چکیده :
دربارۀ منشأ آفرینش جهان، دلایل زیادی ارائه شده است؛ با این وجود تا کنون پدیده‌های خلقت اولیه با تمرکز بر کیفیت و کمیت حرکات آفرینش بررسی نشده‌اند؛ از این‌رو نویسندگان در این نوشتار با بررسی این مبحث در کتاب نهج‌البلاغه، به تحلیل نقادانه منشأ حیات جهان و ابعاد آن می‌پردازند.
مقاله حاضر، پژوهشی نظری از نوع توصیفی - تحلیلی است.
این نوشتار بر مبنای این پرسش شکل گرفته است: «زوایای پنهان و تفکربرانگیز منشأ آفرینش جهان و مراحل آن با تمرکز بر ماهیت پدیده حرکت در فرایند آفرینش از منظر نهج‌البلاغه کدام‌اند؟» نتایج پژوهش نشان می‌دهد وقایع مهمی در لحظه آفرینش حیات و هستی رخ داده است و بعد از خلق و شکافته‌شدن جوّها خلقت آغاز شد.
از منظر حرکات آفرینش، دو انفجار بزرگ برای منشأ حیات جهان معرفی شد که خود بیان از نقش مهم و تأمل‌برانگیز پدیده «حرکت» در آغاز آفرینش جهان است.
فضا در اولین انفجار، زمان را به وجود آورد؛ سپس ماده به صورت آب یا مادۀ آب‌گونه خلق شد که در مرحله بعد انبساط پیدا کرد؛ امّا نیروی گرانش (گریز از مرکز) پس از مدتی آن آب را که به طور دریای جوشان درآمده بود، در یک محدوده و یک‌جا جمع کرد که نشان‌دهنده حرکتی منظم و هدفمند برای حفظ مادۀ اولیه خلق شده بوده است.
سپس انفجار دوم حادث شد که دربارۀ فاصله زمانی آن با انفجار اول اطلاعاتی در این سند ارائه نشده است.
انفجار دوم که در آن شدت حرکت بسیار بیشتر بود، در ظرف فضا رخ داد و سبب تولید باد شدیدی شد که به دریای جوشان وزید و مادۀ آن دریا را تحریک و متحول کرد؛ درنتیجه بر اثر این حرکات و انرژی حاصل از انفجارها و تحول‌های رخ‌داده، پرتاب حباب‌های کف‌گونه از این دریا به فضا صورت گرفت.
این حباب‌ها ضمن حرکت به جلو، در فضا به انبساط پرداختند؛ این وقایع موجب به‌وجود آمدن آسمان و منشأ هستی و حیات شدند.
در نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت به موازات تکمیل فرایند آفرینش، شدت حرکات خلقت به‌تدریج بیشتر شد؛ از این‌رو می‌توان رکن اصلی پدیدارشدن جهان را در کیفیت و کمیت حرکات دقیق و منظم آفرینش دانست.
با مروری بر یافته‌های مطالعه حاضر می‌توان نتیجه گرفت متن نهج‌البلاغه دربارۀ آفرینش جهان، در راستای نتایج حاصل از نظریه‌های علمی روز است.
various arguments have been put forward regarding the origin of the world’s creation.
however, phenomena related to the initial creation have not been examined with a focus on the quality and quantity of the movements involved in the process.
in this research, we analyze the origin of life and its dimensions through the lens of nahj al-balagha, providing a critical examination of the creation process.
this theoretical study employs a descriptive-analytic method to address the following question: what are the hidden and thought-provoking dimensions of the origin of the world’s creation in terms of the nature of movement within the creation process, as presented in nahj al-balagha? the research findings indicate that significant events occurred at the moment of the creation of being and life.
following the creation and separation of the atmospheres, the process of creation commenced.
nahj al-balagha mentions two significant explosions as part of the creation movements, highlighting the crucial and thought-provoking role of movement at the onset of creation.
during the first explosion, the atmosphere brought time into existence.
subsequently, matter was created as water or a watery substance, which then expanded.
after a period, the centrifugal force gathered this water, which had transformed into a tumultuous sea, into a single place.
this indicates an orderly, purposeful motion aimed at preserving the primary matter.
following this, the second explosion occurred.
nahj al-balagha does not specify the interval between the first and second explosions.
the second explosion was more intense, occurring in space, and resulted in a strong wind that agitated and transformed the sea.
as a consequence of these motions and the energy produced by the explosions and other developments, foam-like bubbles were expelled from the sea into space.
the bubbles moved forward and began to expand in space.
these events led to the existence of the sky and served as the origins of being and life.
in conclusion, as the process of creation progressed, the intensity of these motions increased.
thus, the main element involved in the emergence of the world can be attributed to the quality and quantity of precise, orderly motions of creation.
this analysis suggests that the text of nahj al-balagha aligns with the results of modern scientific theories about creation.
نویسنده :
علی نوری سعید، محمد رنجبر حسینی ، نوروز امینی
منبع اصلی :
https://imamiya.urd.ac.ir/article_204746_f16d8ff9964865f77409e65525db24f5.pdf
پایگاه :
پایگاه مجلات 5
(پژوهشنامه امامیه - سال 1403- دوره 10- شماره 19- از صفحه 111 تا 144)
یادداشت :
قرآن نهج‌البلاغه پیدایش جهان امام علی (ع) آفرینش حرکت
The Quran Nahj al-Balagha emergence of the world Imam ʿAlī creation motion