جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور پدیدآورندگان
>
احسانی , کیوان ( استادیار و عضو هیات علمی رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی دانشگاه اراک)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 38
عنوان :
گونهشناسی روشهای پاسخ به شبهات در تفسیر المیزان؛ مطالعه موردی عصمت انبیا
نویسنده:
زهرا شرفی ، علیرضا طبیبی ، کیوان احسانی ، علی حسن بیگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
چکیده :
یکی از موضوعات مهمی که از قرآن برداشت میشود، عصمت انبیا در زمینه تلقّی و دریافت وحی، تبلیغ رسالت خود و نیز عصمت ایشان از گناه است. امّا، از آغاز نزول قرآن، منکران عصمت انبیا با تمسّک به بعض متون دینی و تاریخی، به طرح شبهاتی در این زمینه پرداختهاند. به همین دلیل از دیرباز عالمان و مفسّران فریقین آثار متعدّدی در پاسخ به این شبهات تألیف کردهاند. علامّه طباطبایی که جامع علوم معقول و منقول است، یکی از ایشان است که با توجّه به تبحّر پیشگفته به پاسخگویی شبهات پرداخته است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن بررسی تفسیر المیزان، از طریق استخراج نمونهها و شرح آنها، به این نتیجه رسیده است که علامّه طباطبایی به صورت روشمند و با استناد به دلایل عقلی و نقلی، با روشهای متنوّعی از قبیل روش حَلّی، تبیین واژهها، ارائه مثال، نقد و ردّ لوازم شبهه و...، به شبهات عصمت انبیا پاسخ داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 105
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی وجوه اعجاز قرآن در تفاسیر مجمع البیان و کشاف
نویسنده:
پدیدآور: فاطمه رضایی استاد راهنما: کیوان احسانی استاد مشاور: علیرضا طبیبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تفسیر کشاف : متقن ترین تفسیر اهل سنت، ممتاز به لحاظ نکات ادبی و بلاغی : زمخشری
,
تفسیر مجمع البیان (اجتهادى)
چکیده :
آغاز ورود واژه معجزه به تفاسیر به قرن دوم و اثر تفسیری فراء باز می گردد، اما واژه اعجاز تا قرن چهارم در تفاسیر کاربستی نداشت. از قرن چهارم، استعمال واژه معجزه به صورت صعودی و با شتابی بیشتر آغاز شد؛ اما همچنان واژه اعجاز ورود پررنگی نداشت؛ اما سده ششم، نقطه اوج روند صعودی کاربرد این واژگان به مثابه دانش واژگانی خاص در علوم قرآنی بوده است که در آثار مختلفی چون تفسیر فخر رازی، کشاف زمخشری، مجمع البیان طبرسی، تفسیر میبدی و ... مشاهده شد (توکلی محمدی و مکوند، 1392). دانشمندان علوم قرآنی در بین مباحـث علـوم قرآن به موضوع اعجاز توجه ویژه ای داشته اند و بـا اسـتناد بـه آیـات قـرآن وجـوه بسیار و متفاوتی را برای اعجاز قرآن مطرح کرده اند. هرچند در این موضوع اختلاف نظـر وجود دارد و متأخران به گونه ای بر اقوال گذشته و اندیشه ی گذشتگان مطـالبی اضافه کرده اند. بعضی از این مطالب شامل فصاحت و بلاغت ولی بعضی افراد جز اسلوب و نظم مطلب دیگری را قید نکرده اند و گروهی هم وجوه معرفتی و معنوی را به ان افزوده اند . قرآن معجزه ی جاویدان الهی و نشانه ی صدق دعوت پیامبر (ص) است و بـرای اینکه این معجزه بودنش را به بشر ثابت کند اورا را به تحدی فراخوانده است. آیات تحدی بر موارد گوناگونی دلالت دارد از جمله دلالت بر، یـک سـوره، ده سوره ،دلالت بر عموم قرآن،بر خصوص بلاغت و یا بر همه ی جهات. تحـدی در همه ی ایات قران میتواند دلیلی قاطع بر معجزه بودن قران کریم از جانب خداوند باشد. دانشمندان مباحث متفاوتی را در خصوص اعجاز مطرح کرده اند. بسیاری از آنها، جنبـه هـایی از قبیل فصاحت -بلاغت و اسلوب و نظم را بیشتر مورد توجه قرار داده اند.و از این جهت به مواردی از جمله آیات تحدی، زمان نزول قرآن و همچنین به فرهنگ مردم جزیرهالعرب استناد کرده اند، از جمله خواجه نصیرالدین طوسی، علامـه حلی، زمخشری و فخر رازی. بیشتر دانشمندان اعجاز قرآن را در گرو فصـاحت و بلاغت آن دانسته اند،چرا که این قران با وجود اینکه در میـان اعـراب جاهلی نازل شده است و انها در فصـاحت و بلاغت سرآمد دیگر اقوام بوده اند و قران انهارا به تحدی دعوت کرده است ولی عرب از آوردن سوره ای شبیه آن عاجز مانده است. از این جهت است که اعجاز قرآن را در فصاحت و بلاغت آن میدانند. ولی برخی از دانشمندان از جمله علامه طباطبایی جنبـه ی اعجـاز را در معارف والا و تعالیم حکیمانه ی آن می دانند.و یا گروهی موارد دیگری را نام برده و اشاره کرده اند از جمله :اعجاز در تشریع، اخبار غیبـی، عدم تناقض، صرفه و .... .اما از جایی که قـرآن باید معجزه ای همیشگی برای عموم بشر باشد،به نطر میرسد این معجزه از سـنخ علـم و معرفت باشد. همانطور که پیش تر اشاره شد، برای اعجاز قرآن وجوه مختلفی گفته شده که میتوان به طور کلی آنها را به 4 بخش طبقه بندی نمود: 1. اعجاز لفظی قرآن (وجوه بلاغی و وجوه ادعایی) 2. اعجاز محتوایی قرآن (اعجاز تشریعی و معارف عالی قرآن، عدم تناقض، اعجاز علمی و اخبار از غیب) 3. نظریه صرفه 4. اعجاز قرآن از جهت آورنده ی آن (محمدی، 1391). بر اساس مطالعات دانشمندان، معجزه در اسلام با توجه به نقشی که ایفا می کند، دارای اهمیت ویژه ای در موضوعات دین شناسانه است. و باعث شده است تا حرکت علمی بسیاری توسط پژوهشگران عرصه دین و علوم مختلف دینی در پیرامون موضوع معجزه به وجود اید. از جمله کلام، تفسیر، علوم قرآنی و ...تفسیر آیاتی که در مورد اعجاز انبیاء و اعجازمندی قرآن هستند ، مطالب باارزشی را در خصوص معجزه، در بر داشته است .در این میان مطالعه اثار و نظرات علامه طبرسی در خصوص تفسیری که به جای گذاشته است دارای اهمیت ویژه ای است . شناخت چگونگی پردازش موضوع معجزه در تفسیر مجمع البیان، بیانگر نگرش خاص دانش تفسیر به این موضوع است. علامه طبرسی در مجمع البیان به طور گسترده به موضوع معجزه پرداخته است؛ ولی رویکرد ایشان در این مورد یک رویکرد کاملا کلامی است که فراتر از بحث های تفسیری است. چراکه وی کمتر به برداشت های تفسیری توجه کرده است. شاید این امر بدین علت بوده باشد که میان مفسران یک اجماع گسترده پیرامون مسئله معجزه در دلالت های قرآنی وجود دارد؛ بدین روی علامه طبرسی بیشتر بر آن بوده است تا با این اصل قطعی در قرآن، بیشتر با یک نگرش تبیینی به آنچه در بیرون از چهارچوب قرآن، پیرامون مسئله معجزه می گذارد، پاسخ دهد.علامه طبرسی در جایی به اجمال بعضی موارد مسئله معجزه را از مطرح کرده است؛ ولی در برخی مسائل که جنبه عمومی بیشتری داشته، مفصل تر سخن گفته است؛ این رویکرد نیز به نوع تشخیص وی بازمی گردد که به نظرش موضوعی از اهمیت بیشتری برای تبیین و پاسخگویی در قاعده پژوهش های تفسیری برخوردار بوده است (نجفی و همکاران، 1398). در کنار تفسیر مجمع البیان، تفسیر الکشاف اثر محمود بن عمر زمخشری (م538 ق) یکی از کامل ترین تفاسیر قرآن کریم است که با رویکرد کلامی معتزله و با شیوهی اجتهادی و به درخواست علمای معتزله نوشته شده است. ویژگی ممتاز آن بیان نکات بلاغی آیات است. زمخشری معتقد بود که اعجاز قرآن بر بلاغتش نهفته است. او در این تفسیر با رویکرد کلامی از آراء معتزله دفاع کرده است و عقل را در جهت تبیین آیات به کار گرفته و نیز از نحو، لغت، قرائت، فقه و روایات سود جسته است. زمخشری در تبیین واژه های قرآن مهارت بسیاری داشته و با دقت به تبیین معانی حقیقی و مجازی آنها پرداخته است (اسکندری، 1399). بر طبق مطالب بیان شده، وجوه اعجاز و تکرار بیان آن در قرآن همیشه میتواند مسئله و موضوع مهمی برای پژوهشگان این حوزه باشد و همواره موضوعاتی وجود دارند که میتوانند چالش برانگیز باشند . مفسران و مترجمان قرآن برای بیان وجوه اعجاز تلاش های بسیاری کردهاند. صاحبان مجمع البیان و کشاف نیز از ان جهت که به صورت جداگانه و بدون ارتباط بایکدیگر به این موضوع پرداخته اند بدین جهت شایسته است مورد پژوهش تطبیقی قرار گیرند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی دیدگاههای قرآنی و روایی برقعی پیرامون مسئله زیارت
نویسنده:
سیدمجید نبوی ، علی حسن بگی ، مجید معارف ، کیوان احسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
سید ابوالفضل برقعی (1287–1372) یکی از روحانیون و قرآنیون معاصر است. او در نیمه اول عمر خود یعنی حدوداً تا 45 سالگی دیدگاه های شیعی داشت، اما پس از آن، کم کم به نقد تمام اعتقادات شیعی می پردازد. او امامت شیعی را قبول ندارد. عصمت انبیا و اهل بیت (ع) را رد می کند. امیرالمومنین علی (ع) را خلیفه الهی نمیداند و به امامت اهل بیت (ع) اعتقادی ندارد و به طور کلی، به نقد تمامی اعتقادات شیعی می پردازد. یکی از دیدگاه های برقعی، نقد مسئله زیارت است. او در این باره، کتابی با عنوان «خرافات وفور در زیارات قبور» نوشته است و تمام زیارت را خرافه می داند. این نگارش به بررسی صحت و سقم دیدگاه های برقعی در مسئله زیارت می پردازد. روش جمع آوری مطالب در این نگارش به صورت کتابخانه ای بوده و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی می باشد. پس از بررسی ها، مشخص شد که سخنان برقعی درباره مسئله زیارت صحیح نیست و او به برخی از آیات و روایات اشاره می کند تا مدعای خود را اثبات کند و آیات و روایات دیگر را نادیده می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 299 تا 334
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رهیافتی بر نقش قرائن در اختلافات تفسیری آیتالله صادقی تهرانی و آیتالله جوادی آملی در آیه قصر نماز
نویسنده:
سید احمد عابدین پور ، علیرضا طبیبی ، علی حسن بیگی ، کیوان احسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
توجه به قرائن کلام برای فهم معنا و مراد آن، از اصول عقلایی محاوره میان انسانهاست. کشف معانی و مقاصد آیات قرآن کریم نیز از این امر مستثنا نیست؛ زیرا منطبق با زبان بشری و قواعد حاکم بر آن نازل شده است. مفسران قرآن در اصل لزوم توجه به قرائن در تفسیر وحدت نظر داشته، اما در نگرش و نحوه کاربست قرائن، دارای عملکردی متفاوت بودهاند که این امر، نقش مؤثری در بروز اختلافات تفسیری داشته است. پژوهش حاضر، باهدف بررسی و ارزیابی رویکرد صادقی تهرانی و جوادی آملی به انواع قرینه و تأثیر آن در اختلافات تفسیری آیه قصر نماز با روش تحلیلی- تطبیقی، سامان یافته است. نتایج پژوهش، نشان میدهد که دو مفسر، باوجود همسویی در روش تفسیری و مذهب، در رویکرد به قرائن و نحوه کاربست آنها در تفسیر آیه، عملکرد متفاوتی دارند که این امر، تأثیر زیادی در اختلافات تفسیری میان آنها داشته است. صادقی تهرانی با توجه به اینکه تا حد زیادی به قرآنبسندگی در تفسیر گرایش دارد، بیشتر از قرینه متصل سیاق و منفصل آیات استفاده نموده و به خاطر داشتن دید انتقادی به روایات، از این قرینه در تفسیر آیه کمتر استفاده کرده، ولی جوادی آملی هرچند از قرائنی مانند سیاق و آیات مرتبط استفاده نموده، با توجه به اینکه آیه را از آیات الاحکامی میداند که روایات معتبر از معصومان (ع) در تبیین آن وجود دارد، بیشتر از قرینه منفصل روایات استفاده کرده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی چیستی و مبانی نظریه تفسیر سه لایه ای
نویسنده:
مرضیه قدمی ، کیوان احسانی ، علیرضا طبیبی ، علی حسن بگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
انگلیسی
چکیده :
در مقاله حاضر، چیستی و مبانی نظریه «تفسیر سه لایهای قرآن کریم» بررسی شده است. نخست، نظریه تعریف شده و بر سه لایه تایخی، فراتاریخی و عصری مشتمل دانسته شده است. لایه تاریخی همان فهم عرب حجاز عصر پیامبر(ص) از آیات قرآن به شمار آمده و اظهار شده است، برای شناخت چنان فهمی باید به معهودات آن مردم مراجعه کرد که برخی از آنها، ظاهر و سیاق آیات، آیات مشابه، شخصیت مخاطبان قرآن، حوادث آن عصر و مصر، فرهنگ و تاریخ آن مردم و عهدین بر شمرده شده است. لایه فراتاریخی نیز عبارت از یک معرفتی دانسته شده است که میان همه اقوام بشری مشترک و مقبول باشد که با الغای خصوصیات عصر و مصر نزول قرآن به دست می آید. لایه عصری عبارت از تطبیق مسائل و حاجات و مقتضیات عصر حاضر بر همان معرفت مشترک و مقبول بشری حاصل می گردد. برخی از مهم ترین مبانی این نظریه که در این مقاله بدان پرداخته شده، عبارت از عرفی و گفتاری و تدریجی النزول و تاریخمندی و حاشیه بر متن بودن از یک سو و تطور مقتضیات قومی و ضرورت حل تعارض ظاهری میان قرآن و علم و مدرنیته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خوانشی تبیینی از بینامتنیتِ زیارات مأثوره با قرآن براساس نظریة ژرار ژنت
نویسنده:
روح الله شهیدی ، مرضیه بابائی ، کیوان احسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
چکیده :
بینامنیت دانشی است که روابط بین متون را مورد بررسی قرار میدهد. طبق این نظریه هر متن به نحوی در ارتباط با متون پیش نگاشته میباشد. ژرار ژنت از تاثیر گذارترین پژوهشگران متأخر در عرصة بینامتنیت است. کاربست نظریه بینامتنیت تحلیلیِ او در مطالعات دینی، می تواند روشنگر پیوند قرآن و عترت باشد. در زیارات مأثوره، توسط معصومین و به صورت آگاهانه بازتابهایی از قرآن، برای تبیین کلام وحی صورت پذیرفته است؛ لکن نگرش تبیینی به زیارات به جهت فهم قرآن تا حدودی مغفول مانده است. پژوهه فرا رو با روش توصیفی-تحلیلی با مبنا قرار دادن زیارات در تبیین قرآن، دریچهای نو به فهم آیات قرآن میگشاید. در این پژوهه نکاتی تبیینی از زیارات در چارچوب بینامتنیت ژنتی با دو الگوی صریح و ضمنی استخراج گشته است که به چهار گونهی ترسیم فضای نزول، ایضاح مفهومی، بیان مصداق و بیان لایه های معنایی به تبیین آیات قرآن میپردازند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 3 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی تحلیلی شیوه ابن عادل در تفسیر «اللّباب فی علوم الکتاب»
نویسنده:
کیوان احسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
قرآن کریم از ابتدای نزول اولین آیات آن تاکنون با صدها و هزاران شرح و تفسیر با بینشها و نگرشهای متفاوت اعتقادی، کلامی و مذهبی مواجه شده است. یکی از تحقیقاتی که متوجه این تفاسیر شده، روششناسی و بررسی شیوهها و ممیّزات آنهاست. تفسیر «الّلباب فی علوم الکتاب»، از مفسّر بزرگ قرن نهم، ابن عادل، موسوعهای گسترده از آراء تفسیری، لغت، صرف، نحو، بلاغت، شعر عرب، کلام و عقاید، قرائت، حدیث، فقه، اصول و ... است که ضرورت شناخت و معرفی آن را جهت بهرهمندی از آن مطرح میسازد. در این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی و با اتکاء به منابع کتابخانهای ضمن معرفی ابن عادل، شیوه او در تفسیر مزبور واکاوی شده و سپس برخی زوایای عقیدتی ـ کلامی او به عنوان مفسّری اشعری، نسبت به اموری مانند شفاعت، صفات خداوند، آیه «إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّهِ» و نیز برخی آیات فضایل اهل بیت (ع) همچون سورۀ کوثر، آیۀ اطاعت از اولوالامر، آیۀ ولایت، آیۀ مباهله ارائه شده و تقابل فکری او با آراء شیعه و معتزله واکاوی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی انسجام در نظام معنایی قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) و ایزوتسو
نویسنده:
فهیمه جفرسته ، کیوان احسانی ، علیرضا طبیبی ، فاطمه دسترنج
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
خداوند حکیم، آیات قرآن را در نهایت انسجام و هماهنگی سامان داده است تا به خوبی حکایتگر مقاصدش باشند. پیوستگی و پیوند معنایی آیات قرآن، انسجام آیات در چینش کلمات را بر ملا می سازد و از اعجاز قرآن پرده بر میدارد. باور به وجود ارتباط معنایی میان کلمات و آیات قرآن از پیش زمینههای مهم علم معناشناسی و تفسیر قرآن به قرآن محسوب میشود. علامه طباطبایی معتقد است معارف قرآن همچون حقایق هستی، پیوسته مصدق و مفسر یکدیگرند و در هدفی واحد با هم پیوند دارند و این پیوند معنایی نه تنها در آیات بلکه میان واژگان قرآن نیز وجود دارد و هر واژه معنای دقیق خود را در ارتباط با واژگان دیگر باز می یابد. ارتباط و پیوند معنایی میان واژگان قرآن مورد توجه برخی از زبانشناسان از جمله ایزوتسو زبانشناس معروف ژاپنی قرارگرفته است. ایشان نیز معتقد است که زبان قرآن دارای نظام ارتباطی قاعدهمندی است که در آن جایگاه هر واژه در شبکه به هم پیوسته مفاهیم قرآن قابل بازیابی است. مقاله حاضر با بررسی مبانی علامه طباطبایی(استقلال قرآن، پیوند معنایی آیات قرآن، توجه به سیاق آیات و...) و ایزوتسو(قرآن کریم به مثابه دستگاه معنایی مستقل، وجود پیکرههای مفهومی، کاربستهای واژگانی منسجم و...) نظرات آنها در مورد انسجام و پیوستگی قرآن را استخراج و بیان کرده است که معناشناسی زبانی با وجود اختلافاتی در کمیت و کیفیت ولی از جهاتی با تفسیر قرآن به قرآن شباهت دارد، چرا که هر دو ضمن تاکید بر نظامواره بودن زبان قرآن از بافت درونی سخن و روابط بینامتنی در کشف مراد خداوند بهره میگیرند و انسجام و پیوستگی قرآن را اثبات میکنند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی بر جایگاه اصل محوری در تحقق جامعیت قرآن با تکیه بر روایت «إلاّ و لَهُ اصل فی کتاب الله»
نویسنده:
مرضیه بابائی ، علیرضا طبیبی ، فاطمه دست رنج ، کیوان احسانی
نوع منبع :
نمایه مقاله
زبان :
فارسی
چکیده :
قرآن کریم به عنوان منبع اصلی آموزههای دینی در اسلام، برای پاسخ به نیازهای همسو با هدف هدایت و تکامل انسان، دارای ویژگیهای متمایزی است؛ که «جامعیت قرآن» یکی از این ویژگیهای منحصر به فرد قلمداد میشود. این مهم از همان آغاز مورد توجه اندیشمندان اسلامی قرار گرفته و درباره چگونگی آن نظرات متعددی بیان گردیده است. تبیین این ویژگی بسیار حائز اهمیت است و این مهم، در بستر مراجعه به آیات و روایاتی چند در این موضوع و فهم آنها ممکن مینماید. گستره و محدوده جامعیت قرآن همواره مورد توجه بوده، لیکن کیفیت تحقق جامعیت مذکور، اغلب مورد غفلت واقع شده است. پژوهه فرارو، با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی کیفیت تحقق جامعیت قرآن کریم، مبتنی بر «اصل محوری» و با تکیه بر تحلیل روایت منقول از امام صادق (ع): «ما مِن أمرٍ یَختَلِفُ فیهِ اثنانِ إلاّ و لَهُ اصل فی کتابِ اللّهِ عَزَّ و جلّ» پرداخته است و از این رهگذر با روش تحلیل متن، مطابق قواعد فقه الحدیث، ابتدا به معناشناسی مفردات، بررسی مستندات روایی و سپس شرح روایت و تبیین راههای استنباط اصول قرآنی میپردازد. براساس یافتههای این پژوهش، قرآن کریم حاوی اصولی است که با انطباق بر نیازهای مختلف انسان، میتواند پاسخگوی نیازهای گوناگون بشر در تمام اعصار باشد. در این باره سه رویکرد: «بهره گیری از حجیت فرازهای مستقل»، «دلالتهای فراسیاقی» و «نگرش اصل محور در قصههای قرآنی»، جهت تحقق جامعیت قرآن با تکیه بر اصل محوری حائز اهمیت است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رهیافتی تحلیلی بر خوانش آیات الهی و فهم گفتمان قرآن (در پرتو واکاوی رویکرد زبانشناختی ایزوتسو و علامه طباطبایی)
نویسنده:
فهیمه جفرسته ، کیوان احسانی ، علیرضا طبیبی ، فاطمه دست رنج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
توجه به سطح زبانی گفتمان قرآن و تبیین دقیق آیات، از مباحث ضروری در حوزۀ مطالعات قرآنی است. در زبانشناسی معاصر، شناخت رابطۀ واژگان و عبارات و نیز ارزیابی انسجام و نگریستن به کلّ آن چیزی که نتیجۀ این روابط است، اصلی مهم در فهم گفتمان متن تلّقی میشود؛ لذا تحلیل های ادبی قرآن به عنوان متنی منسجم، خارج از این اصل زبانشناختی نخواهد بود؛ زیرا قرآنمحوری و معناشناسی مبتنی بر وحدت شبکه معنایی قرآن، نقش مؤثری در کشف مفاد و مراد الهی در آیات قرآن دارد؛ از این رو، واکاوی رویکردهای زبان شناسانهای که قرآنپژوهان در تبیین آیات وحی به کار بستهاند، ضرورتی غیر قابل انکار است و از آنجا که دغدغۀ مشترک علامه طباطبایی و ایزوتسو در تبیین و معناشناسی واژگان قرآن، فهم مراد و کشف معنا از درون متن است، این پژوهش در صدد است با روش توصیفی تحلیلی، نقاط اشتراک و همگرایی رویکردهای ادبی وزبانشناختی ایزوتسو و علامه را در خوانش آیات الهی و فهم گفتمان قرآن، واکاوی نماید. نتایج پژوهش حاضر بیانگر تأکید علامه طباطبایی و ایزتسو بر نظاموارهبودن زبان قرآن و تبیین استقلال معناشناختی قرآن و پیوند معنایی میان آیات است. بهطوری که فهم آیات قرآن را بیش از همه به خود متن قرآن و شواهد درونمتنی وابسته میدانند و معتقد به تأثیر محوری پارادیم توحیدی در فهم گفتمان قرآن و ارتباط اندراجی معانی واژگان در متن هستند؛ گرچه کمیت و کیفیت بهرهگیری از این مبانی مشترک نزد آنان متفاوت است. ایشان در حوزۀ ادبی وزبانشناسی نیز ضمن تأکید بر اعجاز بلاغی قرآن، از بافت درونیِ سخن و روابط بینامتنی در کشف مراد خداوند بهره میگیرند و بهصورت ضمنی انسجام و جهانبینی زبانی قرآن را اثبات میکنند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 38
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید