چکیده :
قرآن کریم از ابتدای نزول اولین آیات آن تاکنون با صدها و هزاران شرح و تفسیر با بینش‌ها و نگرش‌های متفاوت اعتقادی، کلامی و مذهبی مواجه شده است.
یکی از تحقیقاتی که متوجه این تفاسیر شده، روش‌شناسی و بررسی شیوه‌ها و ممیّزات آنهاست.
تفسیر «الّلباب فی علوم الکتاب»، از مفسّر بزرگ قرن نهم، ابن عادل، موسوعه‌ای گسترده از آراء تفسیری، لغت، صرف، نحو، بلاغت، شعر عرب، کلام و عقاید، قرائت، حدیث، فقه، اصول و ...
است که ضرورت شناخت و معرفی آن را جهت بهره‌مندی از آن مطرح می‌سازد.
در این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی و با اتکاء به منابع کتابخانه‌ای ضمن معرفی ابن عادل، شیوه او در تفسیر مزبور واکاوی شده و سپس برخی زوایای عقیدتی ـ کلامی او به عنوان مفسّری اشعری، نسبت به اموری مانند شفاعت، صفات خداوند، آیه «إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّهِ» و نیز برخی آیات فضایل اهل بیت (ع) همچون سورۀ کوثر، آیۀ اطاعت از اولوالامر، آیۀ ولایت، آیۀ مباهله ارائه شده و تقابل فکری او با آراء شیعه و معتزله واکاوی شده است.
from the beginning of the revelation of its first verses, the holy quran has been confronted with hundreds and thousands of explanations and interpretations with different views, attitudes, beliefs, theology and religion.
one of the researches that has noticed these interpretations is the methodology and the study of their methods and distinctions.
tafsir "al-labab fi uloom al-kitab" is one of the great commentators of the ninth century, ibn adel, a wide encyclopedia of interpretive views, words, grammar, syntax, rhetoric, arabic poetry, theology and beliefs, recitation, hadith, jurisprudence, principles, etc.
which raises the necessity of recognizing and introducing it in order to benefit from it.
in this article, in a descriptive-analytical method and relying on library sources, while introducing ibn adel, his method in this interpretation is analyzed and then some of his ideological-theological angles as an ash'arite commentator on matters such as intercession, attributes of god, verse "نِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّهِ" and also some verses of the virtues of the ahl al-bayt (as) such as surah kawthar, the verse of obedience to the first commandment, the verse of wilayah, the verse of mubahilah have been presented and his intellectual opposition to the views of shiites and mu'tazilites has been analyzed.