جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله در پی آن است تا به تحلیل و بررسی فعالیت های علمی دورکهایم در خصوص اهمیت دخالت دولت در حوزه برنامه ریزی های اخلاقی، دانش اجتماعی و جامعه شناسی برای ایجاد انسجام و توازن اجتماعی بپردازد. دورکهایم در فعالیت های علمی اش بیش از پیش در پی آن بود که دولت با دخالت اجتماعی در حوزه برنامه ریزی های اخلاقی، دانش اجتماعی و جامعه شناسی برای ایجاد انسجام و توازن اجتماعی به کار گرفته و پیاده کند. دورکهایم خود را پیشرویی می دانست که با پیروی از قوانین جامعه شناختی پوزیتیویستی به دنبال اصلاح جامعه است. او تصور می کرد که تعهدش به اصلاحات اجتماعی و اخلاقی از طریق بهبود ساختار و محتوای آموزش و پرورش در سمت و سوی خیر جامعه، او را به یک جامعه گرا (سوسیالیست) تبدیل کرده است. اما برعکس هدف اصلاحی که از آن سخن می گفت به اهداف محافظه کاری سنتی، یعنی وفاق اخلاقی و سلسله مراتب پایدار نزدیکتر بود. به باور او، پیشرفت باید به سمت نظم اجتماعی برود، نه به سوی رهایی افراد انسانی و این را وظیفه شیوه های تربیتی نوین می دید. دغدغه اصلی دورکهایم، بازسازی انسجام اجتماعی و وفاق اخلاقی در جهان صنعتی مدرن بود. نتایج حاصل از این پژوهش مبین این واقعیت است که امروزه نیازمند مطالعه ای مقایسه ای میان گرایشات جامعه محور و فرد محور و گزینش یک راه کارآمد برای تربیت نسل حاضر باشیم.

چکیده فارسی  هدف این پژوهش، ارزیابی میزان سودمندی و اثربخشی برنامه های آموزش ضمن خدمت و رابطه آن با رشد دانش و مهارت های شغلی در دانشگاه شهید چمران اهواز از دیدگاه کارکنان آن دانشگاه است. جامعه آماری تحقیق شامل همه کارکنان دانشگاه است. 256 نفر از کارکنان شرکت کننده در دوره های آموزش ضمن خدمت با روش نمونه گیری تصادفی، متناسب با حجم جامعه انتخاب شده و بررسی شده اند. با استفاده از یک پرسشنامه، شامل 66 گویه و 5 مقیاس فرعی، داده ها جمع آوری و تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که در مجموع، کارکنان دانشگاه شهید چمران از دوره های آموزش ضمن خدمت برگزار شده، به لحاظ مولفه هایی مانند تناسب با نیازهای شغلی، اثر  بخشی دوره ها در رشد فردی، بهبود نگرش ها و مهارت های شغلی، مدیریت سودمند برنامه ها و حمایت مدیریت از کاربرد آموخته های حاصل از شرکت در برنامه های آموزش ضمن خدمت، رضایت چندانی ندارند. تفاوت بین نگرش کارکنان زن و مرد نسبت به سودمندی دوره های آموزش ضمن خدمت، معنادار (p<0.05) است. هم چنین متغیرهای تناسب با نیازها، حمایت مدیران و مدیریت سودمند دوره به ترتیب بیشترین توان پیش بینی رشد فردی کارکنان را دارا می باشند. تفاوت معناداری بین گروه های مختلف نمونه  آماری بر حسب مدرک تحصیلی یا رسته شغلی در هیچ یک از متغیرها مشاهده نشد.

شبیه سازی یکی از ابزارها و روش های آموزشی است. پژوهش حاضر، با هدف به کارگیری چنین راهبردی در برنامه های آموزشی و ارزیابی تاثیر شبیه سازی های ذهنی ساده و توام فرآیندی و فرآورده ای بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان تیزهوش و عادی انجام شده است. شیوه اجرای پژوهش، آزمایشی بوده است. 104 دانش آموز تیزهوش و 104 دانش آموز عادی پایه اول دبیرستان، به شکل نمونه گیری تصادفی انتخاب و به طور تصادفی در 4 گروه (در مجموع 8 گروه) شبیه سازی های ذهنی فرآیندی، فرآورده ای، توام فرآیندی و فرآورده ای و گروه بازبینی دسته بندی شدند. نخست، از تمام آزمودنی های آنان، آزمون عملکرد تحصیلی گرفته شد. سپس، به مدت 5 جلسه 10 دقیقه ای آموزش های شبیه سازی ذهنی برای گروه های آزمایشی ارایه شد، گروه بازبینی هیچ آموزشی را دریافت نکرد. و دوباره آزمون پیشرفت تحصیلی برای تمامی آزمودنی ها اجرا شد. داده  ها با روش های آماری تحلیل واریانس چند متغیره، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی توکی، بررسی شد. یافته ها نشان داد که شبیه سازی ذهنی با توجه به کنترل عامل هوش، به بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان با اثر بر عامل های (خودکارآمدی، برنامه ریزی و انگیزش) می انجامد، .در دانش آموزان با استعداد، شبیه سازی ذهنی فرآورده ای و در دانش آموزان عادی، شبیه سازی ذهنی فرآیندی بر عملکرد آنان موثر بود.

پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی پیمایشی است که هدف آن بررسی زمینه های ایجاد سازمان یادگیرنده در آموزش و پرورش شهر سمنان بوده است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان آموزش و پرورش شهر سمنان به تعداد 1715 نفر بوده که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 313 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. یک پرسشنامه محقق ساخته با ضریب آلفای کرونباخ 0.89 و دو چک لیست در این پژوهش استفاده شده اند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، جدول و نمودار) و آمار استنباطی (آزمون t و تحلیل عاملی) استفاده گردید و از تجزیه و تحلیل این نتایج حاصل گردید: 1- کارکنان از لحاظ برخورداری از ویژگی های سازمان یادگیرنده از نظر (قابلیت های فردی، یادگیری تیمی و الگوهای ذهنی) در وضعیت مطلوبی قرار دارند، اما از نظر (تفکر سیستمی و دورنمای مشترک) از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند. 2- آموزش و پرورش برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده دارای زیرساخت های فرهنگی مناسب می باشند، اما از زیرساخت های فیزیکی مناسب برخوردار نیست. 3- آموزش و پرورش برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده از امکانات آموزشی مناسب برخوردار نیست.

پژوهش حاضر رابطه بین اعتماد و بوروکراسی توانمند در مدارس را مورد بررسی قرار داده است. روش انجام پژوهش، توصیفی - همبستگی و جامعه آماری، شامل کلیه دبیران مدارس متوسطه شهر سنندج می شدند. نمونه مورد مطالعه شامل 260 دبیر که به صورت تصادفی طبقه ای از جامعه یاد شده، انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری شامل دو پرسشنامه اقتباس شده از تحقیقات قبلی بودند که با بررسی مجدد اعتبار و پایایی، پایایی پرسشنامه اعتماد با 26 گویه و پایایی پرسشنامه بوروکراسی توانمند با 12 گویه با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب 0.85 و 0.72 به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده های و روش های آماری همبستگی پیرسون، آزمون مستقل T و تحلیل واریانس استفاده گردید. نتیجه های پژوهش نشان داد که میزان اعتماد در بین دبیران در سطح بالایی قرار دارد. بین بوروکراسی توانمند و مولفه های اعتماد رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتیجه تحقیق نشان داد که بین سطح بوروکراسی توانمند دبیران زن و مرد تفاوت معنی دار آماری وجود دارد و بین دبیران از نظر اعتماد به والدین و دانش آموزان به لحاظ سطح طبقه اجتماعی مدارس، تفاوت معنی داری وجود دارد.

نگاهی به ابعاد فردی و اجتماعی زندگی بشر نشان می دهد که انسان در هیچ دوره ای از تاریخ، بی نیاز از اخلاق و تربیت اخلاقی نبوده است. یکی از فیلسوفانی که با در نظر گرفتن مقتضیات جهان معاصر، موضوع اخلاق را اندیشمندانه مورد مداقه قرار داده، کارل پوپر است. در این مقاله که با روش تحلیلی به رشته تحریر درآمده، ضمن رجوع به معرفت شناسی پوپر به ویژه نظریه عقلانیت انتقادی او که رنگ و بویی کاملا اخلاقی دارد، دلالت هایی برای تربیت اخلاقی، استنباط شده است. دلالت های مذکور عبارتند از اصولی چون «برابری انسان ها در دانش و ارزش»، «تواضع علمی»، «گفتگو و بحث نقادانه» و «خودمختاری اخلاقی». راهبردهای تربیتی - اخلاقی منتج از این اصول می تواند مورد توجه مربیانی قرار گیرند که قصد دارند فرایند تدریس را با در نظر گرفتن اصول تربیت اخلاقی به پیش ببرند.

هدف پژوهش حاضر مطالعه قابلیت های کارآفرینی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز است. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی، و جامعه آماری کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 87-88 است. برای اجرای پژوهش تعداد 400 نفر نمونه از بین کلیه دانشجویان، با بهره گیری از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی متناسب با حجم انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه سنجش ویژگی های شخصیتی کارآفرینان ایرانی است که پایایی آن 0.92 و روایی همزمان آن 0.74 گزارش شده است. عمده ترین یافته های پژوهش عبارتند از: قابلیت های کارآفرینی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز از حد متوسط بالاتر بوده و بر اساس متغیرهای جنسیت، سال تحصیلی، دانشکده و گروه های پنجگانه (علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی، کشاورزی و هنر) تفاوت معناداری نداشته است. اما بین قابلیت های کارآفرینی دانشجویان گروه های پنج گانه بالا در خرده مقیاس های نیاز به پیشرفت و تحمل ابهام، تفاوت معنادار مشاهده شده است. همچنین به زعم دانشجویان بین خرده مقیاس های کارآفرینی تفاوت معنادار وجود دارد. ضمن اینکه آموزش کارآفرینی در پرورش قابلیت های کارآفرینی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز موثر نبوده است، 0.84 آنان به کار کردن در کنار درس خواندن ابراز تمایل کرده اند.

یکی از رسالت های آموزش و پرورش همگانی، شکوفاسازی ظرفیت های هنری در مخاطبان یادگیری است. تولید هنری، نقد هنری، زیباشناسی و تاریخ هنر جهان و ایران به عنوان مولفه های پرورش هنری و موسیقی، نمایش و هنرهای تجسمی به عنوان ساختار محتوایی در کتاب های درسی آموزش هنر، از جمله موضوعاتی هستند که می توانند در پرورش توانمندی های بالقوه آدمی، مدنظر برنامه ریزان قرار گیرند. در این مطالعه که به شیوه تحلیل محتوا انجام شده است، کلیه کتاب های آموزش هنر دوره راهنمایی تحصیلی که در سال تحصیلی 88-1387 برای آموزش منتشر شده بودند، به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. واحد ثبت به متن (مضمون)، تصویر و تمرین اختصاص داشت. کدگذاری به شیوه قیاسی و بر اساس مقوله های موضوعی و ساختاری آموزش هنر انجام شد. در جهت اعتباربخشی به فرایند کدگذاری، ده درصد از محتوا توسط ارزیاب دوم کدگذاری شد که میزان توافق برابر با 0.86 مشاهده شد. نتایج نشان داد که به ترتیب زیبایی شناسی، تولید هنری و تاریخ هنر در ایران و اسلام بیشترین ابعاد تربیت هنری، و طراحی و نقاشی، خوشنویسی و گرافیک، اولویت های نخست تا سوم را در ساختار محتوایی کتاب های دوره راهنمایی تحصیلی داشته است. نتیجه نشان دهنده آن است که ابعاد مهمی مانند موسیقی، هنرهای نمایشی، تاریخ هنر جهان و نقد هنری در آموزش هنر مورد غفلت و کم توجهی واقع شده اند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه جو مدرسه ها با گرایش به کارآفرینی در دانش آموزان پسر پایه های سوم متوسطه و پیش دانشگاهی شهر اهواز است. با توجه به ماهیت تحقیق، روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه های آماری مشتمل بر 162 کارمند مدرسه و 181 دانش آموز است که از طریق نمونه گیری طبقه بندی و خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه جو سازمانی (OCDQ) و پرسشنامه محقق ساخته روحیه کارآفرینی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی، و از طریق نرم افزار SPSS انجام شد. نتیجه ها نشان داد که شاخص های روحیه کارآفرینی (خلاقیت، عزت نفس، انگیزه پیشرفت، منبع کنترل درونی، آینده نگری و ریسک پذیری) در دانش آموزان از حد میانگین بالاتر است. همچنین بین برخی شاخص های جو سازمانی (یعنی صمیمیت، عدم جوشش، بازدارندگی) با روحیه کارآفرینی در سطح p<0.05 رابطه معناداری وجود دارد. اما بین سایر شاخص های جو سازمانی (یعنی روحیه کناره گیری، نفوذ، تاکید بر تولید، مراعات) با روحیه کارآفرینی رابطه معناداری وجود ندارد.

پژوهش حاضر به منظور شناسایی علل عمده عدم گرایش دبیران آموزش و پرورش متوسطه در استان خوزستان به تهیه طرح درس است. پرسشنامه محقق ساخته 66 ماده ای بر اساس مقیاس 5 درجه ای لیکرت، دربردارنده بیش ترین عوامل گرایش نداشتن به تهیه طرح درس با ضریب اعتبار آلفای کرونباخ (a=0.97) بین 500 نفر از دبیران دوره  متوسطه استان توزیع شد. تحلیل عوامل داده ها با روش مولفه های اصلی پس از ده چرخش آزمایشی، به بهترین ترکیب ماده ای و ساختار عاملی خود دست یافت. این عوامل به ترتیب واریانس قابل توجیه عبارتند از: 1- مسایل شناختی و حرفه ای طرح درس نویسی 2- مسایل ناشی از مدیریت و برنامه ریزی آموزشی و درسی 3- مشکلات نگرشی دبیران 4- مسایل اقتصادی و اجتماعی دبیران 5- مسایل فرهنگی و انگیزه پایین دبیران. دبیران مرد، دبیران با سابقه بالای تدریس و دبیران با ساعات تدریس هفتگی بیش تر بر عوامل پنج گانه عدم گرایش به طرح درس نویسی (به جز عامل سوم یعنی مسایل نگرشی)، به گونه ای معنی داری تاکید بیشتری داشته اند. هم چنین دبیرانی که هرگز از طرح درس کلی و روزانه در تدریس بهره نبرده اند، بیش تر از عامل سوم متاثر بوده اند. تقویت و توسعه سطح دانش و مهارت های تخصصی دبیران، بازنگری در ساختار مدیریتی آموزش و پرورش، تجدیدنظر در حجم و محتوای کتب درسی، تغییر و اصلاح نگرش دبیران و ... از جمله پیشنهادهای پژوهشگران این تحقیق برای گسترش فرهنگ طرح درس نویسی در نظام آموزش و پرورش است.