت و دشمنی با علی(ع) و از روی عناد لابلای محرمات گنجانده شده و یا اینکه بدون غرض شخصی،از باب وضع شی ء در غیر محل خود بوده است. ـ مفسرانی معتقدند،جمع قرآن توقیفی بوده و تناسب را مطرح شدن آیه در بین عقود مختلف می دانند،زیرا عقود دینی بنای واحدی است که مسلمانان باید به تمامی آن ها پایبند باشند. البته برخی از این مفسران بدون توجه به سیاق،مناسبت را در محافظت آیه از دستبرد نا اهلان جستجو کرده اند. از سیاق آیه مورد بحث و سایر آیات سوره مائده به این نتیجه می رسیم که خداوند آیه اکمال را بدین گونه تنظیم کرده تا مردم همیشه یاد پیمان ولایت افتاده و برآن متعهد بمانند و بدانند که در صورت شکستن پیمان دچار گمراهی های اقوام گذشته می شوند که در اثر پیمان شکنی بدانها گرفتار شدند.

تفسیرماثور از کهن ترین گونه های تفسیری است که برای توضیح و تبیین آیات الهی شکل گرفته است و تفسیر البرهان ازجمله مهم ترین تفاسیر روایی شیعه می باشد که توسط سید هاشم بحرانی در نیمه اول قرن یازدهم، تالیف شده است. این تفسیر شامل همه سُور قرآن بوده و روایات منقول از ائمه اطهار(ع) بدون اظهار نظری از مؤلف گردآوری شده است.انگیزه مؤلف،نشان دادن شان والای اهل بیت(ع) بوده و لذا منبع مهمی برای استفاده از علوم اهل بیت به شمارمی رود. در این مقاله تلاش شده است تا باگزارشی از محتوای تفسیر البرهان،امتیازات و کاستی های کتاب بیان شده و روش علامه بحرانی تا حدودی روشن گردد. واژه های کلیدی:تفسیر،روایت،بحرانی،روش شناسی.

صحیح ترین روش در روش های تفسیری،تفسیر قرآن به قرآن است که از زمان ائمه(ع)مورد توجه بوده و بعد از ایشان نیز طرفداران بسیاری داشته است. اینکه بعضی از مفسران این روش را دنبال کرده اند و تفسیرهایشان چه ویژگی هایی داشته است مورد بررسی قرار گرفته اما مقایسه بین دو تفسیر با بررسی وجه تشابه و اختلاف کمتر دیده شده است.بنابراین این سوال مطرح می شود که بین دو روش تفسیری مشابه،اختلاف دیده می شود یا نه و اگر اختلافی هست ریشه آن در کجاست؟ در این تحقیق به مقایسه دو تفسیر»المیزان«و»الفرقان«پرداخته شده است که هر دو از روش قرآن به قرآن استفاده کرده اند،اما در آنها اختلافاتی دیده می شود. به عنوان مثال در مواردی مثل سیاق این دو تفسیر کاملا در مقابل هم قرار گرفته اند. برای روشن تر شدن مطالب از سبک الفرقان به نظرات جدید و نادر مفسر در زمینه فقه الاحکام پرداخته شده و در مورد سبک المیزان به بررسی ویژگی های مهم تفسیر و استفاده از سیاق به عنوان ابزار کار تفسیر قرآن به قرآن اشاره شده است. روش تحقیق بر اساس جمع آوری اطلاعات ،روش مطالعه ای اسنادی و کتابخانه ای است و ضمن مراجعه به دو کتاب تفسیر به کتابهای دیگر مراجعه شده است. یکی از دستاوردهای تحقیق این است که نویسنده الفرقان روایت قوی مخالف با ظواهر قرآن را قبول ندارد و طبق مبناهای خود حکم های شاذ و نادری را ارائه کرده،اما علامه طباطبایی(ره)روایات قوی را در تفسیر می پذیرد و هرگز در صدد نفی از روش و اعتبار قول معصوم(ع)در زمینه تفسیر نبوده است.

تمسک به قرآن و دین باوری به زندگی انسان ها معنا می دهد و این موجب آرامش بخشی بسیاری از حوادث و رویدادها در جهان هستی است،که از این طریق به انسان آرامش روانی دست می دهد.قرآن روش های چندی در روان درمانی پیش گرفته است که مهم ترین آنها ایجاد تعدیل یا تغییر در شخصیت و رفتار است.هدف اساسی روان درمانی را تغییر نوع تفکرات بیماران روانی درباره خود، هستی،مردم و زندگی،مشکلات و اهداف زندگی دانسته اند.در قرآن توصیف شخصیت انسان و خصوصیات عمومی آن که باعث تمایز انسان از دیگر آفریده ها می شود،آمده است.همچنین قرآن می کوشد تا میان انگیزه های متنوع و متعدد تعادل ایجاد کرده و انسان را از اضطراب و درگیری های روانی رهایی دهد.قرآن همه انگیزه ها را می پذیرد و آن را به عنوان غرایز یا فطرت مورد توجه قرار می دهد.از این رو خداوند بیان درمان و نسخه شفابخش خویش ذکر خدا را درمان نهایی هرگونه اضطرابی می داند سپس با بیان آموزه ها و دستورهایی می کوشد تا انسان با به کارگیری آنها توازن و تعادل شخصیتی را در خود ایجاد نماید.که در این مقاله به برخی از آنها شیوه های درمانی قرآن می پردازیم.

ادگار مورَن (به فرانسوی:Edgar Morin) فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی است.وی در 1921 در پاریس با نام اصلی«ادگار ناهوم»زاده شد.او رگه های یهودی ـ اسپانیایی) دارد و به خاطر تنوع کارهایش شهرت دارد،چندان که علاقه مندی های مختلفی در کارهایش دیده می شود و به مرزهای مرسوم در نظام های دانشگاهی بی اعتنا است.کارهای معرفت شناختی او انقلابی اند،زیرا کوشیده تا مثلث ارتباطِ ایدئولوژی ـ سیاست ـ علم را از طریق آن چه«پیچیدگی»می نامد،بازاندیشی کند.منظور از«پیچیده»معنی مخالف ساده نیست،بلکه مقصود یک«روش»ست که به«راز و رمز»جهان با دانستن این که«امر ساده همواره فقط چیزی است که توسط شخصی ساده شده»،اعتنا می کند. در این مقاله دیدگاه مورن دربارە مسئله شناخت که در کتاب درآمدی براندیشه پیچیده ایشان مطرح شده با آیات قرآنی مقایسه شده است.ابتدا دیدگاه مورن و سپس نظرات قرآن در این مورد مطرح ودر پایان مقایسه و نتیجه گیری شده است.