تلخيص المحصل [نسخه خطی] | کتابخانه مجازی الفبا

کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک : support@alefbalib.com

نام :*

نام خانوادگی :*

پست الکترونیک :*

* *

تلفن :

دورنگار :

آدرس :

بخش :

پیغام :*

حروف تصویر :

* *

ارسال انصراف

فارسی | العربیه | English

در تلگرام به ما بپیوندید

پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی

جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن

: جستجو در الفبا در گوگل

...جستجوی هوشمند

میانگین امتیازات:

امتیاز شما :

تعداد امتیازات :

تلخيص المحصل [نسخه خطی]

ویرایش اثر

عنوان دیگر : نقض المحصل نقد المحصل محصل افکار المتقدمین و المتاخرین من العلماء و الحکماء و المتکلمین. شرح شرح المحصل تلخيص في علم الكلام

پدیدآورندگان :

خواجه نصیر الدین طوسی, محمد بن محمد (فیلسوف و متکلم ایرانی سده هفتم، موسس کلام فلسفی، شیعه امامی), 579ق./1201م.توس،ایران- 672ق./1274م.کاظمین،عراق (نویسنده)

چکیده :

تلخيص المحصل، تلخيص و تحليل انتقادى كتاب «محصل أفكار المتقدمين و المتأخرين» امام فخر رازى مى‌باشد. كتاب المحصل مورد اهتمام علمايى؛ همچون قطب‌الدين مصرى (شاگرد فخر رازى)، نجم‌الدين دبيران كاتبى قزوينى، ابن كمونه، ابن خلدون، عصام السفراينى، ابى حامد شبلى و خواجه نصير طوسى بوده است، چنانكه بر اين كتاب شرح و حاشيه نوشته‌اند. خواجه نصيرالدين طوسى در مقدمۀ كتاب علت تأليف كتاب را اين‌گونه بيان مى‌كند: «در اين زمان از كتب اصولى كه بين مردم متداول است، جز كتاب محصل كتابى در دست نيست و آن نيز برخلاف نامش؛ مشتمل بر غث و سمين بسيار مى‌باشد. خواستم كه آن را از زوائد خالى و مهذب نمايم و آنچه بحث در آن واجب است، ذكر كنم. اگرچه عده‌اى از افاضل بر اين كتاب شروحى نوشته‌اند و براى توضيح و تبيين مطالب آن جهد و كوشش فراوانى كرده‌اند، ليكن هيچ يك چنانكه بايد موفق نگشته و از عهدۀ آن چنانكه قاعدۀ انصاف است، برنيامده‌اند». در نام اين كتاب اختلاف است، چنانكه ابن شاكر در كتاب فوات الوفيات از آن به تلخيص في علم الكلام نام مى‌برد و قاضى نورالله در مجالس المومنين شرح المحصل ناميده و صاحب كشف الحجب و الاستار تلخيص المحصل خوانده است. و در نزد اكثر علماء به نقد المحصل مشهور است. خواجه از تأليف اين كتاب در سال 669ق فارغ گشته و آن را به علاءالدين عطاملك جوينى اهداء مى‌كند. كتاب به طور كلى به چهار ركن و هر ركن گاه به اقسام و مسائلى تقسيم مى‌شود كه در ذيل مى‌آيد: الركن الاول في المقدمات: مؤلف در اين ركن 3 مقدمه بيان مى‌كند. مقدمۀ اول در بيان علوم بديهيه و مباحث مربوط به آن مى‌باشد. مقدمۀ دوم در موردنظر و احكام آن مى‌باشد. در مقدمۀ سوم مؤلف به دليل و اقسام آن مى‌پردازد. او دليل را به ادلۀ نقليه و عقليه و مركب از اين دو تقسيم مى‌كند و استدلال را تقسيم مى‌كند به قياس، استقراء و تمثيل. سپس در توضيح هر يك از آنها و اين كه كدام يك از آنها افادۀ علم مى‌كند، سخن مى‌گويد. الركن الثانى في تقسيم المعلومات: مؤلف حول موجودات، معدوم و حال بحث مى‌كند. او موجودات را در تقسيمى به واجب و ممكن تقسيم كرده و خواص واجب لذاته و ممكن لذاته را طى مسائلى بيان مى‌كند. او در تقسيمى ديگر موجودات را به قديم و محدث تقسيم كرده و محدث را به عرض و جوهر تقسيم مى‌كند. او اعراض را به دو قسمت اصلى تقسيم مى‌كند: الاعراض في غير الحى و الاعراض التى لا يتصف بها غير الحى و هر كدام از اين دو را هم به اقسامى ديگر تقسيم كرده و احكام هر يك از آنها و احكام كلى اعراض را بيان مى‌كند. او اجسام را به جواهر فلكيه و عنصريه و مركبات تقسيم مى‌كند و ملائكه و جن را از جواهر مجرده مى‌داند. و در خاتمۀ اين ركن بحث مى‌كند، از احكام موجودات كه عبارت است از مباحث وحدت و كثرت و علت و معلول. الركن الثالث في الالهيات: مؤلف مباحث الهيات را به چهار قسم تقسيم مى‌كند. قسم اول در بيان ذات خداوند و اثبات وجود بارى تعالى مى‌باشد. در قسم دوم ابتداء بحث مى‌كند، از صفات سلبيه خداوند عز و جل، سپس در مورد صفات ثبوتيه او سخن مى‌گويد. در قسم ثالث مؤلف بحث مى‌كند، از افعال خداوند و از قضاء و قدر و اثبات مى‌كند، حسن و قبح عقلى را و اين كه خداوند عادل است. در قسم رابع از اسماء بارى تعالى بحث مى‌كند. الركن الرابع في السمعيات: مؤلف بعضى از مباحث اعتقادى را از سمعيات شمرده و در چهار قسم آنها را بيان كرده است(البته بايد توجه داشت كه تقسيم‌بندى ابواب كتاب از فخر رازى است). القسم الاول في النبوات: مؤلف در اين مبحث از معجزات و فوائد بعثت، ضرورت نبوت، عصمت انبياء(ع) و افضليت انبياء از ملائكة بحث مى‌كند. القسم الثانى في المعاد: در اين مبحث از معاد، نفس، تناسخ، وعد و وعيد بحث مى‌شود. القسم الثالث في الاسماء و الاحكام: مؤلف در اين مبحث از ايمان و كفر و مسائل مربوط به اين دو بحث مى‌كند. القسم الرابع في الامامة: مؤلف در اين مبحث ابتداء اقوال فرق مختلف را حول وجوب امامت بيان كرده، سپس فرق مختلف شيعه را به اماميه، كيسانيه، زيديه و غلاة تقسيم كرده و عقائد آنها را بيان مى‌كند. او فرق مختلف كيسانيه و زيديه را شمرده و عقائد هر يك از آنها را بيان مى‌كند و در پايان مبحثى را اختصاص مى‌دهد به مذهب اماميه و شرح عقائد و اثبات حقانيت آن.

منابع دیجیتالی مرتبط :

نسخه PDF

کلید واژه اصلی :

کلام شیعه , کلام امامیه , کلام و عقاید شیعه , علم کلام شیعه , فلسفه و کلام اسلامی کلام امامیه , کتب کلام شیعه , تبیین کلام شیعه , 13. علم کلام

اعلام و شخصیت ها :

فخر رازی , محمد بن عمر (فقیه، متکلم، فیلسوف، مفسر و حکیم مسلمان ایرانی، مکتب اشعری، متکلم اشاعره متاخر، شافعی، پیش برنده الهیات فلسفی، مخالف؟ فلسفه), 543ق./1149م. ری، تهران، ایران 606ق./1210م. هرات، افغانستان

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

خواجه نصیرالدین طوسی

متکلمان و سایر شخصیت ها :

خواجه نصیرالدین طوسی , فخر رازی

نویسنده :

خواجه نصيرالدين محمد بن حسن طوسي

زبان :

عربی

منبع اصلی :

https://ia903002.us.archive.org/21/items/ktp2019-12-00306/ktp2019-12-00306.pdf

جنس منبع:

متن

پایگاه :

ر:پایگاه موقت

یادداشت :

نقض المحصل = تلخيص المحصل (از: خواجه نصيرالدين محمد بن حسن طوسي (672ق))
شماره بازیابی: 10534
شماره مدرک کتابخانه مجلس: ‏‫10-6489‬
زبان اثر: عربي
عنوان و نام پديدآور: نقض المحصل = تلخیص المحصل [ نسخه خطی]/ از: خواجه نصیرالدین محمد بن حسن طوسی (672ق)
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: قرن 12ق.
قطع: ؛‏‫15*20سم. 152گ. 19س.‬
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: 1احمد الله علی نعمه التی بالتوفیق لحمده علیها محسوب منها و اشهد بتوحیده و عدله شهاده ارجو ان انطبق… .
2… علی الوجه الاول او علی التحقق الذی حققناه نحن فی اول البحث فهذا ما حضرنا الان من زیادات علی ما علقناه من الکلام.
تزئینات متن:عناوین شنگرف.
تزئینات جلد:تیماج قهوه‌ای ساده با آستر اسلیمی گل و بوته.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نسخ.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 1/33، صفحه 84 – 85.
يادداشتهاي مربوط به خلاصه يا چکيده: تهذیب و شرح مختصری است بر کتاب المحصل فخرالدین رازی (606ق)، با فوائدی که به مناسبت موضوعات افزوده شده است. این کتاب به نام عطاملک فرزند بهاءالدین محمد جوینی در ماه صفر 669ق تالیف شده است.
موضوع (اسم عام يا عبارت اسمي عام): کلام
محل و شماره بازیابی: 187998

نوع منبع :

کتاب , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم , شرح اثر , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , نقد و بررسی کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق

مشخصات کامل اثر

منابع مرتبط :

ثبت نظر

ارسال

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

تلخيص المحصل [نسخه خطی] | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید