جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چكيده يكي از كتب روايي كهن شيعي كه به خصوص دربارة دانش اهل بيت : نگاشته شـده و البته احاديث فراواني دربارة فضائل معصومين : نيز در بر دارد، كتاب بـصائر الـدرجات في علوم آل محمد : اثر محمد بن حسن صفّار قمي است كـه از زمـان نگـارش مـورد توجه محدثين و بزرگان ش يعه بوده و امـروزه برخـي مستـشرقان و محقّقـان ماننـد آنـدره )1 )نيومن و امير معزّي [به خصوص ] در مورد آن تحقيقاتي انجام دادهاند . يكي از اشكالاتي كه موجب شده برخي بر اين كتاب خُرده بگيرند اين است كه يكـي از شـاگردان مـشهور صفّار به نام «محمد بن حسن بن وليد » اجازة نقل اين كتاب را به شاگردان خود نمـي داده است، و در اصطلاح علم رجال اين كتاب را اسـتثناء زده كـه از آن حتّـي روايتـي را نقـل ننمايند؛ برخي دليل اين امر را غلو و زياده گويي در شأن اهل بيت : در اين كتاب مطـرح نموده .اند در اين نوشتار علّت اصلي وجـود چنـين شـبهه و پاسـخ آن و همچنـين نقـد و بررسي گفتار برخي مقالات بر اين اشكال بيان شده است

پس از رحلتِ پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم، در جانشینیِ سیاسی و مرجعیت علمی و دینیِ آن حضرت، بین مسلمانان اختلاف افتاد. عده‌ای فقط اهل‌بیتِ پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را مرجع سیاسی، علمی و دینیِ خود دانستند و به شیعۀ علی علیه السلام معروف شدند. در این میان، ابوحنیفه، نماد جریان «اهل الرأی و القیاس» و بخاری، پیشوای ‌جریان «اهل حدیث»، در نقطۀ مقابل هم قرار دارند. بخاری در کتاب صحیح، به مخالفتِ با ابوحنیفه برخاسته و در صددِ اثبات این مطلب است که آرای ابوحنیفه، خلافِ روایات پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم است. در نوشتار حاضر، دیدگاه بخاری و مشایخ اهل حدیث دربارۀ ابوحنیفه، مورد تحلیل قرار می‌گیرد.