جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مقاله با تکیه بر آن که در هر دو انقلاب مشروطیت و اسلامی، کاهش قدرت مرکزی منتهی به رشد فزاینده تعداد روزنامه ‌ها شده است، از طریق تحلیل محتوای سرمقاله نخستین شماره روزنامه‌ های تازه انتشار در دو مقطع 891 روزه از انقلاب مشروطیت و 614 روزه از انقلاب اسلامی و با تکیه بر تعبیری از مفهوم ارزش که از نمونه تعاریف منعکس در منابع 1946 تا 2008 استخراج شده، جستجوگر تفاوت‌ ها و شباهت ‌های دو انقلاب شد. نتایج نشان داد که در هر دو انقلاب پیرامون این امر که چه چیزی بد و نامطلوب است، توافق بیشتری از چه چیزی خوب و مطلوب است وجود داشته، با این تفاوت که تعدد و تنوع ارزش‌ های منفی در انقلاب اسلامی به مراتب بیش از انقلاب مشروطیت بوده است. به عبارت دیگر، در انقلاب اسلامی، بیش از انقلاب مشروطیت به ارزش‌ های منفی توجه ‌شده و انقلاب اسلامی بیشتر از انقلاب مشروطیت متمرکز بر بیان نخواسته ‌ها بوده تا خواسته ‌ها.در انقلاب مشروطیت، شیفتگی به تجدد غربی و در انقلاب اسلامی، نفرت از تجدد غربی دیده شد. در انقلاب اسلامی، ارزش گزاری مثبت به رهبری انقلاب، از مقوله‌ هایی بود که اختلافی درباره آن میان اکثر گروه‌ ها وجود نداشت؛ در حالی که در انقلاب مشروطیت، هیچ فردی چنین پایگاهی نداشت. در انقلاب مشروطیت در مورد ارزش مثبت دانستن دانش، دانشمند و تخصص، اختلافی نبود و در انقلاب اسلامی در مورد پایین بودن سهم این ارزش ‌ها اختلافی وجود نداشت. در انقلاب اسلامی، همه گروه ‌ها در نگاه منفی به شاه و نظام سلطنتی توافق داشتند؛ حال آن که در مشروطیت، نگاه منفی نسبت به سلسله قاجار متمرکز بود، نه نظام سلطنتی؛ آن چنان که شاهان باستان و شکوه و عظمت گذشته آنان برای ملت تحقیر شده آن روزگار ایران، ارجمند بود.

سرمايه هاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي جزو منابع ارزشمند در هر جامعه اي محسوب مي شوند. بنابر نظريات جامعه شناسان تركيب اين سرمايه ها پايگاه اقتصادي - اجتماعي فرد را تعيين مي كند. ميزان برخورداري افراد از اين سرمايه ها محل قرارگيري افراد را در فضاي اجتماعي مشخص مي نمايد. همچنين طبق ديدگاه جامعه شناسي شناخت نوع نگرش افراد نسبت به مسائل مختلف از پايگاه اقتصادي - اجتماعي آنها نشات مي گيرد. در واقع نگرش افراد به مسائل اجتماعي به ميزان برخورداري آن ها از سرمايه هاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي بستگي دارد. از طرفي عدالت اجتماعي چيزي جز چگونگي توزيع اين سرمايه ها نيست. همواره نظريه پردازان عدالت اجتماعي به دنبال ارائه راهي براي چگونگي توزيع اين سرمايه ها بوده اند، تا جامعه اي ايده آل پايه ريزي كنند. در اين پژوهش ديدگاه هاي نظري به عدالت اجتماعي در چهار رويكرد نياز، برابري، انصاف و فردگرايي اقتصادي دسته بندي شده اند و رابطه پايگاه اجتماعي فرد با نوع نگرش او به عدالت اجتماعي با استفاده از مقياس راسينسكي مورد بررسي قرار گرفته است. اين تحقيق در بين 371 نفر از دانشجويان مقطع كارشناسي دانشگاه علامه طباطبايي انجام شده است. نمونه گيري به صورت سهميه اي بوده و در هر دانشكده با توجه به نسبت جنسي دانشجويان تفكيك صورت گرفته است. يافته ها و نتايج تحقيق حاكي از وجود رابطه بين نوع نگرش فرد به عدالت اجتماعي و برخورداري از انواع سرمايه است. در اين بين نقش سرمايه اقتصادي و فرهنگي پررنگ تر از سرمايه اجتماعي است. گرايش افراد نمونه بيشتر به رويكردهاي برابري خواهي بوده است تا تناسب. اما در مجموع، افراد در پايگاه هاي بالاتر به رويكرد فردگرايي اقتصادي گرايش بيشتري داشته اند. افرادي كه سرمايه اقتصادي بيشتري داشته اند به رويكرد فردگرايي اقتصادي و افرادي كه سرمايه فرهنگي بيشتر داشته اند كمتر به رويكردهاي تناسب گرايش داشته اند. همچنين افراد با سرمايه اجتماعي بالا به رويكرد انصاف گرايش بيشتري نشان داده اند. جنسيت و سن نيز در شكل گيري نگرش افراد موثر بوده اند. ضمن اينكه جامعه مورد بررسي از سرمايه اقتصادي نسبتا بالا، سرمايه فرهنگي متوسط و سرمايه اجتماعي پايين برخوردار بوده اند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

این مقاله به بررسی چرایی، چیستی و چگونگی آموزش درسهای انسان شناسی با تکیه بر آموزه های زیسته نگارنده و تجربه های انسان شناسان دیگر می پردازد. هدف مقاله کمک به ارتقای روش های آموزش انسان شناسی در ایران است. در مقدمه، موضوع و روش این مطالعه شرح داده شده است... سپس در بخش نخست (طرح مساله)، مساله و اهمیت موضوع روش آموزش در دانشگاه و به ویژه روش های آموزش در رشته های علوم انسانی و اجتماعی توضیح داده شده است. بخش دوم مقاله به بررسی این موضوع می پردازد که چرا باید انسان شناسی را آموزش داد و آموزش این دانش در پاسخ به کدام نیازها و ضرورت های معرفتی و اجتماعی است. بخش سوم مقاله به بررسی محتوای آموزشی در آموزش انسان شناسی می پردازد. بخش چهارم به بررسی و معرفی روشها و راهبردهای آموزش در رشته انسان شناسی اختصاص دارد. بخش پایانی مقاله، کندوکاوی است در مسایل آموزش انسان شناسی در ایران.

با آشکار شدن این موضوع که بسیاری از رویه ها و روش های زندگی بشر امروزی خارج از توان زیست محیطی است و نمی تواند پایدار باشد، تکنیک ها، روشها و فنونی که با قانون های بوم شناختی هماهنگ و سازگار هستند، مورد توجه قرار گرفته است. بخش مهمی از این روش ها و فنون، تجربه و دانشی است که مردم بومی پس از چند هزار سال در سازگاری با محیط و شناخت سرزمین زیستگاهی خود به دست آورده اند. هر کشور به نوع خود سهمی در این دانش بومی دارد، ولی در این بین، کاریز یا قنات ایرانی از جایگاه خاصی برخوردار است. در این مقاله، قنات های ایران از زاویه ای نو، به عنوان بخشی از دانش بومی و میراث فرهنگی بشری، با بررسی موردی قنات های کاشان مورد توجه قرار گرفته است و کوشش شده است تا جلوه هایی از سازگاری این نظام با شرایط زیست محیطی به عنوان یک امتیاز در فرآیند توسعه پایدار بر شمرده شود.قنات ها به ویژه در محدوده داخلی فلات ایران نه تنها نقش مهمی در تامین آب آشامیدنی و کشاورزی داشته اند، بلکه ماندگاری بسیاری از سکونتگاه های شهری و روستایی به آنها وابسته بوده است. در بسیاری از مناطق ایران از قنات برای تولید انرژی نیز استفاده می شده است. نمونه بارز این مساله آسیاب های آبی است که بر سر راه قنات ها ساخته می شده است، و در جاهایی چندین آسیاب بر سر راه یک قنات ساخته می شد. چنان که روی قنات فین کاشان، هفت آسیاب ساخته شده بود که هنوز برخی از آن ها کار می کنند. در بسیاری از روستاهای حاشیه کویر، قنات تنها سرچشمه دسترسی به آب است و زندگی این اجتماعات مانع پیشروی کویر است، در حالی که با خشک شدن قنات و تخلیه روستا از سکنه، راه برای پیشروی کویر هموار می شود. از سوی دیگر، آبیاری زمین های شور با آب قنات باعث می گردیده است که در درازمدت از میزان شوری زمین ها کاسته شود و کیفیت آن بهبود یابد. نقش هایی از این دست نشان می دهد که قنات همچنان می تواند به عنوان یک نظام آبیاری، تولیدی و اجتماعی و اقتصادی در بخش وسیعی از سرزمین ایران در خدمت توسعه پایدار قرار گیرد.

در این مقاله با بررسی قوانین و مقررات تبلیغات بازرگانی و شرایط سیاسی – اجتماعی حاکم بر صنعت تبلیغات در ایران دو گفتمان حاکم بر این صنعت از همدیگر متمایز میشود. گفتمان اول، گفتمان اطلاعاتی – امنیتی قبل از انقلاب 57 و گفتمان دوم، گفتمان مذهبی – ایدئولوژیک بعد از انقلاب 57 است. در گفتمان بعد از انقلاب دو نگاه انتقادی و آسیب شناسانه قابل مشاهده است. نگاه انتقادی از سال 57 تا پایان جنگ و شروع دوران سازندگی ادامه پیدا می کند. نگاه آسیب شناسانه نیز از دوران سازندگی جوانه زده و تا به امروز ادامه پیدا کرده است. نویسنده در انتها نتیجه می گیرد در گفتمان های قبلی معیارها و اولویت های اقتصادی در حاشیه قرار داشته است.

حضور در فضای مجازی و استفاده از آن، خصوصا در کلان شهرهای در حال گذار جهان سومی ما، چه با انگیزه های حرفه ای باشد چه با انگیزه های فراغتی، چه مداوم و پیوسته باشد و چه حاشیه ای و مقطعی، بنا به ویژگیها، خصوصیات، امکانات و کارکردهای خاص این فضا، تاثیرات عمیقی بر جنبه های متفاوت هویت و به تبع آن، بر سبک زندگی کاربران ایرانی، خصوصا جوانان که بزرگ ترین طیف مخاطبان و فعالان این فضا هستند، خواهد گذاشت. در حقیقت، کاربران ایرانی با توجه به ساختارهای عینی و ذهنی موجود در جهان واقعی شان و بنا به نوع و میزان استفاده شان از اینترنت، طیف گسترده ای از تاثیرات و تغییرات را به طور تدریجی پذیرا میشوند. در مقاله حاضر به طور مشخص ما در پی بررسی و مطالعه برخی از تاثیرات اجتماعی حضور در فضای مجازی و استفاده از اینترنت به مثابه یکی از تکنولوژیهای جدید ارتباطی بر هویت کاربران ایرانی، خصوصا کاربران جوان هستیم. یافته های حاصل از پیمایش در بین 503 نفر از کاربران ایرانی حاکی از آن است که حضور در فضای مجازی و استفاده از اینترنت باعث شکل گیری و تقویت هویت مدرن در بین کاربران ایرانی، خصوصا کاربران جوان میشود. به همان سان، میزان دستیابی به هویت مدرن در فضای مجازی نیز خود، تابعی از میزان مصرف، نوع مصرف و نحوه ارایه و مدیریت خود کاربر ایرانی در فضای مجازی است.

این تحقیق با هدف شناخت میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی معلمان ابتدایی شهر تبریز انجام گرفت. سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی معلمان از عامل های بسیار مهم در امر توسعه و رفاه اجتماعی است. روش مطالعه در این تحقیق، پیمایشی است و از ابزار پرسشنامه ساخت یافته بهره گرفته شده است. متغیر سرمایه اجتماعی با مقیاس بولن و اونیکس و متغیر رضایت شغلی با مقیاس برایت فیلد اندازه گیری شده است. حجم شامل 350 نفر از معلمان ابتدایی نواحی 2 و 4 است که به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شده اند. متغیر مستقل این تحقیق سرمایه اجتماعی و متغیر وابسته، رضایت شغلی است که نتایج به دست آمده رابطه معنی داری بین آنها نشان می دهد. از آنجا که این بررسی نخستین پژوهشی بود که تاثیر میزان سرمایه اجتماعی را بر رضایت شغلی در ایران مورد مطالعه قرار می داد، امید است راه را بر بررسی های بنیادی و کاربردی آتی در این زمینه هموار کند تا برنامه ریزی رفاه اجتماعی معلمان بتواند هم موجب افزایش سرمایه اجتماعی گردد و هم از این سرمایه در جهت افزایش رضایت مندی بهره گیرد

با توجه به اهمیت مناطق آزاد تجاری - صنعتی در اقتصاد کشورهای توسعه یافته و برخی کشورهای در حال توسعه، بررسی دلایل ناکامی مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران، امری ضروری به نظر می رسد. برای این منظور، نگاهی به جایگاه مناطق آزاد در برنامه ریزی منطقه ای ایران می تواند مفید واقع شود. از این رو، در مقاله حاضر سعی می شود ضمن تبیین جایگاه مناطق آزاد تجاری - صنعتی در نظام برنامه ریزی ایران و ذکر شاخص های موثر در رشد و پیشرفت این مناطق، همراه با تحلیل اطلاعات موجود در این زمینه، به بیان پاره ای مشکلات و دلایل ناکامی مناطق آزاد در ایران پرداخته شود.